Kloptdatwel?

Kruidengeneesmiddelen in het nauw

by 18 Comments

Ik ben normaal gesproken een groot voorstander van de website Avaaz.org: een site waar je snel handtekeningenacties tegen kwaadaardige overheden of bedrijven kunt opstarten. Helaas hebben ze voor één keer de plank misgeslagen: ik kreeg een uitnodiging om te protesteren tegen de banden die de EU wil opleggen aan natuurgeneeskunde.

Op het moment van schrijven van dit stukje hebben er al zo’n 800.000 mensen hun handtekening gezet tegen de zogenaamde THMPD-directive die de ondergang zou betekenen van alle natuurgeneesmiddelen in de EU. Wat me alleen opvalt is dat ze nergens een link hebben geplaatst naar extra informatie over de richtlijn. Het enige dat er staat is:

“The EU has just blocked our access to many herbal medicines, and already some household remedies are being taken off the shelves.

A new EU Directive came into force this week that erects high barriers to any herbal remedy that hasn’t been on the market for 30 years — including virtually all Chinese, Ayurvedic, and African traditional medicine. The EU Commission itself has recognised this is an over-regulation that will needlessly restrict consumer choice, but has done nothing to change it. “

Ik ben eens gaan rondneuzen op de THMPD-site om uit te zoeken waar de commotie over gaat.

The European legislation regarding herbal medicines has undergone significant changes over the last few years. As of 2011, herbal medicines will require full licensing throughout the European Union. In any European country after this date it will be illegal to sell or supply any herbal medicine that has not been licensed.”

Oftewel: natuurgeneesmiddelen worden helemaal niet verboden, ze moeten alleen gelicenseerd worden. Dat betekent dat de werking  van de geneesmiddelen moet worden aangetoond en dat getest moet worden op de schadelijkheid van mogelijke bijwerkingen. En dat lijkt me niet meer dan terecht.

Ter vergelijking: hoeveel kritiek mensen ook kunnen hebben op Big Pharma, het kost gemiddeld zo’n 10-12 jaar en tussen 500 miljoen en twee miljard dollar om een nieuw medicijn te ontwikkelen. In deze tijd worden de stoffen getest op dieren, gezonde mensen en patiënten. Er wordt getoetst of de werking van het geneesmiddel wel significant is aan te tonen. Er wordt gekeken naar hoeveel bijwerkingen er bij mensen optreden. Er wordt gekeken naar de giftigheid van de werkzame stoffen. Kortom: alles wordt zeer grondig onderzocht voor het product op de markt mag komen.

Daarentegen is er nauwelijks tot geen regulatie op natuurgeneesmiddelen. Het maakt niet uit wat ik in mijn pillen en poedertjes stop, zolang er natuurlijk geneesmiddel op staat mag het op de markt komen. En dat biedt wel heel veel ruimte aan charlatans. Volgens mij is het allemaal helemaal niet moeilijk: als jij kunt aantonen dat je geneesmiddel werkt, dan mag je dat mét licensie, gewoon verkopen. Een licensie wil niet anders zeggen dan dat je middel effectief en veilig is, precies zoals ik van een geneesmiddel verwacht.

Overigens blijkt het allemaal lang niet zo’n donderslag bij heldere hemel te zijn als de paniek impliceert: het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen meldt fijntjes op hun website dat de bedrijven die hun kruidengeneesmiddelen al langere tijd aan de man brengen al in 2004 al een bericht gehad hebben dat deze richtlijn er aan kwam en wat er nodig is voor licensie.

Bovendien is één van de eisen dat een product al meer dan 30 jaar gebruikt is ten eerste niet nieuw (dat was in de richtlijn van 2005 ook al het geval), maar zou dat toch moeten lukken, aangezien die Chinese, Afrikaanse en ayurvedische middeltjes al eeuwenoud en bijzonder heilzaam zijn. Als de middelen zo goed werken als de achterban gelooft is dit een duidelijk geval van een storm in een glas kruidendrank…

 

 

Camera verdwijnt

by 5 Comments

In deze video van Samsung verdwijnt een telefoon – terwijl de camera wel door blijft filmen. Een mooie ogenbedrieger! Kijk eerst naar de eerste video en probeer te raden hoe de telefoon kan verdwijnen maar blijkbaar toch doorfilmt. Bekijk dan de tweede video voor het antwoord. Slimme reclame natuurlijk, maar wel een prima demonstratie hoe je waarneming op het verkeerde been kan worden gezet!

Via videovolt

Ook Q-ray bezitters krijgen geld terug

by 5 Comments

Enige tijd geleden schreven we dat je in Australië je geld terug kon krijgen als je een PowerBalance had gekocht. Zo’n refund vindt nu ook plaats in Amerika, maar dan voor de Q-Ray.

Ook Q-ray bezitters krijgen geld terug 1
Een kleine greep uit de collectie Q-Ray armbanden

Net als bij de Power Balance worden ook over de Q-Ray een aantal vage claims gedaan:

Q-Ray Bracelets are Wellness-Lifestyle Bracelets that work to balance your own negative and postive energy forces, optimizing your Bio-Energy. A simple solution to feeling better and living better.

For over 15 years, Q-Ray has been worn by over 1 million people, improving vitality and overall sense of well-being.

Ze hebben zelfs een theorie: de Q-Ray werkt op basis van acupunctuurpunten. Daarom moeten de knopjes naar boven als je hem rechts draagt, en naar beneden als je een linksdrager bent. Dan zitten ze namelijk precies op de juiste punten.

http://www.youtube.com/watch?v=5hs1ajG0MT8

Toch jammer dat acupunctuurpunten niet bestaan en dat daarmee de hele theorie in duigen valt.

In Amerika hebben ze al een tijdje door dat de Q-Ray oplichterij is en daarom heeft de Federal Trade Commission al in 2003 de rekeningen van de makers van de Q-Ray bevroren. Van dat geld betalen ze nu bijna twaalf miljoen dollar uit aan personen die een Q-Ray armbandje hebben gekocht tussen januari 2000 en juni 2003 en zich hebben aangemeld. Duurt even maar dan heb je ook wat.

Het zou erg mooi zijn wanneer onze Reclame Code Commissie ook zulke mogelijkheden zou krijgen.

Skepter – jaargang 23, nummer 2

by 11 Comments

De Skepter is een uitgave blad van de Stichting Skepsis.

Hieronder volgt een samenvatting van de artikelen uit de laatste Skepter. Wil je daarna meer lezen? Deze laatste Skepter kan je hier als proefnummer (4,-) bestellen. Maar een abonnement (12,-) is natuurlijk handiger. Wil je Stichting Skepsis echt steunen dan kan je donateur worden: voor slechts 30 euro per jaar krijg je én de Skepter én gratis toegang tot ons jaarlijks congres (t.w.v.  22,50!).

Skepter - jaargang 23, nummer 2 2
De Skepter – jaargang 23, nummer 2.

DE OORSPRONG VAN YOGA
Yogadocenten vertellen vaak dat de yogahoudingen die zij onderwijzen al duizenden jaren oud zijn. Daar zijn echter geen deugdelijke bewijzen voor te vinden. Enkele zithoudingen werden 1500 jaar geleden voor het eerst beschreven. Maar uit recent onderzoek blijkt dat de moderne yoga grotendeels in de eerste helft van vorige eeuw werd ontwikkeld onder invloed van de westerse lichaamscultuur. Deze yoga werd beoefend door Indiase bodybuilders en nationalisten, die veel ontleenden aan westerse gymnastiek. De hedendaagse yoga verschilt sterk van de ideeën en praktijken van de oorspronkelijke yogi’s, die in de 19de-eeuw nog een slechte reputatie hadden.

HET HIV/AIDS-BEDROG
Ondanks al onze kennis over hiv en aids zijn er nog steeds mensen die geloven dat hiv geen aids veroorzaakt, dat hiv-testen bedrog zijn en dat aidsremmers gif zijn. Zij zeggen dat aids het gevolg is van armoede en ondervoeding, en dat het genezen kan worden met vitamines en alternatieve therapieën. Volgens deze mensen heeft de farmaceutische industrie de hiv-tests verzonnen om een leven lang aan iemand te kunnen verdienen. Onder de aidsontkenners bevinden zich enkele vooraanstaande wetenschappers, politici en journalisten. De belangrijkste ontkenner is de viroloog Peter Duesberg, wiens ideeën in Zuid-Afrika veel invloed kregen.

MET EEN HULPHAND NAAR DE UNIVERSITEIT
Iedereen dacht dat Thiandi een ernstige verstandelijke beperking had en dat haar IQ niet hoger lag dan 30, tot ze op haar 14de plotseling letters bleek te kunnen aanwijzen wanneer iemand haar hand ondersteunde. Ze kon zowel in het Engels als in het Nederlands typen, zonder dat ze daarin les had gehad. Samen met enkele ingehuurde studenten, die als hulphand fungeerden, behaalde ze heel snel een vwo-diploma. Inmiddels gaat ze zelfs naar de universiteit, waarbij ze nog steeds gebruikmaakt van ondersteunde communicatie (Facilitated Communication, FC). Deze methode is zeer omstreden. Wetenschappers ontdekten dat de hand van een verstandelijk gehandicapte gewoonlijk onbewust wordt bestuurd door de assistent. Daarom kunnen gehandicapten met FC geen vragen beantwoorden wanneer hun assistent de vraag of het antwoord niet kent.

SATANISTEN IN NEDERLAND
Nadat er in de Verenigde Staten morele paniek uitbrak over satanisch ritueel misbruik, waren er psychotherapeuten en evangelische christenen die de angst ook in Nederland aanwakkerden. In 1993 verscheen er een dissertatie waaruit bleek dat een derde van alle Nederlandse MPS-patiënten (met een meervoudige persoonlijkheid) zich herinnerde dat ze in hun jeugd ritueel waren misbruikt door satanisten. Het actualiteiten-programma Nova wijdde er twee uitzendingen aan en de minister stelde een werkgroep in om de zaak te onderzoeken. Daar kwam de Eper incestaffaire nog bij. Toch was de beroering al vrij snel over het hoogtepunt heen. Kritische deskundigen maakten duidelijk dat de gruwelverhalen over satanssekten erg onbetrouwbaar waren.

GEBARENTAAL VOOR SLIMME BABY’S
Voordat baby’s kunnen spreken, kunnen ze misschien al wel enkele gebaren leren. In de VS en Duitsland zijn er al veel cursussen voor moeders die babygebaren willen gaan gebruiken. Er wordt beweerd dat het de taalontwikkeling van de kinderen stimuleert en dat ze er slimmer van worden. De promotors van de methode, die aan een universiteit doceerden, hebben echter meer aan marketing gedaan dan aan onderzoek. Hun beweringen konden nog niet wetenschappelijk worden bevestigd.

RADIOACTIEVE STRALING EN HORMESE
Veel stoffen zijn giftig vanaf een bepaalde dosis. Als we minder binnenkrijgen, is ons lichaam in staat om de negatieve gevolgen ongedaan te maken en wordt het weerbaarder tegen nieuwe aanvallen. In elke cel gaan er voortdurend dingen kapot, maar die worden keurig gerepareerd. Er is al veel wetenschappelijk onderzoek gedaan waaruit blijkt dat ook een geringe hoeveelheid radioactieve straling geen problemen oplevert. Het schijnt de kans op kanker zelfs te verlagen. Hoge schattingen van het aantal doden ten gevolge van de kernramp bij Tsjernobyl zijn gebaseerd op de veronderstelling dat ook een kleine hoeveelheid straling duizenden doden kan veroorzaken als miljoenen mensen eraan blootstaan. Er zijn echter al veel onderzoeksgegevens beschikbaar die met deze aanname in strijd zijn.

POLSBANDJES TEGEN REISZIEKTE
De vakantie staat weer voor de deur en miljoenen Nederlanders gaan op reis. De tocht is niet voor iedereen een lolletje, vooral de kinderen kunnen er flink ziek van worden. Sinds een aantal jaren wordt er geadverteerd met speciale polsbandjes die reisziekte en misselijkheid zouden kunnen voorkomen. Helpen ze echt zo goed?

RICHARD WISEMAN OVER HET PARANORMALE
Professor Richard Wiseman begon zijn cariëre als goochelaar en promoveerde als (para)psycholoog op onderzoek naar paranormale claims. In zijn boek Paranormality (2011) neemt Wiseman de lezers mee op een avontuurlijke reis door de wereld van het paranormale en legt hij uit welke psychologische verklaringen daarachter steken. Het is alleen wat jammer dat hij een voorkeur heeft voor verhalen uit de oude spiritistische doos. In Skepter staat een kritische samenvatting van het boek.

FRANSE HOMEOPATE BESTRAFT
Martine Gardenal, de voorzitster van de Franse homeopathische vereniging van specialistische artsen, werd onlangs veroordeeld voor kwakzalverij. Deze zaak wekte in Frankrijk veel beroering.

Meer lezen? Deze laatste Skepter kan je hier als proefnummer (4,-) bestellen. Maar een abonnement (12,-) is natuurlijk handiger. Wil je stichting Skepsis echt steunen dan kan je donateur worden: voor slechts 30 euro per jaar krijg je én de Skepter én gratis toegang tot ons jaarlijks congres (t.w.v.  22,50!).

Happinez recensie 3: jezelf vinden

by 44 Comments

Happinez recensie 3: jezelf vinden 3
Happinez 3 2011 (webshop happinez)

De derde editie van de Happinez van dit jaar staat in het teken van jezelf vinden. In deze drukke tijden met zoveel keuzes die elk mens kan en moet maken wil de Happinez een steuntje in de rug bieden om je staande te houden in een veranderende wereld.  De artikelen op de cover gaan (bijna) allemaal over dit thema.

Tarot voor thuis (bladzijde 108)

Zelfs de Happinez laat in het midden of de kaarten daadwerkelijk iets te maken hebben met een hogere macht, of dat het een methode is om zaken op een rijtje te krijgen waar je mee zit. Voor dat laatste lijkt tarot me net zo’n manier om helderheid te krijgen als het kernkwaliteitenspel waar ik vaker dan me lief is op werktrainingen mee om de oren ben geslagen. Alleen heeft dit mooiere plaatjes. Misschien moet ik maar mee op de lezersworkshop om er een beter beeld van te krijgen.

Oosterse wijsheid voor een stralende huid (bladzijde 58)

Hoe een stralende huid bij kan dragen aan jezelf vinden is me niet geheel duidelijk. Aan de andere kant is me al eerder opgevallen dat voor een blad dat innerlijke verrijking zoekt er toch ook behoorlijk wat aandacht is voor het aan de man brengen van spulletjes om je uiterlijk te verfraaien. Van de 33 bladzijdes met advertenties die ik aantref in dit blad gaan er maar liefst 13 over de uitwendige mens. Naast de poeders en smeerseltjes zijn er natuurlijk ook methoden die gebruik maken van Oosterse wijsheden om jezelf te laten stralen. Wat me in dit rijtje opvalt is de acupunctuur. Nu heb ik onlangs het boek gelezen van Simon Singh over acupunctuur en andere alternatieve geneeswijzen, Trick or Treatment.  In dit boek wordt op onderhoudende en wetenschappelijk onderbouwde manier uitgelegd dat de werking van acupunctuur als geneeswijze nooit is aangetoond. Maar kan het wellicht iets betekenen voor kraaienpootjes? De journaliste in de Happinez vertelt vol enthousiasme hoe de behandelingen haar rimpels als sneeuw voor de zon doen verdwijnen. Hartstikke mooi natuurlijk, maar hadden we daar misschien een voor- en na-foto van mogen hebben? Ik had graag even meegekeken naar het resultaat.

Happinez recensie 3: jezelf vinden 4
Cosmetische acupunctuur is een hot topic (cosmetische-acupunctuur.nl)

Dan maar het net op. Een ronde langs Google wijst uit dat cosmetische acupunctuur inderdaad een hot topic is: de ene na de andere website biedt behandelingen aan voor een niet zo schappelijke prijs. Maar werkt het wel echt? Na 15 sites met holistische behandelingen kom ik aan op thebeautybrains.com: een (zelfbenoemde) wetenschappelijke kijk op cosmetica. Het oordeel? Begin er maar niet aan, die acupunctuur. De ene helft van de claims kan niet worden aangetoond, de andere helft zijn slechts holle frasen. Het meest interessante van dit artikel is echter niet het artikel zelf (er wordt namelijk niet gerefereerd aan daadwerkelijk onderzoek, dus waar de auteur die conclusie op baseert blijft nogal in het luchtledige hangen), maar de discussie die losbarst in de commentaren, anders dan in het artikel hier en daar met onderbouwde standpunten. Uiteindelijk lijkt het er aan het einde van twee pagina’s commentaar op dat het bewijs voor de werking van cosmetische acupunctuur voornamelijk anecdotisch is, hetgeen voor de gelovigen afdoende lijkt te zijn en voor de skeptici niet. Ik blijf tot nader order in het skepsiskamp. Volgens mij ben je meer gebaat bij gezond eten en lichaamsbeweging om je huid gezond te houden dan om duizenden kleine naaldjes in je hoofd te laten prikken voor 185 euro per behandeling (kijk ook eens naar de video!).

Zeven dagen als een nomade (bladzijde 30)

Het nomadenverhaal irriteert me een beetje om eerlijk te zijn. Volgens mij hebben veel mensen een idealistisch beeld van nomade zijn. Vrijheid, de wind in je haren, geen vastigheid en geen bezit om je zorgen over te maken. De nomaden beschreven in dit artikel zijn echter niet zo vrij als ik wikipedia mag geloven: de Touareg hebben een kastesysteem dat in sommige streken grenst aan slavernij, ze zijn al meerdere malen slaags geraakt met de lokale overheden en hun gebied in Nigeria wordt bedreigd door de uraniumwinning die daar plaatsvindt. Ik vraag eerlijk gezegd me af hoe een vakantietripje door de woestijn zich verhoudt tot het leven van nomadisch volk. Volgens mij is nomade zijn best hard werken. En makkelijk is het al helemaal niet.

Happinez recensie 3: jezelf vinden 5
De glimlach van een kameel (blog.webshots.com)

Dat gezegd hebbende lees ik wel een heleboel interessante dingen over de Touareg in het artikel op Wikipedia: ze hebben muziekfestivals, ongebruikelijke sporten (rennend worstelen lijkt me best moeilijk) en in plaats van de vrouwen zijn het de mannen die gesluierd zijn. Wikipedia-artikelen zijn nooit heel uitgebreid maar wat er staat intrigeert me wel. Misschien wel iets om me eens in te verdiepen. Persoonlijk vind ik het interessanter dan de  pogingen van de journaliste om de glimlach van haar kameel te interpreteren. Maar goed, zonder het artikel over nomades had ik dit allemaal niet gelezen, dus uiteindelijk is het toch nog een positieve ervaring geworden. Met of zonder kameel.

Test: ben je aarde, lucht, water of vuur? (bladzijde 68)

De elementenvierhoek is ontwikkeld door filosoof en loopbaanadviseur Adriaan Hoogendijk. Het achterliggende idee is dat ieder mens verschillende eigenschappen in verschillende mate meedraagt. Zo staat vuur voor verlangen en passie, lucht voor ideeën en associaties, water voor meelevendheid en communicatie en aarde voor praktischheid en discipline. Aan de hand van een kwadrant kun je aflezen welk type je bent, wat je sterke kanten zijn en wat je valkuilen zijn. Ik blijk een ‘zinzoeker’ te zijn. ‘Bij jou zijn alle elementen sterk ontwikkeld en je slaagt dan ook in wat je aanpakt. Maar waarschijnlijk bekruipt je dan vaak het ‘is dit alles?’ gevoel’. Hmm. Dit klinkt bekend. Ik herken mezelf wel in de omschrijving. En ik heb de test eerlijk ingevuld, zonder eerst te kijken welk type ik het liefst wilde zijn. Best leuk. Alleen voel ik me dan niet echt geholpen door het advies dat ik meer moet luisteren naar mijn ziel en de wijsheid van mijn lichaam moet volgen. Ik snap best wat ze bedoelen, maar de formulering roept bij mij wat irritatie op. Maar ja, het bleek al tijdens de test dat ik liever direct communiceer dan in vage bewoordingen.

Trouw blijven aan jezelf (bladzijde 100)
Happinez recensie 3: jezelf vinden 6
keuzestress (lifehacking.nl)

In het artikel over trouw aan jezelf blijven gaat het over keuzestress. Angst om keuzes te maken, omdat we overspoeld worden door mogelijkheden, omdat we bang zijn het verkeerde te kiezen, of omdat we bang zijn dat we de boot missen als we ons ergens op vastleggen. Volgens mij is dat iets dat iedereen wel herkent. De adviezen die de Happinez geeft zijn wat mij betreft zinnig maar niet revolutionair: realiseer je dat er geen Goede of Slechte keuzes zijn, praat er eens over met iemand, slaap er eens een nachtje (of drie) over als je ergens niet uitkomt, denk goed na over wat je nu echt belangrijk vindt in het leven. In het artikel wordt ook de antroposofische methode uitgelegd om zelfonderzoek te doen. Ik heb niets met antroposofie, maar er zijn vast genoeg mensen die er veel plezier en baat bij hebben.Of je iets met dit artikel kunt lijkt me heel persoonlijk. Ik denk dat een skepticus niet snel in de doelgroep valt.

Onzin is storend

Happinez lijdt voor mij aan hetzelfde euvel als waar veel vrouwenbladen aan lijden. Bij de meeste artikelen vraag ik me af waarom ik het lees. De consequentie hiervan is natuurlijk wel dat mijn recensie daardoor ook gekleurd wordt: ik snap niet zo goed waar de Happinez nu precies over gaat. Aan de andere kant: is dat erg? Volgens mij is dat een kwestie van smaak en dat mag best terugkomen in een recensie. Ik ben me er alleen wel van bewust dat het meespeelt in het beeld dat ik schets.

Happinez recensie 3: jezelf vinden 7
Maansteen (ml-silver.nl)

Wat me wel ronduit stoort is dat de redactie af en toe dingen in artikelen zet alsof het algemeen bekend is, terwijl het volgens mij je reinste kolder is. Het mooiste voorbeeld hiervan is het welkomstgeschenk op bladzijde 67: de maansteenketting. Nieuwe abonnees ontvangen deze ketting, want deze ‘staat bekend om het geven van inspiratie en het versterken van je intuïtie. […] Leuk om te weten: de glans van de stenen verandert met de stand van de maan.”

Pardon u zegt? Nog afgezien van of stenen wel of niet een effect hebben op je persoonlijkheid of gezondheid – hoezo verandert de glans van de stenen met het licht van de maan?

Maansteen bestaat uit twee soorten kwarts, albiet en orthoklaas. Deze liggen in laagjes op elkaar gestapeld waardoor het licht wordt gebroken en alle kanten op wordt verspreid. Dit zorgt voor de karakteristieke melkachtige  kleur van maansteen. Ik heb echter nog nooit gehoord dat het licht verandert bij de stand van de maan. Ik kan op internet ook helemaal nergens informatie vinden buiten de gebruikelijke edelstenentherapiesites over wat dit gedrag zou veroorzaken. Wat moet ik me hier überhaupt bij voorstellen? Is dat alleen als je hem in het maanlicht houdt, of verandert ie ook van kleur overdag? Maar goed, ik zou geen fatsoenlijke skepticus zijn als ik niet dit zelf wilde toetsen. Ik heb een armbandje geërfd van mijn grootmoeder, mét een maansteen erin. Ik ben best bereid om een maandje of wat te monitoren of er kleurveranderingen optreden. Maar dan wel op een wetenschappelijk verantwoorde manier, als ik er eentje kan verzinnen. Want ik ga niet zomaar wat roepen natuurlijk…