Wetenschap

Op Kloptdatwel schreven we al over de voorspelling van Jomanda: in de week van 22 augustus zou een tsunami Noord-Holland treffen. Via deze link is de video met de voorspelling te bekijken (hier met transcript).

Enige tijd later schreven we dat dit zeer onwaarschijnlijk is. Kort samengevat: in de Atlantische oceaan komen de forse aardbevingen die nodig zijn voor een tsunami weinig voor. Daarnaast wordt Nederland door Engeland en Ierland goed beschermd, een tsunami moet om die landen heen voordat hij ons raakt, waardoor hij kracht verliest. Vervolgens moet hij door de ondiepe Noordzee en daardoor verliest hij nog veel meer kracht. Komt de tsunami hier aan dan hebben we niet veel meer te vrezen. Toch zijn er aanwijzingen dat Nederland in de afgelopen 30.000 jaar toch zeker 4 keer is getroffen door een tsunami (gemiddeld 1x per 7500 jaar). Lees hier meer.

Hier op Kloptdatwel denken we het volgende: een tsunami zou zo maar kunnen gebeuren, maar wij denken dat de kans dat deze op 22 augustus plaatsvindt net zo groot is als de kans dat deze op 1 januari, 21 mei of 21 oktober (of in de week ervan) plaatsvindt, oftewel de kans is nihil.

Uit eerdere einde-van-de-wereld-of-een-gedeelte-ervan-voorspellingen weten we één ding zeker: tot nu toe zijn ze nooit uitgekomen. Voor ons reden genoeg om te zeggen “resultaten behaald in het verleden bieden in dit geval wél garantie voor de toekomst”: iedereen die tot nu toe zo’n voorspelling deed had het mis. Iedereen.

Wat je heel vaak ziet nadat de dag van de voorspelling zonder noemenswaardige gebeurtenis voorbij is gegaan, zijn smoesjes door de voorspeller. Onlangs konden we dit nog meemaken toen de Amerikaan Harold Camping voorspelde dat op 21 mei de Dag des Oordeels zou plaatsvinden.

Er gebeurde toen helemaal niets.

smoes de; v(m) smoezen (m.n. als verklw) 1. onbenullig praatje 2. uitvlucht, voorwendsel

Een dag of wat later kwam Camping met een verklaring: de Dag had toch plaatsgevonden, maar dan op spiritueel niveau.

En nu is het moment waarop we dan toch echt iets gaan merken volgens Camping opeens 21 oktober. Ik ben dus erg benieuwd welke datum we van Camping te horen zullen krijgen op 22 oktober.

Wat er eigenlijk gebeurt met mensen zoals Camping (en zijn volgelingen) is wat we in de psychologie beschrijven als cognitieve dissonantie. Deze cognitieve dissonantie treedt op wanneer je twee met elkaar onverenigbare ideeën hebt (deze Wikipedia pagina geeft goede uitleg met een mooi voorbeeld van mensen die geloven dat buitenaardsen hen komen redden van een ramp, maar wanneer beide gebeurtenissen niet plaats vinden ervaren zij cognitieve dissonantie). De theorie beschrijft ook dat het geloof juist kan toenemen wanneer een voorspelling niet uitkomt. Hoe meer men in het geloof (en dus de voorspelling) heeft geïnvesteerd (door de voorspelling te promoten, mensen erbij te betrekken, publiekelijk uitspraken te doen etc.), hoe sterker dit effect kan zijn.

Voor buitenstaanders is dit natuurlijk erg vreemd. Iemand voorspelt iets, dat blijkt niet uit te komen, en toch houdt de persoon vol gelijk te hebben. Meestal is dat dan op een andere manier dan van tevoren werd beweerd, zoals Camping met zijn ‘spiritueel niveau’.

Waarschijnlijk zullen de mensen die in de tsunami geloven zo rond volgende week cognitieve dissonantie gaan ervaren. De verwachting is dat de mensen die er echt in hebben geïnvesteerd, door bijvoorbeeld te verhuizen of tijdelijk een ander onderkomen te gaan zoeken, anderen te waarschuwen of publiekelijk te zeggen dat zij de voorspelling delen (hem ook hebben gedroomd o.i.d.), voor zichzelf een reden zullen vinden waarom de investering toch echt een goed idee was.

Ik voorspel dat we o.a. de volgende redenen zullen gaan horen, de tsunami:

– komt nog (een andere datum).
– heeft toch plaatsgevonden maar op een ander (spiritueel?) niveau.
– vond plaats maar was gelukkig onmerkbaar. (Een klein foutje kan gebeuren toch?)
– vond plaats maar op een andere manier, bijvoorbeeld door veel regen waardoor er hier en daar wateroverlast ontstond.
– heeft niet plaatsgevonden omdat er voldoende gemediteerd was of men is op een andere manier spiritueel genoeg geweest zodat het universum ‘zag’ dat een tsunami toch niet nodig was.
– etc.

Bij deze nodig ik iedereen uit die in de tsunami gelooft om volgende week hier terug te keren en te delen hoe zij er dan over denken. Ik ben benieuwd wat zij vinden van het verhaal dat ik hier geschreven heb. Ik hoop op een constructieve dialoog/discussie, in het vorige artikel over dit onderwerp vond iemand blijkbaar dat ik een pak slaag verdien, laten we dat soort opmerkingen achterwege laten.

——————————–

Meer weten over cognitieve dissonantie? Gert Jan van ‘t Land schreef al eens op Kloptdatwel over het boek When Prophecy Fails. In dit boek wordt de groep gevolgd die gelooft door buitenaardsen gered te worden van een ramp. Ik ben dit boek nu zelf aan het lezen en hoop er na mijn vakantie een uitgebreide review over schrijven. Tot nu toe erg interessant, maar mogelijk wat traag. Als je geïnteresseerd bent in het boek kan je het via de onderstaande link bij Bol.com aanschaffen. Daarmee steun je tegelijkertijd Kloptdatwel.