Pseudowetenschap

In september 2011 stond er in Skepter een artikel over Andrea Rossi en z’n E-Cat.  De kleurrijke Italiaanse uitvinder, bajesklant en zakenman zou kernfusie bewerkstelligd hebben bij temperaturen van een paar honderd graden Celsius. Het apparaat waarin hij dat deed, de “E-Cat,” was niet groter dan een doorsnee koffiezetter (zie foto). In de loop van 2011 waren er bijna maandelijks E-Cat demonstraties. Altijd betrof het daarbij een publiek van uitgenodigden. Naderhand verschenen er video’s van die demonstraties op YouTube. In kleine kring was Rossi een ware sensatie. Inmiddels, echter, lijkt het allemaal voorbij. We zitten nu in een groteske slotscène waarin een klein aantal overgebleven getrouwen probeert nog wat rumoer te maken op het internet. Nee, … de skeptici hebben geen gelijk gekregen. Ze hebben het altijd al gehad.

Voorgeschiedenis

“Kleurrijk” is eigenlijk nog zacht uitgedrukt wanneer het over Rossi gaat. Op twee continenten lanceerde hij technologieën die eigenlijk te mooi waren om waar te zijn. En op twee continenten liet hij een spoor van gedupeerden achter.

In de jaren 70 zou hij, als 20er en vers van de universiteit met een filosofiediploma, een manier hebben ontwikkeld om giftig chemisch afval om te zetten in brandstof. Hij liet zich vervolgens betalen om chemisch afval over te nemen voor de vermeende verwerking. Hij werd gearresteerd toen hij, met achterlating van het chemisch afval, maar met de verworven rijkdom, naar Zwitserland trachtte te ontkomen. Het opruimen van de 70.000 ton giftig chemisch afval heeft Italiaanse belastingbetalers tot nog toe zo’n 40 miljoen euro gekost. Na het uitzitten van een gevangenisstraf emigreerde Rossi naar Amerika.

Thermokoppels zetten een temperatuursverschil rechtstreeks om in een elektrische stroom. Maar de hoeveelheid watts die je hiermee kunt opwekken is niet voldoende om het proces industrieel interessant te maken. Rossi, echter, claimde kilowatts te kunnen opwekken en met 10 maal de gangbare efficiëntie. Het Amerikaanse leger raakte geïnteresseerd en gaf geld voor de verdere ontwikkeling en productie. Edoch, kort voordat Rossi de thermokoppels werd geacht te leveren ging het lab in de brand en ging Rossi terug naar Italië.

Bij terugkomst in Italië werd hij uiteraard eerst gearresteerd en weer een tijdje opgeborgen. Maar na z’n invrijheidstelling begon Rossi, onvervaard en zonder enige schroom of schaamte, weer aan het volgende avontuur. De E-Cat werd geboren. Met de omzetting van een gram nikkel (ongeveer de hoeveelheid in een één euro muntstuk) in koper kun je in principe net zoveel energie verkrijgen als uit vier vaten olie. De technische kant van de zaak en wat er met de E-Cat was gebeurd tot aan het najaar van 2011 – dat staat allemaal uitgebreid beschreven in het Skepter artikel van meer dan een jaar geleden. Hieronder volgt een beschrijving van wat er sinds die tijd met de E-Cat is voorgevallen.

Teveel Gebluft …

We stonden in september 2011 aan de vooravond van de grote E-Cat demonstratie die alle verdere demonstraties overbodig zou maken. Met veel tromgeroffel en bombarie was het aangekondigd.  Enkele tientallen E-Cats in een grote container (zie foto) zouden samen een miljoen watt gaan produceren.
Welnu, op 28 oktober 2011 is het gebeurd.  Er staan video’s op YouTube van de vertoning. Het is een wirwar van kabels en slangen. Rossi en z’n trawanten lopen druk op en neer terwijl genodigden met hapjes en drankjes op afstand blijven.
Een vermeende koper is tevreden en bevestiging daarvan verschijnt bijna onmiddellijk op het internet (zie illustratie). De koper zou anoniem willen blijven en een titel voor z’n naam is doorgekrast. Het is allemaal even potsierlijk als dat het doorzichtig is, want het doorkrassen is expres en op zorgvuldige wijze nogal onzorgvuldig gedaan. Er staat “Colonel.”  De belangrijkste boodschap is dus de boodschap waarvan we moeten geloven dat Rossi hem geheim wil houden: het leger is geïnteresseerd. Rossi wil het prestige van het leger met z’n vermeende uitvinding verbinden.

De bijna definitieve ontluistering van de gehele onderneming vond plaats in maart van 2012. Rossi had in z’n uitlatingen geschermd met een E-Cat fabriek die hij in Florida zou hebben. Één van Rossi’s bedrijven onderhield inderdaad een woonruimte in een flatgebouw in Miami, maar nooit heeft iemand een heuse fabriek kunnen lokaliseren. Uiteindelijk had Rossi iets teveel gebluft.  Een “bezorgde burger” had de autoriteiten geattendeerd op Rossi’s claim. Nergens in de westerse wereld mag je namelijk zomaar met kernreacties en radioactiviteit aan de gang gaan. Er zijn voorschriften, vergunningen en toezichthoudende instanties. En zodoende is het Florida Bureau of Radiation Control in actie gekomen.  Ze zijn Rossi aan de tand gaan voelen. Tijdens de ondervraging op 29 februari 2012 gaf Rossi toe dat er geen fabriek bestond. Ook bekende hij dat er in z’n E-Cat geen kernreacties plaatsvinden.

Het was alsof de aard van de afgang in Florida nooit tot Rossi was doorgedrongen. Ootmoed is hem geheel vreemd. Voor invloedrijke medestanders als Nobelprijswinnaar Brian Josephson was maart 2012 het moment waarop ze zich van Rossi afkeerden. Maar het project ging voort.
Met de hem karakteristieke megalomane hybris kondigde Rossi op 27 maart 2012 gerechtelijke actie aan vis-à-vis de critici. (zie hier en hier). Hij noemt die critici “marionetten, slangen en clowns,” beschuldigt hen van laster en stelt hen zowel strafrechtelijke als civiele procedures in het vooruitzicht. Hij heeft een “inlichtingensysteem” en hij heeft advocaten ingehuurd.
Het klinkt grimmig, maar de gesel van de skeptici blijkt een hart van goud te hebben wanneer hij aan het eind van deze blog verklaart dat hij de baten van de civiele procedures zal schenken aan families die het geld nodig hebben om hun aan kanker lijdende kinderen te genezen. Tenslotte wordt er een email adres gegeven voor wie belangrijke informatie wil doorspelen.

E-Cat fans in Nederland

Dick Korf uit Dordrecht is “innovatiespecialist bij een groot baggerbedrijf.” Hij is een oprecht idealist die droomt van schone en goedkope energie voor iedereen. Het is jammer dat hij dat enthousiasme vertaalt in kritiekloze lichtgelovigheid jegens charlatans die leuren met “koude kernfusie,” “vrije energie” en “nulpuntsenergie.”
Dick reist de wereld af om uitvinders en conferenties te bezoeken en doet daarvan geestdriftig verslag in de “nieuwsbrieven” op z’n website. Op 23 februari 2012, in de 11e nieuwsbrief, meldt hij dat hij in Duitsland iemand heeft ontmoet die directe contacten met Rossi onderhoudt. Wie een aanbetaling van 100 euro overmaakt naar Dicks stichting, die kan hoog op de wachtlijst komen en een eigen E-Cat ontvangen zodra de productie op gang is. Hij schrijft: “Voor alle duidelijkheid: dit inschrijfgeld is geen gift aan de stichting. In het geval er toch niet geleverd kan/gaat worden, zal dit bedrag teruggestort worden onder aftrek van gemaakte kosten.”
Er worden vragen gesteld en een paar dagen later, in een “Aanvulling 11e nieuwsbrief” (zie ook hier en hier) geeft hij antwoorden: “Vraag: Je spreekt over dat als dit verhaal niet doorgaat dat dan het gestorte bedrag teruggestort zal worden onder “aftrek van kosten”, wat bedoel je daarmee?  Antwoord: De Stichting FE4All zal in dat onwaarschijnlijke geval 25 euro in rekening brengen wat ten goede komt aan het grote geheel.”
Op 22 oktober 2012, in de “13e nieuwsbrief,” bericht Dick over een koude-kernfusie-congres in Zürich dat hij bezocht heeft. Een rechterhand van Rossi vertelt hem aldaar dat er vertraging is bij het op de markt komen van de E-Cats. Dick krijgt het gevoel met een kluitje in het riet gestuurd te worden. Hij schrijft “ook ervaar ik als heel merkwaardig dat hij aanvankelijk had beweerd … ” en vervolgens “dit alles heeft mij doen besluiten om degene die reeds ingeschreven hebben op de E-Cat en daarvoor een aanbetaling hebben gedaan via de Stichting FreeEnergy4All van Euro 100,- dit weer terug te geven.” Een paar alinea’s verder verzekert hij de lezer wederom dat de E-Cats werken en “vrijwel zeker in 2013 op de markt zullen komen.” Edoch, hij heeft een adder onder het gras kunnen bespeuren en een mosterdzaadje van twijfel lijkt gezaaid. Check z’n eerste nieuwsbrief in 2014!!!

Op ufowijzer.nl blogt Paul Harmans dagelijks over ufo’s, graancirkels, grootschalige samenzweringen, etc. Maar sinds 2011 onderhoudt hij ook een aparte fanblog over de E-Cat. Paul heeft een minder zonnig karakter dan Dick Korf. Z’n toon is vaak erg verongelijkt en z’n stukjes lopen over van gramschap en misnoegen.
Pauls trouw aan Rossi is onvoorwaardelijk gebleken. Ook na maart 2012 gaat hij onverdroten voort met z’n acolietenarbeid. Twee dagen nadat Rossi de gerechtelijke procedures aankondigt blogt Paul het volgende: “Ik heb inmiddels het artikel van Stichting Skepsis, geschreven door Rob Nanninga en Martin Bier, dat in de Skepter van zomer 2011 (Jaargang 24 nr. 1) staat, aan Rossi gezonden. Wie weet wat het oplevert.“