Kloptdatwel?

Algemeen

Nibiru gespot! Of is er weer een simpele verklaring?

by 17 Comments

Vandaag en morgen twee voorbeelden van video’s met enorme claims die op het internet worden gezet. Vandaag: iemand claimt dat hij misschien wel de geheimzinnige onheilsplaneet Niburu heeft vastgelegd. Morgen gaat het over een video waarop een vliegende Nazi-UFO te zien is.

De onderstaande video is van een amateur fotograaf (nouja amateur, zijn camera is anders wel 2000 dollar waard!) die zin had om de zon te fotograferen. Vervolgens begon hij de foto’s te bewerken en bedacht dat hij toch echt iets bijzonders te pakken had. En dan maak je er een video van met de vraag om hem viral te maken. Sommige mensen helpen hem, vermoedelijk in de veronderstellingen dat het om Nibiru zou gaan. Niburu is de vermeende onheilsplaneet die, misschien wel in 2012, met de aarde zal botsen (of misschien ook wel vlak langs ons zal vliegen). Sterrenkundigen hebben echter nooit ergens een spoor van Niburu gevonden.

Het is toch wel gek deze amateur fotograaf blijkbaar de enige is die iets heeft gemerkt. De zon is een object dat door massa’s amateur- en professionele astronomen graag bekeken wordt. Als er daadwerkelijk een object in de buurt van de zon te zien zou zijn (en blijkbaar ook nog eens gigantisch groot) dan zou dat toch wel door iemand zijn opgemerkt?

En ik ben geen expert op het gebied van fotobewerking, dus wie zegt me dat het programma dat hij gebruikt de juiste bewerking is om objecten te kunnen zien die zo dichtbij de zon staan? En waarom is de fotograaf zo overtuigd ‘this is not a lensflare’? Hoe weet hij dat nou zo zeker? Heeft hij alles gedaan om lensflare uit te sluiten dan? Dat de objecten zich bevinden tegenover het ‘kommetje’ wat je wel vaker hebt bij lensflares, vind ik nogal typerend.

Misschien had hij deze simpele lensflare test even moeten doen. Dan had hij in elk geval echt kunnen zeggen of het wel of geen lensflare was.

Nibiru gespot! Of is er weer een simpele verklaring? 1
Stukje uit de video
Nibiru gespot! Of is er weer een simpele verklaring? 2
Stukje uit de video

Doet Blue Band houtsnippers in brood ter vervanging van vezels?

by 13 Comments

De toekenning van de prijs voor de grootste consumentenmisleider ‘Het Gouden Windei’ uitgereikt door Foodwatch aan Unilever voor hun product Blue Band Goede Start witbrood heeft veel media aandacht gekregen. Her en der viel te lezen dat Blueband houtsnippers in het brood zou verwerken. Maar klopt het eigenlijk wel wat Foodwatch beweert?

Doet Blue Band houtsnippers in brood ter vervanging van vezels? 3
Blue Band Goede start witbrood

De claims van Foodwatch :

Unilever gebruikt voor fabrieksproduct Blue Band Goede Start witbrood gewoon wit meel, roert er onder meer geïsoleerde vezel en houtvezel doorheen en vergelijkt het resultaat met gezond volkorenbrood. Maar zo’n toegevoegde vezel telt niet mee voor de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid, volgens Foodwatch. De organisatie beweert zich te baseren op informatie van de Gezondheidsraad. Foodwatch zegt zich zorgen te maken over de gezondheid van de Nederlander die steeds minder ‘echte’ vezels binnenkrijgt. Foodwatch doet het voorkomen alsof Blueband de consument misleidt met een rammelend vezelverhaal, maar volgens mij rammelt het vezelverhaal van Foodwatch nog veel meer!

Op de website van de gezondheidsraad vond ik deze informatie die ik hieronder enigzins ingekort weergeef:

Richtlijn voor de vezelconsumptie
Voe­dings­ve­zels hebben een gun­sti­ge invloed op de ge­zond­heid. Voor twee ef­fec­ten bestaat over­tui­gend we­ten­schap­pe­lijk bewijs: vol­doen­de inname leidt tot een betere darm­wer­king en be­schermt tegen hart­ziek­ten. Op basis van deze kennis for­mu­leert de Ge­zond­heids­raad een richt­lijn voor de ve­zel­con­sump­tie. (30 a 40 gram per dag). Deze richt­lijn betreft vezels die van nature voor­ko­men in voe­dings­mid­de­len.

Heeft Foodwatch deze tekst van de gezondheidsraad niet goed gelezen? tarwevezels en inuline die zijn toegevoegd aan het Blue Band-brood komen van nature voor in voedingsmiddelen! Het maakt voor de gunstige invloed op de gezondheid helemaal niet uit of je volkorenbrood eet of witbrood waaraan de vezels zijn toegevoegd.

De bewering van Foodwatch als zou het brood houtsnippers bevatten is al helemaal een storm in een glas water en en misleidend bovendien. Foodwatch suggereert dat de natuurlijke vezels uit de tarwe vervangen zijn door houtvezels, wat natuurlijk grote onzin is, het gaat hier om de toevoeging van het verdikkingsmiddel E-466, carboxymethylcellulose, het is een chemische bewerking van cellulose en kan dus inderdaad gemaakt worden uit hout. Het is een  verdikkingsmiddel en stabilisator die te vinden is in tal van producten, bijvoorbeeld puddingpoeder, yoghurtdrinks, cake en koekproducten, milkshakes, sladressings, allerlei vleesproducten enzovoort. In cake, koek en brood geeft het volume en zorgt het ervoor dat het opnemen/verliezen van vocht wordt gereguleerd.

Het idee achter het Blueband brood is om mensen (kinderen) die graag wit brood eten toch vezels te laten binnenkrijgen middels de dagelijkse boterhammen terwijl het lijkt alsof er witbrood gegeten wordt, helemaal geen slechte gedachte en alles wordt netjes gecommuniceerd naar de klant door het geven van tekst en uitleg op de verpakking. De vezels die Blue Band heeft gebruikt ter vervanging van de vezels in volkorenmeel zijn tarwevezels en inuline. De tarwevezel is zo bewerkt dat hij er niet meer bruin uitziet, maar wit (hoe dit gebeurt weet ik niet). Tarwevezel is een niet-wateroplosbare vezel die de darmwerking bevordert doordat hij onverteerbaar is. Inuline is een  ander soort vezel, het wordt meestal gewonnen uit chichoreiwortel, is wateroplosbaar en geldt als een zogenaamd prebioticum, wat wil zeggen dat het de darmwerking bevordert doordat het als voeding dient voor de gunstige bacteriën in de dikke darm. Omdat er in volkorentarwemeel nog andere gezonde dingen zitten dan alleen vezels, heeft Blue Band ook mineralen en B-vitamines toegevoegd. Het is logisch dat er een vergelijking gemaakt wordt met volkorenbrood. In de tabel op de verpakking valt te lezen dat 100 gram Blue Band-brood ongeveer net zoveel vezels bevat als 100 gram volkoren brood.

Doet Blue Band houtsnippers in brood ter vervanging van vezels? 4
de mate waarin inuline de goede darmbacterien laat groeien

Foodwatch beweert dat Blue Band de consument jarenlang heeft misleid met een foutief vezelverhaal en stapte hiervoor naar de Reclame Code Commissie. De uitspraak van de commissie was niet bepaald wereldschokkend, de RCC heeft Blue Band de aanbeveling gedaan om de slagzin ‘Het lekkere wit waar volkoren inzit’ niet meer te gebruiken, dat is het enige, verder mag alle informatie op de verpakking gewoon blijven staan. Blue Band heeft de slagzin inmiddels veranderd in ‘Het lekkere wit dat vol vezels zit’. Een kleine aanpassing die inderdaad beter klopt want volkoren zit er natuurlijk niet in. De vergelijking met volkorenbrood en ook het vezelverhaal mogen dus gewoon blijven staan, omdat er niets mis mee is, maar daar hoor je Foodwatch verder niet over. Ze blijven de zaken zo voorstellen alsof Blue Band de consument de grootste leugen heeft verkondigd en alsof zij een groot succes hebben behaald.

Een bepaalde hoeveelheid megalomaniteit is Foodwatch niet vreemd, de organisatie lanceert  in de media het verhaal dat Blue Band door hun acties de vergelijking met volkorenbrood heeft teruggetrokken en vlak na de bekendmaking van de Gouden Windei-kandidaten besloten heeft de omstreden slagzin  niet langer te gebruiken. In werkelijkheid heeft Blue Band de aanbeveling van de RCC onmiddellijk ter harte genomen en is gaan nadenken over een betere slagzin, hiermee erkennen ze natuurlijk dat ze met hun reclame de rand van de zandbak hebben overschreden. Dat deze vlak na de lancering van de Gouden Windei-verkiezing op de verpakking verscheen had vermoedelijk meer te maken met het feit dat zo’n verandering wat tijd vergt dan met het Gouden Windei.

Kortom, mijn indruk is dat dit een bedenkelijke actie is van consumentenorganisatie Foodwatch. Ze claimen op te komen voor heldere informatie aan consumenten en misleidende beweringen en reclame te willen aanpakken. Ondertussen blazen ze deze zaak enorm op en doen zelf allerlei uitspraken die volgens mij vaak nog verder van de waarheid af liggen dan die van de fabrikanten waartegen ze actie ondernemen. Het lijkt mij niet dat je daar als consument veel aan hebt.

Ghost hunting levert geen controleerbare feiten op

by 9 Comments

Ghost hunting levert geen controleerbare feiten op 5
Het team van ghost hunters international (syfy)

Afgelopen week zat ik ziek thuis. Voor mij dé tijd om naar de tv te kijken. Ik dacht terug aan het stukje van 6 mei op Kloptdatwel (‘Spokenjagers lossen wekelijks belangrijke levensvraag op , maar niemand die het boeit?’) en ik besloot een aflevering van Ghost Hunters International op Syfy te bekijken. Het is direct duidelijk dat de aanpak van het ghosthunters-team niet leidt tot controleerbare feiten. Dit terwijl de Ghost Hunters beweren dat ze wetenschappelijk bezig zijn. Maar ik zie alleen maar dure apparatuur en redeneerfouten.

Een voorbeeld. Het team was op een boerderij-museum in Australië waar volgens de uitbater veel paranormale activiteit wordt gemeld. Een van de voormalige bewoners zou er nog steeds actief zijn als geest. Met allerlei apparatuur (warmtemeters, meters voor elektromagnetische straling, audio- en video-apparatuur) gaat het team aan de slag. Ik heb verschillende cases van het Ghost Hunters-team bekeken en de aanpak is vrij standaard. Ook in dit geval gaat het ongeveer als volgt: een ghost hunter zit in het donker in een kamer en stelt luid en duidelijk een vraag aan de  overleden bewoner. Direct daarna kraakt een raam, of een deur, of er is een beweging in de lucht. Dit vindt het team voldoende bewijs dat er een geest is waargenomen! Alternatieve en meer voor de hand liggende verklaringen (een deur zal toch wel vaker een keer kraken) neemt het team niet eens in overweging. Ook worden opnames gemaakt met zeer gevoelige audio-apparatuur. Die opnames worden flink bewerkt en met veel fantasie lijkt het alsof je klanken kunt horen (in dit geval ‘go away’). Dit leek mij een duidelijk geval van dingen horen die er niet zijn. Geen wonder dat je op deze manier tientallen uitzendingen kunt vullen met spookwaarnemingen. En ook geen wonder dat het satirische tijdschrift The Onion de draak steekt met de Ghosthunters. Lees de vertaling in ons vorige Kloptdatwel-bericht.

Ghost hunting levert geen controleerbare feiten op 6
Joe Nickell (wikipedia)

In een interessant wikipedia artikel kun je kritiek lezen op de Ghost Hunters. Joe Nickell komt aan het woord. Nickell is onderzoeker van CSI, de Amerikaanse zusterorganisatie van Skepsis. Hij wijst op de denkfout die de Ghost Hunters maken door verschijnselen zoals een krakende deur zonder meer te aanvaarden als bewijs dat een geest actief is. Andere verklaringen zijn veel voor de hand liggender. In een artikel dat in de Wikipedia wordt aangehaald zegt Nickell:

‘But not one ghost has ever been authenticated by science, not one. They’re trying to use the respect of science — hey, look at this fancy equipment — to justify their superstitious beliefs. If they get a reading on their EMF meter, or they get a picture of an orb on their camera — and because they don’t know what’s causing that — they say, ‘Therefore it must be a ghost.’ This is a logical fallacy. … They’re ghost buffs, they’re enthusiasts, and yes, they read stuff off the Internet, but they’re not trained. You don’t want people just reading the occasional medical article and going to practice medicine’.

In het wikipedia artikel komt ook CSI-auteur Radford aan het woord. Je kunt een interessant artikel van Radford lezen op de website van CSI. In de Wikipedia legt hij in een lang citaat uit welke redeneerfouten de Ghosthunters maken:

‘According to investigator Benjamin Radford most ghost hunting groups including The Atlantic Paranormal Society TAPS make many methodological mistakes. “After watching episodes of Ghost Hunters and other similar programs, it quickly becomes clear to anyone with a background in science that the methods used are both illogical and unscientific”. Anyone can be a ghost investigator, “failing to consider alternative explanations for anomalous … phenomena”, considering emotions and feelings as “evidence of ghostly encounters”. “Improper and unscientific investigation methods” for example “using unproven tools and equipment”, “sampling errors”, “ineffectively using recording devices” and “focusing on the history of the location…and not the phenomena”. In his article for Skeptical Inquirer Magazine Radford concludes that ghost hunters should care about doing a truly scientific investigation “I believe that if ghosts exist, they are important and deserve to be taken seriously. Most of the efforts to investigate ghosts so far have been badly flawed and unscientific — and, not surprisingly, fruitless’.

Mijn conclusie: ghosthunting levert geen controleerbare feiten op, het is pseudowetenschap. Met echte wetenschap heeft het niets te maken. Op z’n best is het vermaak. Maar dan zou het natuurlijk wel beter zijn als Syfy die disclaimer er bij deed.

Skepter – jaargang 23, nummer 2

by 11 Comments

De Skepter is een uitgave blad van de Stichting Skepsis.

Hieronder volgt een samenvatting van de artikelen uit de laatste Skepter. Wil je daarna meer lezen? Deze laatste Skepter kan je hier als proefnummer (4,-) bestellen. Maar een abonnement (12,-) is natuurlijk handiger. Wil je Stichting Skepsis echt steunen dan kan je donateur worden: voor slechts 30 euro per jaar krijg je én de Skepter én gratis toegang tot ons jaarlijks congres (t.w.v.  22,50!).

Skepter - jaargang 23, nummer 2 7
De Skepter – jaargang 23, nummer 2.

DE OORSPRONG VAN YOGA
Yogadocenten vertellen vaak dat de yogahoudingen die zij onderwijzen al duizenden jaren oud zijn. Daar zijn echter geen deugdelijke bewijzen voor te vinden. Enkele zithoudingen werden 1500 jaar geleden voor het eerst beschreven. Maar uit recent onderzoek blijkt dat de moderne yoga grotendeels in de eerste helft van vorige eeuw werd ontwikkeld onder invloed van de westerse lichaamscultuur. Deze yoga werd beoefend door Indiase bodybuilders en nationalisten, die veel ontleenden aan westerse gymnastiek. De hedendaagse yoga verschilt sterk van de ideeën en praktijken van de oorspronkelijke yogi’s, die in de 19de-eeuw nog een slechte reputatie hadden.

HET HIV/AIDS-BEDROG
Ondanks al onze kennis over hiv en aids zijn er nog steeds mensen die geloven dat hiv geen aids veroorzaakt, dat hiv-testen bedrog zijn en dat aidsremmers gif zijn. Zij zeggen dat aids het gevolg is van armoede en ondervoeding, en dat het genezen kan worden met vitamines en alternatieve therapieën. Volgens deze mensen heeft de farmaceutische industrie de hiv-tests verzonnen om een leven lang aan iemand te kunnen verdienen. Onder de aidsontkenners bevinden zich enkele vooraanstaande wetenschappers, politici en journalisten. De belangrijkste ontkenner is de viroloog Peter Duesberg, wiens ideeën in Zuid-Afrika veel invloed kregen.

MET EEN HULPHAND NAAR DE UNIVERSITEIT
Iedereen dacht dat Thiandi een ernstige verstandelijke beperking had en dat haar IQ niet hoger lag dan 30, tot ze op haar 14de plotseling letters bleek te kunnen aanwijzen wanneer iemand haar hand ondersteunde. Ze kon zowel in het Engels als in het Nederlands typen, zonder dat ze daarin les had gehad. Samen met enkele ingehuurde studenten, die als hulphand fungeerden, behaalde ze heel snel een vwo-diploma. Inmiddels gaat ze zelfs naar de universiteit, waarbij ze nog steeds gebruikmaakt van ondersteunde communicatie (Facilitated Communication, FC). Deze methode is zeer omstreden. Wetenschappers ontdekten dat de hand van een verstandelijk gehandicapte gewoonlijk onbewust wordt bestuurd door de assistent. Daarom kunnen gehandicapten met FC geen vragen beantwoorden wanneer hun assistent de vraag of het antwoord niet kent.

SATANISTEN IN NEDERLAND
Nadat er in de Verenigde Staten morele paniek uitbrak over satanisch ritueel misbruik, waren er psychotherapeuten en evangelische christenen die de angst ook in Nederland aanwakkerden. In 1993 verscheen er een dissertatie waaruit bleek dat een derde van alle Nederlandse MPS-patiënten (met een meervoudige persoonlijkheid) zich herinnerde dat ze in hun jeugd ritueel waren misbruikt door satanisten. Het actualiteiten-programma Nova wijdde er twee uitzendingen aan en de minister stelde een werkgroep in om de zaak te onderzoeken. Daar kwam de Eper incestaffaire nog bij. Toch was de beroering al vrij snel over het hoogtepunt heen. Kritische deskundigen maakten duidelijk dat de gruwelverhalen over satanssekten erg onbetrouwbaar waren.

GEBARENTAAL VOOR SLIMME BABY’S
Voordat baby’s kunnen spreken, kunnen ze misschien al wel enkele gebaren leren. In de VS en Duitsland zijn er al veel cursussen voor moeders die babygebaren willen gaan gebruiken. Er wordt beweerd dat het de taalontwikkeling van de kinderen stimuleert en dat ze er slimmer van worden. De promotors van de methode, die aan een universiteit doceerden, hebben echter meer aan marketing gedaan dan aan onderzoek. Hun beweringen konden nog niet wetenschappelijk worden bevestigd.

RADIOACTIEVE STRALING EN HORMESE
Veel stoffen zijn giftig vanaf een bepaalde dosis. Als we minder binnenkrijgen, is ons lichaam in staat om de negatieve gevolgen ongedaan te maken en wordt het weerbaarder tegen nieuwe aanvallen. In elke cel gaan er voortdurend dingen kapot, maar die worden keurig gerepareerd. Er is al veel wetenschappelijk onderzoek gedaan waaruit blijkt dat ook een geringe hoeveelheid radioactieve straling geen problemen oplevert. Het schijnt de kans op kanker zelfs te verlagen. Hoge schattingen van het aantal doden ten gevolge van de kernramp bij Tsjernobyl zijn gebaseerd op de veronderstelling dat ook een kleine hoeveelheid straling duizenden doden kan veroorzaken als miljoenen mensen eraan blootstaan. Er zijn echter al veel onderzoeksgegevens beschikbaar die met deze aanname in strijd zijn.

POLSBANDJES TEGEN REISZIEKTE
De vakantie staat weer voor de deur en miljoenen Nederlanders gaan op reis. De tocht is niet voor iedereen een lolletje, vooral de kinderen kunnen er flink ziek van worden. Sinds een aantal jaren wordt er geadverteerd met speciale polsbandjes die reisziekte en misselijkheid zouden kunnen voorkomen. Helpen ze echt zo goed?

RICHARD WISEMAN OVER HET PARANORMALE
Professor Richard Wiseman begon zijn cariëre als goochelaar en promoveerde als (para)psycholoog op onderzoek naar paranormale claims. In zijn boek Paranormality (2011) neemt Wiseman de lezers mee op een avontuurlijke reis door de wereld van het paranormale en legt hij uit welke psychologische verklaringen daarachter steken. Het is alleen wat jammer dat hij een voorkeur heeft voor verhalen uit de oude spiritistische doos. In Skepter staat een kritische samenvatting van het boek.

FRANSE HOMEOPATE BESTRAFT
Martine Gardenal, de voorzitster van de Franse homeopathische vereniging van specialistische artsen, werd onlangs veroordeeld voor kwakzalverij. Deze zaak wekte in Frankrijk veel beroering.

Meer lezen? Deze laatste Skepter kan je hier als proefnummer (4,-) bestellen. Maar een abonnement (12,-) is natuurlijk handiger. Wil je stichting Skepsis echt steunen dan kan je donateur worden: voor slechts 30 euro per jaar krijg je én de Skepter én gratis toegang tot ons jaarlijks congres (t.w.v.  22,50!).

Happinez recensie 3: jezelf vinden

by 44 Comments

Happinez recensie 3: jezelf vinden 8
Happinez 3 2011 (webshop happinez)

De derde editie van de Happinez van dit jaar staat in het teken van jezelf vinden. In deze drukke tijden met zoveel keuzes die elk mens kan en moet maken wil de Happinez een steuntje in de rug bieden om je staande te houden in een veranderende wereld.  De artikelen op de cover gaan (bijna) allemaal over dit thema.

Tarot voor thuis (bladzijde 108)

Zelfs de Happinez laat in het midden of de kaarten daadwerkelijk iets te maken hebben met een hogere macht, of dat het een methode is om zaken op een rijtje te krijgen waar je mee zit. Voor dat laatste lijkt tarot me net zo’n manier om helderheid te krijgen als het kernkwaliteitenspel waar ik vaker dan me lief is op werktrainingen mee om de oren ben geslagen. Alleen heeft dit mooiere plaatjes. Misschien moet ik maar mee op de lezersworkshop om er een beter beeld van te krijgen.

Oosterse wijsheid voor een stralende huid (bladzijde 58)

Hoe een stralende huid bij kan dragen aan jezelf vinden is me niet geheel duidelijk. Aan de andere kant is me al eerder opgevallen dat voor een blad dat innerlijke verrijking zoekt er toch ook behoorlijk wat aandacht is voor het aan de man brengen van spulletjes om je uiterlijk te verfraaien. Van de 33 bladzijdes met advertenties die ik aantref in dit blad gaan er maar liefst 13 over de uitwendige mens. Naast de poeders en smeerseltjes zijn er natuurlijk ook methoden die gebruik maken van Oosterse wijsheden om jezelf te laten stralen. Wat me in dit rijtje opvalt is de acupunctuur. Nu heb ik onlangs het boek gelezen van Simon Singh over acupunctuur en andere alternatieve geneeswijzen, Trick or Treatment.  In dit boek wordt op onderhoudende en wetenschappelijk onderbouwde manier uitgelegd dat de werking van acupunctuur als geneeswijze nooit is aangetoond. Maar kan het wellicht iets betekenen voor kraaienpootjes? De journaliste in de Happinez vertelt vol enthousiasme hoe de behandelingen haar rimpels als sneeuw voor de zon doen verdwijnen. Hartstikke mooi natuurlijk, maar hadden we daar misschien een voor- en na-foto van mogen hebben? Ik had graag even meegekeken naar het resultaat.

Happinez recensie 3: jezelf vinden 9
Cosmetische acupunctuur is een hot topic (cosmetische-acupunctuur.nl)

Dan maar het net op. Een ronde langs Google wijst uit dat cosmetische acupunctuur inderdaad een hot topic is: de ene na de andere website biedt behandelingen aan voor een niet zo schappelijke prijs. Maar werkt het wel echt? Na 15 sites met holistische behandelingen kom ik aan op thebeautybrains.com: een (zelfbenoemde) wetenschappelijke kijk op cosmetica. Het oordeel? Begin er maar niet aan, die acupunctuur. De ene helft van de claims kan niet worden aangetoond, de andere helft zijn slechts holle frasen. Het meest interessante van dit artikel is echter niet het artikel zelf (er wordt namelijk niet gerefereerd aan daadwerkelijk onderzoek, dus waar de auteur die conclusie op baseert blijft nogal in het luchtledige hangen), maar de discussie die losbarst in de commentaren, anders dan in het artikel hier en daar met onderbouwde standpunten. Uiteindelijk lijkt het er aan het einde van twee pagina’s commentaar op dat het bewijs voor de werking van cosmetische acupunctuur voornamelijk anecdotisch is, hetgeen voor de gelovigen afdoende lijkt te zijn en voor de skeptici niet. Ik blijf tot nader order in het skepsiskamp. Volgens mij ben je meer gebaat bij gezond eten en lichaamsbeweging om je huid gezond te houden dan om duizenden kleine naaldjes in je hoofd te laten prikken voor 185 euro per behandeling (kijk ook eens naar de video!).

Zeven dagen als een nomade (bladzijde 30)

Het nomadenverhaal irriteert me een beetje om eerlijk te zijn. Volgens mij hebben veel mensen een idealistisch beeld van nomade zijn. Vrijheid, de wind in je haren, geen vastigheid en geen bezit om je zorgen over te maken. De nomaden beschreven in dit artikel zijn echter niet zo vrij als ik wikipedia mag geloven: de Touareg hebben een kastesysteem dat in sommige streken grenst aan slavernij, ze zijn al meerdere malen slaags geraakt met de lokale overheden en hun gebied in Nigeria wordt bedreigd door de uraniumwinning die daar plaatsvindt. Ik vraag eerlijk gezegd me af hoe een vakantietripje door de woestijn zich verhoudt tot het leven van nomadisch volk. Volgens mij is nomade zijn best hard werken. En makkelijk is het al helemaal niet.

Happinez recensie 3: jezelf vinden 10
De glimlach van een kameel (blog.webshots.com)

Dat gezegd hebbende lees ik wel een heleboel interessante dingen over de Touareg in het artikel op Wikipedia: ze hebben muziekfestivals, ongebruikelijke sporten (rennend worstelen lijkt me best moeilijk) en in plaats van de vrouwen zijn het de mannen die gesluierd zijn. Wikipedia-artikelen zijn nooit heel uitgebreid maar wat er staat intrigeert me wel. Misschien wel iets om me eens in te verdiepen. Persoonlijk vind ik het interessanter dan de  pogingen van de journaliste om de glimlach van haar kameel te interpreteren. Maar goed, zonder het artikel over nomades had ik dit allemaal niet gelezen, dus uiteindelijk is het toch nog een positieve ervaring geworden. Met of zonder kameel.

Test: ben je aarde, lucht, water of vuur? (bladzijde 68)

De elementenvierhoek is ontwikkeld door filosoof en loopbaanadviseur Adriaan Hoogendijk. Het achterliggende idee is dat ieder mens verschillende eigenschappen in verschillende mate meedraagt. Zo staat vuur voor verlangen en passie, lucht voor ideeën en associaties, water voor meelevendheid en communicatie en aarde voor praktischheid en discipline. Aan de hand van een kwadrant kun je aflezen welk type je bent, wat je sterke kanten zijn en wat je valkuilen zijn. Ik blijk een ‘zinzoeker’ te zijn. ‘Bij jou zijn alle elementen sterk ontwikkeld en je slaagt dan ook in wat je aanpakt. Maar waarschijnlijk bekruipt je dan vaak het ‘is dit alles?’ gevoel’. Hmm. Dit klinkt bekend. Ik herken mezelf wel in de omschrijving. En ik heb de test eerlijk ingevuld, zonder eerst te kijken welk type ik het liefst wilde zijn. Best leuk. Alleen voel ik me dan niet echt geholpen door het advies dat ik meer moet luisteren naar mijn ziel en de wijsheid van mijn lichaam moet volgen. Ik snap best wat ze bedoelen, maar de formulering roept bij mij wat irritatie op. Maar ja, het bleek al tijdens de test dat ik liever direct communiceer dan in vage bewoordingen.

Trouw blijven aan jezelf (bladzijde 100)
Happinez recensie 3: jezelf vinden 11
keuzestress (lifehacking.nl)

In het artikel over trouw aan jezelf blijven gaat het over keuzestress. Angst om keuzes te maken, omdat we overspoeld worden door mogelijkheden, omdat we bang zijn het verkeerde te kiezen, of omdat we bang zijn dat we de boot missen als we ons ergens op vastleggen. Volgens mij is dat iets dat iedereen wel herkent. De adviezen die de Happinez geeft zijn wat mij betreft zinnig maar niet revolutionair: realiseer je dat er geen Goede of Slechte keuzes zijn, praat er eens over met iemand, slaap er eens een nachtje (of drie) over als je ergens niet uitkomt, denk goed na over wat je nu echt belangrijk vindt in het leven. In het artikel wordt ook de antroposofische methode uitgelegd om zelfonderzoek te doen. Ik heb niets met antroposofie, maar er zijn vast genoeg mensen die er veel plezier en baat bij hebben.Of je iets met dit artikel kunt lijkt me heel persoonlijk. Ik denk dat een skepticus niet snel in de doelgroep valt.

Onzin is storend

Happinez lijdt voor mij aan hetzelfde euvel als waar veel vrouwenbladen aan lijden. Bij de meeste artikelen vraag ik me af waarom ik het lees. De consequentie hiervan is natuurlijk wel dat mijn recensie daardoor ook gekleurd wordt: ik snap niet zo goed waar de Happinez nu precies over gaat. Aan de andere kant: is dat erg? Volgens mij is dat een kwestie van smaak en dat mag best terugkomen in een recensie. Ik ben me er alleen wel van bewust dat het meespeelt in het beeld dat ik schets.

Happinez recensie 3: jezelf vinden 12
Maansteen (ml-silver.nl)

Wat me wel ronduit stoort is dat de redactie af en toe dingen in artikelen zet alsof het algemeen bekend is, terwijl het volgens mij je reinste kolder is. Het mooiste voorbeeld hiervan is het welkomstgeschenk op bladzijde 67: de maansteenketting. Nieuwe abonnees ontvangen deze ketting, want deze ‘staat bekend om het geven van inspiratie en het versterken van je intuïtie. […] Leuk om te weten: de glans van de stenen verandert met de stand van de maan.”

Pardon u zegt? Nog afgezien van of stenen wel of niet een effect hebben op je persoonlijkheid of gezondheid – hoezo verandert de glans van de stenen met het licht van de maan?

Maansteen bestaat uit twee soorten kwarts, albiet en orthoklaas. Deze liggen in laagjes op elkaar gestapeld waardoor het licht wordt gebroken en alle kanten op wordt verspreid. Dit zorgt voor de karakteristieke melkachtige  kleur van maansteen. Ik heb echter nog nooit gehoord dat het licht verandert bij de stand van de maan. Ik kan op internet ook helemaal nergens informatie vinden buiten de gebruikelijke edelstenentherapiesites over wat dit gedrag zou veroorzaken. Wat moet ik me hier überhaupt bij voorstellen? Is dat alleen als je hem in het maanlicht houdt, of verandert ie ook van kleur overdag? Maar goed, ik zou geen fatsoenlijke skepticus zijn als ik niet dit zelf wilde toetsen. Ik heb een armbandje geërfd van mijn grootmoeder, mét een maansteen erin. Ik ben best bereid om een maandje of wat te monitoren of er kleurveranderingen optreden. Maar dan wel op een wetenschappelijk verantwoorde manier, als ik er eentje kan verzinnen. Want ik ga niet zomaar wat roepen natuurlijk…