Kloptdatwel?

Alternatieve schade

Morgen: Roy Martina

by 4 Comments

Morgen: Roy Martina 1
Roy Martina belooft een geneeswijze die alle andere geneeswijzes overbodig maakt. De bewijzen ontbreken vooralsnog. Morgen meer op Kloptdatwel (foto: wikimedia commons, Wouter Hagens).

Morgen schrijft Kloptdatwel een stuk over Roy Martina. De aanleiding is dat Roy Martina weer volop actief is in Nederland met seminars en weekenden. Zoals we onlangs schreven op Kloptdatwel belooft Roy Martina gouden bergen. Hij belooft een geneeswijze die alle andere geneeswijzes overbodig zal maken. Een super doorbraak. Een Supra Bewustzijn. Uit een recente nieuwsbrief van Roy Martina:

‘Het Supra Bewustzijn kan je lichaam in secondes genezen. Ik zal bij het begin beginnen. Ik heb een ontdekking gedaan die de geneeskunde inclusief de alternatieve geneeskunde gaat veranderen. Meer precies: al het werk dat ik in de afgelopen 35 jaar heb gedaan is totaal overbodig geworden. Kun je het je voorstellen? Acupunctuur, homeopathie, kruidengeneeskunde, Reiki, Matrix Energetics, Hypnose etc.: ik gebruik het niet meer! Ik ontdekte dat iedereen een super intelligente en krachtige bron binnenin heeft, het Supra Bewustzijn. Iedereen kan te allen tijde toegang hebben tot deze bron en ik kan je leren hoe! De methode die ik ontwikkelde verschaft je onmiddellijke toegang tot alle kennis die je nodig hebt om te kunnen genezen. Je lichaam kan onmiddellijk genezen door je Supra Bewustzijn, soms binnen secondes’.

Dit zijn natuurlijk claims waarvoor Martina geen enkel wetenschappelijk bewijs aandraagt. In de wetenschap is zoiets als een ‘supra bewustzijn’ zelfs een geheel onbekend begrip. Wie de term googelt, vindt niets behalve het stuk dat Kloptdatwel hierover eerder schreef. Natuurlijk is het positief dat Martina andere onbewezen behandelmethoden niet meer toepast (hij noemt acupunctuur, homeopathie, reiki, matrix energetics, hypnose). Jammer dat hij deze zonder wetenschappelijk bewijs vervangt door het Supra Bewustzijn. We moeten het doen met de bewijzen die Martina zelf hiervoor aandraagt in zijn nieuwsbrief:

 ‘Ik ben er in geslaagd om heel veel mensen direct te laten praten met hun Hogere Zelf. Aan ongeveer 500 mensen heb ik laten zien hoe ze snel al hun negativiteit van dit leven en vorige levens kunnen verbranden. Er zijn slechts 6 therapeuten die ik deze techniek heb geleerd. Allemaal hebben ze wonderbaarlijke genezingen meegemaakt en verklaren ze dat dit de lang verwachte doorbraak is die elke vorm van alternatieve geneeskunde doet verbleken’.

Een goede reden om morgen op Kloptdatwel Roy Martina grondig onder de loep te nemen.

Yoga kan nare bijwerkingen hebben

by 33 Comments

Yoga is mateloos populair – maar niet zonder risico’s voor de gezondheid. Dat wordt duidelijk uit een lang stuk in de weekendbijlage van de Amerikaanse krant New York Times. Je kunt er lelijke beschadigingen aan gewrichten, spieren, pezen, bloedvaten en zenuwbanen aan overhouden. In het artikel zegt yoga-leraar Glenn Black ronduit: ‘de meeste mensen zouden moeten stoppen met yoga – de kans op schade is gewoon te groot’. Times-journalist William Broad heeft er een boek over geschreven dat over een maand uitkomt.

Broad schrijft in het Times-artikel dat hij na een wervelbeschadiging yoga ging doen om zijn klachten te verminderen. Dit leek aanvankelijk te helpen, maar bij een bepaalde oefening (de ‘extended-side-angle pose’) ging hij door z’n rug. Aanleiding voor Broad om meer onderzoek te doen naar de bijwerkingen van yoga. En die zijn er. Veel mensen zien yoga als een kalm alternatief voor sport, rustgevend, en met veel positieve effecten. Het kan je tot rust brengen, genezen, nieuwe energie geven en zelfs goed zijn voor je sexleven. En dat alles zonder bijwerkingen. Dat beeld is volgens het Times-artikel niet terecht.

Yoga-leraar Black licht dit toe. Moderne stedelingen hebben een heel ander bewegingspatroon en hun lichaam is veel minder flexibel dan de oorspronkelijke yogabeoefenaars in India. Die waren b.v. gewend om met gekruiste benen/knieën op de grond te zitten (en niet in een kantoorstoel of bankstel). En ze hadden veel lichaamsbeweging. Veel yogahoudingen zijn een uitvergroting van houdingen uit het dagelijkse leven van de oorspronkelijke beoefenaars. Dat is heden ten dage wel anders: ‘Now urbanites who sit in chairs all day walk into a studio a couple of times a week and strain to twist themselves into ever-more-difficult postures despite their lack of flexibility and other physical problems’, aldus Black.

Yoga kan nare bijwerkingen hebben 2

Verder waarschuwt Black dat de ongekende populariteit van yoga er toe heeft geleid dat veel leraren onervaren zijn en niet goed weten wat hun leerlingen wel en niet aankunnen: ‘there is now an abundance of studios where many teachers lack the deeper training necessary to recognize when students are headed toward injury. “Today many schools of yoga are just about pushing people,” Black said. “You can’t believe what’s going on — teachers jumping on people, pushing and pulling and saying, ‘You should be able to do this by now.’ It has to do with their egos.”

Yoga wordt vaak onterecht ingezet om blessures te verhelpen/verlichten of voor revalidatie. Black raadt dit af: “They look at me like I’m crazy,” he goes on to say. “And I know if they continue, they won’t be able to take it.”

Black haalt een aantal voorbeelden aan van bekende Yoga-leraren die flinke schade hebben opgelopen door yoga. Black wijdt dit aan het (te) grote ego van de leraren. Ze willen laten zien dat ze alle houdingen perfect onder de knie hebben. Maar yoga gaat volgens Black juist om het kwijt raken van je ego. Dat lukt dus niet altijd: ‘He spoke of well-known yoga teachers doing such basic poses as downward-facing dog, in which the body forms an inverted V, so strenuously that they tore Achilles tendons. “It’s ego,” he said. “The whole point of yoga is to get rid of ego.” He said he had seen some “pretty gruesome hips.” “One of the biggest teachers in America had zero movement in her hip joints,” Black told me. “The sockets had become so degenerated that she had to have hip replacements.” I asked if she still taught. “Oh, yeah,” Black replied. “There are other yoga teachers that have such bad backs they have to lie down to teach. I’d be so embarrassed.”

Broad schrijft dat er steeds meer bewijzen zijn dat yoga tot medische problemen kan leiden. De eerste artikelen over beschadigingen door yoga verschenen al tientallen jaren geleden in toonaangevende medische bladen. Lees b.v. dit artikel in het British Medical Journal waarin wordt uitgelegd dat sommige yogahoudingen een hersenbloeding kunnen veroorzaken. Yogaklachten komen inmiddels zo vaak voor dat sommige een eigen naam hebben gekregen (b.v. de ‘yoga foot drop’):

Yoga kan nare bijwerkingen hebben 3
Het Amerikaanse tijdschrift Yoga Journal besteedde aandacht aan yogablessures. De uitdagende houding op de voorzijde van het tijdschrift staat los van dat artikel (bron: wikipedia).

‘The problems ranged from relatively mild injuries to permanent disabilities. In one case, a male college student, after more than a year of doing yoga, decided to intensify his practice. He would sit upright on his heels in a kneeling position known as vajrasana for hours a day, chanting for world peace. Soon he was experiencing difficulty walking, running and climbing stairs. Doctors traced the problem to an unresponsive nerve, a peripheral branch of the sciatic, which runs from the lower spine through the buttocks and down the legs. Sitting in vajrasana deprived the branch that runs below the knee of oxygen, deadening the nerve. Once the student gave up the pose, he improved rapidly. Clinicians recorded a number of similar cases and the condition even got its own name: “yoga foot drop.”

Het Times-artikel beschrijft in detail een aantal andere (publicaties over) gevallen waarin Yoga leidde tot ernstige schade. Dit zijn volgens het artikel geen op zichzelf staande gevallen. In 2002 werden in de USA 46 mensen opgenomen in de intensive-care als gevolg van yoga. In 2000 waren dit er nog 13 en en in 2001 20. In een onderzoek uit 2009 van de Columbia University uit New York meldden yogaleraren rugbeschadigingen, blessures aan schouder, knie en nek, en hersenbloedingen.

De Amerikaanse yogagemeenschap begint de problemen te erkennen. Lees b.v. deze pittige column van Roger Cole in Yoga Journal. Of dit artikel van Carol Krucoff uit hetzelfde blad: 

‘[Carol Krucoff] told of being filmed one day for national television and after being urged to do more, lifting one foot, grabbing her big toe and stretching her leg into the extended-hand-to-big-toe pose. As her leg straightened, she felt a sickening pop in her hamstring. The next day, she could barely walk. Krucoff needed physical therapy and a year of recovery before she could fully extend her leg again. The editor of Yoga Journal, Kaitlin Quistgaard, described reinjuring a torn rotator cuff in a yoga class. “I’ve experienced how yoga can heal,” she wrote. “But I’ve also experienced how yoga can hurt — and I’ve heard the same from plenty of other yogis.”

Volgens sommigen is de oplossing dat bepaalde yogaoefeningen gewoon niet meer moeten worden gedaan. Black gaat verder – hij vindt yoga voor de meeste mensen een brug te ver.

Ik verwacht dat de situatie in Nederland niet heel anders is dan die in de VS. Wie googelt op ‘beschadiging door yoga’ komt vooral ‘disclaimers’ tegen. Zoals die van Happy Yoga uit Groningen: ‘Happy Yoga aanvaardt dan ook geen aansprakelijkheid voor directe of indirecte schade welke ontstaat door gebruikmaking van, het vertrouwen op of handelingen verricht naar aanleiding van de op deze website verstrekte informatie’. Ook andere searches leveren niets op. Tijd voor onderzoek van eigen bodem!

57 miljoen dollar boete voor Power Balance

by 8 Comments

Power Balance, het bedrijf achter de gelijknamige niet-werkzame rubberen bandjes met een plastic hologrammetje, die je allerlei speciale krachten zouden geven en voor 40  euro per stuk over de toonbank gingen (productiekosten 1 euro? 10 cent?), is volgens roddelwebsite TMZ.com in Amerika beboet voor 57,4 miljoen dollar!

Dat is het resultaat van een rechtszaak tegen PB waar we in januari op Kloptdatwel.nl ook al over schreven. De website waar mensen zich voor deze rechtszaak konden aanmelden heeft echter nog geen nieuwsbericht geplaatst.

TMZ heeft later aan hun bericht toegevoegd dat Power Balance officieel faillissement heeft aangevraagd. Niet geheel onwaarschijnlijk na zo’n boete, maar ook wat dat betreft blijft TMZ op dit moment de enige bron. Power Balance twittert in elk geval ontkenningen:

57 miljoen dollar boete voor Power Balance 4

Ze lanceren deze week zelfs een nieuw product: de Power Balance-mondbeschermer! Voor boksers, hockeyers et cetera. —> /facepalm

57 miljoen dollar boete voor Power Balance 5

57 miljoen dollar boete voor Power Balance 6

 

 

 

 

 

 

Met dank aan Jan Willem Nienhuys voor de tip.

De wonderdrank van Babu wa Loliondo

by 15 Comments

Medicijnmannen en traditionele genezers zijn er talloze in Afrika. Het komt echter niet zo vaak voor, dat één man in korte tijd zo’n grote populariteit weet te verkijgen als Ambilikile Mwasupile, ook wel Babu wa Loliondo (‘grootvader/oude man van Loliondo’) genoemd. Verschillende Afrikaanse leiders zouden inmiddels van zijn diensten gebruik hebben gemaakt.

De wonderdrank van Babu wa Loliondo 7
Babu wa Loliondo deelt zijn drank uit

Sinds augustus 2010 biedt deze 76-jarige oud-pastoor van de Evangelische Lutherse Kerk in een afgelegen regio van Tanzania een kuur aan tegen een hele reeks van chronische ziekten. Je hoeft alleen maar bij hem te komen en een beker van zijn drank te drinken om verlost te worden van diabetes, astma, epilepsie, hoge bloeddruk, kanker of HIV/AIDS. Dat voor het luttele bedrag van 500 Tanzaniaanse Shilling (ongeveer €0,25).
En het mooie is dat de overheid het getest heeft en goed bevonden! Klein nadeel is dat je persoonlijk naar Loliondo toe moet en dat je dan moet aansluiten in de rij die vele kilometers lang kan zijn …

Wat is er aan de hand in Tanzania dat deze man al sinds maart 2011 bijna dagelijks in het nieuws is? Wat voor merkwaardige rol speelt de overheid? En waarom gaat nu ook de WHO zich met deze wonderkuur bemoeien?

Hoe begon het?
Mwasupile (ook wel geschreven als ‘Masapila’) maakte op 19 december bekend dat hij al twee dozijn HIV/AIDS patienten van hun ziekte had genezen. Nog eens 175 HIV-geïnfecteerden zouden onder behandeling zijn. Een claim die veel van de 1,5 miljoen HIV-geïnfecteerden in Tanzania natuurlijk hoop gaf.

De wonderdrank van Babu wa Loliondo 8
Bereiding van de wonderdrank

Die genezing zou hij bereikt hebben door ze in het dorpje Samunge één beker van zijn drank te geven. De drank wordt bereid door Mwasupile zelf op basis van een wortel van de ‘Mugariga’-boom. Het recept van de kuur en de manier waarop hij die zou moeten toepassen waren hem toevertrouwd door God, in dromen die hij al vanaf 1991 zou hebben. Vanaf 26 augustus 2010 besloot hij aan de opdracht in zijn dromen gevolg te geven.

Op grond van zijn claims besloot de overheid dat er aanleiding was om zijn middel te onderzoeken. Dat is niet zo raar, want er is een apart Department of Traditional Medicine Research bij het National Institute for Medicine Research (NIMR) en ook aan de grootste Medische faculteit, Muhimbili University is een Institute of Traditional Medicine (ITM). Het rapport kwam klaar in maart 2011.

Het NIMR-ITM rapport
De struik die Babu wa Loliondo gebruikt, werd in het onderzoek geïdentificeerd als de Carissa spinarum (voorheen Carissa edulis). Een uitvoerige botanische beschrijving is in het rapport te vinden. De oude naam edulis betekent eetbaar. Niet zo verwonderlijk omdat verschillende delen van de plant al van oudsher gegeten worden. De wortels van deze plant worden in verschillende delen van de wereld ook gebruikt door traditionele genezers. Eigenlijk was er dus weinig nieuws onder de zon. Het enige wat Mwasupile toevoegde was het aanbieden van het drankje onder begeleiding van gebed en zijn status als voormalig pastoor. Maar daar gaat het rapport helemaal niet op in.
De wonderdrank van Babu wa Loliondo 9De experts stellen in het rapport als eerste vast dat het middel veilig is voor mensen om oraal in te nemen. Vervolgens worden per ziekte de bekende wetenschappelijke publicaties over de mogelijke werking van plant tegenover de claims van Mwasupile gezet.

Het is interessant om te kijken wat de conclusie in het rapport is met betrekking tot de claim van Mwasupile dat HIV/AIDS te genezen is door het drinken van de ‘wonderdrank’. Op blz. 13. staat:

Conclusion: This result reveals that Carissa edulis has potent anti-viral activity against herpes simplex viruses. Taking into consideration that, herpes simplex virus (HSV) infection is a major opportunistic infection in immunosuppressed persons, these findings supports the ethnomedicinal claim of the use of the plant in the management of HIV/AIDS as claimed by Pastor Ambilikile Mwasupile.

Pardon? Even goed lezen op welke onderzoeken dat dan gebaseerd is. Even voor de conclusie wordt dit opgemerkt:

Carissa extracts has [sic] been reported to possess potent antiviral activity against Sindbis virus (SINV) at 3 µg/ml, polio virus (POLIO) at 6 µg/ml, HIV-1 [!] and herpes simplex virus (HSV) at12 µg/ml (Tylor, 1996)

Die thesis van Taylor vond ik online, maar er staat helemaal niets in over antivirale activiteit tegen HIV-1! Er staat expliciet gemeld (blz. 84) dat het gaat om testen met de drie virussen SINV, Polio en HSV en daarbij gaat het ook nog eens om Carissa carandas. Zouden die wetenschappers nu echt zo slordig te werk zijn gegaan dat ze Herpes Simplex Virus-1 als HIV-1 hebben gelezen? Antivirale activiteit van een aanverwante plant bij andere virussen is blijkbaar genoeg ondersteuning om te mogen roepen dat je er HIV/AIDS mee kunt genezen. Misschien dat we de zinsnede “supports the ethnomedicinal claim” uit de conclusie heel anders moeten opvatten dan iedereen in eerste instantie zou doen? Maar ik krijg de indruk dat de Reclame Code Commissie nog strenger zou zijn geweest, dan deze wetenschappers.

Massahysterie?
Geen wonder dat na dat soort conclusies (die voor alle geclaimde ziektes werd getrokken!) de toestand pas echt uit de klauwen begon te lopen. Steeds meer mensen ondernamen de tocht naar Samunge. Ook vanuit het naburige Kenya en de andere aan Tanzania grenzende landen.

De wonderdrank van Babu wa Loliondo 10
Lange files voor Samunge

In mei waren er volgens berichten al 3,5 miljoen mensen langs geweest, maar dat lijkt me een enorme overschatting. Er zijn echter wel geloofwaardige berichten over files van 25 tot 50 km lengte die op een gegeven moment voor het dorp stonden.
Het nieuws van de instantgenezing ging blijkbaar als een razend vuurtje rond in Oost-Afrika. Zo kwam ook mama Sifa Maanya Kabila (de moeder van de huidige president van de DRC, Joseph Kabila) langs vanuit Congo. En er gaan zelfs geruchten dat ook de in niet al te beste gezondheid verkerende Mandela en Mugabe een kopje zijn komen drinken in Samunge…
Hoe dat overigens precies gaat met die hooggeplaatste personen die voor de kuur komen, weet ik niet (in de video verderop is wel de aankomst van een helikopter te zien, waar belangrijke personen mee aankomen). Mwasupile heeft zelf namelijk gezegd dat de kuur niet werkt als je voordringt, maar dat was nog in maart. Later heeft hij o.a. kinderloosheid aan zijn lijstje met geneesbare aandoeningen toegevoegd. Hij verandert dus nog wel eens van gedachten.

De wonderdrank van Babu wa Loliondo 11
Ligging van Loliondo

Intussen zijn er natuurlijk een hoop mensen die belang hebben bij het voortzetten van deze business. Zo wordt er goed geld verdiend aan de transporten naar Samunge en slaat ook het district er een slaatje uit door een belasting te heffen op de weg naar Samunge. De regio’s zien er ook wat in om er buitenlandse toeristen mee te trekken.
Er is wel kritiek, natuurlijk van artsen die zien dat HIV/AIDS-patiënten hun aidsremmers laten staan na een bezoek aan Mwasupile. Vanuit religieuze hoek schijnen er casettebandjes verspreid te worden en zelfs radiospotjes uitgezonden te zijn, die waarschuwen tegen deze praktijk. Maar die kritiek wordt o.a door de voormalige baas van de pastoor Bisschop Laizer gepareerd: “The Loliondo cure is a gift from God to the nation of Tanzania and through it we have heard thousands of people from all over the world coming to Samunge, many have testified to have been healed“. Er speelt vermoedelijk ook concurrentie tussen de verschillende religieuze richtingen mee.

Verder onderzoek in samenwerking met de WHO
In november werden er vragen gesteld in het parlement. Verschillende MP’s dringen aan op snelle resultaten van onderzoek naar de wonderkuur. Een suggestie van MP Iddi Azzan om de parlementsleden en ministers die de kuur hadden genomen te laten testen, werd verworpen door de minister van Gezondheid Dr. Hadji Mponda, omdat er gestreefd wordt naar een onderzoek onder minstens 200 personen. Hij deelde ook mede dat inmiddels bijna alles gereed is voor het vervolgonderzoek in samenwerking met de WHO, geldgebrek zou de reden zijn voor de vertraging. De WHO is al langer op de hoogte van de toestand in Loliondo blijkens mededelingen van de WHO vertegenwoordiger op een Internetforum, maar zo te zien is de belangstelling alleen gericht op het achterhalen of het ‘medicijn’ kan werken.

De wonderdrank van Babu wa Loliondo 12
Mwasupile kan zijn gang blijven gaan

Diezelfde Mponda beweert overigens intussen dat de overheid met het eerder besproken rapport alleen maar had gesteld dat de kuur veilig is en dat ze niet kan ingrijpen omdat het een geloofskwestie betreft. Een erg vreemde interpretatie van het eigen rapport. Maar misschien komt dat omdat er inmiddels al zo’n 200 doden zijn gevallen tijdens het wachten in Samunge en dat hij de behoefte voelt om zich alvast wat in te dekken.
Aan de andere kant kan de overheid Mwasupile alleen zijn gang laten gaan als gebedsgenezer, omdat hij niet geregistreerd is als Traditional Heath Practioner. Daar is namelijk wetgeving voor (The Traditional and Alternative Medicine Act No. 23 of 2002), waaraan hij niet voldoet.
Mponda’s collega in Kenya houdt een verstandiger betoog: “Long road to good health is better than instant recovery that Loliondo promises”. De Tanzaniaanse overheid voert een riskant beleid. Aan de ene kant benadert ze het fenomeen als een geloofskwestie (wat ook Mwasupile zelf doet). Maar aan de andere kant gaat ze op volstrekt onduidelijke gronden onderzoek doen naar de mogelijke werking van het drankje en geeft daarmee geloofwaardigheid aan de claims van miraculeuze genezingen. Het komt blijkbaar bij niemand in Tanzaniaanse overheidskringen op dat het misschien belangrijker is om eerlijke informatie te verstrekken en de massahysterie te bestrijden.

Eigenlijk is de hele affaire een veel te ingewikkeld en uitgebreid verhaal voor één blog. Geïnteresseerden raad ik aan de Tanzaniaanse (kranten)sites te raadplegen, bijvoorbeeld Daily News of In2eastafrica.net. Een Keniaanse documentaire over het fenomeen van Loliondo is het bekijken waard (2 delen):

http://www.youtube.com/watch?v=iKOwDQcPwbs

Deel 2 van de documentaire

Ik ben erg benieuwd hoe het verhaal zich verder gaat ontwikkelen. Vermoedelijk zal de belangstelling voor Babu wa Loliondo geleidelijk afnemen. Misschien versterkt door meer verhalen van mensen die genezen dachten te zijn van HIV/AIDS en toch verraderlijk snel stierven toen ze stopten met hun aidsremmers. Of omdat iedereen die gevoelig is voor dit soort onzin er zo meteen al een beker heeft gedronken. Mwasupile heeft namelijk aangegeven dat je maar één keer van het medicijn gebruik kunt maken (marketingtechnisch dan weer niet zo handig).
Voordat het ophoudt, zullen er echter nog wel veel slachtoffers vallen. Maar dat weegt in landen als Tanzania, waar ziekte en dood wat dichter om de hoek liggen dan hier, blijkbaar minder zwaar voor de overheid dan ingrijpen in geloofskwesties. ‘Bahati mbaya’ zullen ze achteraf wel zeggen (‘bad luck’).

Homeopathische boeken

by 34 Comments

Homeopathische boeken 13
Het onderschrift:
I just noticed CVS* has started stocking homeopathic pills on the same shelves with–and labeled similarly to–their actual medicine. Telling someone who trusts you that you’re giving them medicine, when you know you’re not, because you want their money, isn’t just lying–it’s like an example you’d make up if you had to illustrate for a child why lying is wrong.

* CVS is een Amerikaanse apotheek.

Plaatje 1:
– Je boeken hebben allemaal lege pagina’s.
Echt niet, die ene heeft een beetje inkt op pagina 78.
– Een vlek.
Dus?

Plaatje 2:
– Er zijn geen woorden. Je leest niet, er is geen verhaal.
Misschien niet voor jou. Wanneer ik naar die boeken kijk, dan denk ik aan allerlei soorten verhalen.

Plaatje 3:
Lezen is meer dan alleen wat op de pagina staat. Het vasthouden van een boek zet mijn geest aan zich te verrijken.
Eigenlijk denk ik dat het boek niet eens nodig is. 

Plaatje 4:
De hele industrie is boosaardig. Inhalige uitgevers en rijke auteurs proberen ons te overtuigen dat onze hersenen hun woorden nodig hebben.
Maar ik wil me geen oor laten aannaaien.
–  Wie heeft je deze boeken verkocht?

Onderschrift:

Ik heb zojuist ontdekt dat de apotheek begonnen is met homeopathische pillen op dezelfde planken te zetten als hun echte medicatie met dezelfde soort labels. Tegen iemand die op je vertrouwt zeggen dat je ze medicatie geeft, terwijl je weet dat dat niet zo is, omdat je hun geld wilt, is niet simpelweg liegen — het is als een voorbeeld dat je zou verzinnen wanneer je een kind zou moeten uitleggen waarom liegen verkeerd is.

Op Kloptdatwel hebben we XKCD al vaker genoemd.