• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

‘Water is goed, lucht is beter en zonlicht is het beste van deze drie’

2 October 2011 by Gert Jan van 't Land Leave a Comment

In het kasteelmuseum van Bled (Slovenië) is een zaaltje gewijd aan de charismatische ‘zonnedokter’ Arnold Rikli (1823-1906) die in de tweede helft van de 19e eeuw allerlei ziektes probeerde te genezen met zonlicht, lucht en het heldere water van een Sloveens bergmeer. Niet altijd met succes. Rikli is één van de grondleggers van het naturisme. Zijn ‘atmosferische therapie’ wordt ook heden ten dage nog aangeboden.

'Water is goed, lucht is beter en zonlicht is het beste van deze drie' 1
Pizzeria Rikli in het Sloveense Bled

In Bled, Slovenië wordt de herinnering aan Rikli gekoesterd. Het lokale museum heeft een zaal aan Rikli gewijd, je kunt er nog steeds ‘atmosferische kuren’ ondergaan en er is zelfs een pizzeria naar Arnold Rikli vernoemd. Daar kwam ik achter toen ik afgelopen week op vakantie was in Slovenië.

De jonge Arnold Rikli was voorbestemd om te gaan werken in het bedrijf van zijn vader. Maar hij had al vroeg meer interesse in de natuurgeneeskunde. Dit was (en is nog steeds) een alternatieve behandelwijze die gebaseerd is op de theorie dat de natuur het lichaam kan helpen om zichzelf te genezen. Deze gedachte is oeroud. Al in de middeleeuwen (en eerder) zochten mensen bijvoorbeeld heil door te baden in bronnen waarvan ze dachten dat die geneeskrachtig waren. Mede omdat het arsenaal van de reguliere geneeskunde in de 19e eeuw nog beperkt was, ontwikkelden allerlei medici en niet-medici in de 19e eeuw uiteenlopende natuurgeneeswijzen. De natuurgeneeskunde werd ongekend populair. Een bekend voorbeeld is de katholieke priester Sebastian Kneipp die met zijn therapie op basis van koud water wereldberoemd werd en ook heden te dage nog veel aanhangers heeft.  Onderzoek heeft echter nooit bewijzen opgeleverd voor de natuurgeneeskunde (lees de b.v. Wikipedia-lemma’s onder de links in deze paragraaf, of dit stuk over natuurgeneeskunde in de encyclopedie van de Vereniging tegen de Kwakzalverij).

'Water is goed, lucht is beter en zonlicht is het beste van deze drie' 2

Ook Arnold Rikli ontwikkelde zijn eigen vorm van natuurgeneeskunde. In 1855 begon hij in het Sloveense Bled het ‘Natuurlijk Gezondheids Instituut voor Helio-Hydrotherapie’. Hier bood hij ‘atmosferische therapie’ aan. Patiënten verbleven in ‘luchthutten’ (rond de eeuwwisseling stonden er vele tientallen langs de oever van het Bled-meer), en werden geacht (vrijwel) naakt te wandelen en te rusten in de buitenlucht, lichamelijke oefening te verrichten, stoombaden te ondergaan en te zwemmen in het koude water van het bergmeer. Ook een vegetarisch dieet en massages waren scharnieren van Rikli’s therapie. Mede omdat Rikli zich toelegde op chronische en niet-levensbedreigende kwalen, ontwikkelde zijn kuuroord zich tot een topattractie voor Europa’s Rich and Famous. In 1918 moet het kuuroord de deuren sluiten door de sterk veranderde maatschappelijke en economische omstandigheden.

'Water is goed, lucht is beter en zonlicht is het beste van deze drie' 3

Een goed biografisch artikel geeft achtergrondinformatie over Rikli en zijn therapie. Rikli’s theorie was dat de afwisselende prikkels van water, licht en lucht zouden helpen om het lichamelijke en geestelijke evenwicht terug te vinden. Waardoor ziektes zouden genezen. Hij stelde dat de mens één gezondheid heeft en dat alle kwalen dus ook in de basis terug te voeren zouden zijn tot één kwaal. Hij zocht de oorzaak van ziektes bij wat hij noemde een ‘kringloopstoornis’. Rikli was niet medisch geschoold en baseerde zich niet op objectief onderzoek. Hij baseerde zich vooral op de volksgeneeskunde en op al in 1850 verouderde medische literatuur. Er zijn nooit bewijzen gevonden voor zijn behandeling. Maar de atmosferische therapie wordt ook heden ten dage nog aangeboden.

Rikli is ook naar hedendaagse maatstaven zeer herkenbaar als een sterk van zichzelf overtuigde, charismatische leider van een beweging van gelovigen. Zelfs nu nog bestaat rond zijn persoon de nodige mythologie. Zo wordt in het museum in Bled met enige bewondering gesuggereerd dat hij op eigen kracht en ‘tot ongenoegen van zijn artsen’ zichzelf zou hebben genezen van dysenterie. Ook wordt op verschillende plaatsen (waaronder in het kasteelmuseum in Bled en in verschillende Wikipedia-artikelen) gesuggereerd dat hij in 1852 naar Bled kwam om op te knappen nadat hij ziek zou zijn geworden van chemicaliën die werden gebruikt in de leerververij van zijn vader en zo de kracht van het meer van Bled ontdekte. In het aangehaalde biografische artikel zijn daarvoor echter geen aanwijzingen te vinden. Uit dit artikel wordt duidelijk dat Rikli al jong gegrepen was door de watergeneeskunde en al patiënten begon te behandelen voordat hij naar Slovenië kwam. In 1854 brak hij met het bedrijf van zijn vader en ging zich full-time aan de geneeskunde wijden. Hoewel hij zich vooral toelegde op de behandeling van chronische, niet-levensbedreigende aandoeningen, deinsde hij niet terug voor de behandeling van acute ziektes. Hierin laat hij de nodige mislukte behandelingen zien, o.a. bij verschillende pokkenpatiënten. Ook overleden enkele van zijn eigen kinderen onder zijn behandeling. De overheid was hem lang niet altijd goed gezind, zo werd zijn geschrift ‘Die Fieberkrankheiten’ (de koortsziekten) in 1900 door de Oostenrijkse autoriteiten verboden. Toch bleef hij met een grenzeloze zelfverzekerdheid zijn therapie uitdragen en had hij een trouwe schare van bewonderaars, waaronder ook artsen. Rikli en zijn ‘Riklianer’ wisten het zeker: zon, lucht en water, tezamen met vegetarisme, nudisme en massages brengen genezing voor elke kwaal.

'Water is goed, lucht is beter en zonlicht is het beste van deze drie' 4

Van Rikli is niet alleen zijn ongefundeerde therapie overgebleven. Hij wordt ook gezien als een grondlegger van het hedendaagse naturisme. En hij is (tamelijk ironisch) de naamgever van een serieuze wetenschappelijke prijs – de Rikli award.

 

Illustratie voorzijde: kasteelmuseum Bled

Filed Under: Alternatieve schade, Gezondheid Tagged With: alternatieve behandelwijzen, arnold rikli, atmosferische therapie, bled, kwakzalverij, natuurgeneeskunde, slovenie

Hier Zijn Draken!

1 October 2011 by Maarten Koller 3 Comments

(Klik in de speler onderaan op CC voor de Nederlandse ondertiteling)

Hier Zijn Draken, of Here be Dragons is bedoeld als introductie in het kritisch denken. Hij duurt 40 minuten en kan gratis gedownload worden.

Here Be Dragons is geschreven en gepresenteerd door Brian Dunning, presentator van de podcast Skeptoid.

Dunning:

Most people fully accept paranormal and pseudoscientific claims without critique as they are promoted by the mass media. Here Be Dragons offers a toolbox for recognizing and understanding the dangers of pseudoscience, and appreciation for the reality-based benefits offered by real science.

De meeste mensen accepteren paranormale of pseudowetenschappelijke claims volledig zonder enige vorm van kritiek zoals ze door de massa media worden gepromoot. Here Be Dragons biedt gereedschap waarmee je de gevaren van pseudowetenschap kan herkennen en begrijpen, en de voordelen van op realiteit gebaseerde wetenschap kan waarderen.

Filed Under: Skepticisme, Skeptische TV Tagged With: brian dunning, draken, here be dragons, kritisch denken

Evolutie: een rechtlijnige uitleg

30 September 2011 by Maarten Koller 3 Comments

Tijdens het BBC-programma over wetenschap Bang Goes the Theory legt Dr. Yan Wong met een simpele lijn uit hoe evolutie werkt.

http://www.youtube.com/watch?v=Ld-db5njUJY&hd=1

Filed Under: Kort, Skeptische TV, Wetenschap Tagged With: bang goes the theory, evolutie, lijn, yan wong

Middelbare school docent start skeptische groep

28 September 2011 by Maarten Koller 3 Comments

Het onderstaande verhaal werd voor zover ik weet voor het eerst gepubliceerd op het forum van de Skeptics Guide to the Universe. Ik vond het dermate inspirerend dat ik het integraal reproduceer.

—————————————————————————————————–

I’m a maths teachers at McKinnon Secondary College in Melbourne, Australia. For the past few months I’ve been running a sceptical society for my students and I thought I’d let you all know how it’s been going.

In the December last year I was lucky enough to see Rebecca Watson and Brian Dunning speak in Melbourne. While they were great speeches (Rebecca’s were hilarious) the thing that really got me was Richard Saunder’s demonstration of how the power balance bracelet scam worked. I had seen them before but never paid much attention. I was shocked to hear that they cost around $60, given how many students I saw wearing them. Teachers too, unfortunately. Well, sports teachers anyway.

The next week I showed all seven of my classes Richard’s demonstration with great success. Quite a few of the students were amazed at how it worked and there were even a few converts. This showed me first-hand how much good could be wrought from these demonstrations and led me to create the McKinnon Secondary Sceptical Society (MSSS). We would meet once a week, on Friday lunchtimes to discuss matters sceptical.

Fast forward to early term 2, 2011 and I had been given a couple of minutes to speak at a whole-school assembly. I explained a little bit about scepticism in general and then told them this story:

“I have a friend called Mike. Or maybe it’s Kevin. It doesn’t matter cause I’m making this up. He told me that he believes in aliens. I said, ‘So what, the universe is a pretty big place. There probably are aliens.’ He said, ‘No, I believe that aliens have been visiting us for years.’ I said, ‘Why do you think that?’ and he said, ‘Well, just look at computers.’ So I looked at some computers and failed to see any aliens. I said this to Mike or Kevin to which he replied, ‘Well, I don’t understand how they work. And if I don’t understand them, how could anybody else? Obviously, aliens invented them.’

Now, if you can spot the flaw in my friend’s argument, I want you to come along to the McKinnon Secondary Sceptical Society. If you can’t spot the flaw in my friend’s argument, then I really want you come along to the McKinnon Secondary Sceptical Society.”

The response was amazing. I was approached by dozens of students during the week asking me questions about scepticism and promising to come to the first meeting. I had teachers come to me for conversations. What was amazing was that I was getting people from all camps. People telling me what a lot of crap they thought certain pseudosciences were and people telling me that they have prophetic dreams. Teachers that I have never spoken with before wound up having long conversations with me about seeing James Randi getting abused by Don Lane back in the 80s on Australian television. Teachers that I had a lot of respect for started telling me about the psychic link they share with their mother because they finish off each other’s sentences. For good or for bad, I had become the go-to guy for all matters paranormal.

Our first session was a mass attempt at Zener’s ESP experiment which I called the ‘Psychic Challenge’. I would split the students into groups of 3 and had made up enough cards to allow for 30 students. After the response I received I decided to double that number. On the day however I realised that I had underestimated when over 100 students showed up!

Middelbare school docent start skeptische groep 5

Middelbare school docent start skeptische groep 6

I wound up having to run three separate sessions just to fit everybody in. The final result was wonderful, a near perfect bell curve!

Middelbare school docent start skeptische groep 7

We spent the next couple of sessions talking about psychics and how they work. I prepared a PowerPoint presentation which took almost an hour to get through due to so many questions from the students. They loved the idea of rumpology and very quickly started to hate Sylvia Browne.

ESP powerpoint

After the these sessions I found the numbers of students dropping down to a more manageable 30 – 35. I was actually grateful for this, 100 would have been too much to handle on my own. I had to enlist other teachers to help run the Psychic Challenge. Out of these, around 20 are regular attendees. The rest of the students get brought along by friends or show up because they’re particularly interested in the current topic. It’s great seeing such a mix of students come through because it’s really helping spread the word. Incidentally, the majority of my students come from the junior school, being around 12 – 14 years old. Not all of them are sceptics, either. I have a few creationists coming along, some students who believe in ghosts and even a moon-landing denier. This has created some really interesting and beneficial conversations, although I have to tread very carefully when the topic moves on to religion.

Around this time Harold Camping was in all the news so our next topic was, predictably, the end of the world. I started by teaching them some of the history of apocalypse predictions and making fun of them. Right when they were convinced that the whole topic was a funny one, I told them about the Heaven’s Gate cult. All of a sudden they were sitting up in their seats, listening intently with looks of horror on their faces. Almost all of them had heard of people like Nostradamus but Marshall Applewhite was new to them.

Armageddon powerpoint

I had originally thought that each topic would take a week to cover, but I soon learned otherwise. The students are incredibly curious and typically bombard me with so many questions that it can take several weeks to get through a topic. I consider this to be a very, very good thing.

Our next topic was logical fallacies. Again, I put together a PowerPoint presentation. It took three weeks to get through the slideshow alone with all the questions. They really enjoyed this topic and were constantly interrupting me with examples of fallacies they’ve seen before. They hadn’t known what they were at the time, they just knew something was wrong with them. Since then students have emailed me various articles they’ve found around the place and pointed out the logical fallacies in them.

Logical fallacies powerpoint

Between set topics we’ll have a couple of weeks of free discussion. These have been wonderful as they’ve allowed to students to bring up matters that are specifically important to them. They often want to discuss mainstream topics like astrology and ghosts but will occasionally bring up more philosophical matters. One week was spent discussing whether or not you should teach your children about Santa.

Our latest topic has been homeopathy. None of the students knew what it was, other than having seen signs for it on various alternative medicine centres (of which there are a lot in the neighbourhood). So far, my favourite moment in this entire production has been the looks of bewilderment and disgust when I explained exactly how homeopathy ‘worked’. They simply couldn’t believe that anybody could believe in something so stupid. We spent a couple of weeks on this topic with students asking why the government hasn’t stepped in to stop them and what can we do to educate people about it.

I have been totally thrilled by the response from my students and am really proud of them. Some of our future activities will include creating fake pseudosciences and performing experiments on astrology and dowsing. Richard Saunders has a video of him testing whether people can tell if they’re being stared at and I plan on doing that as well. I would also like to have some guest speakers along, possibly even international ones via Skype (I’m looking at you, SGU…).

Friday lunchtimes have quickly become the highlight of my week and I cannot wait to see what the future will hold. One of my goals is to involve the students in some kind of sceptical publicity stunt and get some media attention. It’s wonderfully being able to reach some many students but I really want to push scepticism out into the community as well.

Thanks for reading,

vanAdamme (Mr V)

 

Filed Under: Buitenland, Skepticisme, Uit het nieuws Tagged With: docent, middelbare school, skeptische groep

Groot ingenieursbureau organiseert congres over kosmisch geladen water

27 September 2011 by Agnes Tieben 65 Comments

DHV, een groot ingenieursbureau in Amersfoort dat zichzelf presenteert als ‘een toonaangevend internationaal advies- en ingenieursbureau dat bekend staat om haar hoogwaardige expertise en leiderschap in innovatie en duurzaamheid’ hield afgelopen weekend een conferentie met als thema ‘Vitaal water: meer dan H2O’. De media waren niet welkom. Kennisorganisatie STOWA vindt het congres niet wetenschappelijk. Maar Hans van Sluis en Helle van der Roest van DHV weten zeker dat gevitaliseerd water bestaat én ook nog grote voordelen heeft: ‘je merkt het meteen als je het drinkt, het smaakt beter en het lest je dorst beter. Het kan ook positieve effecten hebben op bijvoorbeeld een slechte spijsvertering of een moeilijke huid.’  Water heeft ‘een kosmische antenne’. Bewijzen zoeken ze bij eigen ervaringen en bij de pseudowetenschapper Emoto. Maar Van der Roest stelt ook een test voor. Die handschoen pakken we graag op!

Groot ingenieursbureau organiseert congres over kosmisch geladen water 8
Helle van der Roest, Leading professional Waterbehandeling, gelooft in vitaal water. Foto website DHV.

In een artikel in het bedrijfsblad van DHV wordt uitgelegd wat vitaal water is.

‘Drinkwater wat dagenlang onder druk in een leidingnet heeft gezeten is niet meer vitaal. Maar je kan het wel weer vitaal maken. Daar liggen vijf principes aan ten grondslag. Het moet vrij en wervelend kunnen stromen, het moet in contact komen met licht, lucht en natuurlijke mineralen, niet belast worden door vervuilende stoffen en stralingsvelden zoals elektriciteit, het water moet onderdeel uitmaken van een natuurlijke kringloop en voorraad vorming’ , aldus de beide ingenieurs.

Volgens DHV zijn er in de loop der jaren uit diverse onderzoeken interessante resultaten naar voren gekomen. De onderzoeken zijn gebaseerd op het idee dat water meer is dan alleen de chemische en moleculaire samenstelling. Water zou een geheugen hebbben en in staat zijn om informatie over te dragen.Van Sluis denkt dat water een antenne heeft voor planetaire invloeden vanuit de kosmos. Jammer genoeg worden die onderzoeken niet toegankelijk gemaakt.

Groot ingenieursbureau organiseert congres over kosmisch geladen water 9
Hans van Sluis, senior adviseur, gelooft dat water een kosmische antenne heeft. Foto website DHV.

In een discussie met hoogleraar theoretische chemie Ad van der Avoird haalt Van der Roest als ‘bewijs’ het onderzoek van de Japanner Emoto aan. Een van zijn publicaties ‘Water weet het antwoord’, uitgegeven bij Ankh Hermes heb ik toevallig in huis. Er staan foto’s in van mooi gevormde waterkristallen die zijn blootgesteld aan mooie woorden als liefde of dankbaarheid of muziek van Chopin of Tsjaikovsky. Er staan ook foto’s in van lelijk gevormde kristallen, die zouden zijn van water dat is blootgesteld aan negatieve invloeden zoals bijvoorbeeld het woord ‘hel’ of ‘idioot’ of aan Heavy Metalmuziek.

Rob Nanninga schreef in 2006 al een uitvoerig Skepter-artikel over Emoto. Duidelijk wordt dat Emoto in de wetenschappelijke wereld nooit serieus is genomen. Misschien merkt hij volgens Nanninga daarom aan het begin van een lezing ook wel gekscherend op dat de zaal niet zo vol zou zitten als hij een echte wetenschapper zou zijn. Toch blijft hij een doctorstitel voeren die voor 350 dollar te koop is. Rob Nanninga besluit zijn artikel als volgt:

‘Het is moeilijk te beoordelen of Emoto een gewiekste zakenman, een oliedomme pseudowetenschapper, een gevaarlijke kwakzalver, een religieuze sekteleider of een aimabele watermysticus is. Misschien alles tegelijk. In een recent interview met Good Times lijkt hij wat bescheidener te zijn geworden: ‘My theory and research is not yet reached science and I should say it is more like fantasy.’ 

Bij de conferentie van DHV kun je je iets dergelijks afvragen. Is dit een gewiekste zakelijke actie, oliedomme pseudewetenschap of gaat het om goedgelovige watermystici? De twee ingenieurs erkennnen dat er geen sluitende wetenschappelijke verklaringen zijn en dat het een moeillijk bespreekbaar onderwerp is in wetenschappelijke kringen. Ze zeggen te hopen dat de conferentie hier verandering in kan brengen.Van der Roest snapt wel dat de academische wereld vaak nog afwijzend staat tegenover dit verschijnsel:

‘Ik geloof ook niets dat ik niet zelf ervaren heb. Ik heb in het verleden veel uitgeprobeerd en ervaar de effecten van vitaal water bijvoorbeeld op mijn eigen gezondheid. Als we op vakantie zijn ben ik altijd opzoek naar vitaal water in de natuur. Als ik dan een beek zie, weet ik of het goed water is of niet. Als het vitaal water is vul ik mijn veldfles ermee; een halve liter water uit zo’n beek is een half jaar langer leven. Maar dat zijn effecten die je zelf moet ervaren, je kunt mensen niet met woorden of argumenten overtuigen van de waarde van vitaal water.’

En ik maar denken dat ingenieurs goed waren in logisch nadenken.

Hoewel de pers ruim aandacht heeft besteed aan het DHV-congres (zie dit artikel in de Volkskrant) zijn persvertegenwoordigers niet welkom in Amersfoort. Niet meer. Nadat afgelopen weekend commotie ontstond over de conferentie, heeft DHV besloten om geen journalisten toe te laten bij de bijeenkomst.

De toonaangevende Nederlandse onderzoeksinstelling STOWA ziet geen wetenschappelijke aanknopingspunten. Bas van de Wal, ecoloog bij dit onderzoeksinstiuut, vindt de bijeenkomst ‘geen wetenschappelijk congres, […] het zijn gelijkgestemden onder elkaar die informatie uitwisselen. Het is mening tegen mening. Op dit moment is er geen onderbouwd onderzoek.’ 

Groot ingenieursbureau organiseert congres over kosmisch geladen water 10
Dit is een water-vitalisator (bron: ultraspring.nl, een concurrent van grander)

Ondanks gebrek aan bewijs wemelt het op het internet van de aanbieders van ‘watervitalisators’ die allerhande claims doen of zelfs beweren dat er wel wetenschappelijk bewijs is. Zie bijvoorbeeld deze website. Een al meer dan 20 jaar bestaand apparaat wat op de waterleiding geplaatst kan worden is de Grander. Het is een rechthoekig roestvrijstalen kastje dat een aantal kamers bevat met ‘informatie water’. Het leidingwater stroomt hier langs zonder er direct mee in contact te komen.

In een van de artikelen die naar aanleiding van het congres verscheen stelt Van Sluis dat veel gebruikers het verschil opmerken tussen gevitaliseerd water en gewoon kraanwater: ‘Uit proeven blijkt dat acht van de tien personen kunnen aangeven welk water vitaal is door het alleen maar te proeven.’

Dat lijkt me een interessant en niet al te moeilijk uitgangspunt voor een test. Bij het bedrijf waar ik werk zit al jaren een watervitalisator van Grander op de waterleiding. Ik neem een fles water mee van huis en tap een fles water daar uit de waterleiding. Ik meet na of de temperatuur gelijk is. Er zijn op dat moment tien medewerkers aanwezig. Iedereen vindt het leuk om mee te doen aan de test. De proefpersoon proeft water uit twee identieke kartonnen bekers en geeft aan welk water volgens hem of haar vitaler smaakt. Aan de onderkant heb ik een stikkertje geplakt waaraan ik kan zien of het Grander water betreft of niet. De proefpersoon zelf kan het stikkertje niet zien. De meesten meenden wel een verschil te proeven. Uiteindelijk heb ik helaas maar zes testresultaten weten te verkrijgen omdat vier medewerkers geen tijd hadden. Mijn testresultaten waren niet bepaald ondersteunend voor de stelling van van Sluis. Vier van de zes collega’s vonden gewoon kraanwater ‘vitaler’ smaken. Dit is natuurlijk iets dat we beter kunnen testen. Zouden Van der Roest en Van Sluis daar voor voelen?

Hier nog een paar filmpjes waarin verkopers van gevitaliseerd water een en ander uitleggen.

 

Foto voorzijde: wikimedia commons, Diliff

 

Filed Under: Algemeen, Pseudowetenschap, Uit het nieuws Tagged With: alternatieve behandelwijzen, dhv, emoto, hans van sluis, helle van der roest, onzinnige apparaten, pseudowetenschap, vitaal water

  • « Go to Previous Page
  • Page 1
  • Interim pages omitted …
  • Page 360
  • Page 361
  • Page 362
  • Page 363
  • Page 364
  • Interim pages omitted …
  • Page 437
  • Go to Next Page »

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Het Alternatieve Circuit: Risico’s, Kosten en Communicatie
12 October 2025 - Ward van Beek
Het Alternatieve Circuit: Risico’s, Kosten en Communicatie

.Op 4 oktober vond in de Geertekerk in Utrecht het jaarlijkse symposium plaats van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Het thema dit jaar was Het Alternatieve Circuit: Risico’s, Kosten en Communicatie. Meester KackadorisprijsDe middag begon traditioneel met de toekenning van…Lees meer Het Alternatieve Circuit: Risico’s, Kosten en Communicatie › [...]

Het ‘Red Panda Effect’
8 October 2025 - Ward van Beek
Het ‘Red Panda Effect’

.In de Skeptical Inquirer van october/november (Volume 49, No. 5) wordt door Craig A. Foster en Kelsey M. McGinn teruggeblikt naar een uitgave van het blad uit 1979, met daarin een verhaal over een verdwenen panda, ontsnapt uit Blijdorp, wiens ontsnapping…Lees meer Het ‘Red Panda Effect’ › [...]

Kernenergie is een keuze
3 October 2025 - Ward van Beek
Kernenergie is een keuze

.In sceptische kringen is kernenergie geen taboe. Maar veel argumenten vóór kernenergie zijn op wensdenken gebaseerd. door Frank Biesboer, voormalig hoofdredacteur van De Ingenieur, Skepter 38.3 Voor de Nederlandse energiewereld was de brief die minister Hermans van Klimaat en Groene Groei in mei publiceerde over…Lees meer Kernenergie is een keuze › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

Are Cardiac Calcium CT Scans Useful?
5 November 2025 - Steven Novella

My doctor recently recommended that I get a cardiac CT calcium scan to help stratify my risk of cardiovascular disease (CVD). So of course I was interested in how good this scan is, because diagnostic tests to assess risk, especially in those who are asymptomatic, can be tricky. I was happy to discover that the short answer is – yes. These tests […] The post Are Cardiac Calcium CT Scans Useful? first appeared on Science-Based Medicine. [...]

COVID-19 infection during pregnancy is associated with higher rates of autism and neurodevelopmental diagnoses
3 November 2025 - David Gorski

A recent study found that infection with SARS-CoV-2 during pregnancy is associated with a higher risk of autism and neurodevelopment disorders. This is yet another reason why vaccination during pregnancy is important. The post COVID-19 infection during pregnancy is associated with higher rates of autism and neurodevelopmental diagnoses first appeared on Science-Based Medicine. [...]

A Tale of Two Interviews: Martin Kulldorff and James Baker
1 November 2025 - Lynn Shaffer

One science-based and the other wish-based The post A Tale of Two Interviews: Martin Kulldorff and James Baker first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Hans1263 on Factcheck: hongerdoden door lockdowns@Klaas van Dijk Ik wacht de ontwikkelingen eerst maar even af omdat ik bij het openen van deze link prompt
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (44-2025)@ Hans, Daar heeft u wel gelijk in. Als mensen troost vinden in een geloof in god en een hemel,
  • Klaas van Dijk on Factcheck: hongerdoden door lockdowns@Hans1263, het klopt dat het er erg sterk op lijkt dat de Erasmus Universiteit al veel eerder had moeten ingrijpen.
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (44-2025)@Renate1 U omschrijft precies wat er moet worden verdelgd. Dat kost veel tijd en overtuigingskracht en misschien lukt het niet
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (44-2025)Ik vrees dat dit moeilijk is. Het verdelgen van religie is door diverse regimes geprobeerd en dat is nergens gelukt

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in