Kloptdatwel?

De Evolutie van Telepathie volgens Rupert Sheldrake

by 9 Comments

De Evolutie van Telepathie volgens Rupert Sheldrake 1
Rupert Sheldrake (wikipedia)

Rupert Sheldrake is opgeleid als bioloog en tegenwoordig vooral onderzoeker van voornamelijk van paranormale zaken. Hieronder geeft hij een lezing aan de University of Cambridge: De Evolutie van Telepathie, dat volgens hem bestaat en daarom ook niet paranormaal zou zijn.

Helaas is Sheldrake zelf niet gefilmd maar zijn alleen zijn sheets te zien. Om niet terug te hoeven spoelen tijdens een interessant plaatje staan de sheets nog eens onder het filmpje. Laten we een paar beweringen van Sheldrake bekijken.

De Evolutie van Telepathie volgens Rupert Sheldrake 2
Het computermodel Boids modelleerde al in 1986 vogelzwermgedrag op basis van eenvoudige wetmatigheden (www.red3d.com/cwr/boids/)

Vogels in zwermen.

Sheldrake beweert dat zwermgedrag van vogels en andere dieren uitsluitend verklaarbaar is via een ‘morfogeen veld’. Via het veld zijn de dieren bewust van elkaar en daardoor kunnen ze praktisch tegelijkertijd bewegen. Aldus Sheldrake. Het zit in werkelijkheid anders. Er zijn sterke aanwijzingen dat de bewegingen van de vogels heel goed zijn te verklaren doordat de vogels volgens een bepaalde wetmatigheid reageren op kleine koerswijzigingen van andere vogels in de zwerm. Als je enkele simpele wetmatigheden van die reacties in een computermodel bouwt, produceert je beeldscherm bewegingen van vogelzwermen of scholen vissen die niet voor echt onderdoen. De morfogene velden van Sheldrake zijn kortom in het geheel niet nodig voor een goede verklaring van de beweging van zwermen. De natuurlijke verklaring is simpeler en eleganter. Een goed artikel over vogelzwermen vind je hier, in de wikipedia wordt uitgelegd hoe het vogelzwermgedrag werkt en een mooie demonstratie van een van de eerste computermodellen die vogelzwermen goed beschrijven (boids) vind je hier.

De voorspellende kat en hond. Nog een theorie van Sheldrake. Katten schijnen te kunnen voelen wanneer ze naar de dierenarts moeten en er zouden dierenartsen zijn die om die reden geen afspraken meer maken voor katten, omdat die te vaak te laat zouden zijn. De kat zou zich namelijk toch verstoppen wanneer het tijd is om te gaan. Een interessant verschijnsel en daarom werden mensen opgebeld in de omgeving van o.a. Londen met de vraag of ze weleens iets in de zin van voorspellende gaven hadden opgemerkt aan hun huisdieren. Een ruime 50% van de hondenbaasjes en een dikke 20% van katte-eigenaren bevestigde dat hun huisdier kon anticiperen op de terugkomst van een afwezig familielid. De huisdieren kregen dus voorspellende gaven toegedicht. Veel waarschijnlijker is het dat de dieren reageren op het gedrag van hun baasje. Ze voorspellen dus niet maar ze reageren op hun baasje (en die weet wel dat er iets bijzonders gaat gebeuren). Het baasje ziet het andere gedrag van het huisdier en denkt ‘mijn kat/hond weet meer dan ik kan verklaren’. Niet dus. Katten en honden kunnen misschien niet voorspellen, hun sensitiviteit wordt onderschat.

Volgens Sheldrake is het overigens niet dat katten slechter zijn in het anticiperen, ze zijn waarschijnlijk gewoon minder geïnteresseerd. De werkelijkheid is vermoedelijk dat honden meer sociale dieren zijn en daarom sterker reageren op emoties van hun baasjes….

Sheldrake is een zeer bedrijvige producent van fantastische theorieën. Vaak gaan die over onbewezen of onverklaarbare methoden van leren en informatieoverdracht. Enkele keren werd hij daarom eerder in de Skepter, het blad van Skepsis, uitvoerig besproken. Zijn theorie werd doorgeprikt dat pimpelmezen via ‘morfogenetische velden’ over grote afstanden van elkaar leren om dopjes door te pikken van melkflessen die in vroeger dagen aan straat werden gezet door de melkboer. Ook werd zijn theorie ontkracht dat mensen starende ogen in hun rug kunnen voelen. Verder werd een theorie van Sheldrake besproken dat kristallen van elkaar kunnen leren hoe ze moeten groeien besproken.

Kijk naar de presentatie en oordeel zelf of de Universiteit van Cambridge er verstandig aan heeft gedaan om een podium te bieden voor deze lezing.


Dit artikel werd geschreven door Maarten Koller en Gert Jan van ‘t Land

Goed zo Dorine!

by 52 Comments

Dorine Wiersma is cabaretière (naast gitaardocent) en heeft op dit moment een show waarin ze (in elk geval tijdens de eerste helft) zo ongeveer het hele sceptisch woordenboek m.b.t. de antroposofie gebruikt, naast een hoop andere zweeftermen. Afgelopen zaterdagavond (16 april) zag ik haar show en na afloop had ik spierpijn in mijn lachspieren, omdat mijn gezicht tussen het lachen door slechts verviel naar een dikke grijns.

Wiersma woont in Zeist, volgens haar het antroposofisch centrum van Nederland. En op de vrije school waar kinderen leren haken, volksdansen, bamboeblokfluitjes maken, vormen kinderen die niet van de ‘nieuwe tijd’ zijn, een afkorting (PDD-NOS, ADD, etc) of spannende allergie hebben, kortom, die ‘normaal’ zijn, het buitenbeentje. Iedere straat heeft wel een auralezer, een dierenfluisteraar (die voorheen alleen fluisterde met levende, maar sinds de crisis ook met overleden dieren), of een buurvrouw die adviseert ‘meer rood te dragen’ omdat dat het innerlijke blauw naar buiten brengt.

Luister even naar het liedje wat Wiersma speelde tijdens een interview bij radio RTV Utrecht, vanaf 6:22, voor een tipje van de sluier.

[audio:http://mediaplayer.rtvutrecht.nl/stream/94c55084.mp3]

Als de player niet werkt, klik dan hier.

Dorine Wiersma speelt haar show ‘Goed zo Dorine’ zo te zien alleen nog deze maand.* Dus wie de show nog wil bezoeken moet snel zijn.

Wiersma werd eerder al bekend door haar liedjes over Heleen van Rooyen en het Lid van Jan Smit.


De lange versie is hier te vinden.

* Zin aangepast om de naam van Wiersma’s show duidelijk te maken.

Oplichter gespot rond Jaarbeurs Utrecht?

by 57 Comments

Eergisteren kwam een vriendin naar me toe met het volgende verhaal:

Ik liep vandaag [dinsdag 19 april] op het plein bij de Jaarbeurs, komt er een kerel met een zwarte tulband al pratend op me af. Hij zei dat ik een vrolijk meisje was met een leuke persoonlijkheid maar dat er van binnen van alles met me aan de hand was. Ik zou volgens hem slecht slapen, niet gelukkig zijn en mensen zouden me niet begrijpen. Ondertussen drukte hij een propje papier in mijn handen. Hij zei vervolgens dat in juli alles goed zou komen en dat dat een leuke maand voor me zou worden. Vanaf die tijd zou mijn leven op rolletjes lopen.

Daarna moest ik een Engelse bloem noemen en een willekeurig cijfer onder de 5. Ik zei een roos* en het getal 3. Ik mocht het propje openmaken en tadaaa: er staat een roos op en het getal drie.

En toen vroeg hij om 3 euro, want dat zou goed zijn voor mijn karma. Ik ben toen maar doorgelopen.

* (geen idee of een roos uit Engeland komt, maar het was het eerste bloem waar ik zo snel de Engelse benaming voor wist)

Het lijkt mij zeer waarschijnlijk dat het hier gaat om een oplichter. Net zoals de email die jaren geleden mensen liet kiezen voor een “rode hamer”, ligt “rose” als Engelse bloem erg voor de hand. Het is een mooi voorbeeld van de prototypetheorie: voor een bepaald concept hebben we in ons brein prototypen opgeslagen, zodat “noem een meubel”, veel vaker ‘stoel’ zal geven dan ‘dressoir’ bijvoorbeeld. In dit geval riep ‘bloem’ een roos op en ‘Engelse bloem’ riep simpelweg de vertaling ervan op –> ‘rose’. Dat de twee woorden bijna hetzelfde uitgeproken worden zal waarschijnlijk ook wel meehelpen.
Buiten dat is de roos ook nog eens een nationaal Engels symbool en komt terug in allerlei logo’s zoals bijvoorbeeld van de Engelse rugby unie en de Labour partij, om maar wat te noemen.

En bij het noemen van een getal onder de vijf zullen veel mensen niet aan de nul denken en dan zijn er nog maar vier mogelijkheden (en trouwens, in “nee, een getal, nul is geen getal” zullen denk ik best veel mensen trappen) wat een een kans van 25% geeft om het goed te hebben. Maar mensen zijn niet echt willekeurig en uitersten worden regelmatig vermeden.

Laat me dit illustreren aan het hand van deze XKCD comic:

Oplichter gespot rond Jaarbeurs Utrecht? 3
De mouseover tekst luidt: You can do a lot better than 1% if you start keeping track of the patterns in the numbers people pick

Kom je de tulband-kerel tegen, zeg dan dus iets als “Cannabis” (om maar wat te noemen) en “1”. Hoewel ik me kan voorstellen dat hij zich daar ook wel weer uitkletst vraagt hij je hopelijk maar om 1 i.p.v. 3 euro voor je goede karma.

Acupunctuur niet altijd veilig

by 9 Comments

Acupunctuur niet altijd veilig 4
Cmdr. Yevsey Goldberg conducts an acupuncture procedure. (foto: US gov | Flickr)

Het World Health Organisation Bulletin publiceerde in december 2010 een artikel waarin drie onderzoekers inventariseren of acupunctuur altijd veilig is. Niet dus. De onderzoekers spitten drie Chinese databases met medische artikelen in de afgelopen 20 tot 30 jaar door en kwamen voor de dag met 479 ‘adverse events’ na een behandeling met acupunctuur. De nadelige gebeurtenissen werden in drie categorieën ingedeeld: trauma’s, infecties en overige. De meest voorkomende nadelige ‘bijwerkingen’ waren: pneumotorax (klaplong), flauwvallen, een bloeding in of nabij de hersenen (subarachnoide bloeding) en infecties. De patiënten met infecties herstelden allemaal. Anders was dat bij beschadigingen van hart en bloedvaten (3 patiënten overleden, 4 herstelden), subarachnoide bloedingen (35 gevallen, 3 patiënten overleden), andere vormen van hersenbloeding en klaplong (4 patienten overleden, 197 herstelden). Bekijk het overzicht hier.

De onderzoeksresultaten sluiten aan bij een eerder artikel van kloptdatwel (doodsoorzaak acupunctuur) van 31 oktober 2010. Daar werden 86 dodelijke behandelingen over de afgelopen 45 jaar gerapporteerd.

De onderzoekers sluiten hun artikel optimistisch af:

‘Various types of acupuncture-related adverse events have been reported in China. Similar events have been reported by other countries,usually as a result of inappropriate technique. Acupuncture can be considered inherently safe in the hands of well trained practitioners. However, there is a need to find effective ways to improve the practice of acupuncture and to monitor and minimize the health risks involved’.

Natuurlijk komt beschadiging door acupunctuur maar heel weinig voor. De auteurs schatten dat in China 50 tot 100 miljoen behandelingen per jaar worden uitgevoerd. Maar ja, toch jammer als je schade oploopt door een ingreep die geen bewezen voordelen heeft.

Skepter schreef eerder over acupunctuur.

 

Met dank aan het Noorse skepsis blog.

ET didn’t make it home?

by 9 Comments

Uit het nieuws van gisteren 18 april het volgende filmpje:

En weer zijn we geen steek verder gekomen: of het echt is kunnen we aan de hand van deze video niet beoordelen. Of het nep is waarschijnlijk ook niet. Ik stel me een gesprek tussen believers en eh, nouja, ‘ons’ ongeveer zo voor:

De een zal zeggen dat het absoluut niet nep kan zijn met als argument “kijk maar eens naar de details! zoiets kan je niet namaken!”. Waarop de ander zal zeggen “natuurlijk wel, heb je onlangs nog weleens een film gekeken? een beetje special effects en je hebt al geloofwaardigere aliens dan wat je hier ziet”.

Maar als het echt is, dan zou het toch heus wel heel snel door ‘de overheid’ van internet zijn gehaald, om paniek te voorkomen? Nee nee, dat doen ze juist niet omdat ze het tegenovergestelde willen doen van wat mensen denken anders zou het alleen nog maar verdachter worden.

Als het echt is, waarom is er dan geen bloed? Nou, misschien hebben deze aliens wel iets anders dan bloed.

Het is wel erg klein, zo’n smurf kan toch nooit een ufo besturen? Waarom niet, en misschien was het wel een kind of worden ze gewoon niet groter of besturen ze het helemaal niet met hun ledematen.

Wat zeggen ze eigenlijk op de video? Weet ik veel, ik spreek geen Russisch.

Ook deze video zal dus weer aangegrepen worden door voorstanders om te ‘bewijzen’ dat aliens echt de aarde al bezoeken. Net zoals tegenstanders hem zullen ‘debunken’ en proberen aan te tonen dat het nep is.

Persoonlijk zeg ik: bel me maar als er echt bewijs is, zoiets als in de films Independence Day, Contact, District 9 of  Star Trek: First Contact etc. Tot dan!