Kloptdatwel?

Uit het nieuws

Alles fout – de paragnosten in de zaak Vaatstra

by 37 Comments

Op vrijdag 19 april 2013 (gisteren) veroordeelde de rechtbank Jasper S. tot achttien jaar gevangenisstraf. De rechters vinden het overtuigend bewezen dat hij in de nacht van 30 april op 1 mei 1999 Marianne Vaatstra heeft verkracht en vermoord. Hiermee is deze geruchtmakende zaak (voorlopig) tot een einde gekomen. In de afgelopen jaren was de zaak Vaatstra regelmatig onderwerp van discussie en speculatie, omdat de moord maar niet werd opgelost. Uiteindelijk zou de inzet van een grootschalig DNA-verwantschapsonderzoek de dader aanwijzen. Maar er waren ook mensen en omroepen in de afgelopen jaren, die meenden er verstandig aan te doen om paragnosten in te zetten om dichterbij de waarheid te komen. Het RTL programma “Het Zesde Zintuig: Plaats Delict” zette in 2009 vier paragnosten aan het werk om nieuwe informatie van gene zijde te verkrijgen. Hoe goed was die informatie eigenlijk?

De hele uitzending van “Het Zesde Zintuig: Plaats Delict” terugzien, kan via RTL gemist.

 

Mentalist Gili te gast bij de Coen & Sander show

by 6 Comments

bdhz_nlDe Belgische mentalist Gili, bekend van zijn jaarlijkse Bal der Helderzienden (waarvan hij de datum, locatie en tijd alleen mentaal beschikbaar stelt, er komt dus nooit iemand) was onlangs te gast bij de Coen & Sander-show op 3FM. Het werd erg vermakelijk. Beluister het zelf:

Het eerste radio-fragment waarin hij uitlegt dat alle ‘mediums’ trucs gebruiken:

[audio:https://kloptdatwel.nl/wp-content/uploads/Gili-interviews/het_medium_gili_te_gast.mp3]

 

In het tweede fragment doet Gili een cold-reading bij een luisteraar.

[audio:https://kloptdatwel.nl/wp-content/uploads/Gili-interviews/gili_leest_luisteraar_margriet.mp3]

 

En in het derde en laatste fragment cold-read Gili Coen.

[audio:https://kloptdatwel.nl/wp-content/uploads/Gili-interviews/gili_doet_cold_reading_bij_coen.mp3]

 

Cold reading is een verzamelnaam voor technieken, trucjes en vaardigheden met betrekking tot o.a. communicatie & psychologie waardoor de beoefenaar van cold reading, een ‘cold reader’ een ander het gevoel kan geven dat de cold reader meer over de ander weet dan eigenlijk zou kunnen. Coldreaders kun je scharen in twee kampen: mentalisten, mensen die toegeven dat ze aan cold reading doen & mediums, die dat niet toegeven of beseffen.

Lees hier meer over cold reading.

 

 

 

Monster van Loch Ness legende viert 80ste verjaardag

by 14 Comments

Op 14 april 1933 reed mevrouw Aldi McKay met haar man langs de westkant van Loch Ness in de richting van Inverness. Uitkijkend over de stille wateren van het meer in de richting van Aldourie Castle, zag ze plotseling iets. “Stop! The beast!” riep ze naar haar echtgenoot en daarmee was de eerste waarneming van Nessie een feit. Ruim twee weken later werd haar verhaal opgetekend in The Inverness Courier en sindsdien zijn de waarnemingen van het monster bijna niet meer bij te houden.
Ter gelegenheid van de 80ste verjaardag van het ontstaan van deze legende is een academicus van de universiteit van St. Andrew’s ruim 1.000 ooggetuigeverslagen aan het doorspitten. Wat opvalt is dat er nogal wat bij zitten van hoteleigenaren rond het meer. Ook Aldi McKay had zo’n connectie, ze was manager van het Drumnadrochit Hotel, dat nu het Loch Ness Centre herbergt. Het idee dat de plaatselijk horeca doelbewust de legende in het leven heeft geroepen om het toerisme te bevorderen is overigens niet nieuw. Dat het werkt is wel duidelijk: er wordt jaarlijks meer dan een miljoen pond verdiend aan het Nessie toerisme.

De iconische "Surgeon's Photograph" van Nessie uit 1934, die genomen zou zijn door een Londense arts
De iconische “Surgeon’s Photograph” van Nessie uit 1934, die genomen zou zijn door een Londense arts

Bovenstaande foto is misschien wel het bekendste beeld van Nessie. Lang gingen sceptici er vanuit dat het hier om een otter zou gaan, of misschien wel om een olifant (eventueel in een ander water genomen). De foto zoals die in de Daily Mail verscheen was bijgeknipt. Op het origineel is iets hoger op de foto de rand van het meer te zien, waaruit valt af te leiden dat het ‘model’ veel en veel kleiner is dan je in eerste instantie misschien zou denken. Inmiddels staat de foto bekend als een doelbewuste hoax: in 1994 bekende ene Christian Spurling vlak voor zijn overlijden dat het zou gaan om een speelgoedduikboot waarop hij een nek en hoofd had geknutseld. Doel van deze hoax was de Daily Mail een loer draaien.  Maar onder andere omdat indertijd geen van de hoaxers publiekelijk een lange neus heeft getrokken richting Daily Mail na publicatie, denkt  een Loch Ness onderzoeker als Henry Bauer, dat het verhaal niet klopt (zie The Case for the Loch Ness “Monster”: The Scientific Evidence (2002), blz 238-239). Misschien heeft hij hier een punt, maar op ander gebied heeft hij hele rare denkbeelden (zie AIDS-ontkenners).

Als het inderdaad een hoax was, dan heeft die een trend gezet. Vorig jaar verscheen ook weer een mooie foto (uit 2011) in The Inverness Courier :

Een foto van George Edwards, die al 26 jaar boottochtjes organiseert op Loch Ness. Deze foto nam hij vanaf zijn Nessie Hunter IV op 9 november 2011
Een foto van George Edwards, die al 26 jaar boottochtjes organiseert op Loch Ness. Deze foto nam hij vanaf zijn Nessie Hunter IV op 9 november 2011

Later werd duidelijk dat de fotograaf George Edwards waarschijnlijk een model van een ‘bult’ heeft gebruikt die tien jaar eerder was gemaakt en nog niet zo lang geleden gebruikt voor een National Geographic-documentaire (“Truth Behind the Loch Ness Monster“). Uitgebreide analyse van de foto (en ook van een claim uit 1986 van Edwards) is hier te lezen: An examination of the claims and pictures taken by George Edwards.

Veel mensen verdienen intussen een aardig centje aan de legende rondom Loch Ness en die moet daarom natuurlijk af en toe wel onderhouden worden met nieuwe ontwikkelingen.

Verder lezen:

 

Coen Vermeeren denkt het beter te weten dan NASA

by 75 Comments

Sinds het verschijnen van zijn boek ‘UFO’s bestaan gewoon‘ op 27 maart trad Coen Vermeeren op in diverse radioprogramma’s. Gisteren mocht hij ook op de landelijke publieke televisie zijn promotiepraatje houden, in het middagprogramma Studio Max Live. Als bewijsmateriaal voor het bestaan van UFO’s voerde Vermeeren ditmaal wederom astronaut Edgar Mitchell als belangrijke getuige op en liet hij een wazig filmpje zien van objecten die in beeld om de draad van een satelliet lijken te zweven.

Update: videomateriaal van de publieke omroep is vervelend genoeg niet meer embedbaar. U kunt het fragment bekijken via deze link.

Het Tether Incident
Die satelliet met lange draad was een experiment tijdens één van de Space Shuttle missies om te kijken of je stroom zou kunnen opwekken door gebruik te maken van het aardmagnetisch veld. Net voordat de kabel van ruim 20 kilometer helemaal was uitgerold, ging er wat mis en knapte die. De satelliet met grotendeels uitgestrekte kabel vloog nog weken, goed zichtbaar, rond de Aarde. Een paar dagen nadat de kabel was gebroken, werden vanuit de Space Shuttle de beelden gemaakt, waarop UFO enthousiastelingen buitenaardse ruimtevaartuigen menen te zien. Op het Internet zijn deze beelden in verschillende YouTube filmpjes te vinden:

Als Cilly Dartell in de uitzending aan haar gast Vermeeren voorlegt dat het hier volgens NASA om ijsvorming gaat en stofjes op de lens, vertelt Vermeeren dat dat niet kan kloppen:

Dat is een noodgreep, vermoed ik, om toch een verhaal te hebben naar buiten toe. Maar dat is het absoluut niet en dat kan iedere getrainde waarnemer ook zien.

“Maar noodgreep of de waarheid?” probeert haar collegapresentator Frank du Mosch nog en die vraagt ook of de deeltjes niet alleen groot lijken, omdat de camera enorm is ingezoomd. Vermeeren geeft zijn mening als getrainde waarnemer:

Ja, dan zijn het stukjes ijs van 3 km groot en dat noemen we kometen. En als die in de ruimte rond de Aarde zitten, zeg maar, op een paar honderd kilometer, dan staat dat echt op de voorpagina van alle kranten. […] Een stofje op de lens gaat niet achter die grote liniaal in de ruimte door [Vermeeren bedoelt de kabel van de satelliet], dat kan niet. Het is één van twee: óf het zit op de lens, óf het schuift achter die liniaal langs.

Vermeeren beseft niet (of wil niet beseffen) dat wat de camera laat zien, niet een waarheidsgetrouw beeld hoeft te zijn. En in dit geval is makkelijk in te zien dat er allerlei optische (camera)effecten meespelen. De bekende UFO-onderzoeker James Oberg beschreef al eens op een discussieforum over UFO’s wat er met deze beelden aan de hand is. Ten eerste moet je maar eens goed kijken naar de breedte van de kabel. Die is in beeld toch meerdere pixels. Maar bedenk dan dat die kabel maar één centimeter dik is en zich inmiddels al op zo’n 150 km afstand van de Space Shuttle bevindt. Duidelijk wordt dan dat er sprake moet zijn van een soort beeldoptimalisatie en geen realistische weergave. Want als dat wél zo was, zou het betekenen dat de kabel een paar honderd meter dik zou zijn. Het wordt ook duidelijk bij inzoomen van de camera: de breedte van de draad verandert dan niet.

Hoe zit het dan met die objecten die achter de ‘liniaal’ doorgaan? Van ander beeldmateriaal van de Space Shuttle camera’s valt af te leiden dat het centrum van heldere objecten verzwakt wordt weergegeven, zodat er onder andere donut-achtige beelden van sterren ontstaan. Bij de ijsdeeltjes in het beeld verklaart het de ‘gaten’ in het midden van de schijven. Als een oplichtend deeltje in beeld samenvalt met een zeer helder object als de ‘liniaal’ dan voegt die in werkelijkheid nauwelijks iets toe aan een beeldelement dat al zo helder was, dat dat dim-effect werd geactiveerd. Dat gedimde gedeelte van het beeld wijzigt dan ook niet, het lijkt een beetje alsof er een sticker op het scherm geplakt is en aan de randen lijken die schijfjes erachter te schuiven. Er beweegt echter geen van die objecten achter de draad langs, dat lijkt alleen maar zo door de optische effecten van de camera.

Er zijn nog meer zaken die Oberg opheldert (lees zijn commentaar), maar op één punt zou hij het met Vermeeren wel eens zijn. Als het wél om brokken ijs (of buitenaardse ruimtevaartuigen) zou gaan die achter de draad langs gaan, dan gaat het inderdaad om kilometers grote objecten. En ja, als dat zo zou zijn, zou dat  de voorpagina’s van alle kranten zeker halen. Die objecten zouden namelijk vanaf Aarde zo groot en helder zijn als de volle Maan! Het is niet erg waarschijnlijk dat al die waarnemers die de draad in die dagen hebben gevolgd, die rondvliegende ‘volle manen’ hebben gemist.

 Update 23/10/2013: een boekbespreking van ‘Ufo’s bestaan gewoon’ door Rob Nanninga verscheen in Skepter 25-2 en staat nu online op de Skepsis-site:  UFO’s bestaan gewoon

Stralingsangst: RSG Enkhuizen gooit duizenden euro’s overboord voor onzinnig advies

by 27 Comments

Een bizar bericht uit het Noordhollands Dagblad van 28 maart 2013: ‘ENKHUIZEN – Stickers met daarop ‘Avé Maria’, flesjes water met zilver en platina, ‘harmonizers’ en ‘nulpuntspoelen’. Een alternatief onderzoek naar de gezondheidseffecten van straling op de Regionale Scholen Gemeenschap in Enkhuizen heeft het personeel van de school in twee kampen verdeeld. Het 7500 euro kostende onderzoek is uitgevoerd in de voorjaarsvakantie en richtte zich vooral op de straling van mobiele telefoons en andere draadloze apparaten. Toen docenten en leerlingen na de vakantie weer op school kwamen, werden zij op veel plekken geconfronteerd met diverse alternatieve ‘oplossingen’ om het stralingsniveau te verminderen. Lang heeft dit niet geduurd.’ 

Op meer scholen speelt de angst voor schadelijke gezondheidseffecten van straling op. Eerder op Kloptdatwel schreef ik over de hogeschool Windesheim waar een docent actie voert tegen allerlei stralingsbronnen (Wi-Fi, GSM). Daar lijkt het bestuur zich niet gek te laten maken door de anti-stralingsactivisten. Maar op deze school in Enkhuizen is er iets grondig misgegaan. Natuurlijk met de beste bedoelingen (verbeteren van het werk-  en leefmilieu) wilde de RSG Enkhuizen wat doen aan het mogelijke gevaar. Dat risico wordt door wetenschappers als zeer laag ingeschat, alleen al vanwege het feit dat de straling waar het hier om gaat niet voldoende energie levert om chemische verbindingen te verbreken (zie “Bang voor GSM-straling“ op de Skepsis-site). Uit de berichtgeving maak ik echter op dat er ook allerlei ‘reguliere’ leveranciers zijn die stralingsabsorberende materialen leveren aan scholen. Dat is op zich al iets om je zorgen over te maken. Maar de directie van RSG besloot het in wat minder conventionele hoek te zoeken.

Luc van der Lee
Luc van der Lee

Ene Luc van der Lee werd ingehuurd. Die ging met een pendel door het schoolgebouw en bracht op de plekken waar de straling gevaarlijk zou zijn, stralingswerende materialen aan. En wat voor materialen! Er wordt gesproken van stickers met de tekst ‘Avé Maria’, flesjes water met zilver en platina en ook met nulpuntspoelen. De school kwam via de site nulpuntenergie.net in contact met Van der Lee. Die site staat vol met onzin over onderzoek naar vrije energie. Veel van die onderwerpen zijn al eens op Kloptdatwel of het Skepsis-blog aan de orde gekomen.

Verontrustend vind ik dat rector Bram Sluis van de RSG Enkhuizen nog steeds achter het onderzoek lijkt te staan. Hij heeft wel spijt van de wijze waarop dit is uitgevoerd. “We waren enthousiast geworden door positieve resultaten op scholen in Amsterdam en Den Haag. Daar was zelfs sprake van verbeterde leerprestaties en beter gedrag van lastige leerlingen.” Er zijn dus waarschijnlijk meer scholen die in de praatjes van Luc van der Lee zijn getrapt. Om een indruk te krijgen van die praatjes kun je het interview bekijken dat mede-zwever Willem de Ridder met hem had. Teveel onzin om er een zinnige samenvatting van te maken, spoel vooruit naar 33 minuten als je wat wil horen over hoe hij op scholen te werk gaat:

http://vimeo.com/24295808

Uiteindelijk lijken de Ave Maria-stickers net de druppel te zijn geweest. Die horen natuurlijk niet op een openbare school thuis, dat ziet zelfs de rector nu in. En alle spullen hingen in het zicht. Dat was natuurlijk ook niet de bedoeling, want veel docenten begonnen te vragen waar die eigenlijk goed voor waren. Hoewel de directie van RSG Van der Lee nog steeds ‘aboluut integer’ noemt, gaat ze de rekening nog maar even niet betalen. Ze hebben alles weggehaald en hopen dat Van der Lee zijn spulletjes terugneemt en de kosten daarvan van de rekening aftrekt.

Je zou willen dat het allemaal een 1 april grap blijkt te zijn.

Zie Noordhollands Dagblad, online versie van het bericht: Docenten RSG Enkhuizen verdeeld over ‘stralingsonderzoek’