Kloptdatwel?

Gezondheid

BREKEND: “Health Hunk opent 100 procent CAM-vrije kliniek in Zeist”

by 7 Comments

De "Health Hunk"
De “Health Hunk”

Het was een opmerkelijk berichtje in de lokale media. In Zeist zou een gezondheidsactivist binnenkort een kliniek openen waarin complementaire en alternatieve behandelingen bewust buiten de deur worden gehouden. Bij nadere beschouwing bleek een oude bekende aan het werk te zijn geweest: Health Hunk Paul Kramer, voormalig makelaar, thans kruisvaarder tegen gifstoffen in natuurlijke producten en anti-homeopathieprofeet. Tijd voor een gesprekje.

Paul, waarom deze kliniek?

Ik merkte in mijn directe omgeving dat het bekende ZonMw-rapport over complementaire zorg uit 2014 er hard ingehakt heeft. Zo durft mijn bejaarde buurvrouw niet meer naar de huisarts omdat ze bang is dat hij haar verplicht naar yoga zal sturen. En mijn neef is laatst gevlucht uit een ziekenhuis in het oosten van het land. Dat liet acht uur per dag Afrikaanse trommelaars rondom de bedden dansen. Patiënten zouden door deze muziektherapie sneller het ziekenhuis verlaten. Ja, dat klopte wel, niemand wilde in die herrie liggen. Ik denk dat mijn kliniek in een grote behoefte voorziet: mensen willen gewoon echte zorg , zonder allerhande hocuspocus.

Heeft de recente inventarisatie van complementaire zorg in Nederlandse zorginstellingen nog een rol gespeeld bij je plannen?

Dat kun je wel stellen. Ik ben daar enorm van geschrokken. In maar liefst 2,2 procent van de Nederlandse ziekenhuizen wordt acupunctuur of therapeutic touch aangeboden! En dan kan je wel zeggen dat het eigenlijk maar 1,1 procent acupunctuur is omdat van verouderde informatie op een website werd uitgegaan, en dat één van die twee ziekenhuizen dus helemaal geen acupunctuur aanbiedt, en dat in een Haags ziekenhuis maar één verpleegkundige luchtmassages geeft en dat bij nadere beschouwing toch nergens osteopathie wordt aangeboden, laat staan natuurgeneeskunde, homeopathie of antroposofische toverbehandelingen, maar mijn conclusie blijft dat het allemaal héél erg is. Dus ja, dat speelde zeker een rol bij mijn beslissing een 100 procent CAM-vrije kliniek te openen.

En waarom Zeist?

Puur toeval. Er kwam daar gewoon een mooi pand vrij, tegenover de Triodos Bank.

Wat verwacht je te bereiken met deze kliniek?

Wetenschappelijk bewezen: jongere veel duurder uit bij homeopaat
Wetenschappelijk bewezen: jongere veel duurder uit bij homeopaat

In elk geval een flinke reductie van de zorgkosten. Uit onderzoek van de wetenschappers Kooreman en Baars blijkt immers dan jongeren tot 24 jaar veel duurder uit zijn bij een homeopaat. De kosten kunnen tot 100 euro hoger zijn! 75-plussers zijn meer dan 80 euro duurder uit. Dan heb ik het natuurlijk nog niet eens over de grote gezondheidsschade die homeopaten aanrichten met hun genetisch gemodificeerde heksenbrouwsels vol destructieve frequenties. Ik beschrijf het allemaal in mijn boek Homeopathy: Weapons of Mass Dilution waarin staat dat…

Ja, ja, dat verhaal kennen we. Maar vertel eens waarom de kliniek nog niet open is.

Kwaliteit kost tijd. En geld. Op dit moment hebben we nog onvoldoende personeel. We zijn al geruime tijd in onderhandeling met vooraanstaande figuren uit de medische wereld. Er gaan hele grote dingen gebeuren, we gaan een paar heel grote namen vastleggen en verzekeraars enthousiast maken. Tot die tijd kan ik alleen zeggen dat ik de kliniek als directeur ga leiden, en mijn vrouw Antje Kramer-Braadslee penningmeester wordt.

Na het interview toch de casus maar eens voorgelegd aan Pepijn van Erp, bestuurslid van Stichting Skepsis. Volgens Van Erp is het een illusie dat de kliniek van Kramer 100 procent CAM-vrij is. Van Erp:

“Kramer is een tamelijk verknipt figuur dat denkt dat homeopathie autisme veroorzaakt. Om zulke homeopathy induced autism – zoals hij dat noemt – te bestrijden heeft hij de controversiële HOSTOP-therapie ontwikkeld. Dat staat in steenkolenengels voor Homeopathic Overload Syndrome Termination Official Panacea. Kramer meent dat je homeopathische middelen eindeloos moet verdunnen zonder te schudden en dan de aldus gezuiverde drankjes op suikerpilletjes moet druppelen en aan autistische kinderen kunt toedienen. Het is gewoon kwakzalverij, net als CEASE-therapie en MMS-kuren.”

We moeten de kliniek van Paul Kramer dus maar goed in de gaten houden. Als die ooit opengaat tenminste.

Stefan Lanka verliest Ravensburger mazelenproces

by 319 Comments

Terwijl de Verenigde Staten en Duitsland geconfronteerd worden met uitbraken van de mazelen, ging in Ravensburg vandaag het proces tegen de Duitse bioloog Stefan Lanka verder. Lanka gelooft niet in het bestaan van virussen die ziektes veroorzaken en loofde 100.000 euro uit aan diegene die bewijs kon leveren voor het bestaan van het virus. In Mazelenvirus voor de rechter schreef ik over deze rechtszaak die de jonge arts David Bardens tegen Lanka aanspande, omdat die weigerde het bedrag te betalen nadat Bardens hem een stapeltje wetenschappelijke literatuur had gestuurd die dat bewijs zou moeten vormen.

De rechter besloot vorig jaar dat een expert (een ‘Gutachter’) het bewijsmateriaal van Bardens moest beoordelen.  Daarvoor werd professor Andreas Podbielski, directeur van het Institut für Medizinische Mikrobiologie, Virologie und Hygiene van de universiteit Rostock, aangezocht. Die mocht in de rechtszaal eerst uitleggen hoe je wetenschappelijk überhaupt kunt bewijzen dat een virus bestaat en dat het de veroorzaker is van de ziekte die we kennen via de symptomen. En in tweede instantie moest hij zijn mening geven of het door Bardens aangedragen bewijsmateriaal afdoende was. Volgens Podbielski beantwoorden de zes artikelen waar het om draait inderdaad de vragen in de uitdaging van Lanka.

Masernvirus in Vero-Zellen
Mazelenvirus door de elektronenmicroscoop (ingekleurd) Bron: Gelderblom, Kaulbars. Schnartendorff (Robert Koch Institut)

In de rechtszaal ging het verder over de vraag wat wetenschappelijk bewijs in deze kwestie nu eigenlijk is. Natuurlijk zijn er altijd onzekerheden bij experimenteel onderzoek, het is geen wiskunde, maar zo betoogde Podbielski, “de wetenschap werkt zelfcorrigerend in de loop van de tijd. Het is uiterst onwaarschijnlijk dat zoveel onderzoekers zich vergist hebben inzake het bestaan van het mazelenvirus.”

De advocaat van Lanka kwam met te verwachten vragen, die gaten zouden moeten schieten in het oordeel van de ‘Gutachter’; tegen de wetenschap in het algemeen: ‘hoe weten we dat wetenschappelijke artikelen wel te vertrouwen zijn?’, maar ook concreter ‘hoe groot is dat mazelenvirus dan eigenlijk?’ Uiteindelijk bleek de rechter weinig op te hebben met de bezwaren van het Lanka-kamp en kwam enigszins tegen de verwachting in, meteen al met de uitspraak:

“Wir haben keine Zweifel daran, dass die vorliegenden Publikationen ausreichen, um die Existenz des Masernvirus zu begründen.”

Nalezen hoe het er aan toeging in de rechtszaal kan via het liveblog dat Swäbische.de bijhield. Lanka gaat in beroep. Wordt vervolgd natuurlijk.

David Bardens was natuurlijk erg tevreden met de uitspraak.
David Bardens was natuurlijk erg tevreden met de uitspraak.

Update 13/3/2015: op het blog van GWUP een uitgebreider verslag van de discussie in de rechtszaal.

De zes artikelen die Bardens heeft aangedragen staan genoemd in een artikel van Lanka in zijn blad Wissenschaftplus (pdf), daar staat natuurlijk ook Lanka’s commentaar bij. Het gaat om de volgende artikelen:

  1. Enders JF, Peebles TC. Propagation in tissue cultures of cytopathogenic agents from patients with measles. Proc Soc Exp Biol Med. 1954 Jun;86(2):277–286.
  2. Bech V, Magnus Pv. Studies on measles virus in monkey kidney tissue cultures. Acta Pathol Microbiol Scand. 1959; 42(1): 75–85
  3. Horikami SM, Moyer SA. Structure, Transcription, and Replication of Measles Virus. Curr Top Microbiol Immunol. 1995; 191: 35–50.
  4. Nakai M, Imagawa DT. Electron microscopy of measels virus replication. J Virol. 1969 Feb; 3(2): 187–97.
  5. Lund GA, Tyrell, DL, Bradley RD, Scraba DG. The molecular length of measles virus RNA and the structural organization of measles nucleocapsids. J Gen Virol. 1984 Sep;65 (Pt 9):1535–42.
  6. Daikoku E, Morita C, Kohno T, Sano K. Analysis of Morphology and Infectivity of Measles Virus Particles. Bulletin of the Osaka Medical College. 2007; 53(2): 107–14.

Podbielski merkte overigens op dat er nog wel overtuigender bewijs gevonden kan worden in andere artikelen.

 

Populariteit alternatieve zorg evolutionair verklaard

by 39 Comments

Hoe komt het toch dat het gebruik van alternatieve gezondheidszorg maar niet lijkt af te nemen en in veel landen zelfs toeneemt? Barbara Vreede legt het ons even uit vanuit evolutionair gezichtspunt: het gebruik van alternatieve therapieën wordt steeds meer gestimuleerd door de ziekmakende bacteriën en virussen zelf! Logisch, als steeds meer besmette, zieke mensen hun toevlucht zoeken tot placebobehandelingen, neemt de overlevingskans van die ziekteverwekkers toe.

BAHFest staat voor Festival of Bad Ad Hoc Hypotheses, een feestje met presentaties over goed onderzochte hypotheses, logisch verklaard, maar toch duidelijk compleet verkeerde toepassingen van de evolutietheorie. Barbara Vreede kun je al kennen van het stuk dat zij schreef over het lintje voor homeopaat Jan Scholten, dat zelfs tot kamervragen leidde.

Onvoorwaardelijke schorsing voor homeopathisch arts die ALS-patiënten valse hoop gaf

by 69 Comments

Homeopathisch arts Jan Roxs uit Paterswolde heeft van het Regionaal Tuchtcollege te Groningen een onvoorwaardelijke schorsing van een jaar gekregen. Gedurende deze periode mag hij niet als arts werken. Het Tuchtcollege oordeelt dat de basisarts patiënten die leiden aan ongeneeslijke ziektes als ALS en MS heeft voorgehouden dat een homeopathische behandeling hun situatie kan verbeteren of zelfs genezing kan bieden. Daarmee heeft hij hun valse hoop gegeven. Bovendien heeft hij niet voldaan aan de richtlijn om patiënten deugdelijk en adequaat te informeren over de (on)mogelijkheden binnen de reguliere gezondheidszorg. Verder heeft hij zijn verzwaarde verplichting om patiënten te informeren over de verschillen tussen reguliere en alternatieve behandelingen geschonden en ook zijn verzwaarde dossierplicht niet nageleefd. Kortom, alle ingediende klachten worden gegrond verklaard. Het Tuchtcollege vindt een berisping onvoldoende, aangezien basisarts Roxs blijft ontkennen dat hij iets verkeerds heeft gedaan.

De voorgeschreven homeopathische medicatie tegen ALS (still uit de uitzending van Undercover in Nederland)
De voorgeschreven homeopathische medicatie tegen ALS (still uit de uitzending van Undercover in Nederland)

De casus van dokter Roxs is op dit blog eerder aan de orde geweest naar aanleiding van schriftelijke vragen van het Tweede Kamerlid Pia Dijkstra (D66). Die Kamervragen waren weer ingegeven door een uitzending van het programma Undercover in Nederland, waarin de capriolen van deze homeopaat met een verborgen camera werden vastgelegd. In de antwoorden van minister Schippers op de Kamervragen werd al aangegeven dat de IGZ Roxs voor de tuchtrechter zou dagen. Half januari was de zitting. Roxs kwam zelf niet opdagen (zonder afbericht overigens), maar had wel eerder schriftelijke verweren ingediend. In die verweren vinden we natuurlijk geen wetenschappelijke bewijzen dat de homeopathische aanpak van ziekten als ALS en MS enig effect heeft (die zijn er immers niet), maar wel een uitgebreid beroep op wonderbaarlijke genezingen en verbeteringen die hij zelf bij patiënten zou hebben waargenomen. Zo indrukwekkend zijn die ervaringen overigens niet. Roxs beroept zich namelijk enerzijds op een carrière als homeopaat van bijna 30 jaar (hij heeft nimmer als regulier arts gewerkt), maar stelt anderzijds dat hij tijdens die lange carrière “al vier patiënten goed [heeft] kunnen ondersteunen met hun neurologische aandoeningen”. Jawel: VIER.

De visie van Roxs op de wetenschap mag hier ook niet onvermeld blijven:

“Ook benadrukt hij dat als de werking van een homeopathische behandeling volgens het huidige wetenschappelijke denkmodel niet bewezen is er ten onrechte van uitgegaan wordt dat de behandeling ‘dus niet werkt’. Deze visie getuigt volgens hem juist van onvoldoende wetenschappelijk inzicht. Een echte wetenschapper staat open voor alles totdat het tegendeel is bewezen, aldus verweerder.”

Het is een beetje de redenatie die we ook bij een van de opstellers van het ZonMw-rapport over complementaire zorg aantroffen: de tegenstanders moeten maar bewijzen dat homeopathie niet werkt. Dat aan de hand van 200 jaar onderzoek allang is vastgesteld dat geen enkel homeopathisch middel werkt, simpelweg omdat de grondslagen van de homeopathie ondeugdelijk zijn, is kennelijk aan Villa Meerzicht, waar Roxs praktijk houdt, voorbij gegaan. Geen wonder dat hij voor het Tuchtcollege heeft volhard in zijn waandenkbeelden en werkwijze.

Het oordeel van het Tuchtcollege

Het Tuchtcollege kan voor deze volharding geen enkel begrip opbrengen. De website van Roxs stelde zonneklaar dat ALS en MS goed homeopathisch te behandelen of te ondersteunen zijn, waardoor stilstand of vertraging van de ziekte mogelijk is, en in een enkel geval “echte genezing in de ware zin van het woord”. De uitspraken die Roxs deed tijdens het consult met de ALS-patiënt die Undercover in Nederland had benaderd, logen er ook niet om. De homeopaat schopte flink tegen de reguliere geneeskunde aan. De studie geneeskunde zou hem vooral geleerd hebben hoe het niet moest. Het Tuchtcollege is er snel klaar mee. Binnen de medische wetenschap bestaat de breed gedragen opvatting dat ALS en MS ongeneeslijk zijn. Roxs houdt patiënten niettemin voor dat een homeopathische behandeling vermindering van klachten, stagnatie van de ziekteontwikkeling of zelfs genezing kan bieden. Het Tuchtcollege daarover:

“Dit geschetste mogelijke toekomstperspectief vindt geen steun in de reguliere medische wetenschap en lijkt evenmin een deugdelijke grondslag te hebben in verweerders eigen praktijkervaringen. De enige onderbouwing die verweerder geeft voor zijn stelling is dat één niet nader genoemde patiënt, die inmiddels is overleden, door zijn homeopathische therapie genezen zou zijn van ALS. De juistheid hiervan is echter op geen enkele wijze aangetoond. Nu het College ook niet anderszins de overtuiging heeft bekomen dat verweerders behandelmethode tot de door hem voorgehouden mogelijke resultaten kan leiden, is komen vast te staan dat verweerder in zijn praktijkvoering patiënten ten onrechte voorhoudt dat ziekten als ALS en MS door middel van homeopathische therapie soms met goed resultaat te behandelen zijn. Hiermee biedt hij hun valse hoop.”

Het Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg te Groningen liet geen spaan heen van de verweren van de homeopathisch arts.
Het Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg te Groningen liet geen spaan heen van de verweren van de homeopathisch arts.

Het Tuchtcollege neemt de homeopaat ook zijn gescheld op de reguliere geneeskunde kwalijk. “Met de door verweerder geventileerde, uiterst negatieve visie op de reguliere geneeskunst voldoet hij naar het oordeel van het College niet aan de door de richtlijnen voorgeschreven verplichting patiënten deugdelijk en adequaat te informeren over de (on)mogelijkheden binnen de reguliere gezondheidszorg”, aldus de tuchtrechters. Ook aan de verzwaarde informatie- en dossierplicht, waaraan hij als alternatief werkend arts gebonden is, voldeed Roxs niet volgens deze rechters. Opmerkelijk en tamelijk ridicuul is de opmerking van de homeopaat dat hij bewust geen informatie aan patiënten verschaft over de homeopathische middelen die hij voorschrijft, “omdat hij veronderstelt dat dit wettelijk niet is toegestaan bij homeopathische middelen”. Dat is wel een heel genereuze uitleg van het verbod in de Geneesmiddelenwet om therapeutische indicaties te vermelden op verpakkingen van of in bijsluiters bij homeopathische middelen!

Het Tuchtcollege legt als gezegd een schorsing als arts voor een jaar op. Daarbij speelt de houding van de homeopathische basisarts een grote rol:

“Verweerder heeft te kennen gegeven te volharden in zijn visie dat zijn behandelmethoden zorgvuldig zijn en dat hij patiënten geen valse hoop biedt. Het College overweegt dat deze stellingname van weinig inzicht in het eigen handelen getuigt. Gezien het voorgaande is het geenszins aannemelijk dat verweerder in de nabije toekomst zijn praktijkvoering, algehele werkwijze en/of zijn visie op de homeopathische behandelbaarheid van ongeneeslijke ziekten zal wijzigen. Het opleggen van een berisping zal dan ook onvoldoende effect hebben.”

Het wordt daarom een schorsing voor de duur van een jaar, hetgeen met zich meebrengt dat hij zichzelf gedurende die schorsing alleen homeopaat mag noemen en geen arts.

Alberto Stegeman van Undercover in Nederland brengt het goede nieuws.
Alberto Stegeman van Undercover in Nederland brengt het goede nieuws.

Hoe nu verder?

Met de uitspraak van het Tuchtcollege is de zaak-Roxs nog niet ten einde. Een aantal vragen staat nog open:

1. Gaat homeopaat Roxs verder met zijn praktijk? Het Dagblad van het Noorden meldt dat hij overweegt te stoppen vanwege zijn leeftijd (60+). Financieel zal hij wel binnen zijn, getuige de kapitale villa waarin zijn praktijk gevestigd is en de hoge, contant af te rekenen uurtarieven. Misschien stort hij zich volledig op zijn hobby: de muziek.

2. Gaat Roxs in hoger beroep bij het Centrale Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg? Daar heeft hij zes weken de tijd voor. Op grond van de Wet BIG kan de schorsing pas van kracht worden als de beslissing van het Regionale Tuchtcollege onherroepelijk is geworden, dus als een eventueel hoger beroep ongegrond is verklaard of de beroepstermijn ongebruikt is verstreken. Op het moment dat de beslissing onherroepelijk is, wordt deze ook ter publicatie aangeboden aan een reeks vakbladen, waaronder het clubblad voor homeopaten Dynamis.

3. Gaat de IGZ nog actie ondernemen tegen Roxs en andere artsen die CEASE-therapie aanbieden? Zoals bekend is CEASE-therapie onversneden kwakzalverij, gebaseerd op twee leugens, namelijk dat vaccins autisme veroorzaken en dat een homeopathische, c.q. isopathische behandeling daar iets aan zou kunnen doen. Al bijna twee jaar geleden kondigde de IGZ aan dat zij de minstens 19 artsen die CEASE-therapie aanbieden onder de loep zou gaan nemen om te kijken of zij valse hoop bieden (wat natuurlijk evident zo is). Sindsdien is het oorverdovend stil gebleven. In mijn vorige bijdrage had ik al opgemerkt dat ook homeopaat Roxs op de website voor CEASE-therapie staat, en dat is nog steeds zo.

4. Gaat de Artsenvereniging voor Integrale Geneeskunde (AVIG) nog actie ondernemen tegen haar lid Jan Roxs? Op zowel de website van de AVIG als op de (bijzonder knullige) website van Jan Roxs zelf staat hij nog als lid van deze vereniging vermeld. In mijn vorige bijdrage over deze zaak meldde ik dat de AVIG geen vragen over het handelen van Roxs wilde beantwoorden omdat en zolang de kwestie onder de tuchtrechter was. Ik vermoed dat men bij de AVIG nu zal wachten of een eventueel hoger beroep een andere uitkomst heeft. Op zichzelf is wachten tot de uitspraak onherroepelijk is geworden best te verdedigen, maar als er ook in de toekomst geen actie richting deze homeopaat wordt ondernomen, rijst de vraag hoe serieus we de door de AVIG gepropageerde “strikte eisen op het gebied van kwaliteit, opleiding, klachtregeling en tuchtrecht” nog moeten nemen.

Chiropractors en antivaccinanten vangen bot bij de rechter

by 8 Comments

Mr. Job van Broekhuijze probeerde met 145 patiënten, 22 chiropractors en zijn stichting Nationaal Register van Chiropractoren het standpunt van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) over nekkraken bestuursrechtelijk onderuit te halen. In plaats daarvan ging hij zelf driemaal onderuit: in bezwaar, in beroep en in hoger beroep. Niet veel beter deed de vaccinbestrijder Jannes Koetsier het met zijn Stichting Shakenbaby.nl. Deze stichting staat ouders bij die verdacht worden van kindermishandeling en beweert dat de symptomen die als “shaken baby syndroom” worden gekwalificeerd ook veroorzaakt kunnen worden door vaccins. De Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) zou in haar richtlijnen moeten opnemen dat kinderartsen eerst de mogelijkheid van vaccinatieschade uitsluiten alvorens zij een melding bij een Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) doen. De kortgedingrechter wees de vordering af en veroordeelde de stichting van Koetsier tot betaling van alle proceskosten, tezamen ruim 1.400 euro.

Klop voor Job

De IGZ publiceerde in september 2013 een nieuwsbericht op haar website, waarin zij aangaf manipulatie van de hoog cervicale wervelkolom (“nekkraken”) op dit moment niet verantwoord te achten. De IGZ wenste dit oordeel als handhavingsnorm te gebruiken. Het IGZ-standpunt kwam hier op Kloptdatwel? aan de orde in bijdragen van Pepijn van Erp en van Cees Renckens. In de eerstgenoemde bijdrage maakte ook advocaat mr. Job van Broekhuijze zijn opwachting. Die had namelijk een tamelijk bizarre analyse van de meldingen bij de IGZ gemaakt, waarbij hij complicaties na het kraken van de nek door chiropractors of manueel therapeuten probeerde te koppelen aan de stand van de maan. “De correlatie maanstand + vrouw = periode (ongesteld) is opmerkelijk”, aldus Van Broekhuijze, die later ook nog eens op deze site langskwam met een andere reeks malle fratsen.

nekkraken-maanstanden-fav-imgIn dit geval was Van Broekhuijze niet te spreken over het IGZ-standpunt over nekkraken. Samen met kantoorgenoot mr. Biemans begon hij namens zijn stichting Nationaal Register van Chiropractoren en enkele tientallen patiënten en behandelaars een procedure tegen de IGZ op grond van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Daarvoor is wel vereist dat het IGZ-standpunt over nekkraken als een “besluit” in de zin van de Awb kan worden aangemerkt. Alleen dan staan – in beginsel; er zijn uitzonderingen – bezwaar en beroep open. Volgens de IGZ was er geen sprake van een besluit: het ging slechts om een nieuwsbericht, dat niet op rechtsgevolg was gericht (i.e. het brengt geen wijzigingen in de rechten en plichten van rechtssubjecten). Het bezwaar van Van Broekhuijze was daarom niet-ontvankelijk. De rechtbank was het met de IGZ eens dat geen sprake was van een besluit. Het zou slechts gaan om feitelijke mededelingen. Het beroep was daarom ongegrond.

In hoger beroep lijkt Van Broekhuijze een klein succesje te boeken. Volgens de Afdeling bestuursrechtspraak is namelijk wél sprake van een besluit. Zij stelt dat de handhavingsnorm is aan te merken als een zogenaamde “beleidsregel”, dat wil zeggen een besluit waarin de IGZ de wettelijke term “verantwoorde zorg” en haar handhavingsbeleid ten aanzien van het nekkraken uitlegt. Tegen zo’n beleidsregel kan ingevolge de Awb echter weer geen bezwaar en beroep worden ingesteld. Dat is uitdrukkelijk uitgesloten. De Afdeling bevestigt de uitspraak van de rechtbank dan ook, zij het met verbetering van gronden. Het resultaat van meer dan een jaar procederen is daarmee nul komma niks voor de chiropractors. Gelukkig voor hen worden procederende particulieren in het bestuursrecht zelden tot betaling van de proceskosten veroordeeld. Ook in dit geval was er geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.

Verwarde Jannes

Dat lag anders in de civiele rechtszaak van Jannes Koetsier. Ik hoorde daarvan via een uitgebreide bijdrage van JennyJO op het weblog van Cryptocheilus. Op dat weblog nog veel meer informatie over het verwarde individu Koetsier, dat vorig jaar november nog naast geestverwanten als Hans Moolenburgh (bouwjaar 1925), Door Frankema en  Désirée Röver schitterde op het antivax-symposium Prik mij maar lek!, waarvoor enthousiast reclame werd gemaakt op de site van een andere notoire alternatieveling. Wie geen zin of tijd heeft al deze informatie tot zich te nemen, kan Koetsier ook leren kennen aan de hand van zijn tweets. Eén daarvan volstaat:

Vaccins en autisme, zucht....
Vaccins en autisme, zucht….

Koetsier zou een gewone, zielige man zijn, ware het niet dat hij ook arts is en zich in die hoedanigheid nog wel eens in actualiteitenprogramma’s weet binnen te wurmen. Zo mocht hij eind 2013 als “onafhankelijk arts” optreden in een uitzending van Een Vandaag die ging over ouders die worden beschuldigd van kindermishandeling. Koetsiers Stichting Shakenbaby.nl staat zulke ouders onder meer juridisch bij. Daar is niets mis mee. De beschuldigingen kunnen immers onterecht zijn en ernstige gevolgen hebben, een ieder wordt voor onschuldig gehouden tot het tegendeel bewezen is en juridische bijstand kan voorkomen dat onschuldigen achter de tralies verdwijnen. Tot zover geen problemen.

Wat echter niet in de haak is, is dat Koetsier deze stichting misbruikt om fabeltjes over “vaccinatieschade” aan de man te brengen. Dat bij het shaken baby syndrome – synoniemen zijn: inflicted traumatic brain injury, non-accidental head injury of abusive head trauma – eigenlijk sprake is van schade als gevolg van vaccinaties, is iets wat alleen Koetsier en zijn volgelingen geloven. Onder wetenschappers is daar helemaal geen discussie over: het één heeft niets met het ander te maken. Zoals te lezen valt op de website van het RIVM:

“Verschijnselen van het shaken baby-syndroom kunnen op geen enkele manier gekoppeld worden aan de vaccinaties.”

Helaas kan een uitzending als die van Een Vandaag bij sommigen het beeld oproepen dat dat wél het geval is, althans dat we met de mogelijkheid rekening moeten houden. Een arts zegt het immers! Zo’n uitzending is een mooi voorbeeld van false balance. Hoewel Lareb-directeur Agnes Kant in de uitzending goed tegengas gaf, stond ze al bij voorbaat op achterstand. Zij wordt immers geacht objectieve informatie te geven, terwijl Koetsier kan rondtoeteren wat hij wil. Frits van Dam van de VtdK klaagde jaren geleden al dat journalisten veel te gemakkelijk kwakzalvers uitnodigen en als serieuze bronnen presenteren. De ironie is dat het ook toen over Jannes Koetsier ging.

Chiropractors en antivaccinanten vangen bot bij de rechter 1
Vaccinatie

Maar goed, Koetsier en zijn stichting (hij is er voorzitter van) togen dus naar de civiele kortgedingrechter en eisten dat de NVK geboden zou worden met hen in overleg te treden over het opstellen van richtlijnen voor kinderartsen “die inhouden dat alle mogelijkheden die kunnen hebben geleid tot een shaken-baby-syndroom worden uitgesloten voordat een melding bij het AMK wordt gedaan”.  Kinderartsen zouden nu veel te snel zo’n melding doen “zonder eerst voldoende onderzoek te doen naar mogelijke alternatieve oorzaken van de waargenomen symptomen” en dat was de schuld van de NVK en haar foute Werkboek Kindermishandeling. Vaccinaties worden niet expliciet in het vonnis genoemd, maar des te meer op de website van de stichting.

De rechter kan gelukkig helemaal niets met de vordering van Koetsier. Dat deze meent dat er alternatieve oorzaken in de door hem onderzochte zaken zijn, betekent nog niet dat die onvoldoende zouden zijn onderzocht (en vervolgens uitgesloten) door de betreffende (kinder)artsen. Zelfs als de conclusies van Koetsier juist zijn, waarover de rechter zich niet uitlaat, staat nog niet vast dat de betreffende artsen een onterechte AMK-melding hebben gedaan. En zelfs als wordt aangenomen dat die melding onterecht is, staat nog niet vast dat dat komt door vermeende onrechtmatigheden in het Werkboek Kindermishandeling dat de NVK heeft uitgegeven. Koetsier komt dus met een hele reeks aannames, maar kan die niet aannemelijk maken, laat staan een verband tussen die aannames hard maken, aldus de rechter. Kortom:

“De voorzieningenrechter kan niet als voldoende vaststaand aannemen dat kinderartsen die het shaken-baby-syndroom vermoeden, door een foutieve of onjuiste instructie in het werkboek van NVK te snel overgaan tot het doen van een AMK-melding.”

Het resultaat is dat de vordering integraal wordt afgewezen en de stichting wordt veroordeeld tot betaling van 1.424 euro aan proceskosten. Dat is een flinke financiële aderlating voor een stichting die voor 2014/15 uitgaat van slechts 13.000 euro aan inkomsten. Het zal er waarschijnlijk niet toe leiden dat Koetsier zijn activiteiten terugschroeft. Daarvoor is deze ontspoorde arts vermoedelijk al te ver heen.