Kloptdatwel?

Search Results for: homeopathie

Rechter behoedt kind voor ‘homeopathische vaccinatie’

by 45 Comments

‘Homeopathische profylaxe’ klinkt veel indrukwekkender dan ‘gevaarlijke kwakzalverij’, maar het is precies hetzelfde. Immunisering op homeopathische wijze zorgt niet voor de aanmaak van antistoffen en leidt dus allerminst tot weerstand tegen risicovolle infectieziekten. Gelukkig had het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden dat door toen het moest oordelen over vervangende toestemming voor vaccinatie. Het hof achtte gewoon vaccineren het meest in het belang van het kind en schoof zonder er veel woorden aan vuil te maken homeopathische profylaxe terzijde.

Het draaide in deze zaak om een negenjarig kind uit een inmiddels verbroken relatie. Tussen de ouders was onenigheid ontstaan over het inenten van het kind voor Fase 3 van het Rijksvaccinatieprogramma (RVP). Fase 3 betreft de inenting tegen Difterie, Tetanus en Polio (DTP) en tegen Bof, Mazelen en Rode Hond (BMR). Het onderstaande schema van de website van het RVP biedt een duidelijk overzicht van de verschillende fasen:

De verschillende fasen van het Rijksvaccinatieprogramma.
De verschillende fasen van het Rijksvaccinatieprogramma.

Het probleem was dat de moeder het kind – om verder niet bekende redenen – niet wilde laten inenten en de vader wel. Nadat eerder al de rechtbank vervangende toestemming had verleend, doet het gerechtshof hetzelfde. Daartoe overweegt het:

“Van overheidswege is een vaccinatieprogramma opgesteld ter bescherming van kinderen tegen diverse aandoeningen. Hoewel er de afgelopen jaren ook andere opinies naar voren zijn gebracht, is, daar zijn partijen het wel over eens, de heersende leer nog steeds dat het vaccinatieprogramma voldoet en zonder wezenlijke risico’s kan worden gevolgd. De moeder heeft, zo begrijpt het hof, ook geen onoverkomelijke principiële bezwaren tegen vaccinatie, nu zij vaccinatie als ultimum remedium wel mogelijk acht. [het kind] heeft Fase 1 (met instemming van de moeder) en Fase 2 zonder problemen reeds doorlopen, Fase 3 is het sluitstuk. Het moge zo zijn dat 95% van de kinderen reeds voldoende weerstand heeft opgebouwd tegen DTP en BMR en fase 3 derhalve in feite slechts noodzakelijk is voor 5% van de kinderen, het hof acht het voor [het kind] te belastend om eerst te laten onderzoeken of hij al dan niet bij de 5% van de kinderen hoort voor wie Fase 3 noodzakelijk is. Voor dat onderzoek zal immers bloedafname nodig zijn en daarna, bij gebleken gebrekkige weerstand, indien de moeder gevolgd wordt, eerst homeopathische profylaxe voordat eventueel toch vaccinatie in Fase 3 plaatsvindt. Al met al acht het hof Fase 3-vaccinatie van [het kind] dan ook het meest in zijn belang.”

Het is goed dat het hof homeopathische profylaxe (ook wel homeopathische vaccinatie of immunisering genoemd) van de hand wijst, zonder daar overigens hele beschouwingen aan te wijden. Vanuit het homeopathische gedachtengoed is er wel iets te zeggen voor homeopathische immunisatie. Het similiaprincipe dicteert immers dat gezonde mensen ziekteverschijnselen gaan vertonen na inname van een homeopathisch middel. Die gedachte doortrekkend zou je kunnen beredeneren dat vervolgens weerstand wordt opgebouwd tegen de ziektes die zulke verschijnselen veroorzaken. Het similiaprincipe mag echter als verworpen worden beschouwd: het blijkt onmogelijk de verschijnselen die zogenaamd door homeopathische middelen zijn opgewekt te onderscheiden van de verschijnselen die na inname van een placebo worden genoteerd. Van homeopathische middelen wisten we al dat het placebo’s zijn, en dat werd in maart van dit jaar nog eens bevestigd in het eindrapport van de Australische National Health and Medical Research Council. Het placebo-effect is heel interessant en belangrijk, maar één ding is volstrekt helder: met placebo’s bouw je geen weerstand tegen gevaarlijke infectieziekten op. Homeopathische profylaxe is daarmee zowel onnozel als riskant.

The Great Quack from Down Under

De grote internationale voorvechter van homeopathische profylaxe is de Australische homeopaat en natuurgenezer Isaac Golden, die zich graag met zijn volledige titulatuur laat vermelden: Ph.D(MA), D.Hom., N.D., B.Ec(Hon). Dat lijkt indrukwekkend, maar in de praktijk valt het reuze tegen. D.Hom en N.D. zijn nietszeggende titels voor respectievelijk homeopaten en natuurgenezers, en dat Golden bachelor in de economie is, heeft te maken met zijn vorige carrière, waarin hij ongetwijfeld minder gezondheidsschade aanrichtte:

“Isaac Golden has been a homoeopathic practitioner since 1984. Prior to that his career was in financial accounting and taxation following an Honours degree in Economics in 1972”.

Zijn Ph.D. verwierf hij in 2004 aan de Graduate School of Integrative Medicine van de Swinburne University of Technology voor een ‘proefschrift’ getiteld The potential value of homoeoprophylaxis in the long-term prevention of infectious diseases, and the maintenance of general health in recipients. Hoewel homeopaten dat graag anders zien, heeft het proefschrift geen wetenschappelijk bewijs voor de effectiviteit van homeopathische profylaxe opgeleverd. Golden concludeert zelf namelijk:

“The effectiveness of the program could not be established with statistical certainty given the limited sample size and the low probability of acquiring an infectious disease.”

Isaac Golden haalt vast aardig wat Australische dollars binnen met zijn gevaarlijke gekwaak (foto: http://www.homstudy.net)
Isaac Golden op zijn website www.homstudy.net

Ondanks deze teleurstellende uitkomst heeft Golden zijn geloof in homeopathische immunisatie behouden. Dat geloof is zelfs aanzienlijk versterkt. In 2008 publiceerde hij een artikeltje dat online verscheen en waarop de homeopaat Cornelius (Cor van der Meij) zich ooit beriep in een discussie op Kloptdatwel?. Het artikeltje biedt een mooi inkijkje in de tamelijk bizarre gedachtewereld van Golden. Zo beweert hij zonder enige bronvermelding dat sinds 1986 tienduizenden Australische kinderen homeopathisch geïmmuniseerd zijn, zowel door hemzelf als door collega’s. Dat blijkt niet alleen nergens uit, het aantal aan homeopathische profylaxe onderworpen kinderen in zijn eigen (twee) onderzoeken komt niet hoger uit dan 1.752. Aangezien Golden spreekt over een periode van meer dan twintig jaar, gaat het om hooguit 80 kinderen per jaar. Een verwaarloosbaar aantal als je bedenkt dat het Australische geboortecijfer in de periode 1986-2008 tussen de 239.115 en 302.300 kinderen schommelde.

Golden probeert in zijn artikeltje het bewijs voor de effectiviteit van homeopathische profylaxe te leveren aan de hand van negen onderzoeken en negen voetnoten. Van die voetnoten verwijzen er zes naar werk van Golden zelf. Eén voetnoot verwijst naar Hahneman, die volgens Golden al rond 1800 succesvol immuniseerde tegen roodvonk, cholera en tyfus. Een volgende voetnoot verwijst naar de National Health and Medical Research Council, die hiervoor reeds genoemd werd. Deze organisatie oordeelde dus dat er geen enkel bewijs is voor de effectiviteit van homeopathie, en inspireerde daarmee waarschijnlijk de Royal Australian College of General Practitioners, die recentelijk eveneens een scherpe afwijzing van de homeopathie publiceerde. Homeopathische alternatieven voor vaccinatie werden daarin expliciet afgeraden.

De laatste noot verwijst naar Braziliaans onderzoek van Mroninski e.a., gepubliceerd in een homeopatenblad. Van de negen onderzoeken waarop Golden zich in zijn artikel beroept, is dit in elk geval het grootste onderzoek. Er zouden maar liefst 89.365 personen hebben deelgenomen aan deze studie naar de effectiviteit van het middel Meningococcinum C30 ter voorkoming van alle varianten van de infectieziekte meningokokken. Het is – voor zover er iets over te zeggen valt – een raar onderzoek, al was het alleen maar omdat de controlegroep bijna drie keer zo klein was als de groep die het homeopathische middel kreeg. Dat wijst erop dat niet behoorlijk gerandomiseerd is. Het onderzoek van Mroninski e.a. wordt zeer vaak aangehaald op homeopathische websites, maar een link naar het artikel ben ik daar nog niet tegengekomen. Zolang niet duidelijk is hoe het onderzoek is opgezet en de merkwaardige verhouding tussen beide groepen niet is opgehelderd, is er geen enkele reden aan te nemen dat een dertig maal met een factor honderd verdunde meningokok, gedruppeld op een suikerpilletje, een ernstige infectieziekte kan voorkomen.

Van de overige door Golden genoemde onderzoeken heeft er maar één een controlegroep (Castro & Nogeira 1974) en ook die is verdacht klein vergeleken met de groep die het homeopathische middel kreeg. De ‘geïmmuniseerden’ werden slechts drie maanden gevolgd. Er staan verder onderzoeken in de lijst die klein, kortdurend of stokoud (1907!) zijn, en niet één ervan is in een respectabel tijdschrift gepubliceerd. De twee laatste zijn van Golden zelf, waaronder vermoedelijk zijn proefschrift, dat zoals hierboven bleek geen bewijs voor de effectiviteit van homeopathische profylaxe opleverde. Al met al weinig indrukwekkend, waarbij je je ook nog eens moet bedenken dat Golden vermoedelijk de effectiviteit van ‘homeopathische vaccins’ in het algemeen heeft onderzocht, en dus geen onderscheid maakt tussen verschillende ziektes. Alles wordt op een hoop gegooid. Met name bij de onderzoeken in zijn eigen Australië mag je bovendien aannemen dat de kinderen die daaraan deelnamen – hoewel niet gevaccineerd – ook gewoon beschermd waren door de groepsimmuniteit van hun wél gevaccineerde vriendjes en klasgenootjes. Het geclaimde succespercentage kun je dan ook eerder toeschrijven aan het Australische vaccinatieprogramma dan aan het gegoochel van Golden.

Nederlandse navolgers

Wie in Nederland googlet op ‘homeopathische profylaxe’ komt onvermijdelijk uit bij de website van Martin de Munck. De Munck is een lekenhomeopaat en duidelijk een groot bewonderaar van Golden: op de pagina over homeopathische profylaxe staan beide heren gebroederlijk naast elkaar. De carrière van De Munck is onconventioneel te noemen: hij volgde de opleidingen tot radiodiagnostisch en radiotherapeutisch laborant en studeerde daarna ook nog rechten. In Frankrijk liep hij een sportblessure op, die door een homeopathisch arts op wonderbaarlijke wijze na 14 dagen werd genezen (om met Plasterk te spreken: zonder homeopathie had het twee weken geduurd). Dat wekte zijn interesse in de homeopathie en hij besloot homeopathie in Amersfoort te gaan studeren. De Munck is thans niet alleen klassiek homeopaat, maar ook CEASE-therapeut en voorzitter van de anti-prikclub NVKP. De nonsens die hij verkoopt over vaccinatie is al eens door Jan Willem Nienhuys gefileerd.

Dubieuze behandelingen op de website van homeopaat De Munck.
Dubieuze behandelingen op de website van homeopaat De Munck.

De Munck kopieert op zijn website vertaalde (des)informatie van Golden over homeopathische immunisatie, waaronder de tamelijk lachwekkende opmerking dat homeopathische profylaxe “energetisch veilig” is. Golden had zich blijkens zijn eerder genoemde artikel genoodzaakt gezien de energetische veiligheid van zijn middeltjes te onderzoeken toen sommige van zijn collega-homeopaten zich bezorgd hadden uitgelaten over de veiligheid van homeopathische ‘vaccins’ op de lange termijn. Maar De Munck geeft ook eigen informatie over homeopathische profylaxe, en deze is niet minder misleidend of gevaarlijk dan die van Isaac Golden. De lekenhomeopaat geeft toe dat bij homeopathische profylaxe geen aanmaak van antistoffen plaatsvindt. Hoe werkt het dan wel?

“HP levert aan de databank van de geheugencel een plaatje, zonder dat de daadwerkelijke ziekteverwekker langs is geweest”.

Merkwaardig wordt het als De Munck beweert dat homeopathische profylaxe er niet voor zorgt dat je de ziekte niet kunt krijgen. Als voorbeeld noemt hij kinkhoest:

“Als een kind de HP voor kinkhoest heeft gehad en er komt een kinkhoestbacterie in het lichaam van het kind, dan wordt de kinkhoestbacterie herkent en er worden snel afweerstoffen gemaakt tegen deze bacterie. Een stuk sneller dan je mag verwachten van een (niet gevaccineerd) kind dat de ziekte niet eerder heeft doorgemaakt. Dus een volstrekt natuurlijke manier van reageren. In veel gevallen zal de omgeving nauwelijks merken dat er sprake is geweest van een kinkhoestbesmetting. Het kind heeft wat gehoest, maar het ging weer snel over. Zou je bij dit kind onderzoeken of het antistoffen tegen klinkhoest heeft, dan zal je deze aantreffen. Niet als gevolg van de HP, maar omdat het op adequate wijze een kinkhoestbesmetting heeft aangepakt. Anders dan met een vaccin, zal de bescherming ook levenslang zijn. Nog een voordeel van HP is dat een iets gemuteerde bacterie nog steeds wordt herkend als de kinkhoestbacterie en in de praktijk blijkt dan ook dat de bescherming beter is dan met een kinkhoestvaccin.”

Dit is zowel wartaal als gevaarlijke kletskoek. De bescherming van het kinkhoestvaccin is inderdaad niet levenslang en het klopt dat de effectiviteit van het vaccin is verminderd door de opkomst van nieuwe bacteriestammen, maar het doormaken van de kinkhoest geeft ook geen levenslange immuniteit. “4 tot 20 jaar na doorgemaakte kinkhoestinfectie neemt de immuniteit af”, aldus de website van het RIVM. Wie denkt dat het met de ernst van kinkhoest wel meevalt, moet ook maar eens het gedeelte daarboven over verhoogde kans op ernstig beloop bij zuigelingen lezen. Niet voor niets wordt zowel in fase 1 (meerdere malen) als in fase 2 (zie hierboven) tegen kinkhoest gevaccineerd. De bewering dat door homeopathische profylaxe de kinkhoestbacterie, hoezeer ook gemuteerd, herkend wordt, is een gevaarlijke slag in de lucht en eigenlijk volstrekt onverantwoord.

Slot

Havana, Cuba (foto: Vgenecr, CC BY-SA 3.0-licentie).
Havana, Cuba (foto: Vgenecr, CC BY-SA 3.0-licentie).

Isaac Golden blijft ondertussen stug volhouden dat homeopathische profylaxe buitengewoon succesvol is in het voorkomen van infectieziekten. De laatste jaren heeft hij zich vooral beziggehouden met de ziekte leptospirose, ook bekend als de rattenziekte. Die laatste naam verwijst naar het feit dat de bacterie die de ziekte veroorzaakt vaak via de urine van ratten wordt verspreid. Een land als Cuba heeft nogal eens te maken met orkanen, en juist tijdens orkanen worden de ratten uit de riolen gespoeld, zodat vervolgens de ziekte kan uitbreken. Die epidemie zou volgens Golden prima gestopt kunnen worden met toediening van Leptospira C 200 (of M10) (zie ook dit eerdere onderzoek). Maar zoals Orac op de hem kenmerkende wijze duidelijk maakt: het onderzoek op Cuba stelt niets voor (zie ook hier). Men is gewoon begonnen met homeopathisch immuniseren in de geïnfecteerde gebieden op het moment dat de epidemie daar bijna op haar hoogtepunt was. Natuurlijk zal de incidentie daarna weer afnemen. Bij een volgende orkaan of hevig regenseizoen zal de rattenziekte weer terug zijn, zeker als de ratten zich vermenigvuldigd hebben en de sanitaire voorzieningen het begeven. Bedruppelde suikerpilletjes doen daar niets tegen en het lijkt er ook niet op dat de Cubanen homeopathische profylaxe tegen leptospirose massaal hebben omarmd. Als het zo succesvol is, zou je dat toch mogen verwachten.

Het moge duidelijk zijn dat er geen snipper bewijs is dat homeopathische profylaxe effectief is bij het voorkomen van infectieziekten waartegen in het kader van het RVP wordt gevaccineerd. Het is daarom plezierig en geruststellend dat het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, waarmee deze bijdrage begon, het conventionele vaccinatieprogramma heeft verkozen boven niet vaccineren of homeopathisch immuniseren. Er wordt vaak beweerd dat homeopathie veilig is, maar deze casus inzake homeopathische profylaxe is werkelijk een schoolvoorbeeld van het tegenovergestelde. “Homeopathic immunisation is dangerous, unethical madness” schreef professor Edzard Ernst in reactie op het Cubaanse onderzoek, en daar heb ik helemaal niets aan toe te voegen.

Top-10 van lezingen die Studium Generale in Delft niet mag vergeten

by 23 Comments

tin foil hat areaOp onze vraag om suggesties voor lezingen die Studium Generale in Delft zeker niet mag vergeten is massaal gereageerd. We konden een top-10 samenstellen en die is inmiddels aangeboden aan het bestuur van de Universiteit in Delft en aan Studium Generale. Kloptdatwel schreef het volgende.

Geacht Studium Generale, geacht College van Bestuur,

In de afgelopen tijd heeft Studium Generale een aantal lezingen georganiseerd die de positie van de Universiteit in Delft als front runner in de wetenschap hebben herbevestigd. We geven hieronder een paar voorbeelden van de wijze waarop SG in Delft er in slaagt om licht te laten schijnen in de duisternis van onzin. Kloptdatwel wil graag helpen. We hebben daarom onze lezers gevraagd om suggesties voor een top-10 van nieuwe lezingen.

Als inspiratie gaven we onze lezers de volgende voorbeelden van lezingen waarmee SG in Delft het kaf van het koren scheidt:

  • The 9/11 Building Collapse: It’s Time to Talk About It. In deze recente lezing gaf Studium Generale vrij baan aan complotdenker Richard Gage die meent bewijs te hebben dat het instorten van de twin towers niet is veroorzaakt door de inslag van vliegtuigen maar door explosieven.
  • Homeopathische geneeskunde: de werking verklaard en wetenschappelijk bewezen? In deze eveneens recente lezing werd zonder een spoor van kritiek verkondigd dat homeopathische middelen even effectief zijn als geneesmiddelen.
  • UFO’s: feit of fictie. In deze lezing van al wat langer geleden vertelt het hoofd van Studium Generale, Coen Vermeeren, dat UFO’s bestaan.

We hadden hieraan enkele andere recente voorbeelden kunnen toevoegen:

  • Een lezing door mensen die geloven in energiemeridianen op 2 maart 2015.
  • Een lezing door de orthomoleculaire pillendraaier Gert Schuitemaker op 21 mei 2014.
  • Een lezing van iemand die zich afvraagt of er nog wel genoeg energie in ons drinkwater zit op 24 april 2014.

Onze lezers hebben in 130 reacties een overweldigende hoeveelheid suggesties ingediend (stand van zaken 26 april 2015). Hieruit konden we een top-10 samenstellen:

  1. De meest genoemde suggestie is een lezing waarin het bekende Nederlandse medium Robert van den Broeke met of zonder steun van mevrouw Ossebaard ingaat op grensweten­schappelijke onderwerpen: graancirkels en hoe deze te maken, de kwadratuur van de graancirkel, telepathisch contact onderhouden en telepathie als nieuwe bron van historisch onderzoek.
  2. Een herwaardering van de frenologie. Verschillende keren werd gesuggereerd om hieraan toe te voegen de wijze waarop de frenologie kan worden toegepaste als prenatale diagnostische methode, al dan niet in combinatie met prenatale psychodynamiek. Een titel van een lezing werd ook gesuggereerd: ‘Muil, kanis of bakkes. Fysionomie herbekeken’.
  3. De Holle Aarde Theorie. De wiskundige Mostafa Ahmed Abdelkader die bewees dat wij aan de binnenzijde van een holle aarde wonen zou een interessante spreker zijn. Als tegengeluid zou een aanhanger van de platte aarde theorie in een panel plaats kunnen nemen.
  4. Een lezing over de relatie tussen vaccinaties en autisme. Als sprekers werden gesuggereerd dr. A.J. Wakefield en/of Désirée Röver.
  5. Helderziendheid als onderzoeksmethode. Diverse onderwerpen werden gesuggereerd, onder andere: ‘Helderzienden als vervanging van windtunnel tests, theorie en praktijk’, ‘Helderruikenden als CO-melder op afstand’. Een combinatie met onderwerp 1 is mogelijk.
  6. Gezondheid nader bekeken. Als suggesties werden gegeven: een vervolglezing over homeopathie en andere baanbrekende therapieën zoals acupunctuur/kleurenacupunctuur, bachbloesem-therapie, gebedsgenezing (door Jomanda) en gezondheidsinnovaties zoals de Tellington Touch.
  7. Astrologie als vergeten wetenschap.
  8. Er waren ook enkele onderwerpen op het gebied van de fundamentele fysica: de antizwaartekrachtstheorie van Marcoen Cabbolet, de schumannresonantie en haar invloed op levende cellen, de flogiston theorie heroverwogen, piramidologie, de thermodynamica herbekeken als oplossing voor de wereldwijde klimaatsverandering in relatie tot praktische mogelijkheid tot een perpetuum mobile en tenslotte: alchemie heroverwogen.
  9. Verder werden onderwerpen op het gebied van biologie aangedragen: de theorieën van Lysenko en een lezing over cognitief verval door chemtrails in de regio Delft.
  10. Als laatste in onze top-10 vermelden we een nieuwe geheel nieuwe tak van wetenschap: psychohistory (de lezing zou kunnen worden gegeven door Hari Seldon).

Helaas konden we niet alle suggesties in onze top-10 een plek geven,  bijvoorbeeld de suggestie voor een lezing voor architectuurstudenten over spookhuizen (‘Current architectural developments: How to defuse haunted structures by design’ met als mogelijke spreker Dr. Conmen Ereveer, Ph. D.), een lezing over pendelen en wichelen, een lezing door de revolutionaire historicus Erich von Däniken en de dringende vraag om een vervolg op de 9/11-lezing door de innovatieve maatschappijcriticus Christopher Bollyn. Voor meer suggesties verwijzen wij naar ons artikel op kloptdatwel.nl.

We willen graag weten of we u met onze top-10 hebben kunnen helpen! Hartelijk dank voor uw reactie!

Met vriendelijke groet, Kloptdatwel.

BREKEND: “Health Hunk houdt lezing over aderlaten bij Studium Generale TU Delft”

by 13 Comments

De Health Hunk
De Health Hunk

Health Hunk Paul Kramer, voormalig makelaar, nu zelfverklaard gezondheidsexpert, wurmt zichzelf naar binnen in de academische wereld. Naar eigen zeggen heeft hij een uitnodiging van directeur Coen Vermeeren binnen om bij Studium Generale te komen spreken over het onderwerp “De verloren kunst van het aderlaten: tijd voor een herwaardering”. Gaat de Delftse universiteit zich na de lezing van twee homeopaten en truther Richard Gage opnieuw blameren? We vroegen het Paul Kramer zelf.

Je bent dus uitgenodigd om een lezing over aderlaten te komen geven. Wat is je boodschap?

We zijn zo stom bezig in de gezondheidszorg. Terwijl de kosten de pan uit rijzen gaan we op zoek naar allerhande nieuwe, alternatieve behandelwijzen. We vergeten dat onze voorouders al een zeer probaat middel tegen vele kwalen hadden: aderlaten. Meer dan 2.000 jaar heeft aderlaten allerhande aandoeningen, van schurft tot oedeem, van wratten tot zwangerschapsvergiftiging, als sneeuw voor de zon laten verdwijnen. Bij iedereen, van de simpelste boer tot de machtigste vorsten.

Dat is zeker een grapje.

Een grapje? Ik zie er de humor niet van in. Integendeel, ik ben bloedserieus. Jij komt eerst slijmen om een interview, en dan ga je een beetje je gal lopen spuwen?

Sorry, Paul. Maar aderlaten is toch verlaten omdat het niet werkte?

Detail van "De kopster", schilderij van een aderlating door Quiringh van Brekelenkam, ca. 1660 (Mauritshuis, Den Haag)
Detail van “De kopster”, schilderij van een aderlating door Quiringh van Brekelenkam, ca. 1660 (Mauritshuis, Den Haag)

Welnee. Aderlaten was eeuwenlang een buitengewoon effectieve, goedkope en minimaal-invasieve behandeling. Patiënten waren er ook erg positief over. Marie-Antoinette, koningin van Frankrijk, had er zeer veel baat bij. Het hielp haar van haar krampen af en zorgde ervoor dat ze opnieuw zwanger kon worden. Haar moeder, de keizerin van Oostenrijk, was ook enthousiast over aderlaten. Dat zijn toch niet de minsten. Een prikje hier, een prikje daar, een paar napjes bloed, en een week later ben je van je griep of verkoudheid af! Ik vind dat studenten aan de TU Delft dat moeten weten.

Oud-President George Washington van de Verenigde Staten is overleden na een aderlating…

Ná een aderlating, ja. Dat is niet hetzelfde als dóór een aderlating. Je maakt je schuldig aan “post hoc, ergo propter hoc”, een klassieke drogreden. Aderlaten is veilig, goedkoop en effectief. In 2.000 jaar heeft er niemand geklaagd, behalve dan die charlatan Hahnemann, met wiens ellende we nu zitten opgescheept.

Er is nogal wat commotie ontstaan nadat bekend werd dat je een lezing over de kunst van het aderlaten ging geven. Begrijp je die ophef?

Om eerlijk te zijn: nee. Coen Vermeeren heeft voor Studium Generale twee watergenezers, een orthomoleculaire pillendraaier, mensen die in energiemeridianen geloven, een zelfstandig energetisch onderzoeker en adviseur en iemand die ons angst voor straling aanpraat uitgenodigd. Nu nodigt hij eindelijk eens een normáál iemand uit die wat over gezondheid kan vertellen, en dan ontstaat er zo’n heisa! En dat terwijl ik mede kom spreken namens een zeer respectabele beroepsorganisatie, de Vereniging Artsen-Aderlatings Geneeskundigen (VAAG), waarvan ik de voorzitter ben en mijn vrouw Antje de penningmeester. Goed, ik geef toe dat het begrip ‘aderlaten’ in een kwade reuk staat. En het is ook maar één van de vele effectieve behandelingen die artsen van de VAAG verrichten. Ze doen ook aan blaartrekken, cauteriseren, purgeren, noem maar op. Eigenlijk bedrijven ze allemaal Classical European Medicine. Noem ze voortaan maar CEM-artsen.

Straks ga je de Delftse ingenieurs in spe nog vertellen dat de aarde plat is…

Maar dat is ook zo! Natuurlijk had de aarde wel oorspronkelijk een bolvorm, maar ze is de laatste 2.000 jaar aanzienlijk afgeplat. Dat zit zo: de zon wordt al eeuwen geplaagd door grote implosies. Die zuigen de aarde dichter haar kant op. Tegelijkertijd wordt er een tegenkracht opgeroepen door de buitenaardse vissen die rondom Jupiter zweven en waarnaar in het kader van de Nationale Wetenschapsagenda onderzoek gedaan zal worden. De circulaire, linksom trillende beweging van deze dieren zorgt voor een tractie met een kracht van 1,49 x π45 newton. Toevallig heft dit precies de suctie op die door de zonne-implosies wordt veroorzaakt en een kracht van 2,48 x e51 newton heeft. Het gaat allemaal heel langzaam, maar door de vloeibare aardkorst is de aarde heel elastisch. Zij wordt dus eigenlijk door de krachten van twee kanten opgerekt als een elastiekje. Een platte aarde is het logische gevolg van deze ontwikkeling. En ja, dat heeft gevolgen voor onze gezondheid, die trouwens prima met aderlaten te ondervangen zijn. Dat zal ik de studenten voorhouden.

De platte aarde volgens Paul Kramer.
De platte aarde volgens Paul Kramer.

Dap Hartmann van de TU Delft zal blij zijn met die theorie over een platte aarde, gecombineerd met kwakzalverij…

Hij is welkom voor een tegengeluid. Om met Coen Vermeeren te spreken: “Als een professional met goede argumenten een duidelijk punt kan maken, mag er best naar hem geluisterd worden. Je hoeft het er niet mee eens te zijn, maar iedere academicus die zichzelf serieus neemt, moet openstaan voor verschillende geluiden en theorieën.” Ik wil dus best naar de malle complottheorieën van Hartmann luisteren. Als het zo evident is dat ik onzin uitkraam, moet hij dat toch makkelijk kunnen uitleggen?

Disclaimer: uiteraard gaat Paul Kramer niet echt een lezing bij Studium Generale in Delft geven. Zoals bij alle avonturen van de Health Hunk is ook dit weer gewoon een geval van satire. Satire met een serieuze ondertoon, dat wel. Want waarom homeopaten uitnodigen, maar geen fans van aderlatingen? Carl Sagan schreef dat de kern van de wetenschap een essentieel evenwicht is tussen twee schijnbaar tegenstrijdige geesteshoudingen: een openstaan voor nieuwe ideeën, hoe bizar of contra-intuïtief ook, en het meedogenloos sceptisch onderzoeken van alle ideeën, oude en nieuwe. Zo worden volgens hem diepe waarheden gezift uit diepe onzin. Coen Vermeeren lijkt als directeur van Studium Generale de eerste geesteshouding te bezitten, maar de tweede compleet te negeren.

Feestje voor complotdenkers bij Studium Generale TU Delft

by 580 Comments

Zoals we eerder berichtten, komt komende donderdag Richard Gage als gast van Studium Generale Delft (lees: Coen Vermeeren) zijn complottheorieën over het neerhalen van de Twin Towers in New York op 11 september 2001 vertellen. Gage is het gezicht van de organisatie Architects and Engineers for 9/11 truth en heeft er zijn levensmissie van gemaakt om rond te bazuinen dat het officiële verhaal over de instorting van de gebouwen van het World Trade Centre niet klopt.

De theorieën van deze 9/11 truthers zijn al weer heel wat jaartjes oud, het is dus niet verwonderlijk dat er nogal wat materiaal te vinden is waarin ze weerlegd worden. Dat stopt de truthers niet om ze te blijven rondvertellen. In het geval van Gage is dat ook niet zo verwonderlijk, die heeft zijn hele leven omgegooid om zijn ‘waarheid’ overal op de wereld te vertellen. Hij zal intussen wel (financieel) afhankelijk zijn van donaties, het geven lezingen en het verkopen van boekjes en DVD’s met zijn praatjes. Prettig voor hem dat er altijd nog wel iemand in staat blijkt te zijn om hem een podium te bieden …  ook nog betaald vanuit onze belastingmiddelen, bedankt TU Delft …

Debunking 9/11 conspiracy theorists

Myles Power heeft een aardige reeks video’s gemaakt over de ideeën van de truthers, waarin hij niet alleen laat zien dat die theorieën niet deugen, maar waarin hij ook in gesprek gaat met het handjevol aanhangers van die theorieën die op Ground Zero protesteren op de verjaardag van 9/11.

Het artikel Het WTC-complot – Bouwkunde met strohalmen van Jan Willem Nienhuys in Skepter 20.1 (2007) behandelt de meeste van deze kwesties ook in het kort.

Studium Generale

Het is nogal een aanfluiting dat de aankondiging van de lezing bij Studium Generale luidt: ‘THE 9/11 BUILDING COLLAPSE: “IT’S TIME TO TALK ABOUT IT”’, terwijl het dus gewoon dezelfde nonsens is die al jarenlang wordt verkondigd en net zo lang wordt weerlegd. Hoezo is het nú tijd om erover te praten? En hoe past dat eigenlijk in de missie die Studium Generale voor zichzelf definieert?

SG stelt je wereld in een ander licht. Bezoek onze lezingen, workshops, debatten, films en documentaires over de meest uiteenlopende onderwerpen met bekende en onbekende wetenschappers, schrijvers, journalisten of politici, vaak op de scheidslijn van techniek en maatschappij en soms controversieel en altijd kritisch.

‘Controversieel’ kun je een theorie die jaren geleden al compleet onderuit is gehaald nauwelijks meer noemen, dat is veel te veel eer. En ‘altijd kritisch’? In de aankondiging van de lezing staat dat er een paneldiscussie zal zijn met studenten en stafleden van de TU Delft. Namen worden niet genoemd en toen ik donderdagmiddag belde met Studium Generale konden ze me er ook nog geen noemen. Dat Vermeeren, hoofd van Studium Generale, zelf één van de ondertekenaars is van de petitie van de club van Gage zal niemand, die de controverses rond zijn persoon gevolgd heeft, echt verbazen. Nou ja, misschien toch: het College van Bestuur van de TU Delft reageerde in ieder geval verrast toen de NOS gisteren om commentaar vroeg. Het CvB wilde alleen schriftelijk reageren:

Het doel van Studium Generale is via lezing en debat het blikveld van aankomende ingenieurs te verruimen. Studium Generale opereert onafhankelijk en dat leidt soms tot discussie over de gemaakte keuzes, ook intern binnen de TU Delft. Het College van Bestuur heeft in dit geval twijfels of deze lezing bijdraagt aan het doel van Studium Generale. Het CvB zal naar aanleiding hiervan binnenkort opnieuw toetsen of de programmering van Studium Generale voldoende aansluit bij de doelstellingen en de verwachtingen en behoeftes van de studentengemeenschap.

Misschien grijpt het CvB binnenkort dus toch in. Eigenlijk zouden ze daarvoor al weer genoeg aanleiding gehad hebben vanwege die lezing over homeopathie van vorige maand. Van de ingenieurs in spe en zeker de stafleden van de TU Delft mag je misschien genoeg kennis verwachten om de onzin van Gage door te prikken, dit onderwerp is nog enigszins op hun terrein. Bij het onderwerp homeopathie ligt dat anders aangezien de TU geen medische faculteit heeft.
Maar eigenlijk moet iedereen die bovenstaande video’s bekeken heeft, genoeg materiaal hebben om het verhaal van Gage publiekelijk onderuit te kunnen halen. Niet dat dat veel zin heeft, Gage zal hetzelfde verhaal blijven verkondigen op zijn volgende lezing. Is het erg dat iemand dezelfde ‘kritische’ vragen bij het officiële verhaal maar blijft herhalen? Myles Power reageert er in het zevende deel van bovenstaande videoreeks als volgt op:

‘I’m just asking questions.’ There is nothing wrong with asking questions, providing you have the balls to accept the answers when they contradict your crazy conspiracy theory.

SkepticalInquirerCover35-4Tien jaar na 9/11 kwam de Skeptical Inquirer met een nummer waarin een aantal artikelen staan over de samenzweringstheorieën rondom dit onderwerp. Dave Thomas schreef The 9/11 Truth Movement: The Top Conspiracy Theory, a Decade Later dat de meeste claims van Gage cs. ook weerlegt. Een Nederlandse samenvatting verscheen al op Kloptdatwel, maar sindsdien is het originele artikel online verschenen. Thomas ging trouwens al eens live in debat met Gage, misschien belangrijk leesvoer voor de TU Delft wetenschappers die met Gage in debat gaan volgende week. Bob Blaskiewics schreef ook een Special Report voor de website van CSI over een bijeenkomst van 9/11 truthers waar hij o.a. Gage interviewde: You Can’t Handle the Truthiness: A Night Out with the 9/11 Truth Community, lang verhaal maar zeker de moeite waard.

Over Traumeel en hoe ‘Big Snake Oil’ omgaat met de regels

by 150 Comments

Als er iets niet verdund is aan homeopathie, dan is het wel de marketing en het slinks omgaan met de regels. De ontwikkelingen rondom het middel Traumeel van homeopathiegigant Heel zijn daar een aardige illustratie van. Er wordt gerommeld met de samenstelling om aan de lokale regels te voldoen en te brutale marketing werd in de Verenigde Staten afgestraft.

Bewijs voor werking Traumeel?

Traumeel, zonder therapeutische indicatie
Traumeel, zonder therapeutische indicatie

Traumeel is een “homeopathisch geneesmiddel zonder specifieke therapeutische indicatie. De toepassing is uitsluitend gebaseerd op de homeopathie.” Dat is alles wat er in Nederland over gezegd mag worden, zie ‘Geen bewijs, dan geen indicatie‘ op het Skepsis-blog voor de achtergrond van deze regel.
In het buitenland zijn ze wat minder strikt in wat er op verpakkingen en bijsluiters mag staan voor producten waarvoor geen afdoende bewijs van effectiviteit is ingediend bij de toezichthouders. Daar mag producent Heel dus gewoon nog beweren dat de Traumeel-tabletten helpen bij spierpijnen en verstuikingen. Traumeel wordt ook in gels geleverd en is er zelfs in de vorm van injecties. Bewijs dat het in enige vorm beter werkt dan een placebo, is er niet. Uit een artikel op Science Based Pharmacy:

Clinical Trials

Heel makes a number of claims (pdf) about Traumeel, but none are backed up by persuasive evidence. Mostly they compare Traumeel to anti-inflammatory drugs like ASA and ibuprofen, claiming that Traumeel is faster, more effective, and has no side effects.

Unfortunately, there are no well-designed, double-blind, peer reviewed, head-to-head trials that have established this. This is unfortunate, because there’s no information to support the included dosages, nor to suggest that any of these ingredients would even be absorbed into the skin. However, the relatively vague claims that Traumeel is “well-tolerated” and has “almost no side effects” are very plausible, given there isn’t enough of any ingredient to have any medicinal effects.

[NB de link naar de claims in dit citaat werkt niet, maar het gaat volgens mij om dit document].

Een artikel uit 2011 in het International Journal of General Medicine is positiever over Traumeel, maar dat is een door Heel gesponsord onderzoek, dus maar beter met wat korreltjes zout tot je nemen. Maar zelfs dat artikel geeft geen enkele verwijzing naar onderzoek waarin Traumeel tabletten rechtstreeks vergeleken worden met conventionele behandelingen. We kunnen er dus wel vanuit gaan dat er geen goed bewijs is dat de tabletten werken. Een uitgebreidere analyse van het bewijs voor homeopathische pijnstillers als Traumeel en andere op arnica gebasseerde producten kan gevonden worden op de site saveyourself.ca.

Nederlandse klant krijgt speciale versie

Alweer enige tijd terug was het me opgevallen dat de Traumeel tabletten in Nederland net iets anders heten dan in het buitenland, het leidde tot een korte discussie in de commentaren hier op Kloptdatwel. De volgende tabel geeft de ingrediënten van Traumeel S en H met de potenties die gebruikt zijn voor het bevochten van de lactose waar de tabletten natuurlijk grotendeels uit bestaan (bronnen: www.traumeel.com en www.traumeel.nl):

De samenstellingen van Traumeel S en H
De samenstellingen van Traumeel S en H

De lezer die iets weet van homeopathische verdunningen zal misschien verbaasd opkijken: ‘D2? dat is toch maar een verdunning van 1 op 100, dat klinkt nauwelijks homeopathisch?’ De meest gebruikte homeopathische potenties zijn inderdaad van andere orde, D12 en C30, waarbij je er van uit kunt gaan dat er geen molecuul meer van de uitgangsstof in het product aanwezig is. Met Traumeel is het wat anders, die verdunningen zijn niet zo absurd. Maar je mag volgens de Nederlandse regelgeving iets een homeopathisch geneesmiddel noemen als het volgens een erkende homeopathische farmacopee wordt gemaakt uit homeopathische grondstoffen. De oertinctuur waarmee gestart wordt (uitgeperste planten met alcohol in dit geval) is ook een homeopathisch middel.
Maar wat vooral opvalt is dat de samenstelling nogal verschilt: in de Nederlandse versie (H staat vermoedelijk voor Holland en S voor standaard) zitten minder verschillende planten en wat er nog wel in zit, is meer verdund. Het ogenschijnlijk zelfde product is dus een uitgeklede versie van de internationaal gangbare variant.

Waarom deze verschillen?

We moeten de Geneesmiddelenwet erbij pakken om erachter te komen waarom dit zo is. Zie hoofdstuk 4, artikel 42 lid 3 dat gaat over de voorwaarden voor registratie van middelen als homeopathisch geneesmiddel:

geneesmiddelenwet-hfdstk4art42lid3

Om Traumeel als homeopathisch geneesmiddel te kunnen verkopen, had Heel dus twee mogelijkheden. Ofwel aantonen dat de dosis van elk ingrediënt minstens een factor 100 lager is dan waarin het voorkomt in reguliere geneesmiddelen, ofwel zorgen dat elk ingrediënt minstens tot D4 is verdund (D4 = 1 op 10.000). Dat laatste is natuurlijk een stuk makkelijker.
heel-company-logoOp vragen die ik stelde, liet Heel weten dat deze wetgeving inderdaad de reden was voor aanpassing van het product voor de Nederlandse markt. De weggelaten ingrediënten zouden niet met de hoofdindicatie (spierpijn e.d.) in de Materia Medica beschreven staan en daarom niet gebruikt mogen worden in het product. Traumeel S zou daarom wel iets breder inzetbaar zijn buiten de indicaties om. Dat het Nederlandse product dan misschien wel sterker was (homeopathisch gezien) werd ontkend, potenties zouden pas weer sterker worden vanaf D24. Een waarschuwing voor buitenlanders op de verpakking (dat Traumeel H niet hetzelfde is als het hun vertrouwde Traumeel S) vond Heel niet nodig, de producten zijn in beide samenstellingen immers ongevaarlijk.
Natuurlijk geloof ik dat laatste wel, Traumeel H werkt vast net zo goed en is net zo ongevaarlijk als Traumeel S. Beide producten doen namelijk niets. Heel had Traumeel S vast wel als voedingssupplement in ongewijzigde samenstelling op de markt mogen houden, maar dan had er natuurlijk niet ‘geneesmiddel’ op mogen staan. Het is wel duidelijk dat dat marketingtechnisch belangrijker voor Heel is dan de precieze samenstelling van het product.

Op mijn eigen website schreef ik hier tweeënhalf jaar terug een stukje over: Warning to Traumeel Users Visiting the Netherlands. Voor diergeneesmiddelen gelden in principe dezelfde regels als voor humane geneesmiddelen, alleen loopt de doorvoering een beetje achter. Voor homeopathische diergeneesmiddelen moesten de producenten voor 1 januari 2014 hun bewijs indienen (als ze middelen met indicatie willen blijven verkopen) en dat zit nu in het beoordelingsproces. Totdat dat is afgerond kun je voor je huisdieren in Nederland dus nog gewoon Traumeel S krijgen. Overigens wordt Traumeel S op tal van websites ook nog voor humaan gebruik aangeboden op webshops gericht op de Nederlandse markt, vaak zelfs nog met indicatie, terwijl dat dus helemaal niet mag.

Intussen in de Verenigde Staten …

Vorig jaar kondigde Heel aan zich terug te trekken van de Noord-Amerikaanse markt. De reden hiervoor is dat Heel zich geconfronteerd zag met een aantal class action lawsuites. Een grote groep mensen diende collectief een vordering in tegen Heel omdat het bedrijf zich schuldig zou maken aan misleiding o.a. door niet duidelijk te zijn over waar potentiëring nu op neer komt en het gebruik van termen als ‘proven’ en ‘effective’ terwijl het bewijs (zoals boven aangegeven) daar geen voldoende reden voor geeft. Heel heeft de zaken voor één miljoen dollar geschikt voordat het tot echte rechtszaken kwam, maar de voorwaarden zijn niet mals (maar volkomen terecht):

i) FDA Disclaimer: Defendant will include the following language on the same outer label or package panel that bears the Drug Facts box: “These statements have not been reviewed by the Food and Drug Administration. They are supported by traditional homeopathic principles.” (ii) Dilution Disclaimer: The back panel of each Product’s outer label or package shall be modified to include the following language: “X is a homeopathic dilution. For more information, see the Settlement Agreement in the documents section of this website.” (iii) “Natural” claims: Unless the Product contains all natural ingredients, Heel shall use the term “natural” in a manner that is appropriately qualified (e.g., by using an asterisk that links to the phrase: “Contains [X] natural active ingredients out of [X] actives, see Drug Facts”). (iv) “Clinically Proven” claims: Heel will cease using the words “Clinically Proven,” “Proven … Effective” or any similar representation that expressly or impliedly asserts medical, scientific or clinical proof on any Products for which it does not have at least two clinical studies performed by independent researchers that utilize generally accepted protocols such as randomized, double-blind placebo-controlled trials, with publication and peer review; further, if any clinical trial are sponsored by Heel, Heel shall adequately disclose this fact to consumers. (v) “Doctor Recommended” claims: Heel shall cease using the words “Doctor Recommended” and “[U]sed by doctors worldwide” unless it also discloses to consumers the percentage of those doctors who are homeopathic practitioners and the percentage who are allopathic or any other type of medical practitioners.

Zie Science Based Pharmacy voor de details. Heel zag er klaarblijkelijk geen heil meer in om Traumeel in de VS en Canada nog winstgevend te kunnen afzetten en heeft de activiteiten daar verkocht aan het bedrijf MediNatura. Dat bedrijf brengt nu T-Relief tabletten op de markt. De samenstelling lijkt verdacht veel op die van Traumeel S, het wijkt er minder vanaf dan Traumeel H. Volgens iemand die reageerde op mijn website kan het echter niet tippen aan het origineel:

we can’t even buy the original in the u.s. the fda made heel shut down here and the company that bought them has changed the formula and my husband who has arthritic knees finds that this “new improved” formula is no where near as effective as the original. and i can’t find a substitute :(

Me dunkt dat als MediNatura zijn versie onder de naam Traumeel A(merica) op de markt had kunnen brengen, geen enkele trouwe gebruiker van Traumeel het verschil gemerkt zou hebben. De merknaam Traumeel hield Heel bij de verkoop van de Amerikaanse boedel echter voor zichzelf.