Kloptdatwel?

Search Results for: homeopathie

SPS-NIP: discussie over medicatie met een homeopaat

by 2 Comments

Als psychologie student en student-lid van het NIP kreeg ik het volgende bericht binnen:

(meer informatie op de Facebook pagina van het SPS-NIP)

SPS-NIP: discussie over medicatie met een homeopaat 1

Interessant lijkt me, ik vind de docu’s van Louis Theroux altijd leuk om naar te kijken en ik ben benieuwd wat de nieuwste ontwikkelingen zijn wat betreft ADHD-medicatie. Ik ben alleen erg verbaasd dat homeopaat Gerda Zaalberg ook haar visie komt geven. Wat een homeopaat kan toevoegen aan een wetenschappelijke discussie over medicatie bij ADHD is mij een raadsel.

Voor degene die onbekend zijn met homeopathie, hier kort de drie principes waar homeopathie zich op baseert:

* Hoe sterker verdund, hoe sterker de werking: men neemt 1 druppel van een werkzame stof en mengt dit met 99 druppels water: een 1C verdunning. we hebben nu dus 99% water. Daarvan nemen we weer 1 druppel en mengen die weer met 99 druppels water: een 2C verdunning en nu hebben we 99,99% water. De meeste homeopathische middelen zitten rond de 6C (99,9999999999% water) en de ‘sterkste’ homeopatische middelen gaan tot 30C en soms nog verder. Het is dan allang niet meer mogelijk om enig verschil te vinden met gewoon water. Vanaf ongeveer 12C zit er namelijk zelfs niet meer één molecuul van de originele stof in het water.
* Schudden: door het middel ritualistisch te schudden zou het zijn werkzaamheid krijgen.
* Het gelijkende wordt door het gelijkende genezen: als je van een ui traanogen krijgt, dan zou een verdunning van een ui je genezen wanneer je door bijvoorbeeld hooikoorts last van traanogen krijgt. Of stoffen gelijkende symptomen teweegbrengen wordt bepaald door eveneens extreem schudverdunde stoffen op gezonde mensen uit te proberen. Zo zijn er over de duizend “symptomen” geconstateerd bij keukenzout 30C.

Dat de drie principes onzin zijn, lijkt me duidelijk, maar in de eerste plaats gaat het natuurlijk om werkzaamheid: als iets werkt, dan bedenken we later wel hoe het werkt. Alleen werkt het niet. Zelfs fabrikanten van homeopathische middelen hebben geen bewijzen en geloven er niet in, maar verkopen het simpelweg omdat mensen het willen kopen. Het enige effect wat er is, komt door het placebo-effect. Skepsis heeft al talloze keren over homeopathie geschreven. Evenals de Vereniging tegen de Kwakzalverij.

Om te laten zien dat homeopathische middelen niets doen worden er zelfs over de hele wereld collectieve zelfmoorden georganiseerd waarbij er een overdosis homeopathische middelen wordt geslikt (een overzicht op Skepchick). James Randi doet het al jaren en liet het ook zien in Utrecht. In Engeland organiseert 1023 de collectieve zelfmoorden.

Goed, nu je dat allemaal weet ben je net als ik vast erg benieuwd wat de homeopaat komt doen bij de discussie over ADHD en medicatie. Ik heb inmiddels contact gehad met het SPS-NIP en zij hebben me laten weten dat ondanks dat zij een homeopaat uitnodigen voor deze discussie “dit op geen enkele wijze iets zegt over de mate waarin het NIP of haar bestuur achter deze methoden staat.” Het SPS-NIP wil door zowel voor- als tegenstanders aan het woord te laten, studenten de gelegenheid bieden om zelf hun conclusies te trekken.

Ik moet het SPS-NIP wel nageven: ze zijn kritischer wat betreft alternatieve geneeswijzen dan ik had verwacht. Ze hopen echt dat er vanuit de studenten kritische vragen komen. Ik ben zeer benieuwd hoe de discussie zal verlopen.

In het onderstaande filmpje is te zien hoe een homeopathisch hospitaal zou kunnen werken. Laten we hopen dat het er in Nederland nooit van komt (zoals wel het geval is in Engeland).

Natuurgeneeskunde richt zich op het verergeren van ziekte

by 5 Comments

De natuurgeneeskunde richt zich van oudsher op het bevorderen van de gezondheid, het herstel van mentaal en lichamelijk evenwicht en het voorkomen of verergeren van ziekte.

Bovenstaande zin werd opgemerkt op de website van Saxion Next, de hogeschool met een opleiding CAM (complementary and alternative medicine). Een HBO-opleiding alternatieve geneeswijzen dus. Je kan veel van natuurgeneeskunde zeggen, maar ik had nooit gedacht dat ze zich van oudsher al zou richten op o.a. het verergeren van ziekte. Het zou natuurlijk een foutje kunnen zijn, maar het blijkt dat er wel meer alternatieve websites deze zin onderschrijven:

http://www.cursusmatch.nl
http://www.detherapeutengids.nl

Laten we wel wezen: de zin is vermoedelijk door een van de organisaties gepubliceerd en de rest heeft hem klakkeloos overgenomen. Daarnaast doelt men mogelijk op de zogeheten ‘beginverergering‘. Het idee van alternatievelingen dat wanneer een zieke beter wordt hun middelen zouden werken en dat als de zieke verslechtert dit komt omdat hun middelen beginnen te werken. Of wellicht hadden ze ‘voorkomen van verergering van ziekte’ willen zeggen. Hoe dan ook, grappig is het wel.

Met dank aan Agnes Tieben voor haar opmerkzaamheid.

Update: blijkbaar was het een jaar geleden ook al opgemerkt in de comments van dit blog van Bram Hengeveld, waar hij verbaasd schrijft over de CAM-opleiding van Saxion.

Update: Saxion Next was vanwege deze opleiding dit jaar een van de genomineerden voor de Meester Kackadorisprijs (stukje naar beneden scrollen). De prijs voor diegene die de kwakzalverij het meest bevorderen, van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. (zin aangepast naar aanleiding van commentaar)

De Skepter – jaargang 23, nummer 1.

by Leave a Comment

De Skepter is het blad van de stichting Skepsis.

Hieronder volgt een samenvatting van de artikelen uit de laatste Skepter. Wil je daarna meer lezen? Deze laatste Skepter kan je hier als proefnummer (4,-) bestellen. Maar een abonnement (12,-) is natuurlijk handiger. Wil je stichting Skepsis echt steunen dan kan je donateur worden: voor slechts 30 euro per jaar krijg je én de Skepter én gratis toegang tot ons jaarlijks congres (t.w.v.  22,50!).

De Skepter – jaargang 23, nummer 1. 2
De Skepter – jaargang 23, nummer 1.

EMOTIONAL FREEDOM TECHNIQUES EN TFT
Alternatieve genezers hechten veel waarde aan subtiele energieën, die wetenschappers niet kunnen meten. Ook alternatieve psychotherapeuten hebben deze energieën ontdekt. Thought Field Therapie was de eerste psychotherapie die er gebruik van maakte. Inmiddels bestaan er vele varianten, waaronder de populaire Emotional Freedom Techniques. Naar men zegt kun je met TFT en EFT heel snel allerlei psychische problemen oplossen door het lichaam op bepaalde acupunctuurpunten te bekloppen. Er zijn cursussen om het te leren, maar die hoeven niet veel te kosten, want het maakt niet uit waar je klopt.

DE G-SPOT
De G-spot heeft dankzij triviaal onderzoek en anekdotes een plaats veroverd binnen de hedendaagse seksuologie. Bestaat er inderdaad een gevoelig plekje aan de voorkant van de vagina dat vrouwen een spetterend vaginaal orgasme kan bezorgen, waarbij ze soms overvloedig ejaculeren? Of wordt dit overdreven en lijkt het meer op plasseks?

SUN MYUNG MOON: DE MESSIAS UIT KOREA
Reverend Sun Myung Moon wilde het jarenlang niet openlijk toegeven, maar sinds 1992 maakt hij er geen geheim meer van: hij is inderdaad niemand minder dan de nieuwe Messias. Dertig jaar geleden stond hij bekend als gevaarlijke sekteleider, maar die tijd lijkt voorbij. In 2004 liet hij zich kronen tot Vredevorst in een gebouw van de Amerikaanse Senaat en hij is ook actief binnen de Verenigde Naties. Vele religieuze leiders en politici schijnen zijn werk te ondersteunen. Onlangs liet zelfs oud-premier Dries van Agt zich benoemen tot een van zijn Ambassadors for Peace.

ALTERNATIEVE KANKERTHERAPIEËN
Willeke besloot de wereld eens te laten zien dat je best op alternatieve wijze van kanker kunt genezen. Ze maakte gebruik van meer dan een dozijn onbewezen methoden. Helaas bleken die geen enkel effect te hebben.

SATANISCH RITUEEL MISBRUIK
Vanaf 1980 waren er in de VS steeds meer vrouwen die vertelden dat ze in hun jeugd jarenlang ritueel werden misbruikt, mishandeld en verkracht door een geheime satanssekte. Ze moesten deelnemen aan gruwelijke rituelen waarbij kinderen werden gemarteld, gedood en soms zelfs opgegeten. Zulke verhalen werden heel serieus genomen door psychotherapeuten, conservatieve dominees, ‘cult cops’, juristen, kranten, talkshows en miljoenen verontruste burgers, die ontdekten dat de satanisten ook waren doorgedrongen in kinderdagverblijven en kleuterscholen.

PARAPSYCHOLOGIE VAN CHARLES TART
Professor Charles Tart publiceerde onlangs zijn magnum opus, waarin hij verslag doet van enkele hoogtepunten uit zijn carrière als parapsychologisch onderzoeker. Hij meent te hebben aangetoond dat je telepathie kunt leren, dat we uit ons lichaam kunnen treden, dat een rondtollende munt psychokinetisch kan worden beïnvloed en nog meer. Maar in alle gevallen kunnen de gebeurtenissen ook heel goed normaal verklaard worden.

DROOMMACHINE
De eerste Dream Machine was een tot stroboscoop omgebouwde platenspeler. Wie naar de lichtflitsen keek, kon daar high van worden.

MODERNE HOMEOPATHIE
De moderne homeopathie heeft heel wat interessantere middelen dan de kwikchloride, gemalen zand, oesterschelp of honingbij van Hahnemann. De Britse firma Helios verkoopt drieduizend homeopathisch verdunde preparaten, zoals kraanwater uit Birmingham, vaginaal ultrageluid, Venusovergang, winterzonnewende en zwarte gaten.

Meer lezen? Deze laatste Skepter kan je hier als proefnummer (4,-) bestellen. Maar een abonnement (12,-) is natuurlijk handiger. Wil je stichting Skepsis echt steunen dan kan je donateur worden: voor slechts 30 euro per jaar krijg je én de Skepter én gratis toegang tot ons jaarlijks congres (t.w.v.  22,50!).

Verslag lezing James Randi

by 1 Comment

Al eerder schreven we op Klopdatwel.nl over James Randi die 11 juni een lezing hield in Utrecht. Op Skepsis.nl hebben we het al veel vaker over hem gehad. Hieronder het verslag van Henk Kraa, voor degene die het hebben moeten missen. Onderaan staat ook een link naar de videoregistratie van de lezing.

Entree
Randi oogt vief wanneer hij wordt geïnterviewd voor de Volkskrant. In de zaal wordt de laatste hand gelegd aan beeld en geluid. Bij de binnenkomst worden sheets getoond met citaten over Skepsis.

Randi heet eenieder welkom. Hoewel zijn gezondheid hem de laatste twee jaar in de steek heeft gelaten –Randi heeft verschillende bypasses moeten ondergaan en is tegen kanker behandeld- en hij pas net weer gezond genoeg is om weer te kunnen reizen, voelt hij zich gezond genoeg om te starten met een experiment. Hij heeft Skepsis Nederland gevraagd een homeopathisch slaapmiddel te kopen en zal dit middel op zijn eigen lichaam testen. Het middel wordt door een dokter in de zaal toegediend. De doseerdop verhindert Randi het potje ineens in zijn mond leeg te schudden, maar na wat gepeuter heeft hij voldoende pillen verzameld die, waren ze effectieve middelen geweest, voldoende geweest zouden zijn om iedereen definitief het zwijgen op te leggen. Randi slikt ze zonder probleem naar binnen en stelt eenieder gerust; hij doet dit op al zijn shows en heeft er nog nooit enige hinder van ondervonden.

Hij is een “Magician”, iets wat zich in het Nederlands laat vertalen als goochelaar, maar het begrip mist de magische weerklank. Magicians “deceive people”, een tweede begrip wat zich wat lastig laat vertalen: het betekent iets wat varieert van “om de tuin leiden”, “misleiden” en “bedriegen”. En mensen bedriegen zichzelf maar al te graag; we laten ons maar wat graag in de luren leggen. Zo blijkt Randi dan al die tijd in zijn scheerapparaat te hebben gesproken, terwijl iedereen dacht dat het zijn microfoon was en zijn bril blijkt zonder glazen; pas nadat Randi zijn echte bril op had gezet kon hij zijn publiek daadwerkelijk scherp zien. Maar Magicians bedriegen om te entertainen; in tegenstelling tot vele anderen in deze wereld, die bedriegen en mensen daarmee geld kosten. Of erger, hun leven.

Mensen moeten sceptisch blijven en blijven geloven in bewijs.

Buitenaards leven
Gelooft Randi in UFO’s? Ach, met het begrip wordt op ieder vliegend object gedoeld wat dan nog niet geïdentificeerd is. Voor een toeschouwer is ieder overkomend vliegtuig een UFO, tenzij je vanaf de grond kunt zien dat het een Boeing van de KLM is. Natuurlijk zullen er andere levensvormen zijn, het moet haast wel, gezien de enorme afmetingen van het heelal. We weten het niet; bewijs ontbreekt. Maar we kunnen het bestaan ervan niet ontkennen. Het is sowieso heel moeilijk om te bewijzen dat iets er niet is. Stel, je hoort buiten een luid geroffel. Iemand uit het Westen zal het geluid direct herkennen als het geluid van een stel paarden die voorbij komt galopperen. Maar in Afrika zal iemand direct aannemen dat een horde Zebra’s voorbij komt. Maar wie weet, misschien waren het wel Eenhoorns! Het is maar wat je zou willen geloven.

De Randi Foundation
Randi ontkent het bestaan van Paranormale verschijnselen evenmin; hij is slechts erg sceptisch. Als je stelt iets paranormaals te kunnen, moet je “slechts” het bewijs leveren; doe je dit, dan ontvang je 1.000.000 dollar.

Homeopathie
Randi legt met het innemen van de homeopathische slaapmiddelen de link naar homeopathie. Eerst wordt het publiek gevraagd aan te geven wat homeopathie nu precies is. Uit het publiek wordt het antwoord gegeven dat de theorie gebaseerd is op het feit dat je met 1 lucifer een heel huis in brand kan steken. Hoewel Randi dit nog niet eerder had gehoord en dit wel een aardige gedachte vond, gaat hij snel verder met een toelichting. De gedachte rondom homeopathie is om een beetje van de ziekte te nemen, dit zeer sterk te verdunnen en door inname het geneesproces van het lichaam te triggeren. Het hoeft niet per se de ziekte te zijn waar je aan leidt, ziekteverwekkende stoffen kunnen ook andere geneesprocessen triggeren. Zo kun je zelfs arsenicum als basis nemen. Het werkt als volgt: je neemt wat van het middel en verdunt het tien keer. Je schudt het middel steeds tien keer in de drie verschillende dimensies en verkrijgt daarmee een 10x verdunning, in homeopathietermen 1N. Herhaal dit opnieuw en je zit op 2N (1:100). Vervolgens ga je door tot 30N, ver voorbij het getal van Avogadro (6 x 10^23), waarbij er nog maar 1 molecuul van de stof aanwezig zou kunnen zijn. En vaak is het dan nog niet genoeg, nee, ze gaan door tot 100N of zelfs 5000N. Dat zijn factoren waarbij, zou er nog werkzame stof in het middel aanwezig moeten zijn, je van een oorspronkelijke hoeveelheid uit zou moeten gaan waarmee je het hele zonnestelsel zou kunnen opvullen. Randi had eens aan zijn wijlen vriend Martin Gardner bij een bepaald middel laten uitrekenen hoeveel pillen hij zou moeten slikken wilde hij 1 molecuul van de werkzame stof binnen krijgen. Het antwoord was: zestien zwembaden vol met pillen. Confronteer je homeopaten hiermee, dan wordt vaak gereageerd: maar hij begrijpt het niet. De stof is dan misschien fysiek niet meer aanwezig, maar het heeft zijn “vibraties” achtergelaten. Er zijn zelfs homeopaten die hun middel verkopen over de telefoon of het internet. Dit is het daadwerkelijke moment waarop Randi het middel tot zich neemt (een middel tegen Nervous Sleeping Disorder). Randi legt nog uit zuivere homeopathische middelen weliswaar ongevaarlijk zijn, maar dat het gevaar schuilt in het afwezig zijn van controle. Hij laat als voorbeeld een middel tegen verkoudheid zien; het bevat Zink, wat de effecten van verkoudheid vermindert (maar niets tegen een verkoudheidsvirus uitbrengt). In dit geval staat op de verpakking 2X, waarmee bedoelt wordt dat het 2% Zink bevat. Middelen worden vaak als homeopathisch middel uitgebracht omdat het lekkerder verkoopt, meer winst oplevert en aan minder regulering onderhevig is. Vooral in de Verenigde Staten; hier mogen homeopathische fabriekanten juridisch niet aangepakt worden.

Gebedsgenezing – Peter Popoff
Randi toont een film waarin hij bij een televisie-uitzending van Aron Ranen de Amerikaanse gebedsgenezer Peter Popoff ontmaskert. Eerst laat hij zien wat het publiek te zien krijgt; de gebedsgener vraagt naar een naam van iemand uit het publiek, raadt de namen en de adressen van beide personen (deze krijgt hij door “van boven”) en raadt waar ze aan lijden. Na handoplegging verklaart hij de personen genezen. Randi had een militair met een scanner opnames laten maken en liet vervolgens het fragment opnieuw zien met daarin de opgenomen gesprekken waarin duidelijk te horen was hoe een vrouw de namen, adressen en ziekte van de personen doorgaf wat de dominee ontving via een verborgen oortelefoon. Vooraf liep ze door het publiek, maakte her en der kennis en vroeg wat de mensen van het bezoek verwachtten. Randi eindigde dit televisieoptreden met “als hij de berichten daadwerkelijk van boven ontvangt, kunnen we drie dingen concluderen: 1. God gebruikt frequentie 32.6 Mhz, 2. God is een vrouw. 3. God heeft een stem die vreselijk veel lijkt op de stem van de vrouw van dominee Popoff.

Na het tonen van de film legt Randi uit dat je zou verwachten dat het afgelopen is met zo’n dominee, na zo’n ontmaskering. Niets is minder waar. Hoewel dit optreden vele malen herhaald is en ontelbare malen op Youtube geraadpleegd is, heeft Popoff slechts de naam van zijn kerk gewijzigd. Het afgelopen jaar heeft de stichting van zijn kerk 1.000.000. dollar meer winst gemaakt dan het jaar waarin hij werd ontmaskerd. Mensen willen graag opgelicht worden.

De Randi-foundation
James Randi legt nogmaals uit dat zijn Stichting 1.000.000 uitlooft voor een ieder die paranormale gaven bezit en dit kan bewijzen. Dit zou toch moeten betekenen dat ze in de rij moeten staan om die prijs te claimen. Niets is minder waar. Randi houdt vooral de media verantwoordelijk; de media heeft geen integriteitgevoel, maar is vooral belust op sensatie.

Na wat korte anekdotes geeft Randi nog een voorbeeld in de vorm van een Magic Pen die in staat is via magie te bepalen of een dollar biljet vals is. Schrijf met de stift op een willekeurig dollar biljet en de kleur geeft aan of het vals of echt is. Randi toont een dollar biljet en bewijst dat de stift zijn magische werk doet door erop te schrijven. Het biljet is echt. Daarna draait Randi het biljet om; het blijkt te zijn afgedrukt op krantenpapier, door Randi zelf. Randi legt uit, dat de stift niet magisch is, maar reageert op een stof die in alle vormen van papier zit, behalve op het soort waarop dollar biljetten worden gedrukt. En krantenpapier.

Er volgt nog een korte film waarin Randi tijdens een live televisieoptreden een bloederige nep-operatie uitvoert. Tijdens die uitzending viel er al iemand van het publiek flauw. Randi geeft aan, dat dit gewoon weer entertainment was, maar dit wordt anders wanneer je er voor zo’n operatie een paar duizend dollar moet neertellen, er voor naar de Filippijnen moet afreizen en vooral wanneer je een paar weken later toch sterft terwijl je dacht genezen te zijn.

Hij geeft nog een voorbeeld hoe gemakkelijk mensen zich laten belazeren. Dit keer betrof het een team van Engelse wetenschappers die iemand aan het onderzoeken waren die een bijzondere truc leek uit te halen met een lucifersdoosje. Ze hadden weken onderzoek verricht, aselect grote hoeveelheden lucifers uit verschillende supermarkten gehaald en een fortuin gespendeerd aan onderzoek. Tijdens het telefoongesprek met Randi vraagt Randi zijn assistent een boek uit de kast te pakken, zoekt de bewuste pagina op met de bekende goocheltruc, faxt die naar de wetenschapper en vraagt of hij even naar zijn fax wil lopen. Na enig lezen valt het gesprek stil; na nog enkele angstvallige stille momenten wordt het gesprek verbroken. Randi toont de welbekende truc nog even door een lucifersdoosje op zijn kant op zijn hand te plaatsen met een klein stukje vel ertussen. Door je vingers naar beneden te bewegen gaat het doosje vanzelf rechtop staan.

Randi toont vervolgens een “echte” goocheltruc, die inderdaad niemand in de zaal kan bevatten. Randi heeft deze truc zelf verzonnen en heeft beloofd hem aan de goochelaarswereld te zullen onthullen in zijn testament.

Dat iets niet bestaat is niet te bewijzen.
Randi herhaalt nog maar eens dat je niet kunt bewijzen dat er geen eenhoorns bestaan in Afrika. Hij zet dit verhaal wat luister bij. Neem de Kerstman, bijvoorbeeld. Die heeft rendieren die kunnen vliegen. Nu moet het niet zo moeilijk zijn om aan te tonen dat rendieren kunnen vliegen. Laat er een rondjes vliegen en voilà. Maar hoe toon je aan dat ze niet kunnen vliegen? Stel, we voeren een eenvoudig experiment uit. We nemen 20 rendieren, aselect gekozen, gezonde exemplaren mee de Eiffeltoren op. We noteren de datum en de tijd, kiezen aselect het eerste rendier en gooien hem de toren af. Tot onze spijt zien we het arme diertje te pletter staan. We herhalen dit experiment met alle rendieren, de consternatie van de gendarmes beneden ten spijt, en als alle rendieren tenslotte beneden op een grote hoop liggen, welke conclusie kunnen we dan trekken? Dat rendieren niet kunnen vliegen? Welnee, hooguit dat déze 20 rendieren op dit gegeven tijdstip op deze locatie bij deze omstandigheden niet konden vliegen. Of erger nog, ervoor kozen om niet te vliegen!

Randi’s conclusie, ten slotte, luidt dat we met zijn allen gewoon volwassen moeten worden; dit is de 21e eeuw, niet de 14e.

Vragenronde:
Is de 1.000.000 dollar wel voldoende? Randi is hier resoluut in: meer dan voldoende. De prijs is ooit 1.000 dollar geweest (toen was Randi 18 jaar oud), later verhoogd door een vriend tot 100.000 dollar en nog later 1.000.000. Dat moet meer dan voldoende zijn. Het bedrag is voldoende hoog om interessant te zijn en niet extreem hoog om te voorkomen dat er georganiseerde oplichting in het spel komt. Alhoewel, Randi is begonnen met goochelen op zijn 11e, is nu 82 en heeft de afgelopen twintig jaar geen truc gezien die hij niet snapte.

  • Randi’s nieuwe boek komt vermoedelijk eind dit jaar uit, maar hij moet nog de nodige hoofdstukken schrijven;
  • Hoe moet je omgaan met niet-sceptische mensen? Behandel ze vooral aardig, ze voelen zich snel bedreigd; ze zijn immers ongeïnformeerd.
  • Of Randi ooit overwogen heeft om zijn eigen dood te faken? Kort wordt Randi ernstig; hij heeft de afgelopen tijd een aantal bypasses gehad en is tegen kanker behandeld. Met name van het laatste geeft hij aan dat het geen pretje is; zijn eigen dood faken dat hoeft hij niet te doen. Daarna weer onbewogen vrolijk: vroeger had hij altijd een business card op zak waar hij op de achterkant schreef “I will die today”, de kaart dateerde en ondertekende. Deze kaart verwisselde hij dagelijks Maar Randi “never got Lucky”.
  • Wat gebeurt er wanneer Randi het niet bij het rechte eind blijkt te hebben? “Well, then I go to hell”, is Randi’s eenvoudige conclusie.
  • Kan Randi slagen voor zijn eigen test? Randi reageert bijna beledigd. Het is allemaal geregeld volgens een vast protocol. Iedereen kan zich aanmelden, over telefoon, e-mail, fax etc. Zijn Stichting zoekt dan uit wat de proefpersoon kan en vraagt aan wetenschappers over de wereld wat de test zou moeten zijn. Die test wordt dan afgenomen en slaagt de proefpersoon voor de test zijn ze verplicht de 1.000.000 dollar over te maken. Een van de weinige experimenten waar hij zelf bij was betrof Derrik Ogilvy, toen nog babyfluisteraar. Derrik stond erop dat Randi er zelf bij was. We laten de proefpersoon altijd tekenen voor het experiment en ook Derrik was akkoord en tekende. De test met Derrik (deze test is op Youtube te zien) bestond uit het raden van de volgorde van tien stukken speelgoed; die een voor een door een kind in een ruimte werden uitgekozen. Het kind mocht er dan even mee spelen. Derrik moest in een belendende ruimte proberen vast te stellen welk type speelgoed er was gekozen. Had Derrik er zes of meer goed, zou hij de 1.000.000 dollar krijgen. Derrik bleek er uiteindelijk 1 goed te hebben, precies de kansverwachting.
  • Is Derrik overtuigd van zijn eigen krachten? Randi aarzelt. Sommigen denken echt dat ze krachten hebben, maar de meesten niet. Je móet trainen, trainen en nog eens trainen om zo goed te worden. Ook Derrik leek zwaar teleurgesteld bij het experiment, maar thuis aangekomen in Engeland riep hij in het rond dat het experiment beledigend was, de intenties waren verkeerd, waardoor de geesten weg gingen, uitsluitend beperkt tot de wetenschap, etc.

Hiermee sluit Randi de avond. Twee jaar lang heeft hij niet kunnen reizen, maar nu is hij BACK!

Bekijk de lezing hier.

Lastig praten

by 1 Comment

Lastig praten 3
De boekenplank van ‘path of wisdom’ (van de website ‘path of wisdom’)

Op de startpagina voor homeopathie vind je een open brief aan skepsis, afkomstig van de website path of wisdom.nl. Ik weet niet hoe lang die brief er al staat. Naar aanleiding van de open brief gaat dit stukje over de vraag hoe een zinvol gesprek kan ontstaan tussen een skepticus en iemand met een opmerkelijke kennisclaim.

De open brief laat zien dat dit gesprek erg lastig is. Veel skeptici zullen zich bij het lezen van de brief ongelukkig het volgende afvragen:  (a) hoe kan ik hier een paar feiten ontdekken, liefst controleerbaar, (b) hoe moet ik me verdedigen tegen persoonlijk gerichte opmerkingen en verwijten, (c) waar vind ik aanknopingspunten voor een gesprek dat tot conclusies kan leiden die we ons allebei in kunnen vinden.

Wat is de oplossing? Een gesprek vraagt van beide zijden openheid en de bereidheid om te twijfelen en ter discussie te stellen. Over een overtuiging kun je niet praten. Ook vraagt het van beide zijden respect, je onthouden van persoonlijke getinte opmerkingen en oncontroleerbare uitspraken doen over de motieven van de ander. Waarschijnlijk zijn er meer ideeën die bijdragen aan een goed gesprek, maar dit zijn volgens mij een paar goede om mee te beginnen.

Het risico voor de skepticus is dat die het gesprek uit de weg gaat en zich terugtrekt op een eiland van gelijk. Het bezwaar is dat je dan eigenlijk niet skeptisch meer bent. Skepsis is in de basis de bereidheid om te twijfelen. Mag ik een andere aanpak voorstellen? Die bestaat uit twee onderdelen.

(a)  Ik denk dat het slim is beide zijden accepteren dat de bewijslast voor opmerkelijke theorieën en ideeën ligt bij degene die ze formuleert. Zolang een opmerkelijke stelling niet is bewezen, hoeft niemand deze te accepteren. De skepticus heeft geen plicht om stellingen te bewijzen of te ontkrachten. Het risico is immers dat je anders veel energie steekt in steeds opnieuw aanwijzingen zoeken voor steeds weer nieuwe beweringen. Er zijn immers erg veel opmerkelijke claims – de brief op de homeopathie-startpagina is één van de vele. Je energie en aandacht is nu eenmaal beperkt. Natuurlijk staat het de skepticus vrij om  zelf energie te steken in opmerkelijke claims, als je daar motivatie voor voelt. Redenen kunnen zijn dat je interesse is gewekt of dat je je zorgen maakt over de gevolgen. Dit laat echter onverlet dat degene die de bewering doet verantwoordelijk is voor het bewijs. (b) Het gesprek zou kunnen beginnen met overleg over een methode  hoe je samen kunt vaststellen dat de opmerkelijke bewering klopt.

Ik vraag me af of we de genoemde uitgangspunten kunnen toepassen op de open brief. Er zijn veel persoonlijk getinte opmerkingen en uitspraken over intenties van skeptici in de brief (een van de minst vervelende is punt 21 dat ik direct kan ontkrachten – er wordt heel wat afgelachen tijdens skeptische werkgroepbijeenkomsten). Laten we aan de schrijver verzoeken om af te zien van persoonlijk getinte opmerkingen. Er zijn verder veel opmerkingen en stellingen die oncontroleerbaar zijn, zoals bv punt 11. Daarover hoeven we niet te overleggen, dat zijn persoonlijke belevingen die we elkaar gunnen. Er zijn ook zaken in de open brief en op de website path of wisdom die aanleiding geven tot zorgen – lees b.v. de ideeën over kankerbestrijding van path of wisdom. Die opmerkingen zijn in strijd met wetenschappelijke inzichten en kunnen mensen afhouden van een goede behandeling. We maken ons zorgen dat dit soort opmerkingen zomaar mogen worden gepubliceerd.

Lastig praten 4
Hypericum D30 (www.idealo.de)

Maar er zijn ook dingen in de brief waarover we het in principe snel eens kunnen worden, zaken die we rustig kunnen controleren. Daar zijn we als skeptici in geïnteresseerd. Ik stel voor punt 8 uit de open brief bij de hoorns te vatten. Daar staat het volgende: “waarom zou volgens jullie bij een kaakoperatie bv. een parasetamolletje wel tegen de pijn helpen en Hypericum D30 niet? Hebben jullie dat wel eens uitgeprobeerd?”

Laten we eens een onderzoekje doen naar de pijnbeleving van mensen die een kaakoperatie moeten ondergaan (hoort een wortelkanaalbehandeling daar bij?). We zouden dan de pijnstilling door hypericum D30 kunnen vergelijken met die van paracetamol (of vermoedelijk de wat zwaardere pijnstillers of verdovingen die worden gebruikt bij zulke ingrepen). Als dat even goede resultaten oplevert, dan zijn we al bijna overtuigd. Zou dat kunnen?