Factchecking

De Amerikaanse hoogleraar journalistiek Brad Scharlot heeft kort geleden een artikel online gezet waarin hij uitlegt dat er geen solide bewijs is dat Sarah Palin de moeder van Trig is. Al direct na de geboorte van Trig (nu 3 jaar geleden) doken er geruchten op dat Sarah Palin niet zijn moeder zou zijn. Maar hoewel het artikel van professor Scharlot er wetenschappelijk genoeg uitziet (29 pagina’s met voetnoten), deugt er niets van zijn verhaal.

In het politieke discours in Amerika is een strikt persoonlijke zaak zoals de geboorte van een kind een aanvaardbaar (en ook in de ogen van veel kiezers belangrijk) gespreksonderwerp. Daarover gaat het hier niet, wij vragen ons af wat er klopt er van het artikel van Scharlot.

Het artikel van Scharlot begint met de vraag hoeveel journalisten eigenlijk weten over de zwangerschap van Palin. Hebben zij wel genoeg onderzoek gedaan? Scharlot schrijft:

‘This article looks at what American journalists knew, and when they knew it, concerning the fake birth rumor — and it finds there was insufficient evidence for the press to conclude that Palin was telling the truth about Trig’.

Palin zou haar zwangerschap gefaked hebben. Vaak wordt gesuggereerd dat dochter Bristol de echte moeder zou zijn. In zijn artikel licht Scharlot zijn vermoedens toe met een aantal foto’s van Palin die moeten bewijzen dat ze er een paar weken voor de geboorte van Trig nog helemaal niet zwanger uitzag. Ook laat hij een foto zien van enkele dagen voor de geboorte van Trig waarin Palin ineens juist wel een dikke buik heeft. Kan die buik in een paar weken zo dik geworden zijn? Ook zegt Scharlot dat de dikke buik in tegenspraak is met de beweringen van Palin dat haar zwangerschap nauwelijks zichtbaar was. Zo spoort hij allerlei ogenschijnlijke inconsistenties op in het verhaal van Palin om zijn theorie te onderbouwen.

Toch is het artikel van Scharlot een klassiek voorbeeld van een samenzweringstheorie. Allerlei snippertjes informatie worden in een niet bestaand verband gezet. Kloptdatwel heeft eerder al vaak geschreven over samenzweringstheorieën en hoe ze ontstaan. Klik op de tags ‘complot’ of ‘complottheorieën’.

De theorie van Scharlot werd snel en vakkundig ontkracht in het tijdschrift Salon. Daar komt een journalist aan het woord die de zwangerschap van Palin volgde. Hij vertelt over een ontmoeting met Palin op 5 maart 2008, anderhalve maand voor de geboorte van Trig, waarin Palin hem liet zien dat ze zwanger was. Salon schrijft in een ander artikel op 22 april 2011 dat ze uitvoerig onderzoek hebben gedaan en dat er geen enkele reden is om te twijfelen aan de zwangerschap van Palin:

‘In light of the recent attention this subject has received and the considerable passion it has stirred, Salon embarked last week on an investigation of the circumstances surrounding Trig’s birth. The exhaustive review of available evidence that we conducted, along with new interviews with multiple eyewitnesses who interacted with a pregnant Sarah Palin up-close in early 2008 — most of whom had never spoken publicly about the matter before — has produced one clear conclusion: Sarah Palin is, indeed, Trig’s mother and there is no reason to suspect any kind of a coverup.

We’ve learned, for instance, that an Associated Press reporter in Alaska who was covering Palin during her pregnancy in early 2008 (before she became a national figure) thoroughly investigated rumors that the pregnancy was a hoax. The reporter directly questioned Palin about the matter in a private meeting in her Juneau office before she gave birth. Gov. Palin responded by voluntarily lifting her outer layer of clothing, offering a clear look at her round belly. The reporter quickly concluded that there was no truth to the rumors and never wrote about them’.

Palin verzet zich heftig tegen de theorie dat ze haar zwangerschap heeft gefaked. In een radio-show in 2009 zei ze er het volgende over:

‘Hey, you know, that’s a great point, in that weird conspiracy-theory freaky thing that people talk about that Trig isn’t my real son. And a lot of people say, “Well you need to produce his birth certificate! You need to prove that he’s your kid!” Which we have done’.

Sarah Palin is nog niet van deze samenzweringstheorie af. Ze heeft aangekondigd dat haar nieuwe boek veel aandacht zal besteden aan Trig en de theorieën rond zijn geboorte. Een beetje wrang is natuurlijk dat Sarah in feite een koekje van eigen deeg krijgt. Zij heeft immers de twijfels over de geboorteplaats van president Obama actief aangewakkerd.