• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

kritisch denken

De boeken top-5 van Richard Wiseman

11 August 2011 by Gert Jan van 't Land 4 Comments

De boeken top-5 van Richard Wiseman 1
Wiseman is zijn werkzame leven begonnen als goochelaar, daarna volgde hij een opleiding als psycholoog en op dit moment werkt hij bij de Universiteit van Hertfordshire als onderzoeker van onder andere paranormale claims. Zijn meest recente boek is 'Paranormality, Why We See What Isn't There'. Hij is regelmatig te zien op de Engelse TV. (richardwiseman.com)

Op thebrowser.com stond een paar dagen geleden een interessant interview met de skepticus Richard Wiseman. Het ging over zijn boeken top-5. Het hoeft niet te verbazen dat hij 5 klassieke skeptische boeken heeft uitgekozen.

In het begin van het interview vertelt Wiseman over zijn motivatie: ‘I think it’s enormously important to be sceptical, particularly in psychology because we’re very good at leading ourselves astray’. De relevantie van skepticisme is nog steeds groot. Wiseman wil met zijn onderzoek en boeken oproepen om eerst na te denken voordat je paranormale overtuigingen omarmt:

‘” … at least give it [kritisch denken] a try before you decide this stuff definitely exists.” I think that’s really important, because certainly when it comes to psychics and mediums people allow them to have a massive influence over their lives’. 

De interviewer vraagt of het geloof in het paranormale afneemt in ‘the era of modern science’. Wiseman:

‘It would be nice if that were the case. If anything it looks the opposite way round. As science and technology grow, so too does belief in the paranormal. At the moment in the UK around 50% of people believe in some sort of paranormal phenomenon. In the US it’s about 80 or 90%. So it’s a massive industry. And unfortunately, science isn’t getting rid of it’.

Zo weten we waar we staan.

En nu zijn boeken top-5. In het interview wordt uitvoerig stilgestaan bij ieder boek, hier de highlights.

De boeken top-5 van Richard Wiseman 2Flim-flam van James Randi. Wiseman:

Flim-Flam! had a huge impact on me when I first came across it, because it was the first time I’d seen a whole volume which wasn’t taking any nonsense, which wasn’t saying “maybe this stuff is true”. It’s a hardline approach that looks at a whole range of issues. … What impressed me was that he got out into the field, he did the research, and it wasn’t a “maybe some of this stuff is true” approach. He was simply saying, “None of it is true and here’s what’s really going on.”

 

De boeken top-5 van Richard Wiseman 3

The Psychology of Superstition van Gustav Jahoda. Wiseman:

‘It’s a great book. It’s fairly old now, but a readable introduction to a psychological take on the whole of the paranormal. … Jahoda looks at our own everyday psychology. Why is it that we touch wood and cross our fingers? Why are we superstitious thinkers? It’s a very early but very important treatise on that topic’.

 

 

De boeken top-5 van Richard Wiseman 4

The Psychology of the Psychic van David Marks. Wiseman:

‘The Psychology of the Psychic, along with Flim-Flam! was one of the first sceptical books that I came across. David is a very good psychologist and his is a more detailed approach, focusing on parapsychological research – laboratory based research into ESP – and really dismantling some of those experiments. He said, this is what you’ll read in the journals and newspapers but this is what’s actually going on’. 

 

 
De boeken top-5 van Richard Wiseman 5

Why People Believe Weird Things van Michael Shermer. Wiseman:

‘This is a more recent book. He takes a wider perspective on the paranormal, looking at UFOs and conspiracies. His argument is that we’re very good at finding patterns – that’s one of the reasons why science has been so successful – but sometimes that mechanism goes into overdrive. If you take something like finding a face in the environment, the brain would rather see a few faces that aren’t there than not see one that is. So you can look into the darkness of the bushes and see a face that isn’t there, and convince yourself that it’s a spirit or ghost’.


De boeken top-5 van Richard Wiseman 6Spook van Mary Roach. Wiseman:

‘I like Mary Roach as an author, she makes me laugh. What I like about Spook is that it’s a rather fun, light-hearted tour through all the weirdness that researchers have tried to examine. She talks about near-death experiences, seances, experiments where they weighed dying animals in order to weigh the soul as it left the body. All these strange experiences are the kind of quirky psychology which I love. The psychology of the field is quirky too. It is a deeply weird field populated by deeply weird people’.

 

Deze boeken zijn deels verkrijgbaar via bol.com (zie hieronder). In het aangehaalde artikel vind je ook links naar bestelmogelijkheden. Koop je via de links hieronder, dan steun je Kloptdatwel.

De foto op de voorzijde: foto van Antje M. Pohsegger via richardwiseman.com.

Filed Under: Kort, Wetenschap Tagged With: boeken, david marks, gustav jahoda, james randi, kritisch denken, mary roach, michael shermer, richard wiseman, skepsis congres, skepticisme

Hans Klok vliegt, tafels zweven, meisjes verdwijnen

7 August 2011 by Gert Jan van 't Land 22 Comments

Vrijdagavond was ik in Theater Carré bij de  nieuwe show van Hans Klok, ‘Circus Hurricane’. Zeer de moeite waard als je zelf wilt meemaken hoe je ogen bedrogen kunnen worden. Als je Hans Klok hebt gezien, krab je je nog wel twee keer achter je oor voordat je iemand gelooft die je iets vreemds laat zien.

Hans Klok laat een mitrailleurvuur van illusies op de zaal los: tafels zweven, hij bevrijdt zichzelf uit de meest onwaarschijnlijke situaties, laat kaarttrucs zien en er gebeuren er allerlei onwaarschijnlijke dingen met meisjes. Ze verdwijnen, verschijnen, stijgen op of liggen op punten van zwaarden alsof het niets is. Een voorproefje kun je zien in deze uitzending van TV Rijnmond:

Het meest indrukwekkende onderdeel van de show vond ik een kist die opsteeg van een tafel, enkele keren kantelde, waarna Hans met een minzame glimlach de deksel van binnenuit open deed en naar buiten stapte. Deze act maakte onderdeel uit van een serie ’17e eeuwse’  goocheltrucs, waarin hij geen andere kunstgrepen gebruikt dan zijn eigen handigheid en vingervlugheid (althans – dat is wat hij de zaal vertelt, moet je een illusionist geloven?).

‘Circus Hurricane’ biedt naast Hans Klok ook vijf gast-acts uit de internationale circuswereld. Klok treedt op als spreekstalmeester en topact van deze circusshow. De show biedt een afwisseling van toneelvullende shownummers en intieme trucs. In die laatste categorie past zijn all-time favourite, de zwevende gloeilamp. Ronduit indrukwekkend is het moment dat Hans over het toneel zweeft. De rode draad van de show is een tijdreis en het motto: ‘in elke tijd overwint de toverkracht’.

Hans Klok stelt niet actief de goocheltrucs aan de kaak die mediums, helderzienden en lepelbuigers gebruiken. In dat opzicht stelt hij zich anders op  dan de beroemde illusionist Harry Houdini (1874-1926) die hier juist veel energie in stak. Andere voorbeelden van meer activistische illusionisten en goochelaars zijn Penn en Teller (‘Penn&Teller: Bullshit’) en de eminente skepticus en goochelaar James Randi. Maar Hans Klok is wel heel duidelijk en zet ons aan het denken. In de introductie tot zijn show zegt hij: ‘u gaat vanavond zien wat u niet ziet, en u gaat niet zien wat u ziet’. Hij bewijst inderdaad dat een goede illusionist zowat alles voor je verborgen kan houden terwijl je er met je neus bovenop zit.

Meer weten? Klok is tot en met 28 augustus in Theater Carré, daarna gaat hij op tournee. De recensie van De Volkskrant lees je hier.

 

De foto van de zwevende tafel op de voorzijde is afkomstig uit de uitzending van TV Rijnmond

Filed Under: Kort, Overig, Uit het nieuws Tagged With: hans klok, illusie, illusionist, kritisch denken, show

Bob’s humbug detection kit

22 June 2011 by Rosalinde van Wijck 5 Comments

We zijn er allemaal weleens geweest: het moment in de discussie waar je je klem gezet voelt en toch vrij zeker bent dat je gelijk hebt. Vooral in discussies met mensen over het meer tussen hemel en aarde is me dat al meerdere malen overkomen. Ergens deugt er iets niet, maar wat?

Volgende keer kom ik beter beslagen ten ijs met Bob’s humbug detection kit. In simpele termen legt Bob de basics uit van skepticisme, de wetenschappelijke methode, Occam’s razor en diverse drogredenen. Voor de liefhebbers is er ook nog Bob’s psychic humbug detection kit en voor de echte diehards is er de Hunting Humbug 101 podcast cursus met maar liefst 36 afleveringen. Knappe zweefneef die me nu nog tegen de vlakte kletst.

Bob's humbug detection kit 7
Robert Lewis, de auteur van de humbug detection kit

De auteur van de website, Bob Lewis, laat op zijn blog weten dat hij goochelaar en schrijver is.  Hij beschrijft zijn missie als volgt:

‘Humbug is all around us. It comes from the media, politicians, businessmen, frauds and quacks, and people just like you and me. Anyone with an agenda or a desire to make a quick buck may be tempted to use humbug to further their own goals. Others may be honestly mistaken or self deluded. […] To some extent, you can rely on people like myself, Penn & Teller, James Randi, Richard Dawkins, and many others […]. However, there’s just too much of it. There’s no way you’re ever going to be able to completely rely on any such source or sources to give you all the information on all the humbug that’s out there […] . So it’s important that you’re able to detect humbug for yourself’.

In Bob we trust. Enjoy!

Filed Under: Algemeen, Skepticisme Tagged With: kritisch denken, onzin detectie, robert lewis, skepticisme, weerbaarheid

Luisterboek kritisch denken

24 May 2011 by Gert Jan van 't Land 4 Comments

Luisterboek kritisch denken 8
Johan Braeckman (Skepsis blog)

In het Skepsis Blog wees Jan Willem Nienhuys kort geleden op het recent verschenen college ‘Kritisch denken’  door Johan Braeckman. Jan Willem heeft de 6 CD’s van een uur beluisterd en hij is enthousiast. Jan Willem legt in zijn blogbijdrage heel duidelijk uit wat je van het luisterboek kunt verwachten. Braeckman plaatst kritisch denken in een kader aan de hand van theorieën van bekende filosofen. Ook legt hij bekende denk- en redeneerfouten uit.

De 6 CD’s behandelen de volgende onderwerpen. CD 1: de ondraaglijke lichtgelovigheid van de mens, CD2: Hoe werkt kritisch denken en hoe werkt het niet?, CD3: Het brein schept orde en patronen, en soms ook illusoir, CD 4 : De wondere werking van het menselijk brein, CD5: Het vermogen tot bedrog en zelfbedrog en CD6: Religieuze beweringen en vuistregels voor het kritische denken.

Kritisch denken is het fundament van het Skepticisme. Kloptdatwel besteedt er regelmatig aandacht aan, zie onder andere de Ignite-talk van Kernan Coleman en het verslag van de lezing die James Randi in Utrecht gaf.

Hier een voorproefje uit het luisterboek:

[audio:https://s3-eu-west-1.amazonaws.com/kloptdatwel.nl/Hoofdstuk6.mp3]

Enkele passages uit de bespreking op het Skepsis blog:

‘Braeckman stelt, in navolging van Bertrand Russell, dat geloven zonder basis onjuist is. Dit is natuurlijk lijnrecht in strijd met de opvatting die in sommige religies verkondigd wordt, namelijk dat het onvoorwaardelijke geloof, dus zonder reden of bewijs, iets waardevols zou zijn. Wij allemaal hebben echter de neiging om met te weinig bewijs van alles en nog wat te geloven, en de voornaamste reden is dat we andere mensen op hun woord vertrouwen. Geloof is dus vaak uiteindelijk loyaliteit aan en onvoorwaardelijk vertrouwen in iemand anders, maak ik daarvan.

Bekende valkuilen zijn allerlei drogredenen, maar ook de eigen ervaring. Iets met eigen ogen gezien hebben (of menen te hebben) kan heel veel rationele overwegingen uitvlakken. Een roddeltje of een wonderbare genezing die men zelf van de buurman hoort, zijn trouwens voor het gevoel ook zulke eigen ervaringen. Buitenmatig geloof wordt ook veroorzaakt door autoriteit – dus de status van degeen die iets zegt – en groepsdruk. Solomon Asch liet in de jaren 1950 zien dat nogal wat mensen overduidelijke onwaarheden (gelijke lengte van twee lijnen die 15 procent verschillen) gaan accepteren als maar voldoende veel mensen om hen heen heen hetzelfde denken en dat nadrukkelijk zeggen. Geloof maakt ook dat men zwak bewijs overschat.

De echte wetenschap heeft een heel arsenaal technieken ontwikkeld om tot grote zekerheid te geraken over wat ze beweert. Systematisch proeven doen is zo’n techniek, mathematisering is een andere. Na introductie van de foutenrekening in de sterrenkunde, circa 1800, vond de méthode numérique heel, heel geleidelijk ook ingang in de geneeskunde, om uiteindelijk te culmineren in derandomized controlled trial (RCT), de dubbelblinde proef met loting en controlegroep – een enigszins overtollige beschrijving omdat zowel loting als blindering zonder controlegroep ondenkbaar zijn, en blindering plus controlegroep waardeloos is wanneer de onderzoeker zich de vrijheid permitteert om de controlegroep ‘handig’ samen te stellen. Maar in de hele wetenschap, en zeker de moderne, is de geest van tegenspraak aanwezig: zoals gezegd zoeken wetenschappers bewust de confrontatie met collega’s op. Dit vormt, zo is mij verzekerd, een schril contrast met hoe het in de pseudowetenschap toegaat’. Lees hier meer.

Wie interesse heeft, kan het hoorcollege hier kopen (daarmee steun je Kloptdatwel):

(Op home-academy.nl kan je ook alleen de mp3’s bestellen voor 34 euro.)

Filed Under: Kort, Skepticisme Tagged With: bespreking, Jan Willem Nienhuys, johan braeckman, kritisch denken, luisterboek, skepsis blog

How not to be stupid

9 May 2011 by Maarten Koller 4 Comments

Twee denkstijlen: kritisch denken en wensdenken (‘wishful thinking’): welke gebruik je het meest?

Filed Under: Humor, Kort Tagged With: kritisch denken, wensdenken, wishful thinking

  • « Go to Previous Page
  • Page 1
  • Interim pages omitted …
  • Page 3
  • Page 4
  • Page 5
  • Page 6
  • Go to Next Page »

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Kernenergie is een keuze
3 October 2025 - Ward van Beek
Kernenergie is een keuze

.In sceptische kringen is kernenergie geen taboe. Maar veel argumenten vóór kernenergie zijn op wensdenken gebaseerd. door Frank Biesboer, voormalig hoofdredacteur van De Ingenieur, Skepter 38.3 Voor de Nederlandse energiewereld was de brief die minister Hermans van Klimaat en Groene Groei in mei publiceerde over…Lees meer Kernenergie is een keuze › [...]

Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger?
16 September 2025 - Ward van Beek
Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger?

.In het dagelijks leven loop je als skepticus tegen heel andere zaken aan dan klassieke skeptische thema’s als homeopathie of een platte aarde. Dubieuze kleurentests op werk, vasten zou gezond zijn, en de kracht van positieve mindsets. Skepsis-podcastpresentator Richard Engelfriet sluist u door alledaagse…Lees meer Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger? › [...]

KNAW symposium “Debating the Facts”
8 September 2025 - Ward van Beek
KNAW symposium “Debating the Facts”

. Maandagmiddag 15 september organiseert de KNAW het symposium “Debating the Facts”, met onder andere Nobelprijs-winnaar Guido Imbens en onze Skepsis-voorzitter, Eric-Jan Wagenmakers. Hoe te voorkomen dat feiten ‘ook maar een mening’ worden… Er zijn nog een paar plaatsen. Voor meer…Lees meer KNAW symposium “Debating the Facts” › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

Mockies: Doctors Who Mocked My Warnings About MAHA in 2024 are Copying Me Today. Good.
7 October 2025 - Jonathan Howard

The dangers of Kennedy and crew were blindingly obvious. Yet some doctors sought to bolster MAHA by undermining and discrediting those who warned about it. The post Mockies: Doctors Who Mocked My Warnings About MAHA in 2024 are Copying Me Today. Good. first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Robert F. Kennedy Jr. weaponizes an old antivax trope in his quest to eliminate vaccines
6 October 2025 - David Gorski

People who keep whistling past the graveyard (of vaccines) to assure themselves that RFK Jr,. won't take away their vaccines are deluding themselves. One seven-minute video he posted last week shows that, weaponizing an old one deceptive antivax trope claiming that vaccines didn't do that much to improve global health. The post Robert F. Kennedy Jr. weaponizes an old antivax trope in his quest to eliminate vaccines first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Everyone Else is Lying to You: My Book is Done!
3 October 2025 - Jonathan Howard

The pandemic’s biggest disinformation superspreaders are now in charge. How did this happen? The post Everyone Else is Lying to You: My Book is Done! first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (37-2025)@Renate1 Men fantaseert maar lekker verder over hun obscure sprookjes.
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (37-2025)@ Hans Ik dat het dreigend er voor zorgt dat het geneesmiddel misschien wel gebruikt mag worden. Maar goed, om
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (37-2025)Tja, dan maar blind, als straf van het opperhoofd. Knots!
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (37-2025)@ Hans Het sleutelwoord is dreigend.
  • Klaas van Dijk on Artsencollectief geeft podium aan kankerkwakzalver William Makis op hun quackfestVerder kan iedereen op https://bmjpublichealth.bmj.com/content/2/1/e000282eoc lezen dat de uitgever en de redactie van het wetenschappelijk

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in