Kloptdatwel?

Gezondheid

BREKEND: “Health Hunk houdt lezing over aderlaten bij Studium Generale TU Delft”

by 13 Comments

De Health Hunk
De Health Hunk

Health Hunk Paul Kramer, voormalig makelaar, nu zelfverklaard gezondheidsexpert, wurmt zichzelf naar binnen in de academische wereld. Naar eigen zeggen heeft hij een uitnodiging van directeur Coen Vermeeren binnen om bij Studium Generale te komen spreken over het onderwerp “De verloren kunst van het aderlaten: tijd voor een herwaardering”. Gaat de Delftse universiteit zich na de lezing van twee homeopaten en truther Richard Gage opnieuw blameren? We vroegen het Paul Kramer zelf.

Je bent dus uitgenodigd om een lezing over aderlaten te komen geven. Wat is je boodschap?

We zijn zo stom bezig in de gezondheidszorg. Terwijl de kosten de pan uit rijzen gaan we op zoek naar allerhande nieuwe, alternatieve behandelwijzen. We vergeten dat onze voorouders al een zeer probaat middel tegen vele kwalen hadden: aderlaten. Meer dan 2.000 jaar heeft aderlaten allerhande aandoeningen, van schurft tot oedeem, van wratten tot zwangerschapsvergiftiging, als sneeuw voor de zon laten verdwijnen. Bij iedereen, van de simpelste boer tot de machtigste vorsten.

Dat is zeker een grapje.

Een grapje? Ik zie er de humor niet van in. Integendeel, ik ben bloedserieus. Jij komt eerst slijmen om een interview, en dan ga je een beetje je gal lopen spuwen?

Sorry, Paul. Maar aderlaten is toch verlaten omdat het niet werkte?

Detail van "De kopster", schilderij van een aderlating door Quiringh van Brekelenkam, ca. 1660 (Mauritshuis, Den Haag)
Detail van “De kopster”, schilderij van een aderlating door Quiringh van Brekelenkam, ca. 1660 (Mauritshuis, Den Haag)

Welnee. Aderlaten was eeuwenlang een buitengewoon effectieve, goedkope en minimaal-invasieve behandeling. Patiënten waren er ook erg positief over. Marie-Antoinette, koningin van Frankrijk, had er zeer veel baat bij. Het hielp haar van haar krampen af en zorgde ervoor dat ze opnieuw zwanger kon worden. Haar moeder, de keizerin van Oostenrijk, was ook enthousiast over aderlaten. Dat zijn toch niet de minsten. Een prikje hier, een prikje daar, een paar napjes bloed, en een week later ben je van je griep of verkoudheid af! Ik vind dat studenten aan de TU Delft dat moeten weten.

Oud-President George Washington van de Verenigde Staten is overleden na een aderlating…

Ná een aderlating, ja. Dat is niet hetzelfde als dóór een aderlating. Je maakt je schuldig aan “post hoc, ergo propter hoc”, een klassieke drogreden. Aderlaten is veilig, goedkoop en effectief. In 2.000 jaar heeft er niemand geklaagd, behalve dan die charlatan Hahnemann, met wiens ellende we nu zitten opgescheept.

Er is nogal wat commotie ontstaan nadat bekend werd dat je een lezing over de kunst van het aderlaten ging geven. Begrijp je die ophef?

Om eerlijk te zijn: nee. Coen Vermeeren heeft voor Studium Generale twee watergenezers, een orthomoleculaire pillendraaier, mensen die in energiemeridianen geloven, een zelfstandig energetisch onderzoeker en adviseur en iemand die ons angst voor straling aanpraat uitgenodigd. Nu nodigt hij eindelijk eens een normáál iemand uit die wat over gezondheid kan vertellen, en dan ontstaat er zo’n heisa! En dat terwijl ik mede kom spreken namens een zeer respectabele beroepsorganisatie, de Vereniging Artsen-Aderlatings Geneeskundigen (VAAG), waarvan ik de voorzitter ben en mijn vrouw Antje de penningmeester. Goed, ik geef toe dat het begrip ‘aderlaten’ in een kwade reuk staat. En het is ook maar één van de vele effectieve behandelingen die artsen van de VAAG verrichten. Ze doen ook aan blaartrekken, cauteriseren, purgeren, noem maar op. Eigenlijk bedrijven ze allemaal Classical European Medicine. Noem ze voortaan maar CEM-artsen.

Straks ga je de Delftse ingenieurs in spe nog vertellen dat de aarde plat is…

Maar dat is ook zo! Natuurlijk had de aarde wel oorspronkelijk een bolvorm, maar ze is de laatste 2.000 jaar aanzienlijk afgeplat. Dat zit zo: de zon wordt al eeuwen geplaagd door grote implosies. Die zuigen de aarde dichter haar kant op. Tegelijkertijd wordt er een tegenkracht opgeroepen door de buitenaardse vissen die rondom Jupiter zweven en waarnaar in het kader van de Nationale Wetenschapsagenda onderzoek gedaan zal worden. De circulaire, linksom trillende beweging van deze dieren zorgt voor een tractie met een kracht van 1,49 x π45 newton. Toevallig heft dit precies de suctie op die door de zonne-implosies wordt veroorzaakt en een kracht van 2,48 x e51 newton heeft. Het gaat allemaal heel langzaam, maar door de vloeibare aardkorst is de aarde heel elastisch. Zij wordt dus eigenlijk door de krachten van twee kanten opgerekt als een elastiekje. Een platte aarde is het logische gevolg van deze ontwikkeling. En ja, dat heeft gevolgen voor onze gezondheid, die trouwens prima met aderlaten te ondervangen zijn. Dat zal ik de studenten voorhouden.

De platte aarde volgens Paul Kramer.
De platte aarde volgens Paul Kramer.

Dap Hartmann van de TU Delft zal blij zijn met die theorie over een platte aarde, gecombineerd met kwakzalverij…

Hij is welkom voor een tegengeluid. Om met Coen Vermeeren te spreken: “Als een professional met goede argumenten een duidelijk punt kan maken, mag er best naar hem geluisterd worden. Je hoeft het er niet mee eens te zijn, maar iedere academicus die zichzelf serieus neemt, moet openstaan voor verschillende geluiden en theorieën.” Ik wil dus best naar de malle complottheorieën van Hartmann luisteren. Als het zo evident is dat ik onzin uitkraam, moet hij dat toch makkelijk kunnen uitleggen?

Disclaimer: uiteraard gaat Paul Kramer niet echt een lezing bij Studium Generale in Delft geven. Zoals bij alle avonturen van de Health Hunk is ook dit weer gewoon een geval van satire. Satire met een serieuze ondertoon, dat wel. Want waarom homeopaten uitnodigen, maar geen fans van aderlatingen? Carl Sagan schreef dat de kern van de wetenschap een essentieel evenwicht is tussen twee schijnbaar tegenstrijdige geesteshoudingen: een openstaan voor nieuwe ideeën, hoe bizar of contra-intuïtief ook, en het meedogenloos sceptisch onderzoeken van alle ideeën, oude en nieuwe. Zo worden volgens hem diepe waarheden gezift uit diepe onzin. Coen Vermeeren lijkt als directeur van Studium Generale de eerste geesteshouding te bezitten, maar de tweede compleet te negeren.

RTE Prime Time over MMS en autisme

by 15 Comments

Over drie weken vindt in Noordwijkerhout het congres ‘Spirit of Health‘ plaats, waar onder andere Jim Humble zijn opwachting zal maken. Humble is de bedenker van MMS, Master Mineral Solution, een goedje dat zo’n beetje overal goed voor zou zijn, maar dat in werkelijkheid behoorlijk gevaarlijk kan zijn. Op Kloptdatwel hebben we al vaker over deze gevaarlijk vorm van kwakzalverij geschreven. Op de Ierse televisie was er dinsdag jl. een interessante rapportage over de sekte van Humble, waarin de nadruk ligt op de claims van zijn ‘Genesis II Church’ dat je met MMS autisme zou kunnen behandelen.

In het programma Prime Time van de RTE komen naast Humble ook ‘dr.’ Andreas Kalcker en Kerri Rivera aan bod. Vooral die twee verkondigen dat autisme met het gevaarlijke chloordioxide te behandelen zou zijn. Kalcker staat op de agenda van het aankomende congres om specifiek hierover te spreken. Aan het eind van het programma zit een interessant interview via Skype met Rivera.

https://www.youtube.com/watch?v=n5kxi5Dz_MY

Eerdere artikelen op Kloptdatwel over MMS:

De verkoop van kaartjes voor het congres in Nederland lijkt overigens niet erg op te schieten. De teller op de website geeft nog hetzelfde aantal beschikbare tickets aan als begin februari.

Geen belastinggeld voor orthomoleculaire supplementen

by 4 Comments

De gemeente Apeldoorn wees een aanvraag om bijzondere bijstand voor de kosten van orthomoleculaire voedingssupplementen af. Bij de rechter blijft dit besluit uiteindelijk in stand. De aanvraagster had zich beroepen op een advies van haar natuurarts, maar dat mag haar niet baten. De noodzaak om de voedingssupplementen te gebruiken is niet in objectief medische zin aangetoond, aldus de Centrale Raad van Beroep.

Supplementen: meestal onnodig, maar altijd lucratief. (Foto: Ragesoss, CC-licentie)
Supplementen: meestal onnodig, maar altijd lucratief. (Foto: Ragesoss, CC-licentie)

De Wet werk en bijstand – thans Participatiewet geheten – kent een aantal bepalingen over bijzondere bijstand. Deze vorm van bijstand is bedoeld voor noodzakelijke kosten die niet uit bijvoorbeeld de gewone bijstand, andere toeslagen of eigen vermogen kunnen worden betaald. In deze zaak ging het om een vrouw die sinds 1990 een gewone bijstandsuitkering ontving en in 2007 een beroep deed op de bijzondere bijstand voor consulten bij haar orthomoleculair arts en voor door hem voorgeschreven vitaminepreparaten. Haar aanvraag werd afgewezen en beroep bij de rechtbank leverde niets op. In 2011 deed de vrouw een nieuwe aanvraag voor bijzondere bijstand voor de kosten van voedingssupplementen, en weer kreeg ze nul op het rekest. Via de rechtbank, die het beroep ongegrond verklaarde, belandde de casus bij de Centrale Raad van Beroep, de hoogste feitenrechter in het sociale zekerheidsrecht.

Waarom had de vrouw voedingssupplementen nodig, terwijl die bij een gezond en gevarieerd dieet meestal overbodig zijn? Uit de eerste uitspraak van de Centrale Raad blijkt dat ze naar eigen zeggen leed aan “insulineresistentie of hypoglykemie“. De vrouw had een verklaring bijgevoegd van haar orthomoleculair arts. Zoals bekend gaat de orthomoleculaire leer ervan uit dat we de juiste moleculen moeten binnenkrijgen, en meestal komt dat neer op supplementen in grote hoeveelheden. De verklaring van de arts hield in dit geval in dat de vrouw:

“ten gevolge van het metabole syndroom en het chronisch vermoeidheidssyndroom sterk wisselende bloedsuikers heeft, waardoor zij regelmatig dreigt flauw te vallen. Met behulp van bloedsuikerregulerende voedingssupplementen en immuunregulerende middelen kunnen deze klachten sterk beperkt worden.”

Geen belastinggeld voor orthomoleculaire supplementen 1
De Amerikaanse arts Jacob E. Teitelbaum (foto: Michael Starr | Wikimedia Commons)

Aldus nog steeds de arts, Paul van Meerendonk genaamd. Over hem en zijn behandeling van het chronisch vermoeidheidssyndroom publiceerde de Vereniging tegen de Kwakzalverij bijna tien jaar geleden al een uitgebreid artikel. Van Meerendonk is een adept van de Amerikaanse arts Jacob E. Teitelbaum, die zichzelf van het chronisch vermoeidheidssyndroom zou hebben genezen en daar ooit een nimmer gerepliceerd onderzoek over publiceerde. Teitelbaum is trouwens ook verbonden aan Safer-Tech Solutions, dat samen met het eerder op Kloptdatwel besproken Doctors for Safer Schools de vermeende gezondheidsrisico’s van elektromagnetische velden aankaart. Hij staat er vermeld als “specialist in complementary medicine”. Wie meer wil weten over Van Meerendonk kan een poging wagen diens vrijwel onleesbare website te raadplegen. Die zou zijn “opgericht door een zeer tevreden cliënt”, maar daar heb ik toch zo mijn twijfels bij.

In elk geval was de Centrale Raad van Beroep in eerste instantie streng voor de gemeente. Die diende ook zelf medisch onderzoek te laten verrichten naar de aan- of afwezigheid van een medische noodzaak om voedingssupplementen te gebruiken. De gemeente deed braaf wat er van haar verlangd werd en stuurde een arts langs voor een medisch indicatieadvies. Dat advies liet aan duidelijkheid niets te wensen over, zo blijkt uit de tweede uitspraak van de Centrale Raad:

” De arts komt tot de conclusie dat bij appellante geen aandoeningen zijn vastgesteld waarbij een opnamestoornis of een verhoogd verbruik van vitamines, mineralen, eiwitten en aminozuren aannemelijk is. Ook komen uit de informatie ontvangen van de huisarts en de orthomoleculair arts geen geobjectiveerde tekorten naar voren. Dat appellante een verbetering van haar klachten heeft ervaren in de jaren waarin zij een orthomoleculair dieet heeft gevolgd, kan niet worden uitgesloten, maar een oorzakelijk verband hiertussen is onvoldoende aangetoond.”

De nadruk zal moeten liggen op geobjectiveerde tekorten. De vrouw beriep zich weer op het advies van haar natuurarts (“Van Meerendonk is naast natuurarts tevens regulier arts”, aldus appellante) en bekritiseerde de raadpleging van het dossier bij de huisarts: daar zou weinig informatie instaan, omdat de huisarts haar niet behandelde voor de beweerde insulineresistentie of hypoglykemie. Dat was kennelijk uitsluitend de diagnose van natuurarts Van Meerendonk, en daar mogen we best aan twijfelen. Voor de Centrale Raad van Beroep is de kous nu af:

“De arts [van de gemeente] heeft voldoende toegelicht waarom niet in objectief medische zin is gebleken van de noodzaak om de voedingssupplementen te gebruiken. Appellante heeft daar in hoger beroep onvoldoende tegenover gesteld. Het enkele gegeven dat de arts van appellante op 12 oktober 2012 heeft gesteld dat haar klachten met behulp van de voedingssupplementen sterk beperkt kunnen worden en dat uit zijn verklaring van 30 september 2014 blijkt dat appellante baat heeft bij een koolhydraatbeperkt dieet, is onvoldoende om te twijfelen aan de juistheid van het advies, aangezien de arts van appellante in deze verklaringen niets zegt over de medische noodzaak van het gebruik van de voedingssupplementen.”

Met de verwijzing naar geobjectiveerde tekorten (zie hiervoor) en een noodzaak om supplementen te gebruiken in objectief medische zin betoont de Centrale Raad van Beroep zich een aanhanger van de geneeskunde die evidence-based is. Eerder zagen we al dat deze rechter niet overtuigd was van het nut van chiropraxie. Een evidence-based aanpak is natuurlijk altijd toe te juichen, en dat geldt a fortiori wanneer het – zoals in dit geval – om de besteding van belastinggeld gaat.

EenVandaag blundert over Roundup

by 47 Comments

Roundup

Verschillende media hebben alarmistische berichtgeving verspreidt over glyfosaat, de werkzame stof in de onkruidverdelger Roundup. Het actualiteitenprogramma EenVandaag spande de kroon, door Roundup een kankerverwekkend middel te noemen. Het kopte zonder terughoudendheid: “Kankerverwekkend bestrijdingsmiddel blijft in gebruik“. Die uitspraak is niet op feiten gebaseerd en kwalijk alarmistisch.

Glyfosaat werkt als totaalherbicide door beschadiging te brengen aan een stofwisseling die enkel in planten voorkomt. Omdat het lichaam van dieren en mensen niet op dat niveau werken, wordt het gezien als een van de meest veilige onkruidverdelgers. Toch wordt er veel onderzoek gedaan naar bijwerking van de stof. Er zijn daarbij studies opgedoken die wijzen op carcinogeniteit. Maar het merendeel van de studies kan deze bevindingen niet bevestigen. In de wetenschappelijke literatuur is er daardoor nauwelijks bewijs dat glyfosaat kanker kan veroorzaken. De wetenschappelijke consensus is dan ook dat het waarschijnlijk niet carcinogeen is.

iarc-logoToch classificeerde het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC, een onderdeel van de Wereldgezondheidsorganisatie) vorige week de stof als ‘waarschijnlijk carcinogeen’. De onderbouwing hiervoor was een studie waarbij glyfosaat op individuele cellen werd losgelaten in een bakje; en enkele (controversiële) rattenstudies. Alle Nederlandse media (die ik voorbij zag komen) vergaten daarbij te vermelden dat het IARC géén rekening houdt met realistische situatie waarin glyfosaat wordt gebruikt. De IARC-werkgroep beoordeelde of glyfosaat kanker kán veroorzaken, niet of het bij mensen en dieren kanker gaat veroorzaken. Het wetenschappelijke onderzoeksbureau voor risicoanalyses van Duitsland, BfR, uitte vrijwel direct veel kritiek op de classificatie van het IARC. Het heeft laten weten eerder precies dezelfde studies (en meer) te hebben onderzocht en geen bewijs voor een risico op kanker kon vaststellen.

eenvandaag-roundupHet kan zijn dat de journalisten van EenVandaag niet goed op de hoogte waren. Maar wie vraagt ze in de radio-uitzending om een reactie? Geen wetenschappers, maar Greenpeace en de Partij voor de Dieren die bekend staan als felle tegenstanders. Zelfs de secretaris van de Volkstuinvereniging van Heerenveen mag aan het woord komen, omdat zijn vereniging het middel in de ban heeft gedaan. De arme man blijkt echter niet het verschil te weten tussen Roundup en het verboden ontbladeringsmiddel Agent Orange.
Vervolgens wordt een geluidsbandje gestart met een interview van de milieuactivist Patrick Moore, een voorstander van het gebruik van gentechnologie. Moore geeft in het interview aan dat glyfosaat zo veilig is dat je het zou kunnen drinken, waarna hij weigert die uitdaging aan te gaan. Het was een domme opmerking van Moore, want uit onderzoek blijkt dat glyfosaat zeker giftig is als je het in geconcentreerde vorm opdrinkt. Dit gênante optreden beantwoordt in de verste verte niet de vraag of het achtergebleven spuitresidu op groenten en fruit schadelijk is voor mensen. Maar in de uitzending wordt het fragment gebruikt om Monsanto verder in diskrediet te brengen: de EenVandaag-journalist introduceerde Moore (onterecht) als “Lobbyist van het bedrijf [Monsanto]“.

Vorige maand zond EenVandaag (AVROTROS) nog een anti-Monsanto documentaire uit waarin veel oude claims voorbij kwamen die intussen al wetenschappelijk weerlegd zijn.

Lees verder: 

Dit artikel verscheen ook op de website Kritisch Denken.

Over Traumeel en hoe ‘Big Snake Oil’ omgaat met de regels

by 150 Comments

Als er iets niet verdund is aan homeopathie, dan is het wel de marketing en het slinks omgaan met de regels. De ontwikkelingen rondom het middel Traumeel van homeopathiegigant Heel zijn daar een aardige illustratie van. Er wordt gerommeld met de samenstelling om aan de lokale regels te voldoen en te brutale marketing werd in de Verenigde Staten afgestraft.

Bewijs voor werking Traumeel?

Traumeel, zonder therapeutische indicatie
Traumeel, zonder therapeutische indicatie

Traumeel is een “homeopathisch geneesmiddel zonder specifieke therapeutische indicatie. De toepassing is uitsluitend gebaseerd op de homeopathie.” Dat is alles wat er in Nederland over gezegd mag worden, zie ‘Geen bewijs, dan geen indicatie‘ op het Skepsis-blog voor de achtergrond van deze regel.
In het buitenland zijn ze wat minder strikt in wat er op verpakkingen en bijsluiters mag staan voor producten waarvoor geen afdoende bewijs van effectiviteit is ingediend bij de toezichthouders. Daar mag producent Heel dus gewoon nog beweren dat de Traumeel-tabletten helpen bij spierpijnen en verstuikingen. Traumeel wordt ook in gels geleverd en is er zelfs in de vorm van injecties. Bewijs dat het in enige vorm beter werkt dan een placebo, is er niet. Uit een artikel op Science Based Pharmacy:

Clinical Trials

Heel makes a number of claims (pdf) about Traumeel, but none are backed up by persuasive evidence. Mostly they compare Traumeel to anti-inflammatory drugs like ASA and ibuprofen, claiming that Traumeel is faster, more effective, and has no side effects.

Unfortunately, there are no well-designed, double-blind, peer reviewed, head-to-head trials that have established this. This is unfortunate, because there’s no information to support the included dosages, nor to suggest that any of these ingredients would even be absorbed into the skin. However, the relatively vague claims that Traumeel is “well-tolerated” and has “almost no side effects” are very plausible, given there isn’t enough of any ingredient to have any medicinal effects.

[NB de link naar de claims in dit citaat werkt niet, maar het gaat volgens mij om dit document].

Een artikel uit 2011 in het International Journal of General Medicine is positiever over Traumeel, maar dat is een door Heel gesponsord onderzoek, dus maar beter met wat korreltjes zout tot je nemen. Maar zelfs dat artikel geeft geen enkele verwijzing naar onderzoek waarin Traumeel tabletten rechtstreeks vergeleken worden met conventionele behandelingen. We kunnen er dus wel vanuit gaan dat er geen goed bewijs is dat de tabletten werken. Een uitgebreidere analyse van het bewijs voor homeopathische pijnstillers als Traumeel en andere op arnica gebasseerde producten kan gevonden worden op de site saveyourself.ca.

Nederlandse klant krijgt speciale versie

Alweer enige tijd terug was het me opgevallen dat de Traumeel tabletten in Nederland net iets anders heten dan in het buitenland, het leidde tot een korte discussie in de commentaren hier op Kloptdatwel. De volgende tabel geeft de ingrediënten van Traumeel S en H met de potenties die gebruikt zijn voor het bevochten van de lactose waar de tabletten natuurlijk grotendeels uit bestaan (bronnen: www.traumeel.com en www.traumeel.nl):

De samenstellingen van Traumeel S en H
De samenstellingen van Traumeel S en H

De lezer die iets weet van homeopathische verdunningen zal misschien verbaasd opkijken: ‘D2? dat is toch maar een verdunning van 1 op 100, dat klinkt nauwelijks homeopathisch?’ De meest gebruikte homeopathische potenties zijn inderdaad van andere orde, D12 en C30, waarbij je er van uit kunt gaan dat er geen molecuul meer van de uitgangsstof in het product aanwezig is. Met Traumeel is het wat anders, die verdunningen zijn niet zo absurd. Maar je mag volgens de Nederlandse regelgeving iets een homeopathisch geneesmiddel noemen als het volgens een erkende homeopathische farmacopee wordt gemaakt uit homeopathische grondstoffen. De oertinctuur waarmee gestart wordt (uitgeperste planten met alcohol in dit geval) is ook een homeopathisch middel.
Maar wat vooral opvalt is dat de samenstelling nogal verschilt: in de Nederlandse versie (H staat vermoedelijk voor Holland en S voor standaard) zitten minder verschillende planten en wat er nog wel in zit, is meer verdund. Het ogenschijnlijk zelfde product is dus een uitgeklede versie van de internationaal gangbare variant.

Waarom deze verschillen?

We moeten de Geneesmiddelenwet erbij pakken om erachter te komen waarom dit zo is. Zie hoofdstuk 4, artikel 42 lid 3 dat gaat over de voorwaarden voor registratie van middelen als homeopathisch geneesmiddel:

geneesmiddelenwet-hfdstk4art42lid3

Om Traumeel als homeopathisch geneesmiddel te kunnen verkopen, had Heel dus twee mogelijkheden. Ofwel aantonen dat de dosis van elk ingrediënt minstens een factor 100 lager is dan waarin het voorkomt in reguliere geneesmiddelen, ofwel zorgen dat elk ingrediënt minstens tot D4 is verdund (D4 = 1 op 10.000). Dat laatste is natuurlijk een stuk makkelijker.
heel-company-logoOp vragen die ik stelde, liet Heel weten dat deze wetgeving inderdaad de reden was voor aanpassing van het product voor de Nederlandse markt. De weggelaten ingrediënten zouden niet met de hoofdindicatie (spierpijn e.d.) in de Materia Medica beschreven staan en daarom niet gebruikt mogen worden in het product. Traumeel S zou daarom wel iets breder inzetbaar zijn buiten de indicaties om. Dat het Nederlandse product dan misschien wel sterker was (homeopathisch gezien) werd ontkend, potenties zouden pas weer sterker worden vanaf D24. Een waarschuwing voor buitenlanders op de verpakking (dat Traumeel H niet hetzelfde is als het hun vertrouwde Traumeel S) vond Heel niet nodig, de producten zijn in beide samenstellingen immers ongevaarlijk.
Natuurlijk geloof ik dat laatste wel, Traumeel H werkt vast net zo goed en is net zo ongevaarlijk als Traumeel S. Beide producten doen namelijk niets. Heel had Traumeel S vast wel als voedingssupplement in ongewijzigde samenstelling op de markt mogen houden, maar dan had er natuurlijk niet ‘geneesmiddel’ op mogen staan. Het is wel duidelijk dat dat marketingtechnisch belangrijker voor Heel is dan de precieze samenstelling van het product.

Op mijn eigen website schreef ik hier tweeënhalf jaar terug een stukje over: Warning to Traumeel Users Visiting the Netherlands. Voor diergeneesmiddelen gelden in principe dezelfde regels als voor humane geneesmiddelen, alleen loopt de doorvoering een beetje achter. Voor homeopathische diergeneesmiddelen moesten de producenten voor 1 januari 2014 hun bewijs indienen (als ze middelen met indicatie willen blijven verkopen) en dat zit nu in het beoordelingsproces. Totdat dat is afgerond kun je voor je huisdieren in Nederland dus nog gewoon Traumeel S krijgen. Overigens wordt Traumeel S op tal van websites ook nog voor humaan gebruik aangeboden op webshops gericht op de Nederlandse markt, vaak zelfs nog met indicatie, terwijl dat dus helemaal niet mag.

Intussen in de Verenigde Staten …

Vorig jaar kondigde Heel aan zich terug te trekken van de Noord-Amerikaanse markt. De reden hiervoor is dat Heel zich geconfronteerd zag met een aantal class action lawsuites. Een grote groep mensen diende collectief een vordering in tegen Heel omdat het bedrijf zich schuldig zou maken aan misleiding o.a. door niet duidelijk te zijn over waar potentiëring nu op neer komt en het gebruik van termen als ‘proven’ en ‘effective’ terwijl het bewijs (zoals boven aangegeven) daar geen voldoende reden voor geeft. Heel heeft de zaken voor één miljoen dollar geschikt voordat het tot echte rechtszaken kwam, maar de voorwaarden zijn niet mals (maar volkomen terecht):

i) FDA Disclaimer: Defendant will include the following language on the same outer label or package panel that bears the Drug Facts box: “These statements have not been reviewed by the Food and Drug Administration. They are supported by traditional homeopathic principles.” (ii) Dilution Disclaimer: The back panel of each Product’s outer label or package shall be modified to include the following language: “X is a homeopathic dilution. For more information, see the Settlement Agreement in the documents section of this website.” (iii) “Natural” claims: Unless the Product contains all natural ingredients, Heel shall use the term “natural” in a manner that is appropriately qualified (e.g., by using an asterisk that links to the phrase: “Contains [X] natural active ingredients out of [X] actives, see Drug Facts”). (iv) “Clinically Proven” claims: Heel will cease using the words “Clinically Proven,” “Proven … Effective” or any similar representation that expressly or impliedly asserts medical, scientific or clinical proof on any Products for which it does not have at least two clinical studies performed by independent researchers that utilize generally accepted protocols such as randomized, double-blind placebo-controlled trials, with publication and peer review; further, if any clinical trial are sponsored by Heel, Heel shall adequately disclose this fact to consumers. (v) “Doctor Recommended” claims: Heel shall cease using the words “Doctor Recommended” and “[U]sed by doctors worldwide” unless it also discloses to consumers the percentage of those doctors who are homeopathic practitioners and the percentage who are allopathic or any other type of medical practitioners.

Zie Science Based Pharmacy voor de details. Heel zag er klaarblijkelijk geen heil meer in om Traumeel in de VS en Canada nog winstgevend te kunnen afzetten en heeft de activiteiten daar verkocht aan het bedrijf MediNatura. Dat bedrijf brengt nu T-Relief tabletten op de markt. De samenstelling lijkt verdacht veel op die van Traumeel S, het wijkt er minder vanaf dan Traumeel H. Volgens iemand die reageerde op mijn website kan het echter niet tippen aan het origineel:

we can’t even buy the original in the u.s. the fda made heel shut down here and the company that bought them has changed the formula and my husband who has arthritic knees finds that this “new improved” formula is no where near as effective as the original. and i can’t find a substitute :(

Me dunkt dat als MediNatura zijn versie onder de naam Traumeel A(merica) op de markt had kunnen brengen, geen enkele trouwe gebruiker van Traumeel het verschil gemerkt zou hebben. De merknaam Traumeel hield Heel bij de verkoop van de Amerikaanse boedel echter voor zichzelf.