Kloptdatwel?

Kruidenpreparaten gezond?

Naast een toenemend aantal kruidenshops is de internetwinkel tegenwoordig een geliefd adres voor het verkrijgen van kruidenpreparaten. De producten worden met mooie plaatjes en wervende teksten met de woorden natuurlijk, biologisch en geneeskrachtig aan de man gebracht. De argeloze koper gaat er van uit dat natuurproducten gezond zijn en koopt gretig. Klopt dat wel?

Een recent verschenen boek, Toxicology Recall, geschreven door Christopher P. Holstege zegt er het volgende over: ‘Het inherente risico van kruidenpreparaten wordt gevormd door slechte controle en gebrek aan regulering van de preparaten.  Er is een grote variatie in sterkte en zuiverheid van kruidenpreparaten’ (vertaling).

• Ginkgo biloba, gebruikt tegen dementie, vaatziekten en duizeligheid, remt de bloedstolling door de bloedplaatjes te deactiveren. Maag- en darmklachten behoren ook tot de bijwerkingen.

  

• Ephedra, gebruikt als middel om af te vallen en ter verbetering van sportprestaties geeft ook een snelle hartslag, hoge bloeddruk, hartritmestoornissen, en verhoogt de kans op psychoses, epileptische aanvallen en herseninfarcten.
• Sint-janskruid, (Hypericum perforatum) gebruikt tegen depressie, infecties en ontstekingen, maakt je overgevoelig voor licht en stimuleert de lever tot aanmaak van enzymen, zodat allerlei medicamenten versneld worden afgebroken. Met name de bloedspiegels van voor sommige mensen heel belangrijke stoffen uit geneesmiddelen zoals cyclosporinen, indinavir, nevirapine, midazolam, theophilline, amitriptyline, acenocoumarol, digoxine en de anticonceptiepil kunnen te laag worden door gebruik van sint-janskruid. Het serotonerg syndroom behoort tot de zeldzame maar zeer nare bijwerkingen.
• Veel kruidenpreparaten zijn schadelijk voor de lever. Hoewel natuurlijke kava kava redelijk onschuldig is bevat de bewerkte vorm vaak bijproducten die leverschade veroorzaken.
• Kamfer bevat pyrrolizidinederivaten die bloedstolsels in de lever veroorzaken.

• 

  Goldenseal (Canadese geelwortel, Hydrastis canadensis), een Canadese boterbloem veroorzaakt in te hoge dosis misselijkheid en braken, sufheid, verhoogde reflexen, epileptische aanvallen, verlamming en ademdepressie.

• Yohimbine, een middel tegen erectiele dysfunctie, kan hartkloppingen, hoge bloeddruk, misselijkheid, zweten en braken veroorzaken.
• Er zijn meerdere planten die in combinatie met het reguliere onstollingsmiddel acenocoumarol tot ernstige bloedingproblemen kunnen leiden, zoals devils claw (duivelsklauw, Harpagophytum procumbens), dong quai, knoflook, ginseng en papaya.
• Chinese en ayurvedische kruiden zijn gevaarlijk omdat ze, geheel volgens eeuwenoud traditioneel recept, vermengd kunnen zijn met zware metalen zoals kwik, arsenicum en lood. Men dacht vroeger namelijk dat deze stoffen goed voor de gezondheid waren. Daarnaast zijn veel gangbare westerse geneesmiddelen in Chinese kruiden aangetroffen zoals, valium, pijnstillers, steroïden, schildklierhormoon, viagra-achtige stoffen en zelfs kikkergif.

De effectiviteit van al deze kruidenpreparaten ligt over het algemeen op het niveau van een placebo. Dat wil dus zeggen dat de stoffen op zich geen noemenswaardige effecten hebben, maar dat degene de ze inneemt zich beter voelt puur door het behandelritueel waaronder het innemen van de kruiden.

Hoewel een aantal van de bovengenoemde stoffen in Nederland verboden zijn, kan de fanatieke kruidengebruiker via internet alles bestellen wat hij wil. En recent verschenen proefschrift van Martijn Martena, getiteld “Safety of herbal preparations on the Dutch market” laat zien dat er bij steekproeven, genomen door de Voedsel en Waren Autoriteit in Nederlandse kruidenwinkels, nog al wat foute preparaten worden gevonden. Zo bevatte 13% van de Chinese kruiden het giftige aristolochiazuur en zware metalen werden vaak aangetroffen. Een van de conclusies van dit proefschrift is dat “natuurlijk” niet hetzelfde is als “veilig”.

Voor wie meer wil lezen:

Toxicology Recall, Christopher P. Holstege et al.
Safety of herbal preparations on the Dutch market, Martijn J. Martena (zijn proefschrift is eind dit jaar te bereiken via deze link, abstract hier).

Ook op de website van skepsis is het nodige te vinden over dit onderwerp, b.v. over Chinese kruiden, kruidengeneeskunde of het gevaarlijke Aristolochia.

Foto voorzijde: savvyhomemade.com