Kloptdatwel?

Uit het nieuws

Is Gabrielle Giffords wel echt neergeschoten?

by 12 Comments

Is Gabrielle Giffords wel echt neergeschoten? 1
Gabrielle Giffords (wikipedia)

Complotdenkers ontkennen dat de Amerikaanse politica Gabrielle Giffords in Tucson werd neergeschoten. Ze gaan op bezoek bij slachtoffers en nabestaanden van de schietpartij om hun bizarre theorie te onderzoeken. Onderzoek is natuurlijk mooi, maar niet op z’n plaats als er al overweldigend bewijs is dat er niets klopt van je theorie.

Gabrielle Giffords werd op zaterdag 8 januari 2011 neergeschoten tijdens een verkiezingstoespraak in een winkelcentrum in Tucson. De vermoedelijke dader, Jared Loughner werd kort daarna gearresteerd.

Ed Chiarini van de website wellaware.com denkt dat er helemaal geen schietpartij is geweest. Er zijn volgens Chiarini allerlei aanwijzingen dat er sprake was van een oefening van het Ministerie van Binnenlandse Veiligheid (Homeland Security). Er klopt niets van Chiarini’s theorie: de nasleep van de schietpartij is uitgebreid op de TV geweest, ook in Nederland, de media doen uitgebreid verslag van het wonderbaarlijke herstel van Giffords, de begrafenissen van de 6 slachtoffers zijn op de TV geweest en de vermoedelijke dader is in staat van beschuldiging gesteld. En moeten we geloven dat iedereen die bij de schietpartij betrokken is geweest (politiemensen, dokters, ambulancepersoneel, omstanders, nabestaanden) allemaal samenzweren om de complottheorie overeind te houden? En waarom?

Is Gabrielle Giffords wel echt neergeschoten? 2
Een van de argumenten van Chiarini: het kan geen aanslag zijn omdat omstanders frisdrank en zoutjes bij zich hadden (wellaware.com)

Toch houdt Chiarini voet bij stuk. Zijn theorie is gebaseerd op kleine snippertjes informatie en ongefundeerde gedachten die hij bij elkaar zoekt om zijn theorie te onderbouwen. Dit is het basiskenmerk van iedere complottheorie. Een voorbeeld vind je op de bijgevoegde illustratie: het kan geen echte aanslag zijn geweest, want er waren mensen die een blikje frisdrank en een pakje zoutjes bij zich hadden. Ok, feit is dat mensen iets bij zich lijken te hebben. Maar waarom zouden mensen eigenlijk geen drankje drinken? Of iets eten? En weegt deze informatie op tegen de overweldigende bewijzen dat de aanslag wel heeft plaatsgevonden? En is het aannemelijk genoeg dat letterlijk duizenden mensen samen de werkelijkheid verborgen zouden houden? Kan dat überhaupt wel? Die vragen verdienen natuurlijk veel meer aandacht dan de zelfbedachte losse eindjes van Chiarini.

Tot zover niets vreemds. Een mooi voorbeeld van complotdenken. Vroeger zou je zo’n theorie alleen aan de toog van de lokale kroeg horen, nu heb je binnen een mum van tijd een website. En je krijgt aanhangers.

En die aanhangers maken het wel heel bont.  Die zijn op onderzoek uitgegaan in Tucson  bij nabestaanden en slachtoffers om hun theorie te checken. Volgens een krantenartikel probeerden ze binnen te dringen bij één van de nabestaanden om foto’s te zoeken. Uit het aangehaalde krantenartikel:

“They tried to get into my home,” said the victim, who asked that he not be identified because it might attract more such visitors. “They wanted to know if I had any pictures. They said they didn’t believe the event took place.” The victim said that when he pressed the visitors for identification, one of them presented a business card that listed the Texas conspiracy site, which describes the shooting as an exercise conducted by the Department of Homeland Security. Other people connected to the case, including hospital personnel, victims’ relatives and possible trial witnesses, have received similar visits or seen their images on the Web site, officials said’.

Benjamin Radford, onderzoeker bij de Committee for Skeptical Enquiry (de zusterorganisatie van Skepsis in de USA), is niet verbaasd over deze complottheorie:

“The bigger the story is, the more likely it is that someone will consider it a hoax. In my experience, there is no belief that is so absurd or self-evidently wrong that someone won’t prescribe to it.”

 

Een bril met een alternatief tintje

by 17 Comments

Een bril met een alternatief tintje 3
Een voorbeeld van een ChromaGen/Xlens bril.

Eergisteren verscheen in De Telegraaf een artikel over een revolutionaire techniek om mensen met dyslexie te helpen. Het ging om een bril met een kleurenfilter ervoor die je direct helpt met beter lezen. Het enige probleem… de bril wordt nog niet erkend door de gevestigde medische orde in Nederland, schande, schande. Dit zijn natuurlijk bij uitstek berichten waar je van kunt vragen of ze wel kloppen. Dus als scepticus gaan we op zoek naar bewijs.

Als eerste ga ik langs op de website van Xlens, en het verhaal daar is indrukwekkend. In het buitenland wordt de bril al aanbevolen, er wordt in Nederland samengewerkt met gerenommeerde opticiens, en er staan een aantal publicaties vermeld op de website. Dit geeft goede hoop.

Echter niet alle publicaties bevestigen dat het systeem zeker werkt:

It is important at this stage to appreciate that the objective of success may be at some stage a reflection on the ways that the subject attempted to improve their educational performance, and it is therefore impossible to identify that the therapy was the sole means to the improvement.

En dit is een van de fouten die makkelijk opsteken bij dit soort onderzoek. Het is namelijk lastig om uit te sluiten dat er andere oorzaken van verbetering zijn. Hierbij valt te denken aan extra aandacht vanwege de nieuwe dure bril. Een bril wordt misschien pas gebruikt nadat andere therapieën al gebruikt zijn, en dus is er wellicht een cumulatief effect. Kinderen worden ouder en leren beter met hun dyslexie om te gaan. Of misschien is er een mogelijkheid tot natuurlijk verbetering. Een vergelijk valt te trekken met dieethulpmiddelen: super slank in 5 maanden. Doe elke dag onze speciale schoenen aan, en volg een gezond eetpatroon. Zo’n methode werkt wellicht perfect, maar ligt dat dan aan de schoenen of het gezonde eetpatroon? Mensen met een statistische achtergrond zullen ongetwijfeld nog meer gaten kunnen vinden in het aantal deelnemers aan het experiment en van de controlegroep. Daarnaast ontbreken er bij de meeste onderzoeken resultaten over de kinderen bij wie het niet werkt.

Als je je afvraagt of dit relevant kunt zijn: dat hangt ervan af hoe je de resultaten interpreteert. Als het bij één persoon voor 100% werkt, en bij een ander totaal niet, is er een gemiddelde verbetering van 50%. Echter kan dit ertoe leiden dat je de conclusie trekt dat elk kind 50% verbetert. Daarnaast is het mogelijk om 9 positieve verhalen te vertellen, terwijl er wellicht 50 kinderen zijn bij wie het niet werkte.

De onderzoeken zijn dus niet direct overtuigend, maar geven wel aan dat het onderwerp serieus wordt benaderd. Zo is er een duidelijk achterliggende oorzaak geïdentificeerd en zou het een probleem zijn met de magnocellular cells die de kleuren op ongelijke snelheid communiceren aan de hersenen (voor zover ik dit als leek kan begrijpen). Ook zijn er positieve resultaten bereikt door teksten op andere manieren aan te bieden, bijv. met een ander lettertype en andere achtergrond kleur.

Zijn er dan nog redenen om te denken dat het hier wellicht om een methode gaat die nog onbewezen is of zelfs niet werkt? De website geeft nog wat aanwijzingen. Dyslexiespecialisten doen voorlopig nog niets met deze therapie. De kleur die benodigd is voor verbetering is voor elke patiënt anders, en dit systeem kan vele klachten oplossen. Een lijst op www.irlen.com geeft 60 verschillende symptomen. Dit zijn kenmerken die we ook vaak terug vinden bij andere alternatieve therapieën, waarvan de werking wordt betwijfeld.
Onder het kopje vacatures vinden we twee mogelijke manieren van samenwerken. Onderzoeker en Xlens-praktijk eigenaar. Waar je echter verwacht dat hier gevraagd zal worden om oogspecialisten, of nog liever orthoptisten (specialisten op het gebied van oogproblemen, en samenwerking tussen ogen en hersenen) is er alleen vraag naar psychologen en dyslexie specialisten.

De voorlopige conclusie is dus dat dit een veelbelovende therapie zou kunnen zijn, maar dat we op dit moment nog moeten twijfelen aan de werking.

Om dit te controleren neem ik contact op met een orthoptist:

In Engeland is er een professor mee bezig om er onderzoek naar te doen, maar de resultaten zijn absoluut niet betrouwbaar. Op dit moment lijkt het meer placebo-effect te hebben en van korte duur te zijn en zijn de wetenschappers nog steeds van mening dat dyslexie in de hersenen zit en niet kan worden opgelost door een bril met gekleurde glazen (ze zijn trouwens ook heel duur). Die professor gelooft er zelf wel in, maar heeft aan ons ook ruiterlijk toegegeven dat zijn aantallen proefpersonen veel te klein zijn en dat het vreemd is dat op gegeven moment het effect afneemt. Op die website hebben ze van hem ook een artikel staan. Dat zou placebo-effecten uitsluiten, maar dat is helemaal niet zo. Het kost wat veel om te proberen. Die professor heeft ook goedkopere opties gegeven om eerst te proberen en hoe je met kleurgebruik en lettertypegebruik in documenten al veel kunt ondervangen. Maar als mensen er baat bij hebben dan vind ik dat prima, maar je kunt nog niet spreken van evidence based.

Dan blijft natuurlijk de vraag over: Als er nog zoveel getwijfeld wordt en er met een uurtje onderzoek zoveel twijfels naar boven gehaald kunnen worden, waarom doet De Telegraaf dat dan niet? Van een krant mogen we toch verwachten dat zij op een eerlijke wijze het nieuws weergeven, en onderzoek doen naar het nieuws dat ze brengen. Graag wil ik me aansluiten bij Ben Goldacre in zijn boek: “Bad Science” waarin hij juist ingaat op de verantwoordelijkheid van de media in het voorkomen van misinterpretaties van medische behandelingen. De journalisten die de verslaggeving doen, zijn vaak niet gekwalificeerd om over het onderwerp te praten.

Na mijn eigen onderzoek blijft de enige conclusie over dat het hier om een nog niet bewezen techniek gaat, die wellicht veelbelovend is, maar die voor een onbewezen behandeling veel geld kost (ondanks de niet goed geld terug garantie).  De benadering van de Nederlandse website vertoont veel overeenkomsten met andere alternatieve therapieën: wonderen beloven en afgeven op de gevestigde medische orde. Probeer het dus rustig uit, in het ergste geval hou je er een modieuze bril aan over, met een gaaf kleurtje.

In 2005 verscheen al een artikel over brillen die tegen dyslexie zouden werken in de Skepter, het blad van Stichting Skepsis. Lees het hier.

Diagnose op afstand: Strauss-Kahn lijdt aan sexverslaving

by 7 Comments

In de alternatieve hoek is het heel normaal: op afstand een diagnose stellen en op afstand behandelen. In dit blog bespraken we b.v. behandeling van huisdieren op afstand (zie hier en hier). Maar ook psychiaters en psychologen met een universitaire opleiding doen het: ‘diagnose op afstand’. Artsen en psychologen in Frankrijk en de VS ontleden in de pers voormalig IMF-baas Strauss-Kahn op basis van heel beperkte informatie. In Nederland hebben we hetzelfde gezien bij Volkert van der Graaf en Joran van der Sloot. Klopt dat wel?

Natuurlijk zijn de perscommentaren van psychiaters en psychologen niet hetzelfde als de paranormale behandelingen op afstand die alternatieve behandelaars toepassen. De psychiaters en psychologen claimen geen paranormale krachten. Wel denken ze dat ze een diagnose kunnen stellen op basis van een paar televisiebeelden en verhalen in de pers. Het Amerikaanse tijdschrift Psychology Today waarschuwt in een artikel op 17 mei dat dit niet mogelijk is. Ook de New York Times heeft een artikel over dit onderwerp.

 

Psychology Today citeert sexverslavingsexpert Robert Weiss die in een artikel in Business Wire precies lijkt te weten wat er met Strauss-Kahn mis is:

‘Powerful men engaged in intensely stressful jobs need to have their emotional lives in balance. While functioning at a very high level intellectually, a sense of invulnerability combined with poor self-care and constant pressure to perform can leave them emotionally vulnerable to undermining the very things they have worked so hard to achieve. […] The underlying source of these types of addictive sexual disorders is a lack of adult emotional support and intimacy combined with often overlooked early histories of early emotional trauma‘.

Diagnose op afstand: Strauss-Kahn lijdt aan sexverslaving 4
Het persverhaal uit 1964 tegen Barry Goldwater

De New York Times wijst op een schandaal uit 1964. Toen maakte de pers de presidentskandidaat Barry Goldwater met de grond gelijk door psychiaters aan het woord te laten die dachten dat Goldwater niet goed bij zijn hoofd was. Het onderzoek was slecht uitgevoerd en de psychiaters hadden zich laten verleiden uitspraken die ze niet konden waarmaken. Volgens de Times:

‘The survey, highly unscientific even by the standards of the time, was sent to 12,356 psychiatrists, of whom 2,417 responded. The results were published as a special issue: “The Unconscious of a Conservative: A Special Issue on the Mind of Barry Goldwater”. The psychiatrists’ assessment was brutal. Half of the respondents judged Mr. Goldwater psychologically unfit to be president. They used terms like “megalomaniac,” “paranoid” and “grossly psychotic,” and some even offered specific diagnoses, including schizophreniaand narcissistic personality disorder. Only 27 percent of the respondents said Mr. Goldwater was mentally fit, and 23 percent said they didn’t know enough about him to make a judgment’.

Goldwater liet het er niet bij zitten en in een rechtszaak kreeg hij één miljoen dollar schadevergoeding toegewezen van het tijdschrift Fact. Blijkbaar zijn de lessen van toen voor een deel vergeten. De New York Times stelt twee simpele regels voor: (1) een arts moet geen diagnose afgeven als hij een patiënt niet zelf heeft gezien en zelf grondig heeft onderzocht, (2) psychiatrie moet niet als politiek instrument worden ingezet. Afwijkingen van deze regels schaden volgens de krant het vertrouwen in de geestelijke gezondheidszorg.

Diagnose op afstand: Strauss-Kahn lijdt aan sexverslaving 5
Corine de Ruiter

Ook in Nederland hebben we een paar gevallen van ‘diagnose op afstand’.

Hoogleraar Forensische Psychologie Corine de Ruiter doet regelmatig in de pers en in haar ‘opinies’ op Joop.nl uitspraken over de geestelijke toestand van (vermeende) criminelen. Dit leidde al meermalen tot kritiek van vakgenoten. Zo vertelde ze in De Volkskrant dat Joran van der Sloot het ‘prototype [is] van een klassieke psychopaat’. Haar commentaar op 6 mei 2003 op Radio 1 over Volkert van der Graaf (diagnose: misschien wel Asperger) kwam haar op forse kritiek te staan. Het Pieter Baan Centrum had namelijk Van der Graaf onderzocht, onder andere op Asperger, en geconcludeerd dat de moordenaar van Fortuyn niet aan dit ziektebeeld leed. De wikipedia vat het als volgt samen:

In interviews en praatprogramma‘s gaf zij psychopathologische diagnoses van het ziektebeeld van een met name genoemde verdachte van geweldsmisdrijven, die zij niet zelf had onderzocht of ontmoet. Dit leverde haar kritiek op van vakgenoten. Zelf zei zij daarover: “Iedereen denkt altijd dat je met iemand moet praten om tot een oordeel te komen, maar ik kan iedereen uit de droom helpen: de enige manier om iemand forensisch-psychologisch te onderzoeken is heel veel informatie uit verschillende bronnen verzamelen en die informatie tegen elkaar af te wegen”.

Klinkt redelijk. Maar als je de perscommentaren en blogstukken van Corine de Ruiter bekijkt, vraag je je wel af of ze wel altijd ‘heel veel informatie uit verschillende bronnen verzamelt en die informatie tegen elkaar afweegt’ voordat ze tot haar uitspraken komt.

De Groningse psychiater Menno Oosterhoff kreeg het aan de stok met Volkert van der Graaf. Ook Oosterhoff had in de pers verteld dat Van der Graaf leed aan Asperger. Van der Graaf pikte dat niet en diende een klacht in bij het Medisch Tuchtcollege. Die nam de klacht van Van der Graaf niet in behandeling omdat er geen sprake was van een arts-patiënt relatie tussen Oosterhof en Van der Graaf.

De twee simpele regels van de New York Times lijken mij zo gek nog niet.

Ombudsman: Inspectie te sloom met klachten over kwakzalverij

by Leave a Comment

Ombudsman: Inspectie te sloom met klachten over kwakzalverij 6
Jan Willem Nienhuys

In het Skepsis blog vertelt Skepsis bestuurslid Jan Willem Nienhuys dat de Nationale Ombudsman vindt dat de IGZ (Inspectie Gezondheidszorg) veel te traag reageert op klachten over kwakzalverij. De IGZ had verschillende klachten hierover lang laten liggen, onder andere een klacht van Jan Willem Nienhuys. Die zegt in het Skepsis blog:

‘IGZ is sloom en nalatig in het contact met burgers die zich over kwakzalverij beklagen, en mijn klacht is niet de eerste keer dat de Nationale Ombudsman zich genoodzaakt zag IGZ op de vingers te tikken’.

De IGZ is bedoeld als waakhond van de kwaliteit van de gezondheidszorg in ons land. Daarom diende Jan Willem Nienhuys bij de IGZ een klacht in toen hij hoorde dat een alternatieve behandelaar zich uitgeeft voor arts terwijl dat niet zo is. Jan Willem had zorgen toen hij mails kreeg over de vreemde behandeling die deze man toepaste:

‘Een vriendin van mij met o.a. eeuwige hoofdpijn heeft zich gewend tot K. Zij kon meteen terecht, nam een appartement in … , gedurende 2 weken, en werd aldaar 2x daags bezocht door K. vergezeld door zijn echtgenote, die wel Nederlands sprak. Hij werkt met kruidendrankjes, 4 liter vocht per dag, bereidt zelf eiwitrijke saus. Moest 2x daags 3 kwartier met natte lakens op nek en rug zitten, door hemzelf bereide drankjes en soort poffertjes drinken en eten, + darmspoelingen [2x daags] met rare kruidenmengsels die elke 3 weken vanuit India worden ingevlogen. … Vriendin van mij doet het trouw en is inmiddels 9 kilo afgevallen, mag niks doen, behalve thuis zitten en kruidendrankjes, door hem zelf gemaakt, nuttigen. Ik vertrouw het niet’.

Wat gebeurde er met de klacht? Als Jan Willem Nienhuys een jaar later navraag doet, blijkt dat de Inspectie nog niets heeft gedaan. De Inspectie beloofde om er alsnog snel werk van te maken. Ze zouden aangifte doen bij het Openbaar Ministerie. Het is immers strafbaar om je uit te geven voor arts als je dat niet bent, de maximum boete is 3.700 euro. Maar weer een jaar later was er nog geen aangifte gedaan. Ook bij twee andere zaken treuzelde de IGZ en deden ze nauwelijks serieus te nemen onderzoek:

‘Ik was op internet een genezeres op het spoor gekomen die zich op allerlei forums als arts presenteerde, […]. Ik belde haar op om opheldering. Ze meldde zich aan de telefoon: ‘Met dokter V.’ . Haar opleiding was voorzover na te gaan slechts een genezerscursus aan een Chinese instelling. […] Het kostte IGZ een half jaar om deze zaak af te handelen. Men had ‘dokter V.’ gewoon per brief gevraagd of ze zich voor arts had uitgegeven, en genoegen genomen met een schriftelijke ontkenning’.

De Nationale Ombudsman vindt dat de Inspectie te sloom optreedt. De IGZ heeft beterschap beloofd. We zijn benieuwd. Ik denk dat er in de komende maanden wel weer een gelegenheid komt om een klacht in te dienen.

Lees het rapport van de Nationale Ombudsman over de klacht van Jan Willem Nienhuys hier, een artikel over darmspoelingen op de website van de Vereniging tegen de Kwakzalverij vind je hier.

‘Neelie Kroes zocht steun bij astrologen en waarzeggers’

by 48 Comments

'Neelie Kroes zocht steun bij astrologen en waarzeggers' 7
Biografie Neelie Kroes verschijnt in september

Neelie Kroes, de machtigste vrouw van Nederland (of misschien wel Europa), liet zich tussen 1991 en 2003 vaak adviseren door astrologen en waarzeggers. Dat zegt haar ex-echtgenoot Bram Peper in een interview naar aanleiding van de biografie van Neelie Kroes die in september 2011 verschijnt. Kroes weigert toelichting te geven. Is dat aanvaardbaar?

De biografie ‘Neelie Kroes – Hoe een Rotterdams meisje de machtigste vrouw van Europa werd’ behandelt de carrière van Kroes die zich over meer dan veertig jaar uitstrekt. De schrijvers, Stan de Jong (bekend van de artikelen over de Deventer moordzaak) en Koen Voskuil, moeten het hebben van verhalen van anderen, want zelf werkt ze niet mee.

Haar ex-man Bram Peper werkte wel mee aan de biografie. Peper onthult in een interview met de krant het AD, dat Kroes regelmatig adviezen inwon van vijf astrologen en waarzeggers, zowel voor zakelijke kwesties als privé. Bram Peper spreekt in het AD over ‘vijf lieden met bijzondere gaven die in zijn tijd voorbijkwamen’. Maar het vaakst had Kroes contact met astrologe Lenie Drent. Dit wordt volgens het AD bevestigd door een intimus van Kroes. Aldus Bram Peper (combinatie van citaten uit het AD en Joop.nl):

‘Het liep allemaal door elkaar heen. Neelie vroeg advies over haar privézaken. Maar meestal was het zakelijk,’ legt Peper uit. ‘Nijenrode, zakendeals… Ze heeft allerlei beslissingen genomen op grond van gesprekken met die personen. En ze deelde met die lui dingen waarvan je denkt: dit zou ik nooit delen, en al helemaal niet over de telefoon. Ik maakte me er wel wat zorgen over, want ik vond dat die contacten Neelie kwetsbaar maakten. Maar ja, op een gegeven moment leer je leven met de gekkigheid van iemand. … Met Lenie belde ze héél vaak. Met een zeer hoge frequentie, dus niet zomaar. Lenie is op bezoek geweest bij ons in Wassenaar en Neelie nam haar wel eens mee naar partijtjes.’

Lenie Drent (79) is bij het publiek weinig bekend, maar ze adviseerde volgens het AD niet alleen Kroes. Ook de overleden horeca-baas Sjoerd Kooistra en Jan-Dirk Paarlberg kwamen bij haar over de vloer. Paarlberg werd in 2010 veroordeeld voor witwassen van afpersingsgelden (zijn zaak in hoger beroep dient nu).

'Neelie Kroes zocht steun bij astrologen en waarzeggers' 8
Simon Suiker (dossiers.tk)

 

Ook maakte Kroes gebruik van de adviezen van Simon Suiker, die opklom van kappersknecht tot waarzegger voor de rich and famous. Suiker was verslaafd aan heroïne en overleed in 2007 aan de gevolgen van AIDS. Suiker had o.a. Nina Brink, Jan-Dirk Paarlberg, Patrick Kluivert, Ruud Gullit en Oscar Hammerstein als klant.

In HP-De Tijd komt Jan Willem Nienhuys van Skepsis aan het woord:

‘Secretaris van Stichting Skepsis, dr. Nienhuys, kijkt er niet van op dat Kroes zich laat adviseren door astrologen. “In hoge kringen is dat schering en inslag. Kijk naar koningin Juliana, of wijlen François Mitterrand en Ronald Reagan. Die maakten allen gebruik van astrologen. Of menselijke dobbelstenen, zoals ik ze liever noem.” Hij vermoedt dat mensen op belangrijke posities gevoeliger zijn voor paranormale krachten omdat ze veel moeilijke beslissingen moeten nemen. “En er valt daar natuurlijk meer geld te verdienen voor astrologen”.

“Mensen als Neelie Kroes staan voortdurend onder psychologische druk door de zware beslissingen die ze moeten nemen. Soms moeten ze dat doen terwijl niet alle informatie voorhanden is. Die onzekerheid vullen ze dan op met de magie van zo’n menselijke dobbelsteen.” Volgens Nienhuys hebben astrologen vooral de kwaliteit om met een stalen gezicht de grootste onzin te verkopen, bij voorkeur wat de klant wil horen. “De enige omstandigheid wanneer dit positief uitpakt, is wanneer de onvoorspelbaarheid van een beslissing de tegenstander verwart. Dus wanneer bijvoorbeeld een leger uit drie routes kan kiezen, en de tegenstander weet dat ook, dan is een willekeurige beslissing vaak de beste.”

Het is volgens mij eigenlijk niet aanvaardbaar dat Neelie Kroes geen commentaar wil geven. Ik vind dat politici verantwoording schuldig zijn als er sterke aanwijzingen zijn dat zij bewezen onwerkzame besluitvormingsmethoden toepassen. En zeker als er sterke aanwijzingen zijn dat zij belangrijke informatie delen met mensen die nauwe contacten onderhouden met de onderwereld. Neelie Kroes is volgens mij aan de burger verplicht om daar inzicht in te geven.