“Zo fijn als keiharde wetenschap in een peer reviewed tijdschrift een mooie publicatie heeft waarin de wetenschappelijkheid van homeopathie ‘bewezen’ wordt!” berichtte Gio Meijer gisteren juichend op LinkedIn. Meijer is voorzitter van de vakgroep homeopathie van de AVIG, dus zeg maar de huidige hoogste hotemetoot onder artsen die er ook nog homeopathie bij denken te kunnen doen.
[Read more…] about Keiharde dode mus voor homeopatenGezondheid
Hortus Alkmaar: prachtige natuur en onbewezen ideetjes
Vroeger
Toen VSM in 2011 haar productie naar Duitsland verplaatste bleef hun fabriekstuin, die ze in 1981 gebouwd en door de jaren heen hadden uitgebreid, in Alkmaar achter. Een paar weken terug ben ik er wezen kijken om te zien wat de Stichting Hortus Alkmaar ermee gedaan heeft.
VSM (Voorhoeve-Schwable-Merk) is een in 1965 ontstaan bedrijf door het samengaan van twee bedrijven die gespecialiseerd waren in de pseudowetenschap homeopathie. Vooral in de jaren ‘90 vonden hun veelal homeopatische producten grote aftrek. Maar de middelen verkochten minder toen in 2012 definitief werd geoordeeld dat de producten alleen met wetenschappelijk bewijs gezondheidsclaims mochten maken. Dit is op Kloptdatwel toentertijd behandeld, onder andere hier. Tegenwoordig richt VSM zich op marketing en sales.
[Read more…] about Hortus Alkmaar: prachtige natuur en onbewezen ideetjes
Paraview geen onschuldig vermaak
In het weekend van 14 en 15 oktober daalde de temperatuur, en de Paraview-beurs streek neer in de sportzaal van de Hoornse Vaart in Alkmaar. Paraview houdt dit soort beurzen al meer dan 25 jaar en is in de weekenden vaak in een andere stad te vinden.
Opmerkelijk was dat er gelijktijdig ook een reptielenbeurs was. Dit lijkt te verwijzen naar het samengaan van complottheorieën met spiritualiteit, beter bekend als ‘conspirituality’. Bij nader onderzoek bleek het echter om normale soorten reptielen (en vogelspinnen) te gaan en niet om de mensachtige reptielen die worden genoemd in complottheorieën, zoals die van David Icke. De reptielenbeurs werd in ieder geval op zondag beter bezocht dan de Paraview-beurs.
Wim Hof en zijn bedrijf hebben een claim van 67 miljoen dollar aan de broek
Scott Carney is een onderzoeksjournalist die jaren geleden ging uitzoeken wat de Wim Hof Methode nu eigenlijk voorstelt. Hij begon met een skeptische insteek, maar raakte tot zijn eigen verwondering overtuigd van de voordelen van de methode en past er zelf tot op de dag van vandaag onderdelen van toe. Hij schreef er ook een boek over: What Doesn’t Kill Us. Toch sluit hij zijn ogen niet voor kritiek op de methode en de mogelijke gevaren. In een zeer recente video gaat hij diep in op één van die gevaren, namelijk het combineren van Hofs ademhalingstechniek met (onder water) zwemmen. Meerdere sterfgevallen door shallow water blackout worden met de toepassing van de Wim Hof Methode in verband gebracht.
Het risico is al zeker sinds 2016 bekend en het bedrijf van Wim Hof, Innerfire, claimt er altijd voor te waarschuwen dat dit risico bestaat en dat je dus niet in je eentje te water moet gaan als je de ademhalingstechniek toepast. Carney laat echter met videobeelden zien dat Wim Hof lang niet altijd zo voorzichtig is. In zijn video die twee weken terug online verscheen, heeft Carney het over 13 sterfgevallen waarmee hij inmiddels bekend is die mogelijk met toepassing van de methode verband houden. Inmiddels heeft er al weer meer verzameld, meldt hij op Twitter.
De vader van een van de slachtoffers is zelf letselschadeadvocaat en is in december vorig jaar een civiele procedure gestart, oa tegen Wim Hof en zijn bedrijf Innerfire, waarin hij maar liefst 67 miljoen dollar eist. Tsja, het is wel de Verenigde Staten en aansprakelijkheid zal wel lastig te bewijzen zijn. Ook kan de zaak wel even duren, eerste zitting staat gepland voor januari 2024. Desalniettemin kan deze zaak het imago van Hof flink aantasten. Belangrijkste doel van de eiser is dat Hof promotie van zijn methode in de VS moet staken.
Het stuk over de rechtszaak begint vanaf 45:00. De reactie van Wim Hof op de kwestie richting Carney geeft weinig vertrouwen dat hij het serieus neemt, en zit stampvol complottheorieën (zie de screenshots onder aan deze post).
Op zijn Twitteraccount laat Carney weten dat hij na het publiceren van deze video wordt lastiggevallen, vermoedelijk door de zoon van Wim, Enahm Hof, die het zakelijke brein van de familiebusiness is. Dat klinkt mij wel enigszins bekend in de oren. Toen ik hier in 2015 onthulde dat een beklimming van de Kilimanjaro niet zo succesvol was verlopen als het bedrijf van Hof deed voorkomen, kreeg ik ook wat vervelende dingen over me heen van hem. Dat draaide overigens later iets bij toen ik mijn uitgebreide stuk in Skepter over de Wim Hof Methode publiceerde.
De reactie van Wim Hof op vragen mbt de rechtszaak door Carney (screenshots uit de video, vanaf 47:50).
Toevoeging: Carney heeft nog een latere video over de eerste officiële zet van Hof in de rechtszaak.
Voor wie liever leest over waar de rechtszaak over gaat: Iceman Wim Hof Is being Sued for the Death of a California Teenager (ook gebaseerd op wat Carney onderzocht)
Skeptisch reageren, Brandolini, hoe-zit-het-dan-metterij, en kosten & baten
Een reactie op Twitter op een recent artikel over homeopathie en pseudowetenschap toont verschillende sceptische concepten. Allereerst is er de wet van Brandolini, die stelt dat het meer moeite kost om onzin te weerleggen dan om te produceren. Dit is een internetwet uit 2013. De reactie op Twitter van MM DC bestaat uit drie zinnen en een emoji, terwijl deze tekst als reactie veel uitgebreider is. Het is belangrijk om na te denken over waar je als skepticus je tijd aan wilt besteden. Ik vind het persoonlijk de moeite waard, omdat de besproken punten ook voor andere doeleinden gebruikt kunnen worden dan alleen als reactie. Bij het bespreken van onbewezen ideetjes over geneeskunde, zal je namelijk vaak dezelfde vragen en redeneringen tegenkomen.
Het tweede punt is dat sceptici zich bewust zijn van drogredenen. Het artikel waarop MM DC reageerde gaat over hoe je pseudowetenschap kunt herkennen aan de hand van wetenschapsfilosofie en de toepassing daarvan op informatie van websites over homeopathie. Er wordt niet gesproken over de schadelijkheid van homeopathie als criterium om wetenschap van pseudowetenschap te onderscheiden, noch wordt dit behandeld in de bespreking van de informatie op de homeopathiesites. De eerste vraag lijkt daarom een ander onderwerp te introduceren. De tweede en derde vragen lijken echter een ander doel te dienen, namelijk om de auteur te verwijten dat hij dit onderwerp niet bespreekt. De redenering is als volgt: als reguliere medicijnen meer doden veroorzaken dan homeopathie, dan zouden we het moeten hebben overd dat wat meer doden veroorzaakt. Dit is een drogreden, genaamd whataboutism of hoe-zit-het-dan-metterij. Dit houdt in dat iemand jou beschuldigt of verdacht maakt dat je met een bepaald onderwerp bezig bent terwijl je iets anders verzwijgt of het niet belangrijk vindt. Maar niemand kan over alles schrijven, zoals skepticus Maarten Boudry uitlegt op zijn website. Bovendien was de schadelijkheid van homeopathie geen onderdeel van het artikel waarop werd gereageerd, omdat het niet werd genoemd in de wetenschapsfilosofie en de informatie van de homeopathiesites. Daarom vind ik het legitiem om dit onderwerp niet te behandelen in het artikel waarop wordt gereageerd.
Sommige mensen zien vragen over de veiligheid van homeopathie ten opzichte van reguliere geneeskunde ook als een soort goedkeuring van homeopathie. Maar als je de vergelijking maakt moet je niet alleen naar de cijfers te kijken. Je moet ook rekening houden met hoeveel mensen elk van deze behandelingen gebruikt. Homeopathie wordt bijvoorbeeld gebruikt door slechts 2 tot 4 procent van de bevolking in Nederland. Er is ook sprake van onderrapportage van de schadelijkheid in beide praktijken, wat het beeld kan vertekenen.
Harriet Hall maakt in de Skeptical Inquirer van nov/dec 2014 een ander belangrijk punt. Ja, homeopathie zal minder doden door medicatie hebben, maar wat zijn de voordelen? Je wilt niet alleen een veilig middel hebben, maar je wilt ook van je kwaal afkomen. De kosten en baten analyse van homeopathie vallen volgens Edzard Ernst negatief uit. Hoewel de kosten laag zijn, is er geen goed bewijs dat homeopathie geneest. En uit onderzoek blijkt dat er zowel directe als indirecte schade is bij het gebruik van homeopathie. Als een middel niet geneest zal elk nadeel er één teveel zijn.
(titelafbeelding: Akshay Gupta | Pixahive)