Kloptdatwel?

‘Echt’ spookhuis nog niet van de grond

by 1 Comment

Onlangs kwam ik dit artikel tegen, waarin een bijeenkomst van de British Association for the Advancement of Science (tegenwoordig British Science Association) werd beschreven waar ook de bekende psycholoog Richard Wiseman sprak.

Het artikel beschrijft een experiment wat Wiseman deed waarbij hij 750 bezoekers van een concert blootstelde aan infrageluid, waar kloptdatwel al eerder over schreef:

De proefpersonen kregen moderne muziek te horen van onder meer Philip Glass en Débussy. Maar zonder dat het publiek het wist, werd de muziek afgewisseld met gebrom uit het geluidskanon. Het laagste geluid dat iemand nog bewust kan waarnemen heeft een frequentie van ongeveer 20 hertz; het kanon zoemde op 17 hertz.

De onderzoekers ontdekten dat de lage tonen allerlei vreemde gevoelens losmaakten bij het publiek. Veel mensen meldden koude rillingen of een raar gevoel in hun maag, sommigen werden bevangen door intense somberheid, door een “plotselinge herinnering aan een emotioneel verlies” of door een ‘aanwezigheid’. De rare gevoelens namen met 22 procent toe als de onderzoekers het zoemkanon aanzetten.

Dat zou de verklaring zijn voor zulke uiteenlopende zaken als spookwaarnemingen of religieuze gevoelens in de kerk, zo vertelden Wiseman en zijn collega’s vandaag op het jaarcongres van de Britse vereniging ter bevordering van de wetenschap (BAAS).

Meer over het experiment zelf valt te lezen op de pagina van Sarah Angliss.

Het artikel beschrijft ook een wat mij betreft geweldig idee van Richard Wiseman: hij wil een ‘echt’ spookhuis maken.

Wiseman zint nu op de bouw van ’s werelds eerste, officiële spookhuis voor wetenschappelijk gebruik. Het huis moet speciaal worden ontworpen om vrijwilligers de stuipen op het lijf te jagen, met kunstmatig opgewekte magnetische velden, een binnenklimaat dat plotseling een paar graden kouder kan worden en natuurlijk speakers die extreem laag gegons voortbrengen.

Aangezien het artikel in 2003 geschreven is, was ik benieuwd naar de huidige stand van zaken en ik vroeg Mr. Wiseman of er al plannen waren uitgevoerd of dat het bij een leuk idee was gebleven:

Hi

Good to hear from you but afraid that we never did it!
Best
Richard

Jammer, maar misschien dat het ooit nog een project voor Kloptdatwel/Skepsis kan worden.

Taal skepticisme

by 3 Comments

Wilchlet ken je het fmeenoen dat je een wrood neit heemalal jiust heoft te splleen om wat je srijchft tcoh laasbeer te mekan.

Bekijk in dat geval onderstaande video eens

Het ligt er dus maar aan in hoeverre je een woord door elkaar husselt. En hoewel ik vast weleens een dt-fout maak, berust ik in het feit dat ik daar niemand mee belemmer om toch de boodschap uit mijn teksten te kunnenhalen.

Foodwatch: food-skeptics?

by 7 Comments

Onlangs werd het volgende nieuwsbericht gepubliceerd (samengevat):

Blue Band Goede Start! brood bevat minder vezels dan Blue Band mee adverteert. Ze zeggen 10% maar het blijkt slechts 4.6% te bevatten. Blue Band voegt kunstmatige vezels toe maar deze zijn volgens de Gezondheidsraad niet hetzelfde en mogen niet meegerekend worden.

De bron blijkt Foodwatch te zijn:

Foodwatch is dé organisatie die opkomt voor uw recht op veilig en goed voedsel. foodwatch maakt zich sterk voor de keuzevrijheid van consumenten. Voedselfabrikanten moeten ons gewoon goed voorlichten: wat zit er echt in hun producten? Alleen dán kunnen consumenten zelf kiezen wat ze willen eten.

Het lijkt een soort Skepsis maar dan specifiek voor voedsel.

In de pdf van Foodwatch kunnen we lezen waarom de kunstmatige vezels niet meegerekend mogen worden:

 

De vezels die fabrikanten kunstmatig toevoegen, bieden niet dezelfde bescherming tegen hart- en vaatziekten als vezels die van nature in een product voorkomen.

Helaas kan ik geen verdere informatie ontdekken.

Op het eerste gezicht lijkt Foodwatch een zeer zinvol doel na te streven. Hier en daar gaan ze wel een beetje ver, (bijvoorbeeld de Yoki Drink van Mona, zie reactie van Mona die best logisch is en naar mijn smaak niet heel veel tegenin te brengen) maar toch kan ik ze dat moeilijk kwalijk nemen. Wat ik jammer vind is dat er niet meer informatie te vinden is. Voor de geïnteresseerde leek zijn er hapklare brokjes informatie, maar die heb je zo op.

Waar ze verder vrij goed in lijken te zijn is het mobiliseren van mensen. Op hun website vind je overal verschillende email acties. De email actie om FrieslandCampina (producent van Mona) een mailtje te sturen is dan ook door al 360 mensen gestuurd. Het proces is dan ook erg simpel: de email staat er al, even je gegevens invullen en hij wordt onder jouw naam verzonden.

Wat dat aspect betreft kunnen wij daar nog wel wat van deze food-skeptics leren.

Vrijspraak Jomanda: patiënten alternatieve behandelaars onvoldoende beschermd

by 3 Comments

Jomanda is in hoger beroep vrijgesproken door het Hof. Dat meldde nos.nl op 17 december 2010. Jomanda stond terecht voor haar betrokkenheid bij de dood van actrice Sylvia Millecam. De NOS lichtte eerder de eis van het Openbaar Ministerie als volgt toe:

“Volgens het OM heeft Jomanda een grote rol gespeeld in de overtuiging van Millecam dat ze geen borstkanker had, maar een bacteriële infectie. Ook twee alternatieve artsen bevestigden dat. Hun handelen leidde volgens het OM tot het uitstellen van een adequate behandeling met uiteindelijk de dood als gevolg”.

Het Hof heeft de redenering van het OM dus niet gevolgd. De uitspraak van het Hof is te vinden op rechtspraak.nl. Op 16 november beschreven we in kloptdatwel in het kort de voorgeschiedenis, klik hier.

Het Hof licht toe dat alleen beoordeeld is of Jomanda opzettelijk  de gezondheid van Millecam heeft benadeeld. Lichtere vergrijpen zoals gezondheidsschade door schuld konden niet worden beoordeeld omdat deze al waren verjaard. Omdat het Hof niet bewezen acht dat Jomanda Millecam heeft afgehouden van reguliere zorg, komt het Hof tot de conclusie van vrijspraak. De uitspraak wordt verder als volgt toegelicht:

“Het hof heeft vastgesteld dat de wet (in het bijzonder de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg) niet verbiedt dat een niet-arts raad en bijstand geeft op medisch terrein. Dat mag zelfs als die persoon totaal niet medisch deskundig is, zoals Jomanda. Dit mag alleen zolang door haar raad en bijstand maar geen (aanmerkelijke kans op) schade aan de gezondheid wordt veroorzaakt. Het risico op schade door advies van een niet-arts is bij een ernstige ziekte in het algemeen groot. Ook bij Jomanda – die zichzelf genezend medium noemt – is dat zo, omdat zij op medisch gebied in het geheel niet deskundig is”. … “Als een alternatief genezer bij zijn adviezen tegelijk adviseert een arts te bezoeken, zal – ook al zijn die adviezen op zichzelf mogelijk schadelijk –  niet snel sprake zijn van een opzettelijke benadeling van de gezondheid”.

Twee alternatieve artsen zijn wel veroordeeld tot een voorwaardelijke straf voor hun betrokkenheid bij de dood van Millecam. Skepsis en de Vereniging tegen de Kwakzalverij waren van mening dat Millecam keer op keer was voorgehouden dat ze niet aan kanker leed. Millecam raakte hiervan overtuigd en dit heeft tot haar dood geleid omdat ze zich onttrok aan de juiste behandeling.

Het is te hopen dat de uitspraak er toe leidt dat in de Wet betere waarborgen worden opgenomen om patiënten van alternatieve behandelaars te beschermen. Het lijkt ons dat die bescherming op dit moment behoorlijk tekort schiet.

Voor wie meer achtergronden wil – op het Skepsis blog heeft Jan Willem Nienhuys een overzichtsartikel over de zaak Millecam geschreven, klik hier.

Gili in Bemmel

by 6 Comments

Een verslag van het optreden van mentalist Gili in Bemmel.

Al eerder werd er op kloptdatwel.nl geschreven over Gili. Een lid van de KAN-werkgroep van Skepsis bezocht een voorstelling en schreef het volgende verslag:

Enkele dagen nadat ik met veel interesse gekeken had naar mentalist Gili bij het programma Pauw en Witteman, was ik mijn oud papier aan het sorteren. Wat schetst mijn verbazing als ik plotseling oog in oog sta met deze Gili? Vanaf de voorkant van een plaatselijk uitboekje staart hij mij indringend aan. Verder bladeren leerde mij dat hij slechts een week later een optreden zou verzorgen in het theater in Bemmel, enkele kilometers van mijn huis vandaan. Dat kon geen toeval zijn! Ik heb natuurlijk gelijk een kaartje gereserveerd en zaterdagavond 28 november was het zover.

De zaal zat helemaal vol en ik was benieuwd naar de verwachtingen van het publiek… zouden er true-believers tussen zitten? Het decor en de sfeer waren heel mystiek, weinig licht, rookeffecten en geheimzinnig muziek. Boven het podium hing een met hangsloten afgesloten kistje…Gili laat er echter van af zijn entree geen twijfel over bestaan dat hetgeen er die avond gaat gebeuren niets te maken heeft met paranormale krachten. Toch werd mijn skeptische houding behoorlijk op de proef gesteld toen ik als proefpersoon het podium op mocht komen voor een heuse seance. Ik moest de naam van een mij dierbaar overleden persoon opschrijven en hem of haar een vraag over de toekomst stellen. Dit papiertje moest ik opvouwen en het werd op tafel gelegd… er werd een kaars bovenop gezet.

Gili zou contact gaan opnemen met de door mij opgegeven persoon. Er werd een spannende sfeer opgebouwd, en ik speelde natuurlijk mee. Gili voelde al snel de aanwezigheid van een entiteit…was het mijn oma? De teleurstelling was voor alle aanwezigen groot toen Gili dacht te maken te hebben met een mannelijke geest… maar hij corrigeerde zich direct toen ik liet weten dat dit niet kon kloppen. Tegelijkertijd kraste mijn mede-proefpersoon, in een soort trance gebracht, de naam van mijn oma op een schoolbordje: ‘Teun’. Ietwat vaag geschreven maar het stond er ontegenzeggelijk! (de naam van mijn oma verklaart wellicht ook het feit dat Gili in eerste instantie dacht te maken te hebben met een mannelijke geest). Ik kan deze seance trouwens alleen verklaren als ik aanneem dat mijn mede-proefpersoon onderdeel was het complot. Daarbij moest Gili de vraag, die ik aan mijn oma moest stellen en die hij ook goed raadde, hebben kunnen lezen. (hoe en wanneer dat is me nog niet duidelijk, ik heb het papiertje niet laten zien, maar deze zat wel op een blok… misschien zat daar toch een carbonpapiertje tussen). Het al met al beslist een wonderbaarlijke avond. Hij kan niet alleen zelf gedachten lezen maar laat dat ook mensen uit het publiek doen. Dat wil zeggen (schijnbaar willekeurige) woorden, getallen en personen raden die anderen in hun hoofd hebben. De avond eindigde spectaculair toen het afgesloten kistje naar beneden werd gehaald en daar een langwerpig doek werd uitgerold waarop allerlei zaken (termen, getallen, personen) die die avond de revue waren gepasseerd opgeschreven stonden. Gili heeft absoluut gevoel voor show en hij heeft humor, ik vond hem live nog overtuigender dan op televisie. Hij verklapt zijn trucs echter niet. Wat hij wel laat zien is hoe je veel dingen kunt aflezen aan iemands lichaamstaal, daar heb je geen zesde zintuig voor nodig…maar het blijft wel knap. Achteraf kun je voor veel trucs wel bedenken hoe deze in elkaar steken, maar tijdens de show ben je toch regelmatig bijzonder verrast. Na de voorstelling ben ik met andere aanwezigen dan ook flink gaan speculeren en brainstormen, dat bracht wel helderheid in een aantal ‘onverklaarbare’ zaken. Ondanks de overtuigende show zit er zoveel scherts en ironie in zijn performance dat, naar ik toch echt mag hopen, elke verdwaalde true-believer toch kan begrijpen dat hij genept wordt, en hopelijk tot inzicht komt. Kortom, de show is echt een aanrader en skeptici mogen erg blij zijn met deze Gili.