Het is hopelijk niet te missen, rechtsbovenaan de site staat heel duidelijk het logo van de 10^23 campagne. Deze linkt door naar 5 februari in de Kloptdatwel-agenda: de datum dat de Vereniging tegen de Kwakzalverij en Stichting Skepsis samen de Nederlandse 10^23 campagne organiseren. Via @Kloptdatwel zal alles direct te volgen zijn. Klik de link of de afbeelding voor meer informatie.
Binnen enkele dagen volgt er meer informatie. Volg ons op Twitter via @Kloptdatwel voor de laatste updates.
Dit bericht is eerder gepubliceerd op 23-11-2010. UPDATE 07-01-2011: onderaan de pagina staat de video van deze presentatie samen met de gebruikte powerpoint presentatie.
Dit is een samenvatting van de presentatie van Luc Bonneux op het Skepsis-congres d.d. 13 november 2010.
Luc Bonneux is epidemioloog aan het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI).
De angstindustrie oftewel “marketing by fear”.
De “tongue in cheek”-benadering van het onderwerp door Luc Bonneux werd gekenschetst door zijn opmerking dat hij door de rechtvaardigheid van God was getroffen door een griep op te lopen, alsmede de omstandigheid dat ook hij zich in een vakgebied bewoog waar deskundigen steeds minder weten van steeds meer.
Hij wees er vervolgens terecht op dat ondanks de door psychoses gevoede angst voor pandemieën de levensverwachting in ons deel van Noord-Europa in de periode van 1750 tot 2000 van rond de 35 jaar gestegen was naar 70-80 jaar voor mannen en vrouwen.
Het betoog van Luc Bonneux kwam tot de kern toen hij wees op de coalitie van wetenschappers, bedrijven en media die in de jaren 2004-2005 een hype weten te scheppen die wereldwijd leidt tot het produceren en in voorraad houden van de zogeheten NAI’s (neuramidase inhibitors) zoals Tamiflu.
Zijn kritiek geldt vooral de statistische irrelevantie van de cijfers die overheidsinstituten die over onze gezondheid waken, inzetten om het gelijk tot ingrijpen aan hun zijde te krijgen. Het zou verkwikkend zijn om vooral de Cochrane Library te raadplegen om de werkzaamheid van remedies te toetsen. Citaat: ”Laten we vooral geen hypothetische geneesmiddelen inzetten tegen een hypothetische griep (pandemie)”.
“Ook schimmige experts met onbekende belangen van de World Health Organisation spelen een dubieuze rol. De wereldgezondheidsorganisatie zal aanraden om griepremmers te stockeren, ook al is er geen bewijs van werkzaamheid, laat staan kosteneffectiviteit. In mei 2009, als het duidelijk is dat de nieuwe griep goedaardig zal verlopen, zwakken deze gezichtsloze experts de definitie van een pandemie af: iedere wereldwijd circulerende verkoudheid mag nu een pandemie worden genoemd. Daardoor worden allerhande maatregelen van kracht, die voorheen enkel golden bij ernstige ziekte, zoals het volgen van urgentieprocedures bij het ontwikkelen, goedkeuren en commercialiseren van vaccins. Het is uiteindelijk deze verandering van definitie van pandemie die de wereld minimaal 8 miljard Euro heeft gekost. Tot op de dag van heden (november 2010) is officieel onbekend wie hiervoor verantwoordelijk was.”
Vooral onbegrip is zijn deel als hij verwijst naar de varkensgriep die heerste in Australië in 2009 alwaar het verloop van de epidemie niet leidde tot een verantwoordde insteek in Nederland maar tot een investering van € 800M oftewel € 50 per hoofd. Een bedrag dat beter aan de gezondheidszorg voor de senioren had kunnen worden besteed. Nederland kan bovendien een voorbeeld nemen aan de wijze Belgische Inspectie van Volksgezondheid die de noodzaak tot vaccinaties terugbracht tot de verantwoordelijkheid van de individuele medicus.
Hij besluit zijn relaas met te wijzen op het ontstellende gebrek aan RCT’s (Randomized Controlled Trials) en dat er te weinig bewijs is voor de effectiviteit van influenzavaccinaties.
In de periode van 1998 tot 2007 zijn de kosten van het Pharma en Healthproduct lobbyen viervoudig gestegen en in de periode 1960-2002 de kosten van de gezondheidszorg bijna verhonderdvoudigd i.e. in de Benelux, Zwitzerland, VK en de VS. Dat er betere keuzes gemaakt moeten worden in de gezondheidszorg staat als een paal boven water!
Een van de oplossingen die hij aandraagt, is een instituut als het National Institute of Clinical Excellence (NICE) in het VK. dat verantwoordelijk is voor de redelijkheid van te nemen maatregelen voor patiënten, artsen, industrie en deskundigen.
Nederland!!! Waarop is het wachten??
Helaas werd de camera wegens technische problemen iets te laat ingeschakeld.
Op het meest recente Skepsiscongres was het thema samenzweringen. Hoewel het bestaan van echte samenzweringen niet ontkend kan worden, zijn ook veel beweringen over samenzweringen aantoonbare onzin en voorbeelden van paranoia. Rond de aanvallen van 9/11 is een hele industrie van samenzweringstheoretici ontstaan (de zogenaamde ‘truthers’), die 9/11 zien als een actie van president Bush en de zijnen om een aanleiding voor een oorlog te verkrijgen. De mythes hieromtrent zijn behoorlijk hardnekkig (zie bijvoorbeeld hier).
Sceptici zijn van huis uit niet meteen overtuigd van de waarheid van elke uitlating van de overheid, maar scepsis kan ook doorslaan. Een complex van toevalligheden, bestuurlijke fouten en domheden en cover-your-ass-reflexen van individuele ambtenaren kan overkomen als een veelomvattende, goed geplande samenzwering. Ook de Mexicaanse/varkensgriephype kan gezien worden als een samenzwering van de medische autoriteiten en de farmaceutische industrie om de markt voor een aantal slechtlopende antivirusmiddelen wat op te kloppen en de zakken te vullen. Een voorbeeld van deze theorie viel op het Skepsiscongres in een lezing van Luc Bonneux te beluisteren. Ik ben niet thuis op dit terrein en kan de materie moeilijk beoordelen, maar de lezing leek goed onderbouwd.
Hoe makkelijk men echter als leek valse beschuldigingen kan uiten, blijkt uit een bespreking van het boek “Dossier Mexicaanse griep” (NRC Handelsblad10 december 2010). De medische redacteur van NRC Handelsblad, Wim Köhler, haalt fel uit naar de auteur, Daan de Wit. Deze verwart het emulgeermiddel polysorbaat 80 dat in de griepinjecties als hulpstof gebruikt wordt, met het uit de sportwereld bekende middel EPO waar het eveneens als hulpstof ingezet wordt. In artikelen over EPO wordt deze hulpstof vaak tussen haakjes achter EPO vermeld, waardoor het voor een niet-ingewijde lijkt also het synoniemen zijn. De Wit vermeldt in het boek de bijwerkingen van EPO om te waarschuwen voor de griepinjecties. Onnodig te zeggen dat dit soort onzin op het internet tot op het eind der dagen zal blijven circuleren en als absolute wijsheid zal worden beschouwd. Het staat tenslotte in een boek en is dus waar, niet?
Kortom, scepticisme is prima, zolang we ook maar sceptisch op de sceptici blijven. Hoor en wederhoor blijven belangrijk.
Het Swift blog, van de JREF, schreef over onzin-producten vanuit het perspectief van de marketing.
As a marketer who happens to be a skeptic and to have been cursed with a conscience, I have encountered and declined my share of earning opportunities with said other kind.
There was, for instance, the video producer who wanted me to script a direct response TV commercial for a mineral which, when placed in a refrigerator, allegedly made food last longer. Intrigued, I asked if the product worked. “No,” he said, “but that’s what we’re claiming.” I sent him on his way.
(…)
There was the software that claims to but doesn’t predict stock prices. The dial-an-astrologer company. The not-for-profit organization whose mission is the disenfranchisement of all who are not white, middle-aged, male, straight, ultra-conservative and, of course, right-wing Christian. The weight-loss hypnotherapist.
Lees het volledige artikel hier.
De TED-website geeft een prima beschrijving van het optreden van Randi: “Legendary skeptic James Randi takes a fatal dose of homeopathic sleeping pills onstage, kicking off a searing 18-minute indictment of irrational beliefs. He throws out a challenge to the world’s psychics: Prove what you do is real, and I’ll give you a million dollars. (No takers yet)”.