Kloptdatwel?

telepathie

Ganzfeld and friends

by 9 Comments

Vandaag geen doorwrocht stuk. Wel een cartoon van ‘Ganzfeld and Friends’ dat ik vond op een forum uit 2008. Daar staan er nog een paar voor de liefhebber. Natuurlijk leuk voor de Garfield-fan. En leuk genoeg voor Kloptdatwel, dacht ik. Ganzfeld verwijst naar de experimenten die met name in de jaren ’70 en ’80 zijn gedaan met ESP (Extra Sensory Perception), ofwel telepathie. Deze experimenten hebben volgens skeptische onderzoekers geen enkele aanwijzing opgeleverd voor het bestaan van  ESP. Dit wordt betwist door sommige parapsychologen. Lees meer in de Wikipedia, in dit artikel uit het skeptische tijdschrift Skepter of in dit lemma uit de Skepdic .

Ganzfeld and friends 1

 

Derek Ogilvie faalt op wetenschappelijke testen

by 16 Comments

Derek Ogilvie zegt medium te zijn en is in ons land beter bekend is als de babyfluisteraar. Hij heeft twee keer een wetenschappelijke test ondergaan die kon aantonen dat hij speciale vermogens bezat. Beide keren faalde hij. De derde ‘test’ was niet geschikt om aan te tonen of Ogilvie speciale vermogens bezit, maar het behaalde succes grijpt Derek met beide handen aan om dat wel te beweren.

Derek Ogilvie faalt op wetenschappelijke testen 2
Humoristisch commentaar op de cold reading techniek van Ogilvie (randi.org)

In de eerste test bij prof. Chris French liet Ogilvie niets anders zien dan standaard cold-reading technieken (de kunst om anderen het gevoel te geven dat je meer van ze weet dan mogelijk lijkt). In de tweede test voor de één miljoen dollar van James Randi (‘the one-million-dollar-challenge’) scoort hij niet beter dan een willekeurig persoon. Een artikel over het onderzoek is te vinden in de krant The Sun.

Het vreemde wil dat de programmamakers van Ogilvie dat blijkbaar niet genoeg vonden en hem meenamen voor een derde ‘test’ bij Dr. Gerald Gluck. Tenminste, er wordt gedaan alsof het een test is, terwijl de gebruikte techniek helemaal niet in staat is om speciale vermogens vast te stellen (iets wat de eerste twee testen wel konden). Deze techniek heet neurofeedback en via neurofeedback zou iemand afwijkende hersenpatronen in een juist(er) patroon kunnen trainen. Dirk Koppenaal schreef al eerder uitgebreid in Skepter over neurofeedback.

Het is interessant om op te merken dat de voice-over zegt dat er twee weken nodig zijn om alle data te analyseren die via de neurofeedback zijn verkregen. Gluck blijkt echter in staat om al direct na het experiment de uitspraak te kunnen doen dat “er hier iets gebeurde dat ik op dit moment niet kan verklaren, maar ik weet niet wat het was“. Voor een wetenschapper die werkt met data die normaal twee weken geanalyseerd moeten worden een wat vreemde uitspraak.

Na twee weken komt Gluck alsnog met zijn conclusie: “Derek bevindt zich in een staat van non-verbale en emotionele communicatie”.

Derek: “betekent dat dat ik telepathisch ben?”

G: “Dat is geen wetenschappelijke term, het betekent dat je zintuiglijke waarneming gebruikt die lijkt op in trance zijn, waarbij emoties dominant zijn, je bent ontvankelijk en je ontvangt een soort informatie, en je gebruikt delen van je hersenen die we verwachten dat je zou gebruiken gebaseerd op wat je zegt dat je doet“.

Derek zegt paranormaal te zijn. Zegt Gluck dus nu dat hij weet waar de hersengebieden zitten die voor paranormale vermogens zorgen? Dat zou toch wel een Nobelprijs waard zijn lijkt me zo.

Gluck loopt echter op de zaken vooruit, je moet namelijk eerst aantonen dat je iets speciaals kan, voordat je de hersengebieden kan gaan aanwijzen die daarvoor verantwoordelijk zijn. En juist op dat eerste faalt Ogilvie tot twee keer toe.

Maar door bewijs (of juist het gebrek daaraan) laat Derek zichzelf niet van de wijs brengen: “I’m going to do it again [de eerste testen] because I believe I can do it…”

Foto voorzijde: Derek Ogilvie na de mislukte test bij Chris French, Skepsis.nl

Hitler’s sprekende honden

by 6 Comments

Hitler's sprekende honden 3
Adolf Hitler en zijn Duitse herder Blondi (honden.blogo.nl)

De Duitse dictator Adolf Hitler was een groot liefhebber van honden. Hij had twee Duitse (!) herders, Blondi en Bella, die hem tot het laatste moment in de bunker in Berlijn gezelschap hielden. Zeer bekend is het verhaal dat  Hitler, vlak voordat hij de hand aan zichzelf sloeg, Blondi een cyanidetablet in de bek liet stoppen. Hij wilde er zeker van zijn dat de pillen echt zouden werken. Veel minder bekend is, dat Hitler honden een enorme intelligentie toedichtte en zelfs dacht dat ze konden leren praten.

Nog voor de nazitijd was er in Duitsland een groep ‘wetenschappers’ die meenden dat honden bijna net zo slim waren als mensen. En dat hun intelligentie er wel uit zou komen met het kruisen van de juiste rassen en met de juiste training. Die wetenschappers werden na de machtsovername van Hitler niet opgesloten, maar mochten een fokprogramma starten om te komen tot de Ultieme Hond.

Hitler's sprekende honden 4
De sprekende terriër Rolf (dailymail.co.uk)

Hitler was er zelfs van overtuigd dat honden met mensen konden leren praten. Hij richtte een school op in Hannover om honden te leren praten, de Tier-Sprechschule ASRA. Een van de helden van de Schule was terriër Rolf, die in morse zijn eigen naam met zijn poot kon spellen. Ook zou Rolf zich bezig hebben gehouden met filosofie, buitenlandse talen en poëzie hebben geschreven. Het uiteindelijke doel van de Sprechschule was overigens niet om honden dichtkunst en buitenlandse talen bij te brengen. Het doel was dat de honden taken zouden kunnen overnemen van de SS.

Al dit bizarre nieuws werd onthuld door Jan Bondeson van de Universiteit van Cardiff in zijn onlangs verschenen boek vol met vreemde verhalen over honden ‘Amazing Dogs: A Cabinet of Canine Curiosities’. Bondeson schrijft:

“There were some very strange experiments going on in wartime Germany, with regard to dog-human communication. Were the Nazis trying to develop a breed of super-intelligent canine storm troopers, capable of communicating with their human masters of the Herrenvolk?”

Bondeson ontdekte een stuk in een Nazi-propagandablaadje uit 1943 over de directrice van de spreekschool voor honden, Frau Schmitt, die zeker wist dat sommige honden in staat waren om een paar woordjes te spreken. Bondeson schrijft:‘At a Nazi study course, a talking dog was once asked ‘Who is Adolf Hitler?’ and replied ‘Mein Führer!’ 

Hitler's sprekende honden 5
De Nazi's deden ook experimenten om honden en mensen telepatisch met elkaar in contact te brengen (dailymail.co.uk)

Zou het kunnen zijn dat mensen die dachten dat ze honden hoorden spreken (of dichten) last hadden van auditieve pareidolia, waarover we hier een paar dagen geleden schreven?

Een ding is zeker: de Sprechschule voor honden is een prima bewijs van de gekte die een dictatuur kan opleveren.

 

 

 

Je kunt het boek van Bondeson kopen via de link hieronder. Daarmee steun je Kloptdatwel.

De volgende bronnen werden voor dit stukje gebruikt: welingelichte kringen, de New York Times, de Daily Mail, Huffington Post.

Stemmen in je hoofd: psychotisch of paranormaal?

by 54 Comments

Stemmen in je hoofd: psychotisch of paranormaal? 6
Iris Sommer heeft een boek geschreven over stemmen horen

Een tijdje geleden hoorde ik bij Omroep Max een interessant interview met Iris Sommer, psychiater op de ‘stemmenpoli’ van het Universitair Medisch Centrum in Utrecht en hersenonderzoeker. Je kunt het interview hier horen.

Stemmen in je hoofd: psychotisch of paranormaal? 7
Iris Sommer is met het specialisme 'biologische aspecten van psychose' verbonden aan de 'jonge akademie' van de KNAW (psychologie magazine)

Interessant in het interview vond ik dat sommige mensen hun stemmen zien als een paranormale gave. Waar ze bijvoorbeeld anderen mee kunnen helpen. Vooral mensen die verder gezond zijn gaan op die manier om met hun stemmen. Ze zoeken vaak gelijkgezinden op die ook paranormale ervaringen hebben. Daar worden hun stemmen geaccepteerd. Dat is prettig voor mensen met deze ervaring. Er rust immers in de samenleving een flink taboe op stemmen horen (psychose!). Sommer legt op de website van de stemmenpoli uit:

‘Vrij veel mensen die stemmen horen zien dat als een verhoogde intuïtie, een soort zesde zintuig. Zij zien zichzelf als helderziend, of eigenlijk: helderhorend. Er bestaat in Nederland een uitgebreid netwerk van mensen met interesse in paranormale gaven en verschijnselen. Er zijn vele websites, beurzen, opleidingen en verenigingen. Binnen dit circuit is het geen taboe om stemmen te horen, het hoort erbij en wordt begrepen. Het kan heel prettig zijn om eindelijk een groep te vinden die hetzelfde ervaart als jij, en er een positief referentiekader voor biedt. Sommige mensen die stemmen horen gebruiken deze eigenschap voor hun werk als medium of als alternatief genezer. Bijvoorbeeld als iriscopist, magnetiseur, manueel therapeut of esoterisch genezer. Via de stemmen krijgen zij informatie over de klachten van een cliënt, of leggen zij contact met overledenen’.

Sommer legt uit dat er geen principieel verschil is tussen paranormale begaafdheid en psychose:

‘Soms komt het voor dat een paranormale genezer steeds meer negatieve stemmen gaat horen en er als het ware door overspoeld raakt. Hij ontwikkelt een psychose. Het omgekeerde komt ook voor: iemand herstelt uit een psychose, leert met zijn stemmen om te gaan en gebruikt ze om anderen te helpen. Hij opent een praktijk voor healing. De twee vormen: stemmen horen bij psychose en bij gezonde mensen kunnen dus in elkaar over gaan. Het fenomeen stemmen horen is dan ook niet verschillend tussen mensen met een psychose en paranormaal begaafden, het is de inhoud van de stemmen en de verklaring die ervoor gevonden wordt, die anders is. En de dosis’.

Stemmen horen heeft misschien wel al heel lang een plaats als religieuze belevenis. Denk maar eens aan Abraham die de stem van God hoort zeggen dat hij zijn zoon Izaäk moet doden (Bijbel, Genesis 22:1&2; Koran, XXXVII: 102).

Eén op de tien Nederlanders hoort ooit wel een stemmen. En 3%-5% maakt het regelmatig mee. Het komt dus veel voor. Sommer legt uit dat het horen van stemmen een verontrustende ervaring kan zijn. Stel je bent alleen thuis – en je hoort ineens iemand je naam roepen. Je begrijpt er niets van. Je bent toch alleen? Staat je mobieltje misschien aan? Even later hoor je een iemand een hele zin uitspreken. Wat denk je er van? Schrik je? Het is altijd verstandig om contact op te nemen met een arts. Op de stemmenpoli behandelen ze vooral mensen die al lang last hebben van de stemmen en die slecht reageren op medicatie.

Je kunt het boek van Iris Sommer kopen bij bol.com (je steunt hiermee Kloptdatwel) via onderstaande link:

De Evolutie van Telepathie volgens Rupert Sheldrake

by 9 Comments

De Evolutie van Telepathie volgens Rupert Sheldrake 8
Rupert Sheldrake (wikipedia)

Rupert Sheldrake is opgeleid als bioloog en tegenwoordig vooral onderzoeker van voornamelijk van paranormale zaken. Hieronder geeft hij een lezing aan de University of Cambridge: De Evolutie van Telepathie, dat volgens hem bestaat en daarom ook niet paranormaal zou zijn.

Helaas is Sheldrake zelf niet gefilmd maar zijn alleen zijn sheets te zien. Om niet terug te hoeven spoelen tijdens een interessant plaatje staan de sheets nog eens onder het filmpje. Laten we een paar beweringen van Sheldrake bekijken.

De Evolutie van Telepathie volgens Rupert Sheldrake 9
Het computermodel Boids modelleerde al in 1986 vogelzwermgedrag op basis van eenvoudige wetmatigheden (www.red3d.com/cwr/boids/)

Vogels in zwermen.

Sheldrake beweert dat zwermgedrag van vogels en andere dieren uitsluitend verklaarbaar is via een ‘morfogeen veld’. Via het veld zijn de dieren bewust van elkaar en daardoor kunnen ze praktisch tegelijkertijd bewegen. Aldus Sheldrake. Het zit in werkelijkheid anders. Er zijn sterke aanwijzingen dat de bewegingen van de vogels heel goed zijn te verklaren doordat de vogels volgens een bepaalde wetmatigheid reageren op kleine koerswijzigingen van andere vogels in de zwerm. Als je enkele simpele wetmatigheden van die reacties in een computermodel bouwt, produceert je beeldscherm bewegingen van vogelzwermen of scholen vissen die niet voor echt onderdoen. De morfogene velden van Sheldrake zijn kortom in het geheel niet nodig voor een goede verklaring van de beweging van zwermen. De natuurlijke verklaring is simpeler en eleganter. Een goed artikel over vogelzwermen vind je hier, in de wikipedia wordt uitgelegd hoe het vogelzwermgedrag werkt en een mooie demonstratie van een van de eerste computermodellen die vogelzwermen goed beschrijven (boids) vind je hier.

De voorspellende kat en hond. Nog een theorie van Sheldrake. Katten schijnen te kunnen voelen wanneer ze naar de dierenarts moeten en er zouden dierenartsen zijn die om die reden geen afspraken meer maken voor katten, omdat die te vaak te laat zouden zijn. De kat zou zich namelijk toch verstoppen wanneer het tijd is om te gaan. Een interessant verschijnsel en daarom werden mensen opgebeld in de omgeving van o.a. Londen met de vraag of ze weleens iets in de zin van voorspellende gaven hadden opgemerkt aan hun huisdieren. Een ruime 50% van de hondenbaasjes en een dikke 20% van katte-eigenaren bevestigde dat hun huisdier kon anticiperen op de terugkomst van een afwezig familielid. De huisdieren kregen dus voorspellende gaven toegedicht. Veel waarschijnlijker is het dat de dieren reageren op het gedrag van hun baasje. Ze voorspellen dus niet maar ze reageren op hun baasje (en die weet wel dat er iets bijzonders gaat gebeuren). Het baasje ziet het andere gedrag van het huisdier en denkt ‘mijn kat/hond weet meer dan ik kan verklaren’. Niet dus. Katten en honden kunnen misschien niet voorspellen, hun sensitiviteit wordt onderschat.

Volgens Sheldrake is het overigens niet dat katten slechter zijn in het anticiperen, ze zijn waarschijnlijk gewoon minder geïnteresseerd. De werkelijkheid is vermoedelijk dat honden meer sociale dieren zijn en daarom sterker reageren op emoties van hun baasjes….

Sheldrake is een zeer bedrijvige producent van fantastische theorieën. Vaak gaan die over onbewezen of onverklaarbare methoden van leren en informatieoverdracht. Enkele keren werd hij daarom eerder in de Skepter, het blad van Skepsis, uitvoerig besproken. Zijn theorie werd doorgeprikt dat pimpelmezen via ‘morfogenetische velden’ over grote afstanden van elkaar leren om dopjes door te pikken van melkflessen die in vroeger dagen aan straat werden gezet door de melkboer. Ook werd zijn theorie ontkracht dat mensen starende ogen in hun rug kunnen voelen. Verder werd een theorie van Sheldrake besproken dat kristallen van elkaar kunnen leren hoe ze moeten groeien besproken.

Kijk naar de presentatie en oordeel zelf of de Universiteit van Cambridge er verstandig aan heeft gedaan om een podium te bieden voor deze lezing.


Dit artikel werd geschreven door Maarten Koller en Gert Jan van ‘t Land