Kloptdatwel?

Pseudowetenschap

Postief tegen jezelf praten maakt mooier: een appel bewijst het

by 11 Comments

De DailyMail schreef in 2010 een artikel waarin gezegd werd dat positief tegen jezelf praten mooier maakt. Dit zou gebaseerd zijn op het watergeheugen: de watermoleculen in ons lichaam zouden gevoelig zijn voor de emoties die we naar ze uitstralen. Als bewijs werd een experiment met appels gedaan, die bestaan immers ook voor een groot deel uit water. Nikki Owen, een Britse charisma expert en bedenker van het ‘controversiële appel experiment dat de invloed van gedachten op fysieke realiteit bewijst’ zegt dat ze al lang bezig is om de invloed van gedachten op onze fysieke verschijning duidelijk te maken aan anderen.

Ze nam een appel, sneed deze door midden, deed de helften ieder in een eigen pot en labelde de ene met ‘love’ en de andere met ‘hate’. Vervolgens deed aardig tegen de ene en gemeen tegen de andere helft. Na een week haalde ze de helften weer uit de potten en maakte een foto:

Postief tegen jezelf praten maakt mooier: een appel bewijst het 1
Duidelijk! Of toch niet?

Nou, duidelijker kan het niet zou je zeggen, maar helaas is er van alles mis met het experiment. Ten eerste weten we niets over de opzet van het experiment. Was het mes bijvoorbeeld wel aan beide kanten even schoon? En ten tweede, de kans dat je díe helft die er na een week iets slechter uit ziet toevallig in de pot met ‘hate’ stopt is natuurlijk 50%. Om dat nou een bewijs te noemen…

Om een goede test te doen zou je bijvoorbeeld een controlegroep moeten toevoegen: dezelfde appel maar dan in 3 stukken waarbij je het derde stuk in een pot zonder speciaal etiket stopt en er een week lang neutraal tegen doet. En dat zou je dan natuurlijk met een hele hoop appels tegelijkertijd moeten doen, in plaats van eentje. Pas dan heb je een onderzoek gedaan dat in de buurt komt van de wetenschappelijke standaard en kan je echt dingen te weten komen.

Het artikeltje in de DailyMail motiveerde verscheidene skeptici om hun eigen experiment te doen. Skepchick Rebecca Watson maakte er een leuke video over:

Klik hier voor dag 2, dag 4&5 en de conclusie – het bijbehorende artikel.

writerJames besprak het experiment op zijn blog en deed ook mee. Dit is zijn ‘na een week’-foto:

Postief tegen jezelf praten maakt mooier: een appel bewijst het 2
writer James en zijn appel na een week.

Alleen is het verschil dat hij te lui was om de appels te labelen en er tegen te praten. De foto geeft dus mooi weer waarom je een controle groep moet hebben: er zal sowieso wel een appelpartje tussen zitten dat op basis van toeval net even iets slechter lijkt dan de rest, ook al wordt er niets mee gedaan.

Het periodieke systeem van irrationele onzin

by 6 Comments

Het weblog ‘Science, Reason and Critical Thinking’ heeft onlangs een nieuwe versie van het periodieke systeem gepubliceerd, het ‘periodieke systeem van irrationele onzin’. Er is zelfs een Nederlandse vertaling gemaakt. Hieronder de Nederlandse vertaling, als je deze beter wilt bekijken, klik dan hier. Onder deze link vind je de dynamische Engelstalige versie. Goed dat dit eens op de rij is gezet.

 

Het periodieke systeem van irrationele onzin 3

Intelligent Design is stupid

by 19 Comments

Neil deGrasse Tyson, een Amerikaanse astrofysicus, legt uit waarom er geen intelligente ontwerper kan zitten achter het ontstaan van het heelal, onze planeet en de mens.

Er zijn simpelweg teveel zaken die ons kunnen doden. Een ontwerper met het overleven van de mens in gedachten had het heel anders gedaan.

Kort samengevat: het heelal heeft extreem weinig plekken waar leven mogelijk is, daarnaast wemelt het er van asteroïden die in kunnen slaan, hoewel een supernova die te dichtbij gebeurt ook niet prettig is, en wist je trouwens dat onze Melkweg op ramkoers ligt met het Andromedastelsel? Onze planeet: overstromingen, aardbevingen, tsunami’s, vulkaanuitbarstingen, orkanen etc. De mens: naast alle ziektes en dergelijke kan je je afvragen wat voor ontwerper er nu een pleziercentrum op dezelfde plek als de riolering stopt? Juist: een Stupid Designer.

Kortom: een pleidooi voor het omarmen van de natuurwetten als verklaring voor de wereld waarin we leven. En een terechte en uiterst humoristische  aanval op intelligent design!

Hitler’s sprekende honden

by 6 Comments

Hitler's sprekende honden 4
Adolf Hitler en zijn Duitse herder Blondi (honden.blogo.nl)

De Duitse dictator Adolf Hitler was een groot liefhebber van honden. Hij had twee Duitse (!) herders, Blondi en Bella, die hem tot het laatste moment in de bunker in Berlijn gezelschap hielden. Zeer bekend is het verhaal dat  Hitler, vlak voordat hij de hand aan zichzelf sloeg, Blondi een cyanidetablet in de bek liet stoppen. Hij wilde er zeker van zijn dat de pillen echt zouden werken. Veel minder bekend is, dat Hitler honden een enorme intelligentie toedichtte en zelfs dacht dat ze konden leren praten.

Nog voor de nazitijd was er in Duitsland een groep ‘wetenschappers’ die meenden dat honden bijna net zo slim waren als mensen. En dat hun intelligentie er wel uit zou komen met het kruisen van de juiste rassen en met de juiste training. Die wetenschappers werden na de machtsovername van Hitler niet opgesloten, maar mochten een fokprogramma starten om te komen tot de Ultieme Hond.

Hitler's sprekende honden 5
De sprekende terriër Rolf (dailymail.co.uk)

Hitler was er zelfs van overtuigd dat honden met mensen konden leren praten. Hij richtte een school op in Hannover om honden te leren praten, de Tier-Sprechschule ASRA. Een van de helden van de Schule was terriër Rolf, die in morse zijn eigen naam met zijn poot kon spellen. Ook zou Rolf zich bezig hebben gehouden met filosofie, buitenlandse talen en poëzie hebben geschreven. Het uiteindelijke doel van de Sprechschule was overigens niet om honden dichtkunst en buitenlandse talen bij te brengen. Het doel was dat de honden taken zouden kunnen overnemen van de SS.

Al dit bizarre nieuws werd onthuld door Jan Bondeson van de Universiteit van Cardiff in zijn onlangs verschenen boek vol met vreemde verhalen over honden ‘Amazing Dogs: A Cabinet of Canine Curiosities’. Bondeson schrijft:

“There were some very strange experiments going on in wartime Germany, with regard to dog-human communication. Were the Nazis trying to develop a breed of super-intelligent canine storm troopers, capable of communicating with their human masters of the Herrenvolk?”

Bondeson ontdekte een stuk in een Nazi-propagandablaadje uit 1943 over de directrice van de spreekschool voor honden, Frau Schmitt, die zeker wist dat sommige honden in staat waren om een paar woordjes te spreken. Bondeson schrijft:‘At a Nazi study course, a talking dog was once asked ‘Who is Adolf Hitler?’ and replied ‘Mein Führer!’ 

Hitler's sprekende honden 6
De Nazi's deden ook experimenten om honden en mensen telepatisch met elkaar in contact te brengen (dailymail.co.uk)

Zou het kunnen zijn dat mensen die dachten dat ze honden hoorden spreken (of dichten) last hadden van auditieve pareidolia, waarover we hier een paar dagen geleden schreven?

Een ding is zeker: de Sprechschule voor honden is een prima bewijs van de gekte die een dictatuur kan opleveren.

 

 

 

Je kunt het boek van Bondeson kopen via de link hieronder. Daarmee steun je Kloptdatwel.

De volgende bronnen werden voor dit stukje gebruikt: welingelichte kringen, de New York Times, de Daily Mail, Huffington Post.

De Ecowasbal werkt niet

by 46 Comments

UPDATE 11 nov: Even opfrissen: de wasballen nader bekeken.
—————————————————————————-

Ik hoorde voor het eerst over de Ecowasbal tijdens het programma Down met Johnny Rocks! Hoewel in dat programma mensen met een verstandelijke beperking worden geholpen door Johnny de Mol bij het vormen van een rockband, leek het plotseling wel op een promotiefilmpje voor de Ecowasbal:

Down met Johnny Rocks! aflevering 2 (17 mei 2011).

Ecowasbal topverkoper Pim Zuidema legt uit:

de wasbal gaat 3,5 jaar mee, oftewel 1000 wasbeurten, en je bespaart er 80% waspoeder mee. Veel mensen zijn er enthousiast over. Hij kost 24,90 maar binnen 100 wasbeurten heeft u dat er al uit.

Als het allemaal waar is dan is het natuurlijk een fantastisch product en Johnny koopt er zelf ook een. Allemaal leuk en aardig en ik dacht er verder niet meer bij na. Tot mijn schoonmoeder de wasbal in handen kreeg en na een korte test zich afvroeg: “Kloptdatwel?”. Gelukkig zijn er nog wat skeptisch ingestelde mensen in de wereld, want aan mij heb je blijkbaar niet veel. In iedergeval bedacht ze dus dat het misschien iets voor ons blog zou zijn en ik ben dus maar eens wat gaan zoeken.

Allereerst vond ik veel enthousiaste reacties, hieronder is er zo eentje.

In de korte handleiding van de Ecowasbal staat dat je bij licht tot normaal vervuilde was zelfs helemaal geen waspoeder hoeft te gebruiken. Volgens de ‘Meest gestelde vragen’-sectie van de Ecowasbal werkt het als volgt:

ECOWASBAL, een recyclebare kunststofbal, wordt tussen de was in de wasmachine gelegd. De bal is gevuld met kleine keramische balletjes. Komen deze balletjes in aanraking met water dan ontstaan daarin zogenaamde hydroxylionen. Deze ionen verminderen, in dezelfde mate als wasmiddel, de oppervlaktespanning van het water, omringen het vuil en weken het los van de vezels zodat het kan worden weggespoeld.

En weten ze echt zeker dat die Ecowasbal helpt? Die vraag stellen ze zichzelf ook:

Wordt kleding schoon als je deze wast met slechts een klein beetje wasmiddel zónder ECOWASBAL?
Nee, dat is niet het geval. Nederlands beste onafhankelijke onderzoeksinstituut heeft proeftextiel met exact dezelfde vlekken gewassen op hetzelfde wasprogramma en op dezelfde temperatuur mét ECOWASBAL en zonder ECOWASBAL. Conclusie: mét ECOWASBAL gewassen kleding is aanzienlijk schoner.

Wow, het beste onafhankelijke onderzoeksinstituut! TNO dus?

Waarom wordt de naam niet genoemd van het Nederlands onderzoekbureau?
De naam van het onderzoekbureau kan alleen worden genoemd als GreenHabits de testen met regelmaat herhaalt. Dit is een afspraak die gemaakt is tussen het onderzoekbureau en GreenHabits.

Ik moet zeggen, daar begrijp ik helemaal niets van. Wat een ontzettend rare afspraak is dat, hoe zou dat gegaan zijn? “Top, bedankt voor het testen! We zullen jullie zeker noemen hoor” – “Ehm nee doe maar niet” – “Ook goed, maar als we nou regelmatig bij jullie terugkomen, mag het dan wel?” – “Oh, ja dan is het prima”… ??? (GreenHabits is overigens de ondernemer achter de Ecowasbal.)

Tijdens mijn zoektocht kwam ik ook dit artikel uit de Trouw tegen (2009):

Maar klopt het allemaal wel, wat zo fraai wordt beweerd? „Absoluut niet”, zegt Hans Fraaije, hoogleraar fysische chemie aan de universiteit van Leiden. „Het is quasi-chemie, bijna oplichting. Het begint al met de claim dat je met keramische bolletjes hydroxyl-ionen kunt genereren. Dat is echt onmogelijk. Als er wel hydroxyl-ionen zijn, dan kun je daar inderdaad mee wassen. Het is wel heel agressief, het is een loog. Onze grootmoeders deden dat ook al, met soda. Maar soda alleen is niet genoeg. Er moet nog iets bij wat ze ’surfactant’ noemen. Dat is een stof die zich hecht aan het textiel en die het vuil losweekt. In grootmoederstijd was dat groene zeep. Soda maakt de werkzame stof in groene zeep vrij, maar die combinatie is wel erg agressief. Onze grootmoeders wilden er niet voor niets vanaf. Er is dus veel onderzoek gestopt in de zoektocht naar PH-neutraal, zeg maar huidvriendelijk, waspoeder.”

Volgens Fraaije klopt ook de tweede claim niet. „Voor het verlagen van oppervlaktespanning heb je geen hydroxyl-ionen nodig. Dat kan bijvoorbeeld al met weinig zeep, ongeveer 1 milligram per vierkante meter wateroppervlak. Maar hier komen zelfs geen hydroxyl-ionen vrij. Ik vermoed dat de geclaimde verlaging van de oppervlaktespanning te maken heeft met verontreinigingen die van die kunststof bal aflekken.”

Dat lijkt me duidelijk, van het achterliggende werkingsmechanisme klopt blijkbaar niets.

Niet geheel onlogisch dus dat je bij langdurig gebruik dit soort reacties krijgt:

Monique on Sunday 3, 2010
Ik gebruik de wasbal inmiddels al diverse maanden maar ik begin nu toch te twijfelen (…). Ik merk dat ik de laatste tijd erg snel naar transpiratie ruik en ondanks verhoogd verbruik van een deodorant, wordt het echt erger.
Astrud on Sunday 3, 2010
Ik vrees dat ik me zal moeten aansluiten bij Monique…in eerste instantie heb ik de wasbol als een soort wonder beschouwd (…) maar naarmate ik langer was met de bol gaat, vooral mijn bonte was, viezer ruiken.

De bovenstaande reacties kwamen echter uit dit artikel van Ecomama, die de Ecowasbal getest heeft en tot een positief resultaat kwam. Ook andere testen die je hier en daar op internet kan vinden laten vaak een positief resultaat zien. Maar de meeste tests waren gebaseerd op slechts één wasbeurt, hadden geen controle groep (wassen met de aangeraden hoeveelheid waspoeder, maar zonder de wasbal) of telkens precies dezelfde (fabrieksmatig aangebrachte) vlekken.

Gelukkig heeft de Consumentenbond wel een fatsoenlijk onderzoek gedaan en daar kwam een duidelijke conclusie uit naar voren:

Bij deze test is geen effect aangetoond van de Ecowasbal op de wasresultaten. De wasresultaten van was gedraaid met de Ecowasbal en 15 ml wasmiddel waren precies hetzelfde als wanneer we alleen 15 ml wasmiddel gebruikten, zónder de Ecowasbal. Dat betekent niet dat de was met de Ecowasbal niet schoon wordt, maar dat je hetzelfde wasresultaat kunt bereiken met net zo weinig wasmiddel, zonder de Ecowasbal.

Waarom denken veel mensen dan dat het werkt? Simpel: over het algemeen is er veel minder wasmiddel nodig om toch een schone was te krijgen. De kleine hoeveelheid die door de Ecowasballers wordt aangeraden is dus vaak gewoon voldoende, maar voor de meeste mensen lijkt het veel te weinig. Dus als ze de schone was zien, dan denken ze ‘dat moet wel door de Ecowasbal komen’. Niet dus.

De Ecowasbal werkt niet 7