Heb je ook goede voornemens voor 2011 zoals afvallen, meer sporten en een gezonder leven? Het weblog informationisbeautiful.net helpt je met een regelmatig geupdate overzicht van nut en onzin van voedingssuplementen. Hieronder vind je de statische versie. Je kunt ook naar een interactieve versie, waar je per supplement een toelichting kunt krijgen. Je kunt ook het bijbehorende googledoc bekijken. Een plezierig en positief 2011 gewenst!
Echinacea werkt niet. Dat schrijft Jan Willem Nienhuys in het Skepsis Blog. Jan Willem bespreekt de conclusies van een recent wetenschappelijk onderzoek van Bruce Barrett (zie foto). Barrett had al eerder een onderzoek gedaan waaruit duidelijk werd dat Echinacea niet werkt. Nu heeft hij dit opnieuw onderzocht en hij trekt dezelfde conclusie.
Veel verkouden mensen kopen een echinaceapreparaat. Nut en noodzaak hiervan staan al lang ter discussie. De wikipedia schrijft dat sommige onderzoeken laten zien dat echinacea wel helpt en dat andere onderzoeken geen enkele werkzaamheid opleveren.
Enkele citaten uit het Skepsis blog:
“Er was geen verschil tussen de groepen [die wel en niet echinacea kregen]. Preciezer: de personen die het geblindeerde verum [echinacea] kregen waren gemiddeld een halve dag korter ziek dan degenen die het placebo kregen, maar het verschil was niet statistisch significant”. … “Tussen de ongeblindeerde en de geblindeerde Echinacea-slikkers was het verschil nog kleiner, maar de ongeblindeerde [echinacea] slikkers waren 0,34 dagen langer ziek”. … “De onderzoekers keken ook naar het effect op het immuunsysteem, maar ook daar werd niets gevonden”.
Je kunt ook een VIDEO bekijken waarin Bruce Barrett uitleg geeft.
http://tuxstream.media.hslc.wisc.edu/video-links/80.101.121.176_-ime-2007-09.04.07Barrett-Barrett_Forum-med.mov
Jomanda is in hoger beroep vrijgesproken door het Hof. Dat meldde nos.nl op 17 december 2010. Jomanda stond terecht voor haar betrokkenheid bij de dood van actrice Sylvia Millecam. De NOS lichtte eerder de eis van het Openbaar Ministerie als volgt toe:
“Volgens het OM heeft Jomanda een grote rol gespeeld in de overtuiging van Millecam dat ze geen borstkanker had, maar een bacteriële infectie. Ook twee alternatieve artsen bevestigden dat. Hun handelen leidde volgens het OM tot het uitstellen van een adequate behandeling met uiteindelijk de dood als gevolg”.
Het Hof heeft de redenering van het OM dus niet gevolgd. De uitspraak van het Hof is te vinden op rechtspraak.nl. Op 16 november beschreven we in kloptdatwel in het kort de voorgeschiedenis, klik hier.
Het Hof licht toe dat alleen beoordeeld is of Jomanda opzettelijk de gezondheid van Millecam heeft benadeeld. Lichtere vergrijpen zoals gezondheidsschade door schuld konden niet worden beoordeeld omdat deze al waren verjaard. Omdat het Hof niet bewezen acht dat Jomanda Millecam heeft afgehouden van reguliere zorg, komt het Hof tot de conclusie van vrijspraak. De uitspraak wordt verder als volgt toegelicht:
“Het hof heeft vastgesteld dat de wet (in het bijzonder de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg) niet verbiedt dat een niet-arts raad en bijstand geeft op medisch terrein. Dat mag zelfs als die persoon totaal niet medisch deskundig is, zoals Jomanda. Dit mag alleen zolang door haar raad en bijstand maar geen (aanmerkelijke kans op) schade aan de gezondheid wordt veroorzaakt. Het risico op schade door advies van een niet-arts is bij een ernstige ziekte in het algemeen groot. Ook bij Jomanda – die zichzelf genezend medium noemt – is dat zo, omdat zij op medisch gebied in het geheel niet deskundig is”. … “Als een alternatief genezer bij zijn adviezen tegelijk adviseert een arts te bezoeken, zal – ook al zijn die adviezen op zichzelf mogelijk schadelijk – niet snel sprake zijn van een opzettelijke benadeling van de gezondheid”.
Twee alternatieve artsen zijn wel veroordeeld tot een voorwaardelijke straf voor hun betrokkenheid bij de dood van Millecam. Skepsis en de Vereniging tegen de Kwakzalverij waren van mening dat Millecam keer op keer was voorgehouden dat ze niet aan kanker leed. Millecam raakte hiervan overtuigd en dit heeft tot haar dood geleid omdat ze zich onttrok aan de juiste behandeling.
Het is te hopen dat de uitspraak er toe leidt dat in de Wet betere waarborgen worden opgenomen om patiënten van alternatieve behandelaars te beschermen. Het lijkt ons dat die bescherming op dit moment behoorlijk tekort schiet.
Voor wie meer achtergronden wil – op het Skepsis blog heeft Jan Willem Nienhuys een overzichtsartikel over de zaak Millecam geschreven, klik hier.
De Officier van Justitie heeft in hoger beroep 1 jaar voorwaardelijk geëist tegen Jomanda. Dat meldt de website van de NOS. Jomanda staat terecht vanwege de dood van de actrice Sylvia Millecam. De NOS schrijft:
“Volgens het OM heeft Jomanda een grote rol gespeeld in de overtuiging van Millecam dat ze geen borstkanker had, maar een bacteriële infectie. Ook twee alternatieve artsen bevestigden dat. Hun handelen leidde volgens het OM tot het uitstellen van een adequate behandeling met uiteindelijk de dood als gevolg”.
Eerder was Jomanda vrijgesproken. Het OM is hiertegen in beroep gegaan (lees hier het bericht van de NOS). In 2008 gelastte het Hof in Amsterdam het OM om vervolging tegen Jomanda in te stellen. De Stichting Skepsis en de Vereniging tegen de Kwakzalverij hadden bij het Hof bezwaar aangetekend tegen een eerdere beslissing van het OM om Jomanda niet te vervolgen (lees hier het bericht van de NOS).
Bron illustratie voorpagina: NOS
Vroeger, voor de zegetocht van Internet, werd informatie gefilterd door deskundigen en autoriteiten. De mainstream media, zoals in Nederland de kwaliteitskranten en het NOS Journaal, gingen (en gaan nog steeds) vaak te rade bij deskundigen. Maar steeds meer mensen zoeken hun informatie op het internet. Steeds meer mensen vertrouwen op de resultaten van een google zoekopdracht. Ze komen dan snel bij onzin sites. En die zien er vaak gelikt en betrouwbaar uit. Kijk zelf eens op deze twee sites en beoordeel of het uiterlijk van de sites iets zegt over hun betrouwbaarheid: de website van de vereniging kritisch prikken (die vaccinaties wil ontmoedigen) en de website van KWF Kankerbestrijding. Beide kwamen naar boven bij een google search naar het vaccinatie programma tegen HPV bij meisjes.
Internet draagt ook bij aan versnippering in de samenleving. Tegenwoordig zijn er in veel mindere mate dan vroeger centrale bronnen meer waar iedereen naar toe gaat voor informatie. Iedereen heeft in no-time een gelikte website in de lucht en bedient zijn eigen achterban. ‘Kloptdatwel’ is een voorbeeld. Maar ook dubieuze claims worden op die manier goed verspreid. Kijk eens naar de website van de kritische prikkers (opgericht door homeopathen) en trek je eigen conclusie. Iedereen heeft zijn eigen website en zijn eigen gelijk. Dat verklaart mede het succes van websites die gevaarlijke onzin verkopen.
Internet geeft op die manier ruim baan aan de verspreiding van complottheorieën. Herinner je je nog de golf van complotdenken die over Nederland spoelde in het kader van de vaccinaties tegen de varkensgriep? De overheid zou ons willen inenenten met nano-chips. Ook de succesvolle campagne van de vereniging kritisch prikken tegen inenting van meisjes tegen het HPV virus deed regelmatig een beroep op complotdenken. Voor meer informatie over inentingen en complotdenken: zie dit NOS artikel en dit artikel uit Skepter.
In de NRC werd enkele maanden geleden uitgelegd dat internet de sociale controle heeft uitgeschakeld die vroeger tegenging dat onzin zich snel kon verspreiden. Als iemand in de dorpskroeg onzin orakelde werd de betreffende persoon gevraagd of het niet eens tijd was om naar huis te gaan. En daarmee was het afgelopen. Nu wacht thuis het weblog.
Het zou goed zijn als op school zou worden uitgelegd hoe je bij betrouwbare informatie kunt komen en hoe je onzin kunt herkennen. We benaderen deze uitdaging alsof internet niet bestaat. We hebben nog veel te weinig in de gaten hoe belangrijk het is dat we internet weerbaarheid leren. Kennis en betrouwbare informatie zijn immers de fundamenten van onze samenleving.
Ook zou het goed zijn als instanties die betrouwbare informatie verspreiden zich meer zouden verdiepen in de spelregels van de internetsamenleving. Dat zou een mislukking zoals die van de HPV-vaccinatiecampagne in 2009 kunnen voorkomen. Toen raakten veel meiden en ouders aan het twijfelen over de veiligheid van de HPV-inenting en besloten om die niet op te halen. Wij denken: dat kan beter.