Altijd lastig: wie te volgen voor je spirituele behoeften? Zonder goeroe ben je als Neil Armstrong zonder maan om op te landen. Of als Lance Armstrong zonder drugs, die je pretendeert niet te gebruiken. Een paar handige tips bij het zoeken naar een goeroe van een ware kenner van het spirituele leven, J.P. Sears. Aflevering 4 van zijn Youtube-reeks Ultra Spiritual Life:
Meer wijsheid is te vinden op zijn Youtube-kanaal. Volg ‘m!
De website NOS meldde dat een traditionele medicijnman in Zuid-Afrika een massagraf had ontdekt nadat die het gevoel had gekregen dat er ‘geesten rondwaarden’. Ook Zuid-Afrikaanse kranten brachten dit nieuws (hier een voorbeeld).
De werkelijkheid ligt vermoedelijk genuanceerder. Het massagraf was een publiek geheim uit de tijd van de apartheid, bericht de Zuid-Afrikaanse IOL: ‘The
burial of bodies of prison labourers on a South Coast farm was apparently an
open secret in the community. ‘Growing up, we knew
there were prisoners working there; they served their sentences there and when
it was over, they would be dealt with and buried there’ zegt een lokale bewoner in de krant. Dat een medicijnman (door de krant aangeduid als ‘sangoma’, ofwel waarzegger) geesten aanwijst als de tipgever kan wel eens het gevolg zijn van angst, zelfs al die jaren na het einde van de apartheid. IOL: ‘Despite the fact the owner of the farm is dead and the farm was sold to the Illovo Sugar Group almost 30 years ago, people still wanted to speak anonymously for fear of their lives’. Ook de sangoma wilde niet met de krant spreken. Via Pepijn van Erp. GJvtL.
Vijf sangoma’s (Wikipedia Commons)
MAM en MAMAM
Op 23 mei 2015 gaat de protestbeweging March Against Monsanto (MAM) voor de vierde keer wereldwijd de straat op, om te protesteren tegen o.a. het gebruik van genetisch gemodificeerde organismen (GGO’s) en de bedrijven die ze produceren. Hierbij wordt de aandacht vooral gericht op Monsanto, een bedrijf dat zowel GGO’s als pesticiden maakt.
Hoewel het goed is dat consumenten zich meer aantrekken van wat er met hun voedsel gebeurt, lijkt MAM door te slaan in de verkeerde richting. De meeste claims worden niet onderbouwd, en lijken alleen te dienen om de mensen te overtuigen van hun naturalistische dwaling. Ik was dan ook blij om te horen dat een groter wordende groep de claims van MAM in twijfel trekt, en op zoek gaat naar de wetenschap achter deze claims. Het gevolg is dat er dit jaar voor het eerst een tegengeluid op gang is gekomen, in de vorm van de March Against Myths About Modification (MAMyths). Deze groep probeert met behulp van grondig onderzoek en bewijs te laten zien dat de claims van MAM aangaande GGO’s ongegrond zijn.
Wat zijn GGO’s?
Volgens de World Health Organization (WHO) worden GGO’s gedefinieerd als organismen waarvan het genetisch materiaal (DNA) op een manier is aangepast, die niet voorkomt tijdens natuurlijke voortplanting en recombinatie. Deze techniek maakt het mogelijk om specifieke genen over te brengen tussen organismen die normaal gesproken niet samen voortplanten (World Health Organization, 2014). Een bekend voorbeeld van zo’n introductie van een gen, vinden we in de diabeteszorg. In de jaren ’80 is het onderzoekers gelukt een synthetisch kopie van het menselijk gen voor insuline in te brengen bij een E. coli bacterie. Hierdoor werden mensen met diabetes niet langer afhankelijk van dierlijke insuline, een vorm die relatief veel allergische reacties veroorzaakte. Na me hier opnieuw in verdiept te hebben, bleek dat dit verschil te maken had met de zuiverheid van de insuline. De Cochrane Metabolic and Endocrine Disorders Group kwam na een review tot de conclusie dat gezuiverde varkensinsuline niet meer allergische reacties geeft dan de semi-synthetische variant.
In plaats daarvan beperk ik me maar tot niet-medische toepassingen van GGO’s, zoals de Arctic Apple. Deze appel is door Okanagan Specialty Fruits aangepast zodat hij niet bruin wordt als hij gesneden wordt of beschadigd raakt. Ik heb mensen al horen zeggen dat dit een oplossing is voor iets dat geen probleem was, maar volgens de Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO) gaat jaarlijks éénderde van het geproduceerde voedsel verloren. Nou zal deze appel niet direct een grote impact hebben op dit cijfer, maar het is wel een nobel streven om dit afval tegen te gaan. Hetzelfde principe is nu door Simplot ook toegepast in een aardappel genaamd “Innate Potato”.
Een ander voorbeeld is Golden Rice, een product van Syngenta dat genetisch gemanipuleerd is, zodat het een hoge mate van beta-caroteen (een bron van vitamine A) bevat. WHO schat dat er jaarlijks tussen de 250.000 en 500.000 kinderen blind raken door een vitamine A tekort. Twaalf maanden later is de helft van hen al gestorven. Dit gebeurt met name in Afrikaanse en Aziatische derdewereldlanden waar het voedsel voornamelijk uit rijst bestaat, een voedingsbron met een minieme hoeveelheid micronutriënten. Dagelijkse consumptie van Golden Rice zou het vitamine A niveau in het lichaam in stand kunnen houden en de gevolgen van vitamine A deficientie terug kunnen dringen. Ondanks dat Golden Rice klaar is voor gebruik, wordt het nog steeds niet toegepast door boycots van instanties zoals Greenpeace, die beweren dat Golden Rice een gevaarlijke en onverantwoorde oplossing is. Aangezien Golden Rice geen luxe product is, maar bij kan dragen aan het redden van levens, heeft onderzoekers van o.a. de Cambridge universiteit onderzocht wat deze vertraging inmiddels heeft gekost. In de tien jaar na de voltooiing van Golden Rice heeft de boycot van o.a. Greenpeace alleen in India al 1,4 miljoen levensjaren [*] en 1,7 miljard dollar aan overheidsgeld gekost. De GGO discussie heeft dus niet alleen een impact op westerse boeren en multinational bedrijven, maar ook op de minderbedeelden.
Het is overigens wel belangrijk om te onthouden dat de introductie van Golden Rice niet betekent dat de politieke, economische en culturele problemen van deze landen genegeerd kunnen worden. Maar net als andere GGO’s is het wel een hulpmiddel. Een hulpmiddel dat in dit geval tevens de regie in de handen van de boeren zelf legt, door de zaden kosteloos zonder extra kosten te verspreiden onder arme boeren (minder dan $10,000 aan inkomsten per jaar).
Veiligheid
Er zijn dus wel voordelen te halen uit het genetisch modificeren van organismen. Maar is het ook veilig? Als we naar de wetenschappelijke consensus kijken dan is het antwoord vrij kort. Tienjarig onderzoek van de EU, een meta-analyse met 1783 onderzoeken, de (tot dusver) verzamelde onderzoeken van de non-profit organisatie Biology Fortified, Inc., en een 15-jarig onderzoek naar de gezondheid en productie van veedieren in Amerika tonen allemaal aan dat GGO’s geen gevolgen hebben voor de gezondheid of het milieu. Het bewijs dat aangeleverd wordt tegen GGO’s is op zijn best niet herhaalbaar (Het Gab-Alla et al., 2012 onderzoek is bijvoorbeeld door zowel het EFSA GMO Panel als het GRACE project ontkracht), en op zijn slechtst bewust misleidend (Seralini et al., 2012, Carman, et al., 2013). Het Seralini onderzoek klinkt waarschijnlijk wel bekend in de oren, aangezien het al een keer door Kloptdatwel is behandeld.
Het is dan ook niet verbazingwekkend dat een recentelijke opinie peiling onder de wetenschappers van de non-profit organisatie AAAS (American Association for the Advancement of Science) aantoonde dat de overeenstemming over de veiligheid van GGO’s (88%) vrijwel gelijk is aan die over klimaatsverandering (87%). Voor wie zich overigens, net als ik eerder, afvraagt waarom de mening van de AAAS ertoe doet, deze organisatie wordt wereldwijd erkend, en is tevens de uitgever van het wetenschappelijke vakblad Science.
Toch trekt MAM 23 mei weer ten strijde tegen GGO’s en Monsanto. Het grootste deel van de MAM protestanten heeft geen kwaad in de zin, maar is simpelweg verkeerd geïnformeerd. De fact-checking videos van Myles Power over de vorige MAM in Nottingham laten zien dat veel mensen MAM (en soms andere anti-GGO pagina’s) als enige informatiebron gebruiken, en dus niet op de hoogte zijn van de daadwerkelijke wetenschappelijke consensus (#1; #2; #3).
De biotechnologie kampt dan ook niet met wetenschappelijke maar vooral met maatschappelijke weerstand. Deze weerstand wordt voor een groot deel veroorzaakt door de biologische (organic) industrie. Onderzoek door Academics Review naar de Amerikaanse biologische industrie concludeert dat de consument systematisch op het verkeerde been wordt gezet door conventionele en genetisch gemodificeerd eten af te schilderen als minder gezond of zelfs gevaarlijk. De 2,5 miljard dollar die jaarlijks gespendeerd wordt door de biologische lobby heeft dan ook weinig te maken met kwalitatief beter eten, en vooral met marketing voor hun eigen product.
Het is dus belangrijk dat de wetenschap weer een stem krijgt, en de March Against Monsanto 2015 is daar een prima begin voor. Ik zal zelf sowieso aanwezig zijn bij één van de Nederlandse MAM evenementen, maar de boodschap komt natuurlijk alleen over als het tegengeluid ook te horen is. Daarnaast heb ik nog nooit iets dergelijks georganiseerd, en heb ik geen idee wat hier allemaal bij komt kijken. Vandaar dat ik hoop dat er ook in Nederland geïnteresseerden zijn die zich storen aan de pseudowetenschap, en die van zich willen laten horen.
Dit is de oproep vanuit Amerika. Zal het ons ook in Nederland lukken om kennis en wetenschap te verspreiden onder de MAM aanhangers (en de media)? Degenen die geïnteresseerd zijn, kunnen mij een mailtje sturen, of een bezoekje brengen aan de Facebook-pagina.
[*] Levensjaren worden berekend als het aantal doden maal de standaard levensverwachting (in jaren) op de leeftijd van het overlijden.
We berichtten eerder dat de website van SG in Delft op zwart stond na ophef over een SG-lezing (op maandag 16 maart) waarin homeopaten een kritiekloos podium wordt geboden. Inmiddels is de website gedeeltelijk ‘hersteld’ en verwijst deze nu automatisch naar de facebook-pagina van SG Delft waar nog steeds dezelfde teksten zijn te vinden over de homeopathie-lezing die eerder op de website van SG waren te zien. De kans lijkt ons groot dat er sprake was van een toevallige samenloop van omstandigheden.
Ik ben wel benieuwd hoe de universiteit in Delft denkt over de lezing en de onzintekst op de website van SG in Delft waarin ten onrechte wordt beweerd dat wetenschappelijk onderzoek bewijst dat homeopathie net zo werkzaam is als reguliere geneesmiddelen en dat onderzoek dat homeopathie diskwalificeert zou berusten op bedrog.
Wij houden ons liever bij de conclusie die de Australische National Health and Medical Research Council vorige week publiceerde: ’there were no health conditions for which there was reliable evidence that homeopathy was effective. No good-quality, well-designed studies with enough participants for a meaningful result reported either that homeopathy caused greater health improvements than placebo, or caused health improvements equal to those of another treatment’. Pepijn van Erp legt op rbutr verder uit hoe het zit. GJvtL.
Het was een opmerkelijk berichtje in de lokale media. In Zeist zou een gezondheidsactivist binnenkort een kliniek openen waarin complementaire en alternatieve behandelingen bewust buiten de deur worden gehouden. Bij nadere beschouwing bleek een oude bekende aan het werk te zijn geweest: Health Hunk Paul Kramer, voormalig makelaar, thans kruisvaarder tegen gifstoffen in natuurlijke producten en anti-homeopathieprofeet. Tijd voor een gesprekje.
Paul, waarom deze kliniek?
Ik merkte in mijn directe omgeving dat het bekende ZonMw-rapport over complementaire zorg uit 2014 er hard ingehakt heeft. Zo durft mijn bejaarde buurvrouw niet meer naar de huisarts omdat ze bang is dat hij haar verplicht naar yoga zal sturen. En mijn neef is laatst gevlucht uit een ziekenhuis in het oosten van het land. Dat liet acht uur per dag Afrikaanse trommelaars rondom de bedden dansen. Patiënten zouden door deze muziektherapie sneller het ziekenhuis verlaten. Ja, dat klopte wel, niemand wilde in die herrie liggen. Ik denk dat mijn kliniek in een grote behoefte voorziet: mensen willen gewoon echte zorg , zonder allerhande hocuspocus.
Heeft de recente inventarisatie van complementaire zorg in Nederlandse zorginstellingen nog een rol gespeeld bij je plannen?
Dat kun je wel stellen. Ik ben daar enorm van geschrokken. In maar liefst 2,2 procent van de Nederlandse ziekenhuizen wordt acupunctuur of therapeutic touch aangeboden! En dan kan je wel zeggen dat het eigenlijk maar 1,1 procent acupunctuur is omdat van verouderde informatie op een website werd uitgegaan, en dat één van die twee ziekenhuizen dus helemaal geen acupunctuur aanbiedt, en dat in een Haags ziekenhuis maar één verpleegkundige luchtmassages geeft en dat bij nadere beschouwing toch nergens osteopathie wordt aangeboden, laat staan natuurgeneeskunde, homeopathie of antroposofische toverbehandelingen, maar mijn conclusie blijft dat het allemaal héél erg is. Dus ja, dat speelde zeker een rol bij mijn beslissing een 100 procent CAM-vrije kliniek te openen.
En waarom Zeist?
Puur toeval. Er kwam daar gewoon een mooi pand vrij, tegenover de Triodos Bank.
Wat verwacht je te bereiken met deze kliniek?
In elk geval een flinke reductie van de zorgkosten. Uit onderzoek van de wetenschappers Kooreman en Baars blijkt immers dan jongeren tot 24 jaar veel duurder uit zijn bij een homeopaat. De kosten kunnen tot 100 euro hoger zijn! 75-plussers zijn meer dan 80 euro duurder uit. Dan heb ik het natuurlijk nog niet eens over de grote gezondheidsschade die homeopaten aanrichten met hun genetisch gemodificeerde heksenbrouwsels vol destructieve frequenties. Ik beschrijf het allemaal in mijn boek Homeopathy: Weapons of Mass Dilution waarin staat dat…
Ja, ja, dat verhaal kennen we. Maar vertel eens waarom de kliniek nog niet open is.
Kwaliteit kost tijd. En geld. Op dit moment hebben we nog onvoldoende personeel. We zijn al geruime tijd in onderhandeling met vooraanstaande figuren uit de medische wereld. Er gaan hele grote dingen gebeuren, we gaan een paar heel grote namen vastleggen en verzekeraars enthousiast maken. Tot die tijd kan ik alleen zeggen dat ik de kliniek als directeur ga leiden, en mijn vrouw Antje Kramer-Braadslee penningmeester wordt.
Na het interview toch de casus maar eens voorgelegd aan Pepijn van Erp, bestuurslid van Stichting Skepsis. Volgens Van Erp is het een illusie dat de kliniek van Kramer 100 procent CAM-vrij is. Van Erp:
“Kramer is een tamelijk verknipt figuur dat denkt dat homeopathie autisme veroorzaakt. Om zulke homeopathy induced autism – zoals hij dat noemt – te bestrijden heeft hij de controversiële HOSTOP-therapie ontwikkeld. Dat staat in steenkolenengels voor Homeopathic Overload Syndrome Termination Official Panacea. Kramer meent dat je homeopathische middelen eindeloos moet verdunnen zonder te schudden en dan de aldus gezuiverde drankjes op suikerpilletjes moet druppelen en aan autistische kinderen kunt toedienen. Het is gewoon kwakzalverij, net als CEASE-therapie en MMS-kuren.”
We moeten de kliniek van Paul Kramer dus maar goed in de gaten houden. Als die ooit opengaat tenminste.