Kloptdatwel?

sekte

Turkse creationistische sekteleider Adnan Oktar veroordeeld tot ruim duizend jaar gevangenisstraf

by 3 Comments

Adnan Oktar, ook bekend onder zijn pseudoniem Harun Yahya, is bij ons misschien vooral bekend vanwege zijn opvallende talkshows met veel dames in glitterpakjes en zijn islamitische versie van het creationisme. Hij deed jaren terug stof opwaaien door zijn vuistdikke Atlas of Creation  in verschillende talen naar duizenden scholen in de Verenigde Staten en Europa te sturen. Gert Jan van ‘t Land besteedde er jaren terug op Kloptdatwel al even aandacht aan. 

Turkse creationistische sekteleider Adnan Oktar veroordeeld tot ruim duizend jaar gevangenisstraf 1
momentopname uit een van de talkshows van Oktar

In 2018 werd Oktar gearresteerd op verdenking van allerlei zware vergrijpen waaronder deelname aan een criminele organisatie en seksueel misbruik van minderjarigen. Gisteren, op 11 januari  2021, werd hij veroordeeld tot een gevangenisstraf van maar liefst 1075 jaar. Volgens de berichten werd Oktar ook schuldig bevonden aan samenwerking met de Gülen-beweging in de coup van 2016, waarmee duidelijk is dat hij zich niet geliefd had gemaakt bij Erdogan.

Oktar claimde tijdens de rechtszaak meer dan 1000 vriendinnen te hebben. “There is an overflowing of love in my heart for women. Love is a human quality. It is a quality of a Muslim” vertelde hij de rechter. Het lijkt nogal in tegenstrijd met hoe hij vrouwen gebruikte in zijn talkshows, maar zelf hield hij vol dat het iets met feminisme te maken had. Een documentaire van VICE uit 2015 geeft iets meer inzicht in zijn opmerkelijke relatie tot vrouwen:

Turkse creationistische sekteleider Adnan Oktar veroordeeld tot ruim duizend jaar gevangenisstraf 2
Enigszins ongemakkelijk zit verslaggeefster van VICE tussen de ‘kittens’ van Oktar. Op de achtergrond Oktar Babuna, die veroordeeld werd tot 186 jaar.

De Nederlandse website van Oktars sekte staat nog online, maar er lijkt al jaren niets nieuws op verschenen te zijn.

Heaven’s Gate – collectieve zelfmoord van een ufosekte in 1997

by 45 Comments

Op 26 maart 1997, vandaag 20 jaar geleden, werden in een villa in de buurt van San Diego de lichamen aangetroffen van de 39 leden van de Heaven’s Gate sekte. Volgens de ideeën van hun eigen geloof hadden ze slechts hun menselijk ‘voertuig’ verlaten en waren opgehaald door buitenaardsen van wie ze een nieuw fysiek lichaam zouden krijgen. Ze zagen het niet als zelfmoord, maar eerder als hun eindexamen naar jarenlange studie op aarde op weg naar The Evolutionary Level Above Human.

Heaven's Gate - collectieve zelfmoord van een ufosekte in 1997 3

Gisteravond gaf ik bij het radioprogramma Met het Oog Op Morgen een kort interview over wat deze sekte bezighield, wat het verband was met de komeet Hale-Bopp en waarom ze ook wel bekend staan als de eerste internetsekte. Terugluisteren kan via: http://www.nporadio1.nl/nos-met-het-oog-op-morgen/onderwerpen/401479-20-jaar-na-de-zelfmoorden-heaven-s-gate.

Verder lezen over Heaven’s Gate:

Hoe word je binnen één jaar miljonair?

by 8 Comments

Twee jongens ontmoeten een meisje. Ze vallen allebei voor haar als een blok. Dat leidt tot een merkwaardige afspraak: als de twee jongens binnen een jaar een miljoen gulden bij elkaar krijgen, zal het meisje één van de twee kiezen als partner voor het leven. Hoe krijg je vanuit het niets zoveel geld bij elkaar? Je begint een sekte.

Hoe word je binnen één jaar miljonair? 4
De humoristische tekst op de kaft van de tweede druk uit 1971 van ‘Nacht op de kale berg’ van Karel van het Reve.

Dat is het uitgangspunt van het geestige boek ‘Nacht op de kale berg’ van de Nederlandse schrijver Karel van het Reve. Van het Reve ontleedt doeltreffend hoe mensen zich laten inpakken door volstrekte onzin –  en bereid zijn om daarvoor een flink bedrag te neer te leggen – zonder er ook maar iets voor terug te krijgen. Alleen de (onzichtbare) sekteleider die het geld incasseert wordt er beter van. Het enige dat de volgelingen krijgen is het zand dat hen in de ogen wordt gestrooid. En ze lijken er nog tevreden mee ook.

Bram van Heel en Joop Flavius (zo heten de jongens) piekeren zich suf hoe ze binnen een jaar één miljoen op tafel kunnen krijgen om daarmee het hart van Maartje te winnen. In de handel? Een succesvol schrijver of musicus worden? Speculeren op de beurs? Misdaad? Het lijkt allemaal niet zo makkelijk. Mismoedig gaan ze uit elkaar. Het lijkt niet veel te worden met het miljoen. ‘Het eerste miljoen is altijd het moeilijkst’ verzucht één van de twee.

Een tijdje later leest Bram van Heel in de krant over een nieuwe en succesvolle sekte: De Beweging. Haar boodschap is even mysterieus als onduidelijk: mensen hebben niet genoeg Brâm (met hoofdletter, één a en een circumflex). Ze moeten wachten totdat de De Alwaardige (ook wel aangeduid als Brâm) in de Tempel zal verschijnen in een zuil van vuur en daar de mensheid bekend zal maken hoe zij Brâm kunnen ontvangen. Voor de bouw van de Tempel is wel ƒ 10 miljoen nodig. En wie zich aansluit voordat De Tempel is gebouwd zal vooraan staan bij de uitdeling van Brâm.

Met deze basis-ingrediënten is De Beweging binnen korte tijd een doorslaand succes. In Het Grote Handvest en in vele Kleine Boodschappen worden de onnavolgbare heilsleer en mystiek van De Beweging uitgelegd. Een enthousiaste aanhanger legt uit:

‘De Beweging is een nieuwe religie, of eigenlijk mogen we dat niet zeggen. Het is het einde van alle religie, de eigenlijke verlossing der wereld. [Over hoe dat in zijn werk gaat] kan ik eigenlijk niet spreken. Eerst moet de tempel gebouwd zijn. Het Woord … kan niet bestaan zonder tempel. Als die eenmaal staat zal Brâm het Verlossende Woord spreken. …  Ziet u de rampen en droefenis om u heen? … Daar moet verandering in komen. Daartoe is de individuele inspanning van De Gemeenschap nodig. … Het woord zegt het al, nietwaar. Ge-meen-schap. Woorden hebben vaak een diepe betekenis’. 

Natuurlijk moet De Alwaardige Brâm een vertegenwoordiger hebben voor praktische zaken zoals de tempelbouw en het geld daarvoor bij elkaar zoeken. Het hoeft niet te verrassen dat Joop Flavius deze taak op zich heeft genomen. Zal het de twee vrienden lukken om het miljoen binnen een jaar bij elkaar te krijgen? Wat zal Maartje zeggen als het ze lukt? Om dat te weten te komen, moet je het boek lezen. Het is tweedehands en in sommige bibliotheken verkrijgbaar. Ook is het opgenomen in één van de delen van het verzamelde werk van Van het Reve (onlangs verschenen).

Karel van het Reve is een bekende  Nederlandse essayist, columnist en Ruslanddeskundige. Hij was gefascineerd door de bizarre  ideologie en en de kritiekloze heldenverering van de dictators van de Sovjet Unie. Vergelijkbare gekte vinden we tegenwoordig alleen nog in Noord-Korea. Hierover schreven we onlangs op Kloptdatwel.

Het is duidelijk dat zijn fascinatie voor bizarre geloofssystemen Karel van het Reve inspireerde bij het schrijven van ‘Nacht op de kale berg’. Zijn waarschuwing om je niet te laten inpakken door onzin is nog steeds actueel.

 

Foto voorzijde: geld (bron: wikimedia commons, Jon Eben Field).

Naakte tijdreizigers, je kunt wel kleding aan doen maar het komt niet mee

by 32 Comments

Naakte tijdreizigers, je kunt wel kleding aan doen maar het komt niet mee 5In de laatste Happinez (zie de bespreking op Kloptdatwel) stond een nogal juichend artikel over de Italiaanse leefgemeenschap Damanhur, als het aan Happinez schrijfster Lisette Thooft ligt zouden we allemaal een voorbeeld moeten nemen aan de bewoners van deze commune. Nadat ik me er wat in verdiept had was ik toch een stuk minder enthousiast. Wat wordt gepresenteerd als een idealistische samenleving (zelfs de VN zou positief zijn!) bevat nare trekjes – een strenge wet die niet veel ruimte laat voor het individu, een leider die boven alle anderen staat en allerlei vreemde overtuigingen, gekke cursussen en gevaarlijke kwakzalverspraktijken.  Hun ‘tijdmachine’  is misschien wel het allervreemdst. Hoewel ze het zelf tegenspreken deelt Wikipedia Damanhur volgens mij terecht in als geloof. En je kunt er ook veel in herkennen van een sekte (lees dit stuk van Rob Nanninga er maar eens op na).

Waar ligt Damanhur eigenlijk en hoe is het ontstaan? In Noord-Italië, aan de voet van de Alpen, ca. 50 km van Turijn ligt de spirituele leefgemeenschap Damanhur (Egyptisch voor stad van licht) waar ca. 600 mensen verspreid over enkele middeleeuwse dorpjes in de Piedmont-vallei samenwonen. Damanhur werd ongeveer 30 jaar geleden opgericht door Oberto Airaudi, een Italiaanse verzekeringsagent en zelfverklaard paranormaal onderzoeker. Hij was al vanaf zijn kindertijd bezig met alchemistische experimenten en richtte in de jaren 1970 in Turijn een centrum op voor onderzoek naar paranormale krachten van waaruit de eerste woongroep ontstond. Ook nu nog speelt hij een belangrijke rol als leider van de groep.

Op het eerste gezicht lijkt het een ideale leefgemeenschap. De mensen die er wonen zien er gelukkig uit, de omgeving en de huizen zijn mooi, alles is goed georganiseerd, er is veel oog voor schoonheid, harmonie en respect voor elkaar en de natuur. Ze hebben het beste met de wereld voor, hun doel is de mensheid te verheffen tot een hoger spiritueel niveau… De samenlevingsvorm is volgens de eigen website zelfs uitgeroepen tot model voor een duurzame toekomst door een agentschap van de Verenigde Naties.

Toch zou ik er voor geen goud willen wonen, en ik moet er ook niet aan denken om een voorbeeld aan deze mensen te moeten nemen. Ik vraag me af wat de Verenigde Naties hiermee bedoeld zullen hebben. Toch hopelijk niet dat we net als de Damanhurianen al bomenknuffelend door het leven moeten? De Damanhurianen voelen zich duidelijk verheven boven ‘gewone’ mensen en alleen dat al vind ik irritant.

Damanhur heeft over alles nagedacht, er is een eigen grondwet, een eigen geldsysteem, een eigen school, eigen gezondheidszorg, en een eigen religie. Hoewel ze dit woord zelf liever niet gebruiken. ‘Damanhur is geen religie’ zegt een van de bewoonsters in Happinez, maar zij voelt zich wel ‘deel van een immens spiritueel ecosysteem’. Ze licht verder toe dat je ‘veel levensvormen, zoals natuurgeesten, weliswaar niet kunt zien, maar dat je ze kunt leren aanvoelen en respecteren’. Er zijn volgens deze aanhangster ‘veel meer niveaus dan alleen het menselijke en met al die niveaus kun je communiceren, inclusief het hoogste, het goddelijke’. Dat alles lijkt me toch een treffend voorbeeld van de combinatie neo-paganisme / new-age religie zoals Wikipedia ook aangeeft.

De grondwet van Damanhur beoogt een verregaande mate van mindcontrol waar ik me niet echt gelukkig bij zou voelen, ik citeer een stukje:

‘Iedere bewoner heeft de verplichting om positieve, harmonieuze gedachten te verspreiden en elke actie en gedachte te richten op spirituele groei, waarin idealen belangrijker zijn dan persoonlijke interesse. Iedereen is in spiritueel en sociaal opzicht verantwoordelijk voor alles wat hij doet, in de wetenschap dat alles vermenigvuldigd en gereflecteerd wordt in de wereld door de Synchronische Lijnen.’

Verder zijn er speciale regels voor het sluiten van huwelijken, dit kan voor bijvoorbeeld de periode van 1 jaar, en is geboorteplanning verplicht. Wie ongepland een kind krijgt wordt gestraft (!).

De gezondheidszorg in Damanhur is een bloeiende bedrijfstak en hoe kan het ook anders, puur alternatief. Kinderen worden niet ingeënt, vrouwen bevallen thuis, zonder de mogelijkheid om in geval van nood naar een ziekenhuis te gaan, wat statistisch gezien 1 op de duizend vrouwen het leven zal kosten en nog wat meer kinderen.

Trots worden op de website de Damanhuriaanse therapieën gepresenteerd. Dertig jaar is leider en healer ‘Falco’ (Damanhur-naam van Oberto Airaudi) bezig geweest in zijn alchemistisch laboratorium met het ontwikkelen en verfijnen van de super prana energie behandeling. Zie hier het resultaat op de foto.

Naakte tijdreizigers, je kunt wel kleding aan doen maar het komt niet mee 6
Het resultaat van 30 jaar alchemistische experimenten

Falco wordt bijgestaan door een team van ‘green doctors’ die allen gespecialiseerd zijn in het betekenis geven aan de ziekte en daarnaast een vorm van alternatieve therapie aanbieden zoals homeopathie, fytotherapie, traditional Chinese medicine of de Damanhurse methodes.

Op de Damanhur-school wordt lesgegeven aan kinderen tot 16 jaar. Ongetwijfeld wordt de kinderen wijsgemaakt hoe bar en boos de buitenwereld is maar er wordt blijkbaar gelukkig wel voldaan aan het curriculum volgens de Italiaanse wet.

Een belangrijke bron van inkomsten voor de Damanhurianen is het toerisme. De leefgemeenschap is in de loop der jaren een bezienswaardigheid geworden met als hoogtepunt  ‘The Temples of Humankind‘ . Dertig jaar lang zijn ze bezig geweest met het uithakken in harde rots van dit ondergronds tempelcomplex. In de Happinez vertelt een bewoner er het volgende over:

‘De tempels zijn gebouwd op een kruispunt van synchroniciteitslijnen, rivieren van energie die over de aarde lopen en ideeën, gevoelens en informatie doorspelen. Vandaar ook dat iedereen in Damanhur zo zijn best doet om positief te leven, want alles wat hier gebeurt gaat energetisch de aarde rond .’

De tempels zijn nu dus een belangrijke trekpleister.Verder worden er het hele jaar door cursussen en evenementen georganiseerd en is er accomodatie voor gasten om te logeren.

Er zijn zelfs kant en klare georganiseerde reizen te boeken via een Nederlandse contactpersoon.

Naakte tijdreizigers, je kunt wel kleding aan doen maar het komt niet mee 7Om een indruk te geven van wat het aanbod aan cursussen zoal inhoudt som ik er een paar op:

  • communicatie met planten
  • diverse levels in astraal reizen
  • online cursus alchemie
  • geschiedenis van de pre-Atlantische tijd
  • diverse levels in pranahealing (ook in Nederland wordt de therapie al aangeboden)
  • Bral Talej (een variatie op tarotkaarten gebaseerd op vooroudertekens van de geheime Damanhurtaal die alleen Falco kent)

En nog een paar die ik maar even niet vertaal vanuit het Engels:

  • inner personalities 1st and 2nd level
  • interpretation and contact with selfic paintings
  • reawaken the inner senses
  • learning to guide the emotions
  • spiritual physics
  • how to create a succesful community

Ik hou nu maar op want het wordt steeds gekker. Natuurlijk zijn de meeste cursussen ook heel geschikt als bedrijfstraining of teambuildingsactiviteit.

Op een weblog waar over Damanhur gediscusseerd wordt komt zelfs een tijdmachine ter sprake. Ik citeer een stukje van het weblog:

‘Wat het verhaal helemaal interessant maakt is de claim van deze club mensen dat ze een tijdmachine zouden bezitten waarmee je uiteraard (geheel in sekte-stijl) alleen maar naakt kunt reizen.’

In de comments wordt gereageerd door de dame die de eerder genoemde reizen organiseert:

‘Ik kom al jaren in Damanhur en organiseer ook samen met deze mensen reizen er naartoe en workshops in Nederland. Damanhur is geen sekte . Ze willen op een andere manier leven om zo gelukkiger te zijn. Wat betreft die tijdmachine. Het is een hele grote sferoself die je ondersteunt bij het tijdreizen. Maar om dit te kunnen doen heb je een training nodig zoals astronauten, veel voorbereiding. Wat betreft de naaktheid: je kunt wel kleding aan doen, maar dit komt niet mee.’

Dat is nog eens een helder antwoord. Ik ben overtuigd! 😉

Hoewel er nog veel meer rariteiten te vertellen zijn over deze commune wilde ik het hier voorlopig maar even bij laten.

 

 

 

Wat hebben skeptici toch met sektes?

by 16 Comments

Wat hebben skeptici toch met sektes? 8
Avatar – ‘het meest krachtige, puurste zelfontwikkelingsprogramma’. bron: avatar.nl

Wat hebben skeptici toch met sektes? In de afgelopen dagen hebben we op kloptdatwel verschillende berichten gehad over bijzondere kerkgenootschappen en sektes. We schreven onder andere over Scientology (klik hier en hier), over de uitzending van SBS6 over Miracle of Love (klik hier) en gisteren kon je in een video zien hoe je sekteleider kunt worden (klik hier). Ook skeptici in andere landen winden zich op over sektes, de Vlaamse skeptici plaatsten een stuk over Avatar (klik hier) en ook de Amerikaanse SCICOP schrijft regelmatig over sektes en scientology (klik b.v. hier of hier).

Ik denk dat skeptici veel moeite hebben met vier dingen die je bij sektes vaak terugvindt: onzinnige claims, geldklopperij, machtsuitoefening en schade voor de volgelingen. Klopt dit beeld? En zo ja, wat kun je er aan doen. Daarover gaat dit stukje.

SBS6 liet zien dat Miracle of Love de eerste drie dingen uit het rijtje doet. Ze claimen dat ze je leven verbeteren als je aan een paar sessies meedoet, voor je het weet krijg je verzoeken om flink wat geld over te maken aan de sekte en er wordt druk op je uitgeoefend om je plek in te nemen in een haast militaristisch geleide organisatie. Mensen die niet sterk in hun schoenen staan worden geleidelijk meegenomen de sekte in zonder dat ze er voldoende greep op hebben, eigenlijk haast zonder dat ze er erg in hebben. De sekte gebruikt daarvoor bekende middelen –  je krijgt ineens veel aandacht die je eerder niet kreeg van aardige sekteleden (dat voelt natuurlijk lekker en daar wil je wel meer van), je moet dingen doen die in de wereld buiten de sekte nogal idioot zijn (zoals naakt dansen en seksuele bewegingen maken in het openbaar), je wordt afgezonderd (niet bellen en mailen) en je wordt uit je normale doen gehaald (geen kopje koffie, onvoldoende slaap). Zo wordt voor de sekte-‘novice’ een hele nieuwe werkelijkheid gecreëerd.

Wat hebben skeptici toch met sektes? 9
Psychiater Hanneman op Skepsis Congres 2008

Psychiater Peter Hanneman legde dit uit in de uitzending van SBS6 over de Miracle of Love sekte. Hanneman sprak ook op het Skepsis in 2008 over Landmark dat dure bewustzijnstrainingen organiseert (in enkele reacties op kloptdatwel wordt Landmark genoemd) en analyseerde daar dezelfde dingen:

De Landmarktrainingen komen voort uit de Erhard Seminars Training. EST werd in 1971 opgericht door Werner Erhard, die zijn carrière begon als handelaar in encyclopedieën. In de jaren 1960 maakte hij kennis met Zen, Scientology, encountergroepen en nog diverse andere alternatieve technieken en therapieën, waaruit hij zijn eigen methode ontwikkelde. Tijdens de zeer langdurige groepssessies noemde Erhard zijn studenten bij voorkeur assholes en verbood hij hen van hun plaats op te staan. Binnen drie jaar had hij al voor ruim 3 miljoen dollar aan trainingen verkocht en tien jaar later was de jaaromzet tot 30 miljoen gestegen. Erhard kreeg echter veel juridische problemen met de belastingdienst en met voormalige studenten die claimden dat ze psychische schade hadden opgelopen. In 1991 verkocht hij zijn bedrijf aan enkele medewerkers, waaronder zijn jongere broer, Harry Rosenberg (Erhard heette oorspronkelijk ook Rosenberg). De organisatie werd omgedoopt in Landmark Education en is in meerdere landen actief. De laatste jaren is het aantal vestigingen echter teruggelopen. Negatieve publiciteit zorgde er onder meer voor dat Landmark zich in 2004 zowel uit Frankrijk als uit Zweden terugtrok.

In het tijdschrift ESTA (‘elke twee weken serieus leuk’) beschrijft Hanneman 5 regels voor wie heelhuids uit een bewustzijnstraining wil komen:

  1. Zorg dat je stevig in je schoenen staat. Als je met essentiële vragen zit of je bent angstig en onzeker: niet doen.
  2. Blijf tijdens de trainingen kritisch en vorm je eigen oordeel.
  3. Laat anderen geen invloed op je krijgen, slaap en drink voldoende.
  4. Laat anderen geen invloed op je krijgen, zorg voor regelmatig contact met de buitenwereld.
  5. Zoek uit waar je aan begint. Het lijkt er soms wel op dat mensen meer nadenken over een nieuwe DVD speler dan over wie er met hun hoofd aan de gang mag gaan.

In dit artikel, maar ook in de hier aangehaalde stukken van de Vlaamse en Amerikaanse skeptici, keren steeds de drie hier genoemde pijnpunten terug: onzinclaims, geldklopperij en machtsuitoefening. Maar wanneer is er sprake van schade? Dat is natuurlijk overduidelijk in de schrijnende gevallen die de krant hebben gehaald, zoals de People’s Temple sekte die zich 1978 in Jonestown van het leven beroofde, of de Heavens’ Gate sekte die in 1997 hetzelfde deed. Ook is er regelmatig sprake van psychologische schade en gezondheidsschade. De rechter veroordeelde Scientology b.v. tot schadevergoedingen en de kerk kwam in de geruchtmakende zaak rond de dood van Lisa McPherson volgens berichten een schadevergoeding overeen (lees hierover in de wikipedia) (de kerk ontkent dit). Maar vaak ligt de schade subtieler. Natuurlijk is er vrijwel altijd sprake van verlies van geld en eigendommen. Maar de sekteleden zelf oordelen daar niet per se negatief over.

De vraag is dus –  wat kun je er aan doen? Hoe kun je voorkomen dat mensen in de sekte-valkuil vallen? Een van de middelen is natuurlijk voorlichting, zodat mensen psychisch gewapend worden. Daarom is het b.v. goed dat bekend wordt dat de FBI onderzoekt of Scientology kinderen aan het werk zet voor een belachelijk lage vergoeding en dat de kerk grote bedragen vraagt aan mensen die de kerk willen verlaten (de kerk ontkent deze zaken). Daarom is ook publiciteit over Avatar en Landmark goed. En dit blog probeert natuurlijk ook een steentje bij te dragen. Maar kun je er met de wet in de hand wat aan doen, zoals in de SBS6-uitzending over Miracle of Love werd gevraagd? Dat lijkt me best lastig. In principe maken volwassen mensen zelf een keuze om naar een meditatieweekend van een sekte te gaan of een cursus te volgen, ze tekenen zelf in voor een vervolgtraining en ze kiezen er zelf voor om een donatie te doen, ze bepalen zelf of ze lid worden van een kerkgenootschap. Ook bepalen ze zelf wat ze er aan hebben. Dat bleek bijvoorbeeld heel duidelijk uit de reactie van Gerrit op het bericht op kloptdatwel van 27 februari, het blijkt ook uit verschillende reacties die ik in mijn eigen omgeving heb gekregen van mensen die deelnamen aan trainingen van Landmark. Voor een skepticus niet makkelijk, wij vragen toch graag eerst om bewijzen, zeker als er veel betaald moet worden. Misschien is meer onderwijs en voorlichting toch de meest kansrijke aanpak.

Wie meer wil lezen over sektes kan terecht bij de wikipedia, daar vind je ook een literatuuroverzicht. Je kunt ook het uitstekende stuk van Rob Nanninga in Skepter nalezen. En hier is een website die veel informatie over Landmark heeft verzameld.