Kloptdatwel?

paranormaal

Derek Ogilvie faalt op wetenschappelijke testen

by 16 Comments

Derek Ogilvie zegt medium te zijn en is in ons land beter bekend is als de babyfluisteraar. Hij heeft twee keer een wetenschappelijke test ondergaan die kon aantonen dat hij speciale vermogens bezat. Beide keren faalde hij. De derde ‘test’ was niet geschikt om aan te tonen of Ogilvie speciale vermogens bezit, maar het behaalde succes grijpt Derek met beide handen aan om dat wel te beweren.

Derek Ogilvie faalt op wetenschappelijke testen 1
Humoristisch commentaar op de cold reading techniek van Ogilvie (randi.org)

In de eerste test bij prof. Chris French liet Ogilvie niets anders zien dan standaard cold-reading technieken (de kunst om anderen het gevoel te geven dat je meer van ze weet dan mogelijk lijkt). In de tweede test voor de één miljoen dollar van James Randi (‘the one-million-dollar-challenge’) scoort hij niet beter dan een willekeurig persoon. Een artikel over het onderzoek is te vinden in de krant The Sun.

Het vreemde wil dat de programmamakers van Ogilvie dat blijkbaar niet genoeg vonden en hem meenamen voor een derde ‘test’ bij Dr. Gerald Gluck. Tenminste, er wordt gedaan alsof het een test is, terwijl de gebruikte techniek helemaal niet in staat is om speciale vermogens vast te stellen (iets wat de eerste twee testen wel konden). Deze techniek heet neurofeedback en via neurofeedback zou iemand afwijkende hersenpatronen in een juist(er) patroon kunnen trainen. Dirk Koppenaal schreef al eerder uitgebreid in Skepter over neurofeedback.

Het is interessant om op te merken dat de voice-over zegt dat er twee weken nodig zijn om alle data te analyseren die via de neurofeedback zijn verkregen. Gluck blijkt echter in staat om al direct na het experiment de uitspraak te kunnen doen dat “er hier iets gebeurde dat ik op dit moment niet kan verklaren, maar ik weet niet wat het was“. Voor een wetenschapper die werkt met data die normaal twee weken geanalyseerd moeten worden een wat vreemde uitspraak.

Na twee weken komt Gluck alsnog met zijn conclusie: “Derek bevindt zich in een staat van non-verbale en emotionele communicatie”.

Derek: “betekent dat dat ik telepathisch ben?”

G: “Dat is geen wetenschappelijke term, het betekent dat je zintuiglijke waarneming gebruikt die lijkt op in trance zijn, waarbij emoties dominant zijn, je bent ontvankelijk en je ontvangt een soort informatie, en je gebruikt delen van je hersenen die we verwachten dat je zou gebruiken gebaseerd op wat je zegt dat je doet“.

Derek zegt paranormaal te zijn. Zegt Gluck dus nu dat hij weet waar de hersengebieden zitten die voor paranormale vermogens zorgen? Dat zou toch wel een Nobelprijs waard zijn lijkt me zo.

Gluck loopt echter op de zaken vooruit, je moet namelijk eerst aantonen dat je iets speciaals kan, voordat je de hersengebieden kan gaan aanwijzen die daarvoor verantwoordelijk zijn. En juist op dat eerste faalt Ogilvie tot twee keer toe.

Maar door bewijs (of juist het gebrek daaraan) laat Derek zichzelf niet van de wijs brengen: “I’m going to do it again [de eerste testen] because I believe I can do it…”

Foto voorzijde: Derek Ogilvie na de mislukte test bij Chris French, Skepsis.nl

Hitler’s sprekende honden

by 6 Comments

Hitler's sprekende honden 2
Adolf Hitler en zijn Duitse herder Blondi (honden.blogo.nl)

De Duitse dictator Adolf Hitler was een groot liefhebber van honden. Hij had twee Duitse (!) herders, Blondi en Bella, die hem tot het laatste moment in de bunker in Berlijn gezelschap hielden. Zeer bekend is het verhaal dat  Hitler, vlak voordat hij de hand aan zichzelf sloeg, Blondi een cyanidetablet in de bek liet stoppen. Hij wilde er zeker van zijn dat de pillen echt zouden werken. Veel minder bekend is, dat Hitler honden een enorme intelligentie toedichtte en zelfs dacht dat ze konden leren praten.

Nog voor de nazitijd was er in Duitsland een groep ‘wetenschappers’ die meenden dat honden bijna net zo slim waren als mensen. En dat hun intelligentie er wel uit zou komen met het kruisen van de juiste rassen en met de juiste training. Die wetenschappers werden na de machtsovername van Hitler niet opgesloten, maar mochten een fokprogramma starten om te komen tot de Ultieme Hond.

Hitler's sprekende honden 3
De sprekende terriër Rolf (dailymail.co.uk)

Hitler was er zelfs van overtuigd dat honden met mensen konden leren praten. Hij richtte een school op in Hannover om honden te leren praten, de Tier-Sprechschule ASRA. Een van de helden van de Schule was terriër Rolf, die in morse zijn eigen naam met zijn poot kon spellen. Ook zou Rolf zich bezig hebben gehouden met filosofie, buitenlandse talen en poëzie hebben geschreven. Het uiteindelijke doel van de Sprechschule was overigens niet om honden dichtkunst en buitenlandse talen bij te brengen. Het doel was dat de honden taken zouden kunnen overnemen van de SS.

Al dit bizarre nieuws werd onthuld door Jan Bondeson van de Universiteit van Cardiff in zijn onlangs verschenen boek vol met vreemde verhalen over honden ‘Amazing Dogs: A Cabinet of Canine Curiosities’. Bondeson schrijft:

“There were some very strange experiments going on in wartime Germany, with regard to dog-human communication. Were the Nazis trying to develop a breed of super-intelligent canine storm troopers, capable of communicating with their human masters of the Herrenvolk?”

Bondeson ontdekte een stuk in een Nazi-propagandablaadje uit 1943 over de directrice van de spreekschool voor honden, Frau Schmitt, die zeker wist dat sommige honden in staat waren om een paar woordjes te spreken. Bondeson schrijft:‘At a Nazi study course, a talking dog was once asked ‘Who is Adolf Hitler?’ and replied ‘Mein Führer!’ 

Hitler's sprekende honden 4
De Nazi's deden ook experimenten om honden en mensen telepatisch met elkaar in contact te brengen (dailymail.co.uk)

Zou het kunnen zijn dat mensen die dachten dat ze honden hoorden spreken (of dichten) last hadden van auditieve pareidolia, waarover we hier een paar dagen geleden schreven?

Een ding is zeker: de Sprechschule voor honden is een prima bewijs van de gekte die een dictatuur kan opleveren.

 

 

 

Je kunt het boek van Bondeson kopen via de link hieronder. Daarmee steun je Kloptdatwel.

De volgende bronnen werden voor dit stukje gebruikt: welingelichte kringen, de New York Times, de Daily Mail, Huffington Post.

Tristan gebruikte EVP apparaat om met geesten te praten

by 68 Comments

Tristan van der Vlis was ziek, we schreven eerder over hem op Kloptdatwel. Als zelfverklaard ‘paranormaal onderzoeker’ probeerde hij in contact te komen met een andere realiteit. Hij gebruikte daarvoor onder andere een EVP-apparaat. Dit apparaat produceert schijnbaar herkenbare geluiden. Maar in werkelijkheid zijn de geluiden niets anders dan ruis waarin onze hersens orde proberen te scheppen. Het is ‘auditieve pareidolia‘. We hebben op Kloptdatwel al regelmatig  geschreven over pareidolia, ofwel de neiging om patronen te zien of te horen die er in werkelijkheid niet zijn.

Uit het gisteren door justitie gepresenteerde onderzoek naar de schietpartij in Alphen aan den Rijn wordt duidelijk dat de dader, Tristan van der Vlis, ziek was. Hij leed aan schizofrenie van het paranoïde type. Een kenmerk van deze ziekte is dat het erg lastig is om logisch en normaal te denken. De Engelse wikipedia drukt het als volgt uit: ‘schyzophrenia  is a mental disorder characterized by a disintegration of thought processes and of emotional responsiveness’. Tristan hoorde stemmen, dit is één van de verschijnselen van zijn ziekte. Hierover schreven we onlangs. Volgens de NOS en de NRC probeerde hij in contact te komen met de stemmen, onder andere door te luisteren naar een EVP-apparaat. EVP staat voor ‘Electronic Voice Phenomenon’. De NRC schrijft over het EVP-apparaat:  ‘Het apparaat belooft stemmen van geesten hoorbaar te maken en Tristan sprak er zelf ook gedachtes op in. De laatste weken deed het ding niet meer wat Tristan wilde. Mogelijk was hij ook daardoor van slag’.

Wat is zo’n EVP-apparaat? De NOS-website geeft een link naar een website van iemand die diep overtuigd is dat EVP echt stemmen uit een andere dimensie hoorbaar kan maken. Op deze website wordt uitgelegd dat het EVP-apparaat willekeurige geluiden produceert en dat geesten via de ruis met ons kunnen communiceren. Maar de werkelijkheid is dat het menselijke brein in willekeurige geluiden soms een herkenbare geluid waarneemt. De website laat hiervan goede voorbeelden horen. Het is natuurlijk buitengewoon triest dat een toonaangevende nieuwssite als de NOS kritiekloos verwijst naar een website van een EVP-gelovige die de ruis zonder enig bewijs interpreteert als ‘geluiden uit een andere dimensie’.

Tristan gebruikte EVP apparaat om met geesten te praten 5

Dat leidde in 1967 tot zijn publicatie ‘Spreekverbinding met de Overledenen’. De Letse psycholoog Konstantin Raudive (1906-1974) raakte in de ban van de theorieën van Jürgenson en nam meer dan 100.000 tapes met ruis op die hij analyseerde op boodschappen van gene zijde. De publicaties van Jürgenson en Raudive waren het startpunt van een EVP-beweging die ook heden ten dage nog volop actief is. In 2004 waren er al meer dan 50.000 websites gewijd aan EVP. We vinden EVP als main-stream methode terug in programma’s zoals Ghost Hunters op Syfy. Ook hierop gaan de Amerikaanse skeptici in.

EVP geeft geen stemmen van gene zijde weer. Maar hoe werkt de pareidolia dan? Lees de verklaring van de Amerikaanse skeptici:

[EVP] … ‘refers to a common perceptual phenomenon whereby we spontaneously perceive connections and find meaningfulness in unrelated things. In other words, it involves seeing or hearing patterns where in reality, none exist. A visual example is the Rorschach Inkblot test. We may be the best pattern detectors that exist, but not all the patterns we find have any objective meaning. However, once we think we have detected a pattern, it is hard to ignore it, and generally, we take it to be meaningful. A common example of apophenia occurs when people are in the shower, and mistakenly think that they hear their door bell or telephone ringing. The white noise produced by the shower contains a broad spectrum of sounds, including those that make up ringing bells. The ear picks out certain sounds from the spectrum, and we “detect” a pattern corresponding roughly to a bell’.

‘Perception is a very complex process, and when our brains try to find patterns, they are guided in part by what we expect to hear. If you are trying to hear your friend while conversing in a noisy room, your brain automatically takes snippets of sound and compares them against possible corresponding words, and guided by context, we can often “hear” more clearly than the sound patterns reaching our ears could account for. Indeed, it is relatively easy to demonstrate in a psychology laboratory that people can readily come to hear “clearly” even very muffled voices, so long as they have a printed version in front of them that tells them what words are being spoken. The brain puts together the visual cue and the auditory input, and we actually “hear” what we are informed is being said, even though without that information, we could discern nothing. Going one step further, and we can demonstrate that people can clearly “hear” voices and words not just in the context of muddled voices, but in a pattern of white noise, a pattern in which there are no voices or words at all.

Given that we can routinely demonstrate this effect, it is only parsimonious to suggest that what people hear with EVP is also the product of their own brains, and their expectations, rather than the voices of the dearly departed’.

Treurig dat de verwarde Tristan zoveel waarde hechtte aan zijn EVP-machine. En te gek voor woorden dat een toonaangevende nieuwssite kritiekloos naar dit fenomeen linkt.

Helderziende foutjes

by 17 Comments

het Fail Blog heeft een verzameling grappige missers van helderzienden. Hier zijn er een paar. Veel plezier!

Een helderziende vergist zich tijdens haar show. Ze gaat in gesprek over een foto alsof die van een man is. Dit gaat op de bekende manier die Derek Ogilvie ook gebruikt: een raadspelletje waarbij de helderziende uit de reacties van de ondervraagde razendsnel afleidt of ze op het juiste spoor zit en daarop doorvraagt. Dit wordt ‘cold reading’ genoemd. Dan komt de helderziende er achter dat ze echt op het verkeerde spoor zit – de foto is helemaal niet van een man maar van een vrouw: de nan (=oma) van de ondervraagde (ik dacht eerst dat ‘nan’ kinderjuf betekent, zie de reactie van Jenny Jo). Ze doet dan het enige wat je kunt doen als je betrapt wordt op een fout. Direct je excuses aanbieden.

Wie hieronder geen videovenster ziet, kan hier klikken.

Ook grappig is deze ‘onvoorziene’ afzegging van een helderziende happening:

Helderziende foutjes 6

 

En in deze video wordt een helderziende tekening gemaakt. De helderziende geeft duidelijk aan dat ze niet weet wat ze tekent – uit de tekening zal blijken welke boodschap doorgegeven wordt. Inderdaad lijkt de helderziende zich niet bewust van haar eigen gedachten. Zou ze zich misschien te sterk hebben geconcentreerd op haar mannelijke gast?

Wie hieronder geen videovenster ziet, kan hier klikken.

Foto voorzijde: uit besproken blog

Stemmen in je hoofd: psychotisch of paranormaal?

by 54 Comments

Stemmen in je hoofd: psychotisch of paranormaal? 7
Iris Sommer heeft een boek geschreven over stemmen horen

Een tijdje geleden hoorde ik bij Omroep Max een interessant interview met Iris Sommer, psychiater op de ‘stemmenpoli’ van het Universitair Medisch Centrum in Utrecht en hersenonderzoeker. Je kunt het interview hier horen.

Stemmen in je hoofd: psychotisch of paranormaal? 8
Iris Sommer is met het specialisme 'biologische aspecten van psychose' verbonden aan de 'jonge akademie' van de KNAW (psychologie magazine)

Interessant in het interview vond ik dat sommige mensen hun stemmen zien als een paranormale gave. Waar ze bijvoorbeeld anderen mee kunnen helpen. Vooral mensen die verder gezond zijn gaan op die manier om met hun stemmen. Ze zoeken vaak gelijkgezinden op die ook paranormale ervaringen hebben. Daar worden hun stemmen geaccepteerd. Dat is prettig voor mensen met deze ervaring. Er rust immers in de samenleving een flink taboe op stemmen horen (psychose!). Sommer legt op de website van de stemmenpoli uit:

‘Vrij veel mensen die stemmen horen zien dat als een verhoogde intuïtie, een soort zesde zintuig. Zij zien zichzelf als helderziend, of eigenlijk: helderhorend. Er bestaat in Nederland een uitgebreid netwerk van mensen met interesse in paranormale gaven en verschijnselen. Er zijn vele websites, beurzen, opleidingen en verenigingen. Binnen dit circuit is het geen taboe om stemmen te horen, het hoort erbij en wordt begrepen. Het kan heel prettig zijn om eindelijk een groep te vinden die hetzelfde ervaart als jij, en er een positief referentiekader voor biedt. Sommige mensen die stemmen horen gebruiken deze eigenschap voor hun werk als medium of als alternatief genezer. Bijvoorbeeld als iriscopist, magnetiseur, manueel therapeut of esoterisch genezer. Via de stemmen krijgen zij informatie over de klachten van een cliënt, of leggen zij contact met overledenen’.

Sommer legt uit dat er geen principieel verschil is tussen paranormale begaafdheid en psychose:

‘Soms komt het voor dat een paranormale genezer steeds meer negatieve stemmen gaat horen en er als het ware door overspoeld raakt. Hij ontwikkelt een psychose. Het omgekeerde komt ook voor: iemand herstelt uit een psychose, leert met zijn stemmen om te gaan en gebruikt ze om anderen te helpen. Hij opent een praktijk voor healing. De twee vormen: stemmen horen bij psychose en bij gezonde mensen kunnen dus in elkaar over gaan. Het fenomeen stemmen horen is dan ook niet verschillend tussen mensen met een psychose en paranormaal begaafden, het is de inhoud van de stemmen en de verklaring die ervoor gevonden wordt, die anders is. En de dosis’.

Stemmen horen heeft misschien wel al heel lang een plaats als religieuze belevenis. Denk maar eens aan Abraham die de stem van God hoort zeggen dat hij zijn zoon Izaäk moet doden (Bijbel, Genesis 22:1&2; Koran, XXXVII: 102).

Eén op de tien Nederlanders hoort ooit wel een stemmen. En 3%-5% maakt het regelmatig mee. Het komt dus veel voor. Sommer legt uit dat het horen van stemmen een verontrustende ervaring kan zijn. Stel je bent alleen thuis – en je hoort ineens iemand je naam roepen. Je begrijpt er niets van. Je bent toch alleen? Staat je mobieltje misschien aan? Even later hoor je een iemand een hele zin uitspreken. Wat denk je er van? Schrik je? Het is altijd verstandig om contact op te nemen met een arts. Op de stemmenpoli behandelen ze vooral mensen die al lang last hebben van de stemmen en die slecht reageren op medicatie.

Je kunt het boek van Iris Sommer kopen bij bol.com (je steunt hiermee Kloptdatwel) via onderstaande link: