Kloptdatwel?

Algemeen

Boek review: When Prophecy Fails

by 4 Comments

 “Op 21 december vergaat de wereld. Het zal beginnen met een grote golf die de stad zal wegvagen. Om middernacht zal een clubje uitverkorenen worden opgehaald door buitenaardsen. Zij zullen de uitverkorenen meenemen naar hun planeet Clarion, waar ze nog lang en gelukkig zullen leven”.

Klinkt als iets wat je de afgelopen week ergens had kunnen horen, niet? Wees gerust, want dit speelde al in 1954.

Een man met een overtuiging is moeilijk te veranderen. Zeg hem dat je het niet met hem eens bent en hij loopt weg. Laat hem feiten of cijfers zien en hij zal twijfelen aan je bronnen. Doe een beroep op logica en hij zal je punt niet begrijpen. We hebben allemaal weleens ervaren hoe zinloos het lijkt om te proberen iemand met een sterke overtuiging van gedachten te doen veranderen, en misschien hebben vaste lezers van Kloptdatwel dit nog wat vaker ervaren dan anderen. Sociaalpsycholoog Leon Festinger kende dit ook en samen met zijn collega’s schreef hij het boek When Prophecy Fails (‘Als Voorspelling Faalt’, gepubliceerd in 1956), dat gaat over de eerste toetsing van wat we in de psychologie tegenwoordig kennen als kernbegrip: cognitieve dissonantie.

In het voorwoord wordt het als volgt omschreven:

Dissonantie is het ongemak wanneer een persoon twee tegengestelde gedachten (cognities) heeft. Bijvoorbeeld de cognitie: ‘ik weet dat roken dodelijk kan zijn’, en de cognitie: ‘ik rook twee pakjes per dag’. Omdat dissonantie onprettig is, zullen mensen dit willen verminderen door één of beide cognities aan te passen zodat ze meer ‘consonant’ met elkaar zijn. In dit geval kunnen rokers de sigaretten opgeven, of op een of andere manier rechtvaardigen dat zij roken (bijvoorbeeld ‘van roken word ik rustig’of ‘roken helpt me minder te eten’). Hoe belangrijker de kwestie en hoe groter de mate van toewijding daaraan, hoe groter de dissonantie – en hoe groter de behoefte om die te reduceren.

Boek review: When Prophecy Fails 1
When Prophecy Fails gaat over een heftigere dissonantie: wat als iemand ergens volledig van overtuigd is, zichzelf heeft toegelegd om dit te ondersteunen en daarvoor onomkeerbare stappen heeft ondernomen; stel dat deze persoon wordt geconfronteerd met niet te ontkennen bewijs van zijn of haar ongelijk, wat dan? Vaak zal de persoon na deze ervaring niet alleen onaangedaan zijn, maar nog méér overtuigd van de juistheid van zijn overtuiging! Een hernieuwde ijver om anderen te overtuigen en bekeren naar zijn zienswijze is ook niet uitzonderlijk. Festinger stelde de vraag: hoe en waarom vindt een dergelijke reactie op tegengesteld bewijs plaats? Het boek begint met het stellen van de vijf voorwaarden die volgens de auteurs nodig zijn om tot zulk gedrag te komen:
1) men moet diep overtuigd zijn van het geloof en er moet een relevantie zijn tot een bepaalde actie: hoe een gelovige zich gedraagt of doet;
2) men moet zijn toegewijd aan het geloof door een actie te hebben ondernomen die moeilijk ongedaan gemaakt kan worden;
3) het geloof moet voldoende specifiek zijn en voldoende met de echte wereld te doen hebben zodat een gebeurtenis het geloof kan ontkrachten;
4) zo’n gebeurtenis moet plaatsvinden en door de persoon als zodanig worden erkend;
5) de individuele gelovige moet sociale steun hebben (lid zijn van een groep mensen die hetzelfde geloven).

Boek review: When Prophecy Fails 2
William Miller – Kreeg na 3 einde-van-de-wereld-voorspellingen alleen maar meer volgelingen. Pas na de 4e vond men het welletjes.

Het boek vervolgt met een historisch overzicht waarin volgens de auteurs het gedrag optrad. Bijvoorbeeld het geval van William Miller die na het bestuderen van de bijbel dacht dat Jesus in 1843 opnieuw zou komen en iedereen ‘beoordeeld’ zou worden, praktisch gezien het einde van de wereld. Uiteindelijk kreeg hij duizenden volgelingen (Millerieten) en werden er kranten uitgegeven en pamfletten gedrukt. Er werd gedacht aan 23 april 1843, maar dat ging voorbij zonder dat er iets gebeurde. Dan eind 1843: ook niks. In het begin van 1844 werd gezegd dat, in plaats van het Christelijke jaar 1843, het ook weleens het Joodse jaar 1843 zou kunnen zijn. Wat betekende dat het tot 21 maart 1844 allemaal alsnog kon gebeuren. 21 maart 1844: weer fout.
Gek genoeg beschrijven de geschiedschrijvers telkens een hernieuwde toewijding nadat een voorspelde datum voorbij was. Toen een Milleriet vervolgens met een nieuwe datum kwam, 22 oktober 1844, stortte de volgelingen zich daar weer op. Extra kranten werden gedrukt en men ging langs de deuren om zoveel mogelijk zieltjes te winnen. De toewijding was nog nooit zo groot geweest. Het effect was er: boeren lieten die zomer hun gewassen voor wat ze waren, winkels werden gesloten, mensen verkochten hun bezittingen en betaalden er bijvoorbeeld hun schulden mee af (‘schoon’ naar de hemel) of gaven het geld aan de drukkerij van de beweging.
Met het normaal aanbreken van 23 oktober was dit de vierde keer binnen anderhalf jaar dat hun geloof in het einde van de wereld ontkracht werd. Hoewel met de eerste drie niet uitgekomen voorspellingen het promoten van het geloof alleen maar versterkt werd, betekende deze vierde keer dan toch echt het einde van de Millerieten. Hoewel het een van de duidelijkste voorbeelden uit de geschiedenis lijkt waar aan alle vijf voorwaarden was voldaan, kan het zijn dat het toch niet goed is gedocumenteerd.

Festinger had, om in ieder geval één keer een goed gedocumenteerde casus te hebben, een groep mensen nodig die in de nabije toekomst een ramp verwachtte. Blij verrast was hij dan ook toen hij in september in de Lake City Herald een advertentie zag staan waarin werd gewaarschuwd om te vluchten vanwege een overstroming van Lake City op 21 december. When Prophecy Fails beschrijft vervolgens hoe handlangers van Festinger infiltreren/deelnemen aan de groep zodat ze deze goed kunnen observeren.

Spoiler alert! Hieronder worden delen van het ‘plot’ besproken.

De spil van de groep blijkt ene Marian Keech te zijn. Via een ‘spirituele gids’ genaamd Sananda krijgt zij boodschappen door via automatisch schrift. Deze Sananda zou een ‘Guardian’ van de planeet Clarion zijn die vroeger ook wel bekend stond als ‘Jesus’. Boodschappen die Keech van Sananda ‘doorkrijgt’ worden tijdens groepsavonden besproken. Op zo’n avond wordt één van de undercover-handlangers van Festinger door Keech gevraagd om de avond in te leiden. Omdat hij in zijn rol als observator de groep natuurlijk zo min mogelijk moet beïnvloeden, maar ook geen idee heeft hoe hij zich hieruit moet redden (ontwijken helpt niet, Keech staat erop) zegt hij maar dat de groep moet mediteren. Na 20 minuten van ongemakkelijke stilte begint een van de aanwezigen (Bertha) opeens raar te doen. Bertha blijkt ook iemand ‘door te krijgen’, en niet zomaar iemand, ‘The Creator’ (God) zelf!

Grappig zijn de beschrijvingen over hoe Bertha haar nieuw gevonden autoriteit probeert te versterken. Met de stem van ‘God’ zegt ze bijvoorbeeld dat Keech toch niet de ziel zou hebben van Maria Magdelena (wat haar door Sananda was verteld), want Sananda zou ‘van niets weten’. En God hoeft ook niet zulke mooie woorden zoals ‘thee’ en ‘thou’ te gebruiken zoals Sananda altijd doet, dat is alleen maar tijdsverspilling. Helaas verpest ze het een beetje. Ze zegt bijvoorbeeld dat God een kleine oneffenheid van haar huid zal helen. Maar wanneer er niets gebeurt en de groep dat ook aangeeft, zegt ze snel dat het een test was om te kijken of de groep wel eerlijk is. Ook een toneelstukje waarbij ze doet alsof ze ter plekke de nieuwe Christus zal baren, om vervolgens (met de stem van God) te verklaren dat het een grapje was ‘om de groep te laten zien dat alles mogelijk is’, doet haar geloofwaardigheid geen goed. Wanneer ze alles aan haar man vertelt en hem met de stem van God opdrachten geeft en hem zelfs dreigt te zullen doden als hij ongehoorzaam is, loopt het helemaal slecht af. Hij reageert namelijk door te zeggen dat als ze er niet snel mee ophoudt, hij haar eens zal laten nakijken door een psychiater. Vanaf dat moment lukt het haar niet meer om zelfverzekerd met de stem van God praten en wordt ze praktisch gezien door de groep genegeerd.

Dit versterken van autoriteit zien we nog eens terugkomen wanneer er een ander medium wordt bijgehaald. Keech zegt aan het begin van de bijeenkomst bijvoorbeeld nog even snel dat haar Sananda zich op het 8ste spirituele niveau bevindt, en de ander slechts op het 7e, dus als ze elkaar tegenspreken, dan heeft haar Sananda automatisch gelijk. En tja, als je twee mensen die willekeurige gedachten als ‘een boodschap uit het universum’ in dezelfde kamer zet, dan kan het weleens gebeuren dat de een de ander tegenspreekt natuurlijk.

Uiteindelijk volgt natuurlijk moment suprême: het aanbreken van de 21ste december 1954, zeg maar ‘D-Day’. De ontwikkelingen in de groep illustreren goed hoe mensen kunnen omgaan met cognitieve dissonantie. Kort samengevat en zoals op Wikipedia te lezen valt:

  • Vóór 20 december. De groep mijdt publiciteit. Interviews worden maar mondjesmaat gegeven. Direct contact met Keech is voorbehouden aan hen die de groep ervan kunnen overtuigen dat ze ware gelovigen zijn. De groep ontwikkelt een soort geloofssysteem – gevoed door de automatische berichten van de planeet Clarion – waarin de details van de vloedgolf, de reden ervan en de manier waarop de groep zal worden gered worden uitgewerkt;
  • 20 december. De groep verwacht dat een buitenaardse bezoeker hen rond middernacht zal roepen en hen zal meenemen naar een klaar staand ruimteschip. Zoals geïnstrueerd zorgt de groep ervoor dat ze geen enkel metalen voorwerp meer op zich dragen. Naarmate middernacht dichterbij komt, worden ritsen, beha’s en andere metaal houdende kledingstukken verwijderd. Daarna wordt er gewacht;
  • 00:05, 21 december. Geen bezoek. Iemand in de groep merkt op dat het op een andere klok nog 23:55 is. De groep komt overeen dat het nog geen middernacht is;
  • 00:10. Ook de tweede klok geeft aan dat het middernacht is. Nog steeds komt er geen bezoeker. De groep is stomverbaasd. De vloedgolf zelf is niet meer dan zeven uur van hen verwijderd;
  • 04:00. De groep heeft enkele uren in ultieme verbazing stilgezeten. Tevergeefs worden enkele pogingen gedaan om een aanvaardbare uitleg te geven. Keech begint te huilen;
  • 04:45. Opnieuw ontvangt mevrouw Keech een buitenaards bericht. Het bericht meldt dat God heeft besloten de aarde te sparen en niet te vernietigen. De vloedgolf zal niet plaatsvinden. De kleine groep heeft, door de hele nacht te waken, zoveel licht verspreid dat God de wereld heeft gespaard;
  • ’s Middags, 21 december. Kranten worden gebeld en de groep wil interviews geven. In groot contrast met de voormalige schuwheid richting de pers, begint de groep met een actieve campagne om de boodschap over een zo groot mogelijk publiek te verspreiden.

Tja, wat vind ik er nu eigenlijk van? Van de ene kant moet ik toegeven dat het me als een voorstander van de wetenschap goed doet om te kunnen zeggen dat ik dit boek gelezen heb. Het beschrijft  het onderzoek mooi en laat zien waar de problemen lagen, hoe deze werden opgelost en wat voor gevolgen dit had. Tijdens het beschrijven van de gebeurtenissen wordt telkens de link gelegd met een van de vijf voorwaarden, zodat we er wel aan herinnerd worden dat we een wetenschappelijk verslag aan het lezen zijn. Dat is handig want je zou het tijdens het lezen zomaar vergeten. Maar aan de andere kant is het daarom ook wat saai en langdradig. Het had naar mijn mening veel spannender, leuker en sneller beschreven kunnen worden zonder af te doen aan het wetenschappelijke.

Om een voorbeeld te geven: De korte samenvatting op Wikipedia van de nacht van de 20ste op de 21ste (zoals die hierboven staat) was voor mij één van de redenen waarom ik het boek graag wilde lezen. Alleen in het boek zelf las ik per ongeluk over de gebeurtenis heen… Zo weinig indrukwekkend werd dit beschreven.

Mocht je je willen verdiepen in de achtergrond van cognitieve dissonantie’, dan is dit boek aan te raden. Wil je je daarentegen ‘slechts’ verdiepen in het onderwerp cognitieve dissonantie, dan meen ik een ander boek te moeten aanraden: Mistakes Were Made (but not by me). Hoewel ik Mistakes nog niet gelezen heb wordt het me vaak enthousiast aangeraden door mijn omgeving (lees: andere skeptici) terwijl ik ze over When Prophecy Fails amper (enthousiast) hoor.

 

Geinteresseerd geraakt in een van de genoemde boeken? Koop het via de onderstaande link bij Bol.com en steun daarmee Kloptdatwel.nl!

Een Fictieve Kolonel en een Bezorgde Burger

by 9 Comments

In september 2011 stond er in Skepter een artikel over Andrea Rossi en z’n E-Cat.  De kleurrijke Italiaanse uitvinder, bajesklant en zakenman zou kernfusie bewerkstelligd hebben bij temperaturen van een paar honderd graden Celsius. Het apparaat waarin hij dat deed, de “E-Cat,” was niet groter dan een doorsnee koffiezetter (zie foto). In de loop van 2011 waren er bijna maandelijks E-Cat demonstraties. Altijd betrof het daarbij een publiek van uitgenodigden. Naderhand verschenen er video’s van die demonstraties op YouTube. In kleine kring was Rossi een ware sensatie. Inmiddels, echter, lijkt het allemaal voorbij. We zitten nu in een groteske slotscène waarin een klein aantal overgebleven getrouwen probeert nog wat rumoer te maken op het internet. Nee, … de skeptici hebben geen gelijk gekregen. Ze hebben het altijd al gehad.

Een Fictieve Kolonel en een Bezorgde Burger 5
Een in tape gewikkelde E-Cat. Tegenover een beambte van de staat Florida heeft Rossi inmiddels toegegeven dat er geen kernreacties plaatsvinden in het inwendige van het apparaat.

Voorgeschiedenis

“Kleurrijk” is eigenlijk nog zacht uitgedrukt wanneer het over Rossi gaat. Op twee continenten lanceerde hij technologieën die eigenlijk te mooi waren om waar te zijn. En op twee continenten liet hij een spoor van gedupeerden achter.

In de jaren 70 zou hij, als 20er en vers van de universiteit met een filosofiediploma, een manier hebben ontwikkeld om giftig chemisch afval om te zetten in brandstof. Hij liet zich vervolgens betalen om chemisch afval over te nemen voor de vermeende verwerking. Hij werd gearresteerd toen hij, met achterlating van het chemisch afval, maar met de verworven rijkdom, naar Zwitserland trachtte te ontkomen. Het opruimen van de 70.000 ton giftig chemisch afval heeft Italiaanse belastingbetalers tot nog toe zo’n 40 miljoen euro gekost. Na het uitzitten van een gevangenisstraf emigreerde Rossi naar Amerika.

Thermokoppels zetten een temperatuursverschil rechtstreeks om in een elektrische stroom. Maar de hoeveelheid watts die je hiermee kunt opwekken is niet voldoende om het proces industrieel interessant te maken. Rossi, echter, claimde kilowatts te kunnen opwekken en met 10 maal de gangbare efficiëntie. Het Amerikaanse leger raakte geïnteresseerd en gaf geld voor de verdere ontwikkeling en productie. Edoch, kort voordat Rossi de thermokoppels werd geacht te leveren ging het lab in de brand en ging Rossi terug naar Italië.

Bij terugkomst in Italië werd hij uiteraard eerst gearresteerd en weer een tijdje opgeborgen. Maar na z’n invrijheidstelling begon Rossi, onvervaard en zonder enige schroom of schaamte, weer aan het volgende avontuur. De E-Cat werd geboren. Met de omzetting van een gram nikkel (ongeveer de hoeveelheid in een één euro muntstuk) in koper kun je in principe net zoveel energie verkrijgen als uit vier vaten olie. De technische kant van de zaak en wat er met de E-Cat was gebeurd tot aan het najaar van 2011 – dat staat allemaal uitgebreid beschreven in het Skepter artikel van meer dan een jaar geleden. Hieronder volgt een beschrijving van wat er sinds die tijd met de E-Cat is voorgevallen.

Een Fictieve Kolonel en een Bezorgde Burger 6
De enige tientallen E-Cats in deze container zouden samen goed zijn voor een miljoen watt. Bij de demonstratie draait vlak naast de container een grote power supply unit die zogenaamd de pompen en de ventilatie zou aandrijven.

Teveel Gebluft …

We stonden in september 2011 aan de vooravond van de grote E-Cat demonstratie die alle verdere demonstraties overbodig zou maken. Met veel tromgeroffel en bombarie was het aangekondigd.  Enkele tientallen E-Cats in een grote container (zie foto) zouden samen een miljoen watt gaan produceren.
Welnu, op 28 oktober 2011 is het gebeurd.  Er staan video’s op YouTube van de vertoning. Het is een wirwar van kabels en slangen. Rossi en z’n trawanten lopen druk op en neer terwijl genodigden met hapjes en drankjes op afstand blijven.
Een vermeende koper is tevreden en bevestiging daarvan verschijnt bijna onmiddellijk op het internet (zie illustratie). De koper zou anoniem willen blijven en een titel voor z’n naam is doorgekrast. Het is allemaal even potsierlijk als dat het doorzichtig is, want het doorkrassen is expres en op zorgvuldige wijze nogal onzorgvuldig gedaan. Er staat “Colonel.”  De belangrijkste boodschap is dus de boodschap waarvan we moeten geloven dat Rossi hem geheim wil houden: het leger is geïnteresseerd. Rossi wil het prestige van het leger met z’n vermeende uitvinding verbinden.

De bijna definitieve ontluistering van de gehele onderneming vond plaats in maart van 2012. Rossi had in z’n uitlatingen geschermd met een E-Cat fabriek die hij in Florida zou hebben. Één van Rossi’s bedrijven onderhield inderdaad een woonruimte in een flatgebouw in Miami, maar nooit heeft iemand een heuse fabriek kunnen lokaliseren. Uiteindelijk had Rossi iets teveel gebluft.  Een “bezorgde burger” had de autoriteiten geattendeerd op Rossi’s claim. Nergens in de westerse wereld mag je namelijk zomaar met kernreacties en radioactiviteit aan de gang gaan. Er zijn voorschriften, vergunningen en toezichthoudende instanties. En zodoende is het Florida Bureau of Radiation Control in actie gekomen.  Ze zijn Rossi aan de tand gaan voelen. Tijdens de ondervraging op 29 februari 2012 gaf Rossi toe dat er geen fabriek bestond. Ook bekende hij dat er in z’n E-Cat geen kernreacties plaatsvinden.

Een Fictieve Kolonel en een Bezorgde Burger 7
De eerste regels van het rapport dat verscheen na de grote megawatt demonstratie van 28 october 2011. Rossi probeert een publiek geheim te lanceren met de onvolledige manier waarop “Colonel” is doorgekrast. Hij wil ons doen geloven dat het leger zaken met hem doet.

Het was alsof de aard van de afgang in Florida nooit tot Rossi was doorgedrongen. Ootmoed is hem geheel vreemd. Voor invloedrijke medestanders als Nobelprijswinnaar Brian Josephson was maart 2012 het moment waarop ze zich van Rossi afkeerden. Maar het project ging voort.
Met de hem karakteristieke megalomane hybris kondigde Rossi op 27 maart 2012 gerechtelijke actie aan vis-à-vis de critici. (zie hier en hier). Hij noemt die critici “marionetten, slangen en clowns,” beschuldigt hen van laster en stelt hen zowel strafrechtelijke als civiele procedures in het vooruitzicht. Hij heeft een “inlichtingensysteem” en hij heeft advocaten ingehuurd.
Het klinkt grimmig, maar de gesel van de skeptici blijkt een hart van goud te hebben wanneer hij aan het eind van deze blog verklaart dat hij de baten van de civiele procedures zal schenken aan families die het geld nodig hebben om hun aan kanker lijdende kinderen te genezen. Tenslotte wordt er een email adres gegeven voor wie belangrijke informatie wil doorspelen.

E-Cat fans in Nederland

Dick Korf uit Dordrecht is “innovatiespecialist bij een groot baggerbedrijf.” Hij is een oprecht idealist die droomt van schone en goedkope energie voor iedereen. Het is jammer dat hij dat enthousiasme vertaalt in kritiekloze lichtgelovigheid jegens charlatans die leuren met “koude kernfusie,” “vrije energie” en “nulpuntsenergie.”
Dick reist de wereld af om uitvinders en conferenties te bezoeken en doet daarvan geestdriftig verslag in de “nieuwsbrieven” op z’n website. Op 23 februari 2012, in de 11e nieuwsbrief, meldt hij dat hij in Duitsland iemand heeft ontmoet die directe contacten met Rossi onderhoudt. Wie een aanbetaling van 100 euro overmaakt naar Dicks stichting, die kan hoog op de wachtlijst komen en een eigen E-Cat ontvangen zodra de productie op gang is. Hij schrijft: “Voor alle duidelijkheid: dit inschrijfgeld is geen gift aan de stichting. In het geval er toch niet geleverd kan/gaat worden, zal dit bedrag teruggestort worden onder aftrek van gemaakte kosten.”
Er worden vragen gesteld en een paar dagen later, in een “Aanvulling 11e nieuwsbrief” (zie ook hier en hier) geeft hij antwoorden: “Vraag: Je spreekt over dat als dit verhaal niet doorgaat dat dan het gestorte bedrag teruggestort zal worden onder “aftrek van kosten”, wat bedoel je daarmee?  Antwoord: De Stichting FE4All zal in dat onwaarschijnlijke geval 25 euro in rekening brengen wat ten goede komt aan het grote geheel.”
Op 22 oktober 2012, in de “13e nieuwsbrief,” bericht Dick over een koude-kernfusie-congres in Zürich dat hij bezocht heeft. Een rechterhand van Rossi vertelt hem aldaar dat er vertraging is bij het op de markt komen van de E-Cats. Dick krijgt het gevoel met een kluitje in het riet gestuurd te worden. Hij schrijft “ook ervaar ik als heel merkwaardig dat hij aanvankelijk had beweerd … ” en vervolgens “dit alles heeft mij doen besluiten om degene die reeds ingeschreven hebben op de E-Cat en daarvoor een aanbetaling hebben gedaan via de Stichting FreeEnergy4All van Euro 100,- dit weer terug te geven.” Een paar alinea’s verder verzekert hij de lezer wederom dat de E-Cats werken en “vrijwel zeker in 2013 op de markt zullen komen.” Edoch, hij heeft een adder onder het gras kunnen bespeuren en een mosterdzaadje van twijfel lijkt gezaaid. Check z’n eerste nieuwsbrief in 2014!!!

Op ufowijzer.nl blogt Paul Harmans dagelijks over ufo’s, graancirkels, grootschalige samenzweringen, etc. Maar sinds 2011 onderhoudt hij ook een aparte fanblog over de E-Cat. Paul heeft een minder zonnig karakter dan Dick Korf. Z’n toon is vaak erg verongelijkt en z’n stukjes lopen over van gramschap en misnoegen.
Pauls trouw aan Rossi is onvoorwaardelijk gebleken. Ook na maart 2012 gaat hij onverdroten voort met z’n acolietenarbeid. Twee dagen nadat Rossi de gerechtelijke procedures aankondigt blogt Paul het volgende: “Ik heb inmiddels het artikel van Stichting Skepsis, geschreven door Rob Nanninga en Martin Bier, dat in de Skepter van zomer 2011 (Jaargang 24 nr. 1) staat, aan Rossi gezonden. Wie weet wat het oplevert.“

Skeptisch Café: Aftellen naar het Einde van de Wereld?

by 104 Comments

Dit is een herpublicatie van het artikel van 3 december 2012

Op 21 december is het zo ver! De wereld vergaat! Om op dit dramatische moment niet alleen te hoeven zijn, bieden we de mogelijkheid om vredig in de armen van je skeptische vrienden het einde der tijden af te wachten.

We verzamelen in de gezellige Ierse Pub Mick O’Connells in Utrecht (Jansdam 3), en hopen er een leuke sociale avond van te maken en onder het genot van een drankje af te tellen naar het einde van de wereld. Aangezien de ruimte beperkt is, willen we iedereen die wil komen vragen zich aan te melden via ‘skeptischcafe@kloptdatwel.nl‘. Aan het programma wordt op dit moment nog gewerkt, maar het hoofddoel gewoon simpel gezelligheid!

Met skeptische groet, namens de Skepsis werkgroep Amsterdam,

Willem-Jan van Zeist

P.S. We zijn er nog niet achter hoe laat de wereld precies vergaat, dus hopelijk zijn we er op tijd bij. Nog een reden om in ieder geval op tijd bij de borrel te zijn! Als iemand nauwkeurigere informatie heeft houdt de organisatie zich van harte aanbevolen.

Skeptisch Café: Aftellen naar het Einde van de Wereld? 8
Kom je ook? [Klik voor een vergroting, of download de pdf via de link onder de afbeelding]
Flyer Skeptisch Cafe

Is die foto echt of nep?

by 10 Comments

Computerprogramma’s bedoeld voor het bewerken van digitale foto’s zijn tegenwoordig zo geavanceerd, dat het zelfs voor experts erg lastig is om vast te stellen of een bepaalde afbeelding echt is of nep. Skeptici zullen misschien vooral geïnteresseerd zijn in het achterhalen of foto’s van UFO’s of Bigfoot gemanipuleerd zijn, voor Justitie gaat het vaak om belangrijker zaken. Zo is het bij vermeende kinderporno van groot belang om te weten of er geknipt en geplakt is, of dat er daadwerkelijk minderjarigen zijn gebruikt als model. Een bedrijfje uit de Verenigde Staten heeft nu software ontwikkeld waarmee je objectieve informatie kunt verkrijgen van een afbeelding die kan helpen om de vraag te beantwoorden of het om een origineel beeld gaat.

Na de orkaan Sandy, die o.a. New York hard trof, begonnen er op het Internet talloze foto’s te circuleren, waarvan je je af kon vragen of ze wel echt waren. Een mooi voorbeeld is de onderstaande foto, die een haai laat zien die door de ondergelopen straten van Brigantine Beach in New Jersey zou zwemmen.

Is die foto echt of nep? 9
Een foto die in eerste instantie op Facebook geplaatst werd, maar snel het Internet overging.

De website Snopes.com kon de bron achterhalen van de foto van de haai, die gebruikt was om in de foto van de ondergelopen buurt te plakken. Als het je niet lukt om zo’n bronafbeelding te achterhalen, kan het knap lastig zijn om te laten zien dat het om een hoax gaat. Fourandsix Technologies biedt in sommige gevallen een oplossing. De software die ze ontwikkeld hebben, maakt gebruik van het gegeven dat er niet één vastgelegde manier is waarop foto’s in het JPEG-formaat worden opgeslagen. Alle fabrikanten van fototoestellen en de makers van bewerkingssoftware doen dat op net iets andere wijze.
De ‘forensische’ software van Fourandsix kan van een afbeelding een soort vingerafdruk nemen en die vergelijken met een enorme database met daarin de ‘vingerafdrukken’ van camera’s en software die bekend zijn. Op die manier kan dan vastgesteld worden of de compressie van de afbeelding overeenkomt met een origineel beeld uit een camera of dat er iets aan de hand is. Een gedeelte van de foto kan bijvoorbeeld een andere ‘vingerafdruk’ hebben dan zijn omgeving en op die manier door de mand vallen als knip-en-plakwerk.

Een van de oprichters van Fourandsix hield een interessant verhaal op de Luminance 2012 conferentie, waarin dit allemaal nog eens langskomt. Hij laat interessante voorbeelden zien, ook over hoe onze waarneming makkelijk voor de gek gehouden kan worden.

De software valt waarschijnlijk buiten het budget van de doorsnee computergebruiker, maar ik kan me goed voorstellen dat het voor overheden en bedrijven interessant kan zijn. Het heeft ook weinig zin om er te gebruik van te maken als je niet de beschikking hebt over afbeeldingen die mogelijk origineel zijn. Een plaatje geplukt van een website is normaal gesproken al veel te veel verkleind om nog bruikbare informatie op te leveren. Als je toch aan de slag wil, is er ook een web-based demo version die nog wel te betalen is.
Tot slot wil ik wijzen op het historische overzicht van fotomanipulatie dat op de website staat onder de titel ‘Photo Tampering throughout History‘. En ook op het blog staan een aantal interessante artikelen die je kunnen helpen om van foto’s vast te stellen of ze gemanipuleerd zijn.

Gedragsregels van Kloptdatwel

by 29 Comments

De Sint zat te denken

wat hij Kloptdatwel nu zou moeten schenken.

Reacties kosten soms heel veel tijd,

en dan brengen zij geen jolijt.

Daarom geeft de Sint een stel regels in de schoen,

en daar moeten de reaguurders het dan maar mee doen.

 

mvg,

 

De regeltjes-piet.

———————————–

De regels hebben een vast plek gekregen in de footer (de onderkant van een website).

De redactie van Klopdatwel hecht grote waarde aan de mogelijkheid om te reageren op de geplaatste berichten. Om de discussie voor iedereen interessant te houden en om de discussie op een normale manier te laten verlopen, modereren wij de discussie. Dat doen wij het liefst zo beperkt mogelijk, maar soms moet er helaas toch ingegrepen worden.
Voor moderatie hanteren we een aantal uitgangspunten:
* racistisch en seksistisch taalgebruik zijn in dagelijks verkeer niet in de haak en dus ook niet op Kloptdatwel;
* in principe mogen alle standpunten of meningen, zolang ze niet in strijd zijn met de wet, geuit worden. De redactie vindt het juist de moeite waard om in discussie te kunnen treden met bezoekers die een heel andere mening er op na houden dan de doorsnee skepticus;
* persoonlijke aanvallen worden niet getolereerd. Dit is echter wat anders dan een uitgesproken (en onderbouwd) oordeel over iemands ideeën of handelingen;
* andere reageerders kunnen worden aangesproken op hun standpunten, maar het moet niet in getreiter ontaarden. Iemand die zich aangesproken voelt, hoeft echter ook niet altijd te reageren;
* herhaling van standpunten die niet onderbouwd worden, ook al is daar eerder om gevraagd, kunnen worden verwijderd;
* een discussie wordt bij voorkeur bij het artikel uitgevochten waar die gestart is. Het komt natuurlijk voor dat nieuwe artikelen voortborduren op eerder gepubliceerde artikelen. Maak dan bij het oppakken van die discussie duidelijk dat er eerder al een discussie is gevoerd (met verwijzing) en dat die bij het nieuwe artikel wordt voortgezet als dat niet meteen uit het artikel zelf blijkt;
* reacties die teveel ‘in-crowd’ zijn, kunnen worden verwijderd of aangepast. Denk bij het leveren van commentaar op een artikel eraan dat andere bezoekers nieuw kunnen zijn op Kloptdatwel en langlopende discussies tussen vaste gasten niet hoeven te kennen (zie ook vorige punt);
* reacties die ver afwijken van het onderwerp (die ‘off-topic’ zijn) kunnen worden verwijderd. Zeker bij de start van de discussie zal hier strenger op worden toegezien. Naarmate het aantal reacties oploopt bij een artikel is het vaak niet helemaal te voorkomen dat het ‘onderwerp van gesprek’ uitwaaiert;
* gezeur over de moderatie zelf kan ook worden verwijderd. Commentaar daarop kan worden gemeld bij de redactie via e-mail.
Praktisch gezien is het voor ons niet mogelijk om continu de reacties te volgen en te modereren. Heb je problemen met een reactie dan bestaat de mogelijkheid om het vlaggetje daarbij aan te klikken, dan krijgen de moderators een seintje. En anders is het ook mogelijk te mailen naar info@kloptdatwel.nl.