• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

Reclame Code Commissie

Reclame Code Commissie: Magneettherapie

12 February 2016 by Laurens Dragstra Leave a Comment

Verzamelterm voor allerhande therapieën, objecten en apparaten die gemeen hebben dat zij heilzame, geneeskrachtige effecten toeschrijven aan behandeling met magneten en magneetvelden.

Er zijn in de databank 3 uitspraken van de RCC over magneettherapie.

(zie ook onder BEMER en BIOSTABIL)

1. RCC 13 maart 2015 (dossiernummer: 2014/00884)

TrionSamenvatting reclame-uiting: advertentie in GolfWeekly. Onder het kopje “Performance Perfected With Trion:Z” staat onder meer: “ARMBANDEN MET MAGNETISCHE TECHNOLOGIE DIE DE BLOEDSOMLOOP VERBETEREN EN PRESTATIES VERHOGEN” en “Betere aanvoer van zuurstof”. Links onderin de advertentie die een foto bevat van golfer Joost Luiten, die kennelijk een Trion:Z armband draagt, staat: “Backed by independent clinical trials”.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: Adverteerder is er naar het oordeel van de RCC niet in geslaagd de juistheid van de mededelingen aan te tonen. Uit het bij het verweer overgelegde onderzoeksrapport “A clinical study to test the effects of static magnets on pain, stiffness and ease of daily functioning” heeft de RCC niet kunnen afleiden dat voornoemde mededelingen juist zijn. Dit valt evenmin op te maken uit de bij het verweer overgelegde stukken omtrent -samengevat- notificatie van producten van adverteerder als medisch hulpmiddel klasse I. Ook de juistheid van de door klager bestreden mededeling “Backed by independent clinical trials” heeft adverteerder niet aannemelijk gemaakt, reeds omdat deze mededeling duidt op verschillende, onafhankelijke onderzoeken, en adverteerder bij verweer slechts naar één onderzoek heeft verwezen. Ten aanzien van dit onderzoek heeft adverteerder klagers mededeling bij repliek, dat de betreffende studie niet onafhankelijk is, niet weersproken. Misleidend, oneerlijk.

*****

2. RCC 13 maart 2015 (dossiernummer: 2014/00804)

image.phpSamenvatting reclame-uiting: uitingen op http://energetixnederland.nl over ENERGETIX Magneetsieraden (stimuleren de doorbloeding, uitgerekte aders krimpen, vernauwde bloedvaten ontspannen, verhoogde toevoer van zuurstof) en over gemagnetiseerd water (verbetert de oplosbaarheid van calcium, nierstenen en galstenen kunnen oplossen, opbouwen van cholesterol wordt voorkomen, kans op verkalking van bloedvaten verlaagd). De disclaimer luidt: “Magneettherapie is net als bijvoorbeeld homeopathie en acupunctuur een natuurlijke, holistische vorm van therapie en niet wetenschappelijk bewezen”. Zie ook de database Rare Apparaten.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: De uiting houdt onmiskenbaar een openbare aanprijzing in van ENERGETIX Magneetsieraden. Dat men via de site geen bestelling kan plaatsen, betekent niet dat er geen sprake is van reclame. Klager heeft gemotiveerd weersproken dat de in de bestreden uiting aangeprezen magneetsieraden de werking hebben die daaraan in de advertentie wordt toegeschreven en gesteld dat in de literatuur geen wetenschappelijke onderbouwing is te vinden van de mededelingen. Op basis van adverteerders verwijzing naar de bij het verweer overgelegde bijlagen 12 tot en met 15 heeft de Commissie niet kunnen afleiden dat voornoemde mededelingen juist zijn. Ter zitting heeft klager overigens gemotiveerd betwist, onder overlegging van pleitaantekeningen, dat de in de bijlagen 12 tot en met 15 bedoelde onderzoeken de bestreden claims onderbouwen. Daarbij heeft hij er onder meer op gewezen dat bijlage 12 onderzoek onder ratten betreft. Misleidend, oneerlijk. De relativeringen in de uiting, zoals de “disclaimer”, maken het oordeel van de RCC dat de bestreden mededelingen onjuist zijn en dat de uiting in zoverre in strijd is met de NRC, niet anders.

*****

3. RCC 11 augustus 2008 (dossiernummer: 2008/08.0309)

SOVAAT-RT336Samenvatting reclame-uiting: uitingen van Sovaat Medical in een advertorial voor het product RT-220 en op de website www.sovaatmedical.nl. Zie database Rare Apparaten. In de advertorial staat ten aanzien van dit product onder meer: ”Het is een pijnloze en zeer patiëntvriendelijke behandelwijze, die ook nog eens prima resultaten geven de trillingen hun energie af. De energieoverdracht resulteert in de geleidelijke afname van de vernauwing. (…)” De website stelt onder meer: ”De Sovaat Resonantie Therapie is een nieuwe behandelmethode waarbij gebruik wordt gemaakt van een combinatie van geluidsgolven en een opgewekt magnetisch veld. De geluidsgolven bevorderen de doorbloeding terwijl het magnetische veld een gunstige invloed heeft op de pijnbestrijding en de wondheling. Op de plaats waar, als gevolg van een vernauwing in het bloedvat resonantie optreedt, vindt energieoverdracht plaats. Deze energie lost de reeds aanwezige neerslag in de bloedvaten geleidelijk op en gaat de vorming van nieuwe neerslag tegen. (…)”.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: In de onderhavige reclame-uitingen doet adverteerder met betrekking tot de werkzaamheid van de apparaten een aantal claims, die – kort gezegd – inhouden dat deze apparaten bepaalde lichamelijke klachten kunnen verhelpen of voorkomen. Adverteerder stelt dat dit het gevolg is van de combinatie van geluidsgolven en het magnetische veld die de apparaten opwekken. Klaagster betwist dat de apparaten werken, althans stelt dat de werking niet wordt waargemaakt. Adverteerder heeft geen wetenschappelijke of andere publicaties met betrekking tot de apparaten overgelegd (het verweer luidde: “Wegens geldgebrek heeft nog geen wetenschappelijke publicatie plaatsgevonden met betrekking tot de werking van de apparaten waarvoor wordt geadverteerd”). De RCC is daarom van oordeel dat adverteerder de beweerdelijke werking van de apparaten en de daarmee te behalen resultaten onvoldoende aannemelijk heeft gemaakt. Misleidend, oneerlijk.

*****

Filed Under: Reclame Code Commissie Tagged With: magneet, magneetstimulatie, magneettherapie, Nederlandse Reclame Code, reclame, reclame code commissie

Reclame Code Commissie: Chiropraxie

12 February 2016 by Laurens Dragstra 1 Comment

Door de Amerikaanse kruidenier D.D. Palmer (1845-1913) bedachte behandelwijze die ervan uitgaat dat wervelscheefstand de oorzaak van vele ziektes is. Door het manueel ‘rechtzetten’ van de wervels verdwijnen de klachten als sneeuw voor de zon. Daarbij gaat het niet alleen om rug- en nekpijn, maar ook om doofheid, hartproblemen, ADHD, kolieken bij baby’s, oorontstekingen, bedplassen etc.

Er zijn in de databank 3 uitspraken van de RCC over chiropraxie.

1. RCC 19 januari 2016 (dossiernummer: 2015/01180)

chiropraxie1Samenvatting reclame-uiting: advertorial over chiropractische behandeling met een trilapparaatje van huilbaby’s tussen de drie en tien weken oud. “Binnen gemiddeld vier behandelingen is er meer dan 90% verbetering”, aldus de advertorial. Gevolgd door de tekst: “Uiteindelijk gaat het huilen van onbehandelde huilbaby’s ook wel over, maar is het onderliggende probleem niet opgelost. In de loop van de jaren kan zich dat op een andere manier manifesteren. Bij sommige kinderen van twee tot drie jaar oud kunnen nog steeds problemen bestaan zoals hoofdpijn, voedsel intolerantie, onverklaarbare temperatuursverhoging en darmstoornissen. Verder blijken kleuters met slaapstoornissen en nachtelijke angsten die ik in mijn praktijk heb behandeld bijna allemaal huilbaby’s te zijn geweest evenals hoofdpijnkinderen. Ook in die gevallen is het raadzaam om alsnog een chiropractor te raadplegen.”

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: de stelling dat de uitspraken als “puur informatief” moeten worden gezien wordt verworpen. Adverteerder erkent dat de mededeling “Binnen gemiddeld vier behandelingen is er meer dan 90% verbetering” niet juist is. In de advertorial wordt de indruk gewekt dat adverteerder bewegingsdisfuncties kan corrigeren en overbelastingsklachten kan opheffen door het gebruik van zachte technieken, meer in het bijzonder het gebruik van een apparaatje waarmee trillingen kunnen worden opgewekt. Verder wordt gesuggereerd dat door deze behandeling problemen bij kinderen van twee tot drie jaar oud zoals hoofdpijn, voedselintolerantie, onverklaarbare temperatuursverhoging en darmstoornissen kunnen worden voorkomen en dat bij kleuters slaapstoornissen, nachtelijke angsten en hoofdpijn kunnen worden voorkomen, indien men “huilbaby’s” de in de uiting bedoelde chiropractische behandeling laat ondergaan. Verder wordt gesuggereerd dat een zodanige chiropractische behandeling geraden is, in geval kleuters slaapstoornissen, nachtelijke angsten en/of hoofdpijn hebben. Klager heeft onder verwijzing naar wetenschappelijke literatuur betwist dat de in de uiting bedoelde chiropractische behandeling bovengenoemde, in de uiting gesuggereerde werking heeft. Het lag op de weg van adverteerder om deze werking aannemelijk te maken. Daarin is adverteerder naar het oordeel van de RCC niet, althans niet voldoende geslaagd. Misleidend en oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC. De RCC stelt vast dat de advertorial ook zonder te rechtvaardigen redenen appelleert aan gevoelens van angst als bedoeld in artikel 6 NRC.

Extra informatie: zie ook dit artikel.

*****

2. Voorzitter RCC 3 november 2015 (dossiernummer: 2015/00978)

chiropraxie1Samenvatting reclame-uiting: oorontstekingen, ADHD en bedplassen bij jonge kinderen, alsmede huilbaby’s zijn chiropractisch te behandelen door de wervels licht te corrigeren.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: misleidend en oneerlijk voor zover van deze uiting de boodschap uitgaat dat adverteerder bij jonge kinderen de oorzaak van oorontstekingen, ADHD, kolieken (huilbaby’s) en bedplassen kan diagnosticeren en per afzonderlijke aandoening daadwerkelijk een verbetering kan bereiken door de wervels licht te corrigeren. De uitingen kunnen alleen als juist worden aanvaard indien naar de huidige stand van de wetenschap onomstreden is dat door een dergelijke behandeling in veel gevallen daadwerkelijk per genoemde aandoening een positief effect kan worden bereikt. De door de adverteerder aangevoerde onderzoeken bieden, ook in onderling verband en samenhang, onvoldoende grondslag om aan te nemen dat dit het geval is.

Extra informatie: zie ook dit artikel.

*****

3. Voorzitter RCC 20 juni 2012 (dossiernummer: 2012/00233)

chiropraxie1Samenvatting reclame-uiting: advertentie over “beknelde” zenuwen, uitstralend naar armen en benen. Chiropractische behandelingen hebben bewezen de druk op de zenuwen effectief te kunnen verlichten. Door het gebruik van lichte technieken kan de druk op de zenuw opgeheven worden.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: Verweerder mag in algemene zin zijn diensten als chiropractor aanprijzen. Klaagster heeft echter onweersproken heeft gesteld dat het artikel waarin concreet het percentage van 85,5% verbetering van klachten wordt genoemd, onvindbaar is. Op grond daarvan kan niet worden aangenomen dat dit resultaat ook daadwerkelijk in het algemeen met chiropractie wordt bereikt. Hetzelfde geldt voor de overige resultaten die volgens de reclame-uiting uit onderzoek blijken. Op grond hiervan dient de uiting in zoverre als onjuist te worden beschouwd. Onjuist informatie over de resultaten voor zover het betreft de mededeling dat chiropractische behandelingen “bewezen” hebben de druk op de zenuwen effectief te kunnen verlichten in combinatie een aantal mededelingen over gevoelloosheid, tintelingen en scherpe pijnklachten, verbetering van de zenuwsymptomen meldden na slechts 9 chiropractische behandelingen, belangrijke verbeteringen in welzijn en functie, zenuwwerking en gevoel in de vingers in het algemeen, belangrijke toename in grijpkracht en normalisatie van motorische en sensorische reacties en verder kunnen leven zonder irritante zenuwklachten.

Extra informatie: de adverteerder had aanvankelijk verweer gevoerd, maar dit later ingetrokken. Zie ook dit artikel.

*****

Filed Under: Reclame Code Commissie Tagged With: chiropractie, chiropractor, chiropraxie, Nederlandse Reclame Code, reclame, reclame code commissie

Reclame Code Commissie: Bioresonantie en aanverwante energetische behandelingen

12 February 2016 by Laurens Dragstra 1 Comment

Reeks van theorieën en behandelwijzen waarin ervan wordt uitgegaan dat ziekte het gevolg is van een verstoring van de natuurlijke elektromagnetische trillingen of frequenties in het lichaam. Of zoiets. Met behulp van peperdure apparaten met namen als BICOM, E-Lybra en dergelijke zouden deze trillingen/frequenties kunnen worden gemeten en gecorrigeerd, waardoor de patiënt energetisch weer in evenwicht wordt gebracht. Aanhangers van de bioresonantie en aanverwante therapieën zien overal toepassingsmogelijkheden en menen dat ze hun tijd ver vooruit zijn.

Er zijn in de databank 11 uitspraken van de RCC over bioresonantie en aanverwante energetische behandelingen.

1. RCC 30 mei 2017 (dossiernummer: 2017/00210)

Reclame Code Commissie: Bioresonantie en aanverwante energetische behandelingen 1Samenvatting reclame-uiting: aanprijzing van de Vitatec Global Diagnostics als “uniek meetsysteem” dat de energetische structuren van het lichaam op veilige en nauwkeurige wijze in kaart zou kunnen brengen. Het apparaat zou tevens elektromagnetische trillingen kunnen toedienen om klachten te verminderen of te verhelpen. Zie ook de database Rare Apparaten.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: Het lag op de weg van de adverteerder om voldoende aannemelijk te maken dat dit systeem de werking heeft die daaraan in de uiting wordt toegeschreven. Dat heeft adverteerder niet gedaan. Wat dit betreft kan niet worden volstaan met een verwijzing naar de website van de leverancier, www.vitatec.com, daaronder begrepen de in het verweer genoemde disclaimer. Misleidend, oneerlijk.

*****

2. RCC 29 september 2016 (dossiernummer: 2016/00243 – CVB)

Biosafe on BicomSamenvatting reclame-uiting: reclame voor bioresonantietherapie en het apparaat de BICOM op website arts. “De toepassingsmogelijkheden zijn buitengewoon groot, waardoor vrijwel elke ziekte of stoornis op een zinvolle manier behandeld kan worden: organisch of functioneel, acuut of chronisch, manifest of nog in een zeer vroeg stadium”. Bovendien: “Zeer geschikt om in te zetten bij kinderen”, “De behandeling van allergieën is een beproefd toepassingsgebied van de bioresonantie” en “De bioresonantietherapie is een zeer geavanceerde behandelmethode die breed inzetbaar en weinig belastend is”.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak voorzitter: Niet is gebleken van een serieus te nemen onderbouwing van de claims met betrekking tot het genezen van ziekten en gebreken door bioresonantie en de BICOM. Het niet aandragen van voldoende substantiële onderbouwing voor de beweerdelijke genezende effecten die een consument op grond van de uiting van het gebruik van bioresonantie en de BICOM mag verwachten, brengt mee dat de bewering onjuist dient te worden geacht en de uiting reeds om die reden misleidend. Ten aanzien van de mededelingen in die uiting die de strekking hebben dat met behulp van bioresonantie en de BICOM ziekten kunnen worden gediagnosticeerd, is eveneens onvoldoende onderbouwing verschaft, zodat deze werking niet aannemelijk is geworden. Eveneens misleidend.

Samenvatting uitspraak RCC: De uiting houdt onmiskenbaar een aanprijzing in van de aangeboden bioresonantietherapie en de daarbij gebruikte BICOM. De RCC deelt het oordeel van de voorzitter dat de bestreden uiting zodanige mededelingen over de Bioresonantietherapie en de BICOM  bevat, dat deze door de gemiddelde consument zullen worden opgevat in die zin dat met deze therapie en het apparaat de BICOM ziekten en gebreken kunnen worden genezen. Het lag vervolgens op de weg van verweerder om aannemelijk te maken dat voornoemde therapie en het apparaat de werking hebben die daaraan in de uiting wordt toegeschreven. Daarin is verweerder ook in het kader van de onderhavige bezwaarprocedure niet geslaagd. De bij het bezwaar overgelegde “Vortrag” uit 2006 van Hans Brügemann, (‘Gibt es evidenzbasierte Studien zur Wirksamkeit der Bioresonanztherapie?’) waarin volgens verweerder 15 studies zijn geclusterd, acht de RCC, evenals de voorzitter, onvoldoende onderbouwing. Daarbij acht de RCC niet alleen van belang dat deze lezing werd gehouden “während des Kongresses des Internationalen Medizinischen Arbeitskreises BICOM Resonanz-Therapie (IMA BRT)”, maar ook dat -zoals klager in reactie op het bezwaar heeft opgemerkt- de 15 studies zelf niet zijn overgelegd en  Brügemann zelf samen met voornoemde Morell in 1987 de BICOM produceerde. Ook de passages over diagnostisering zijn misleidend.

*****

3. RCC 6 september 2016 (dossiernummer: 2016/00527)

Vitatec voetSamenvatting reclame-uiting: reclame voor meting met de Vitatec Global Diagnostics. Binnen 8 minuten voert het apparaat een nauwkeurige meting van meer dan 550 verschillende lichaamsfuncties uit. Er worden meer dan 100 miljoen afzonderlijke metingen van het lichaam  uitgevoerd. Er wordt van alles gemeten, en zeer nauwkeurig: de ingewanden, hoofd/hersenen, hormonen en spijsvertering, zenuwbanen, lymfesysteem en het skelet, maar ook het energieniveau, hart- en vaatsysteem, vitaminen- en mineralengehalte in het lichaam, micro-organismes, afvalstoffen, verzuring en stofwisseling. Zie ook de database Rare Apparaten.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: De indruk wordt gewekt dat met voornoemd apparaat inzicht kan worden verkregen in de gezondheid van degene bij wie de meting wordt verricht. Het lag op de weg van verweerders, die beide onderaan de uiting zijn vermeld, om de juistheid van deze in de uiting gesuggereerde werking van het onderhavige meetsysteem aannemelijk te maken. Dat hebben verweerders niet gedaan. Misleidend, oneerlijk.

Extra informatie: zie ook RCC 6 juli 2015 hieronder.

*****

4. RCC 29 juli 2016 (dossiernummer: 2016/00258)

Biosafe on BicomSamenvatting reclame-uiting: allerhande verstrekkende claims met betrekking tot bioresonantie, o.a. “met name geschikt voor het behandelen van allergie, hooikoorts, eczeem, astma, onbegrepen pijnen, snelle genezing van wonden en operaties, ziekte van Lyme (borreliainfectie), klachten na vaccinaties, operaties, antibiotica, ontgiften van het lichaam, storingen in littekenweefsel en vaccinatieproblemen etc.” Ook zogenaamd geschikt voor het stellen van diagnoses, bijvoorbeeld “Infecties van bacteriën, virussen en schimmels kunnen op eenvoudige en snelle wijze onderzocht worden.” Klager stelde: “De in de uiting gebruikte claims komen in feite erop neer dat vrijwel iedere denkbare aandoening succesvol gediagnosticeerd en behandeld kan worden met bioresonantietherapie en de BICOM (Optima), en nog snel, pijnloos en eenvoudig ook.”

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak voorzitter: Adverteerder heeft de claims met betrekking tot het genezen van ziekten en gebreken door bioresonantie en de BICOM niet onderbouwd. Het niet aandragen van enige onderbouwing voor de beweerdelijke genezende effecten die een consument op grond van de uiting van het gebruik van bioresonantie en de BICOM mag verwachten, brengt mee dat de bewering onjuist dient te worden geacht en de uiting reeds om die reden misleidend is. Ook de mededelingen in die uiting die de strekking hebben dat met behulp van bioresonantie en de BICOM ziekten kunnen worden opgespoord en gediagnosticeerd, zijn niet onderbouwd. Misleidend, oneerlijk.

Samenvatting uitspraak RCC: Het lag op de weg van adverteerder om aannemelijk te maken dat voornoemde therapie en het apparaat de werking hebben die daaraan in de uiting worden toegeschreven. Daarin is adverteerder ook in het kader van de onderhavige bezwaarprocedure niet geslaagd. De “ervaringen” van de adverteerder zelf “in de praktijk” en die van collega’s “in de verschillende landen” zijn naar het oordeel van de RCC niet voldoende om aannemelijk te achten dat de mededelingen in de uiting over diagnosen en testen juist zijn.

*****

5. Voorzitter RCC 22 april 2016 (dossiernummer: 2016/00236)

eLybraSamenvatting reclame-uiting: ronkende reclame voor de e-Lybra, o.a. “De e-Lybra verhelpt allerlei soorten klachten”, gevolgd door een waslijst met aandoeningen. Verder o.a. “Behandeling met de e-Lybra helpt u snel en gemakkelijk van uw klachten af”, “De e-Lybra spoort de oorzaak van uw klacht op en pakt deze aan” etc. Ook zeer geschikt voor allerhande aandoeningen bij kinderen.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: Alle uitlatingen zijn misleidend en oneerlijk. Adverteerder zal haar website zo dienen aan te passen dat niet langer van een behandeling met de e-Lybra een bepaald resultaat wordt geclaimd of gesuggereerd, nu onvoldoende onderbouwing bestaat voor de effectiviteit van een dergelijke behandeling en de geclaimde werking ook overigens niet aannemelijk is gemaakt.

Extra informatie: vervolg op voorzitter RCC 21 oktober 2015 (zie hieronder).

*****

6. Voorzitter RCC 23 februari 2016, dossiernummer: 2015/01215

eLybraSamenvatting reclame-uiting: diverse reclame-uitingen over het apparaat e-Lybra op de website van een artsenpraktijk (www.centaurea.nl). Er wordt o.a. beweerd: “De apparatuur van de E-Lybra8™ heeft zeer uitgebreide en effectieve mogelijkheden. Het is met veel succes toegepast bij mensen en bij dieren. Ook in de landbouw zijn goede resultaten behaald met het gebruik van deze techniek”; “Daarnaast bevat E-Lybra 8™ formules voor het specifiek behandelen van bepaalde aandoeningen zoals bijvoorbeeld candida, eczeem, griep, allergieën, intoleranties en brandwonden. Daarmee wordt het genezend vermogen van het lichaam gericht gestimuleerd. Ook bevat het een zeer succesvol programma voor gewichtsreductie en stoppen met roken. Vooral met het programma voor mensen die willen stoppen met roken, zijn er zeer positieve ervaringen.”

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: adverteerder heeft onvoldoende passend en relevant bewijs geleverd ten aanzien van de resultaten die de consument volgens de bestreden uiting van een behandeling met de E-Lybra8TM kan verwachten, voor zover het betreft het verminderen van de onderliggende oorzaken, het specifiek behandelen en het stimuleren van het genezend vermogen van het lichaam bij candida, eczeem, griep, allergieën, intoleranties en brandwonden. Het staat adverteerder weliswaar vrij om, zoals zij in haar verweer suggereert, in reclame te vermelden dat de E-lybra bioresonantie methode behoort tot de complementaire geneeskunde en dit een in de praktijk beproefde therapie methode is, maar niet om een daadwerkelijk genezend effect te claimen bij bedoelde lichamelijke problemen. Met betrekking tot de claim dat de E-Lybra8TM “een zeer succesvol programma” is voor stoppen met roken waarmee de “behoefte om te roken verdwijnt”, oordeelt de voorzitter als volgt. Adverteerder heeft in dit verband niet zelf stukken overgelegd, maar verwijst naar de door klager overgelegde productie 9. Dit betreft een op 5 augustus 2014 in “Forschende Komplementärmedizin” gepubliceerd artikel met de titel ‘Evidence for the Efficacy of a Bioresonance Method in Smoking Cessation: A Pilot Study’. De voorzitter oordeelt dat dit artikel onvoldoende de hiervoor bedoelde stellige mededelingen over de resultaten van een behandeling met de E-Lybra8TM kan rechtvaardigen. Het staat adverteerder weliswaar vrij om in de uiting te vermelden dat zij een behandeling met dit apparaat aanbiedt aan mensen die willen stoppen met roken, maar niet om een daadwerkelijk succesvol effect van deze behandeling te claimen nu dit onvoldoende aannemelijk is geworden. De reclame-uitingen zijn misleidend en oneerlijk.

*****

7. Voorzitter RCC 21 oktober 2015 (dossiernummer: 2015/00998)

eLybraSamenvatting reclame-uiting: de e-Lybra, een bioresonantieapparaat, zet het lichaam aan tot genezing, waardoor een behandeling gezondheidsklachten kan genezen, zowel lichamelijk als geestelijk. Ook kinderen met gedragsproblemen, en volwassenen met lichamelijke, emotionele, chronische en psychische klachten zoals PTSS worden met de e-Lybra succesvol behandeld en positieve resultaten kunnen wetenschappelijk worden aangetoond.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: misleidend en oneerlijk, want de adverteerder heeft de werking van het apparaat niet aannemelijk gemaakt en ook niet weersproken dat die werking niet wetenschappelijk kan worden onderbouwd.

Extra informatie: de klacht was afkomstig van een arts en elektrotechnisch ingenieur. De ontwikkelaar van de e-Lybra heet Victor Sims. In de advertentie werd echter de naam Victor Simms genoemd (dubbel m), een Amerikaanse internist. De voorzitter acht dit onjuist en oneerlijk. Zie ook dit artikel.

*****

8. RCC 6 juli 2015 (dossiernummer: 2015/00591)

Vitatec voetSamenvatting reclame-uiting: de Bodyscan van Vitatec Global Diagnostics is een APK voor het lichaam. Het apparaat voert binnen acht minuten een nauwkeurige meting van meer dan 550 verschillende lichaamsfuncties uit. Hiermee kunnen verstoringen in het lichaam in een vroeg stadium worden gesignaleerd voordat er lichamelijke klachten optreden. De metingen geven een beeld van hoe het met de gezondheid van de patiënt is gesteld. Zie ook de database Rare Apparaten.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: misleidend en oneerlijk. Het is niet aannemelijk geworden dat het bewuste  meetsysteem de werking heeft die daaraan in de advertentie wordt toegeschreven.

Extra informatie: zie ook dit artikel.

*****

9. RCC 6 oktober 2010 (dossiernummer: 2010/00511)

ngckleinSamenvatting reclame-uiting: klacht over 11 pagina’s van de websitewww.ngcenergyhealing.com, met uitingen over onder meer genezen van 119 verschillende aandoeningen door elektromagnetische golven, zappers, colloïdaal zilver, goud en platina, Brown’s Gas (knalgas), borstkanker etc. etc.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: In de verschillende uitingen wordt aan respectievelijk de Resonantietherapie, de Multtifrequentie Zapper, Brown’s Gas, Vitality Gold Formula, Colloïdaal Zilver, Colloïdaal Goud, Platina en Colloïdaal Zilver, Vitality Balance, Pijnstillende zalf een genezende of verlichtende, althans mogelijk genezende of verlichtende werking toegeschreven bij tal van lichamelijke klachten en (ernstige) ziekten. Niet is gebleken van recent erkend wetenschappelijk onderzoek met betrekking tot die werking dan wel van artikelen over die werking in erkende wetenschappelijk tijdschriften. Niet aangetoond of voldoende aannemelijk gemaakt dat de Resonantietherapie en de overige in de uitingen aangeprezen producten de werking hebben die daaraan in de uitingen wordt toegeschreven. Misleidend, en daarmee oneerlijk. Uitingen die betrekking hebben op eet- en drinkwaren in de zin van de Warenwet zijn in strijd met artikel 20 lid 2 sub a van de Warenwet. De claim betreffende Vitality Balance “Het bevat uitsluitend natuurlijke ingrediënten” is onjuist. Getuigschrift met de aanhef “Resultaat met borstkanker” is niet in overeenstemming met recent aanvaarde wetenschappelijke inzichten.

Extra informatie: zie dit uitgebreide artikel.

*****

10. RCC 6 oktober 2010 (dossiernummer: 2010/00509)

vitalSamenvatting reclame-uiting: klacht over 5 pagina’s van de website www.vital-energy.nl over Resonantietherapie.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: In de uitingen wordt aan de Resonantietherapie een genezende of verlichtende, althans mogelijk genezende of verlichtende werking toegeschreven bij tal van lichamelijke klachten en (ernstige) ziekten. Onvoldoende onderbouwing van de werking van de therapie. Niet is gebleken van recent erkend wetenschappelijk onderzoek met betrekking tot de werking van de therapie dan wel van artikelen over die werking in erkende wetenschappelijk tijdschriften. Ergo, niet aangetoond of voldoende aannemelijk gemaakt dat de Resonantietherapie de werking heeft die daaraan in de uitingen wordt  toegeschreven. Misleidend, oneerlijk.

*****

11. RCC 6 september 2010 (dossiernummer: 2010/00535)

Power_Balance_bracelet_on_wristSamenvatting reclame-uiting: Op de website www.power-balance.nl staat onder meer: ‘Power Balance is een nieuwe technologie die gebruikmaakt van een hologram geprogrammeerd met frequenties die positief reageren op de energie banen van het lichaam. Het verbetert het evenwicht, de kracht en de lenigheid’.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: In de onderhavige reclame-uiting doet adverteerder met betrekking tot de werkzaamheid van Power Balance een claim, die inhoudt dat de technologie die is verwerkt in de Power Balance armbanden, het evenwicht, de kracht en de lenigheid verbeteren. Adverteerder stelt dat dit het gevolg is van een geprogrammeerd hologram met elektromagnetische frequenties die positief reageren op energiebanen van het lichaam. Adverteerder heeft geen wetenschappelijke of andere publicaties met betrekking tot de (werking van) Power Balance armbanden overgelegd. Adverteerder heeft de klacht verder niet betwist. De RCC is daarom van oordeel dat adverteerder de beweerdelijke werking van de Power Balance armband en de daarmee te behalen resultaten onvoldoende aannemelijk heeft gemaakt. Misleidend, oneerlijk.

Extra informatie: er zijn of waren meerdere ‘balansbandjes’ op de markt, onder meer gepromoot door speler van het Nederlands elftal. Radar liet de VU onderzoek doen naar dergelijke bandjes, en de uitkomsten waren duidelijk: “De conclusie van het onderzoek is dat het dragen van een balansbandje geen effect heeft op balans, kracht en lenigheid. Ook een psychologisch effect (placebo-effect) is geen sprake: als de proefpersonen wisten dat zij een origineel bandje droegen scoorden zij niet beter dan zonder bandje.” Zie ook dit uitgebreide artikel.

*****

Filed Under: Reclame Code Commissie Tagged With: bio-energie, bioresonantie, energieveld, Nederlandse Reclame Code, reclame, reclame code commissie

Databank uitspraken Reclame Code Commissie

12 February 2016 by Laurens Dragstra 26 Comments

reclamecodecommissielogoWie wil klagen over misleidende reclame kan bij de Reclame Code Commissie (RCC) terecht. Al eerder is stap voor stap aangegeven hoe dat in z’n werk gaat. Bij het indienen van een klacht kan het helpen om, indien mogelijk, te verwijzen naar eerdere uitspraken van de RCC over soortgelijke reclame-uitingen. De RCC heeft namelijk al vele advertenties en andere reclames beoordeeld over absurde therapieën, rare apparaten, dubieuze behandelingen en onzinnige kuren. Alle RCC-uitspraken vanaf 2007 zijn op de website van de RCC te vinden. De gebruikte zoekmachine is echter niet altijd even gebruiksvriendelijk. Daarom is hier op Kloptdatwel? een databank gemaakt met diverse voor skeptici relevante uitspraken, netjes gesorteerd op onderwerp. Doorgaans is de therapie of het apparaat het onderwerp, maar een enkele keer wordt de aandoening die men claimt te kunnen genezen genoemd (bijv. KANKER of PIJN). Sommige uitspraken staan onder meerdere onderwerpen vermeld.

Bij iedere in deze databank opgenomen uitspraak wordt eerst een samenvatting van de bestreden reclame-uiting gegeven. Daarna wordt aangeven wat de ‘uitslag’ van de zaak was en wordt de uitspraak samengevat. Eventueel volgt daarna nog extra informatie, zoals links naar relevante artikelen of een kort commentaar. Ook worden waar mogelijk links gegeven naar de databank Rare Apparaten van Roeland Heeck.

Voor de goede orde: veel van de tekst in deze databank is gewoon overgenomen uit de uitspraken van de RCC zelf. De databank bevat dus weinig origineel werk, maar beoogt het vele werk van de RCC overzichtelijk te maken. De databank kan niet alleen helpen bij het indienen van nieuwe klachten, maar ook bij de skeptische voorlichting over onderwerpen die reeds bij de RCC aan de orde zijn geweest. Uiteraard is dit allemaal work in progress; er worden in de toekomst nog meer uitspraken toegevoegd en suggesties voor toevoegingen zijn altijd welkom.

INHOUD

ACUPUNCTUUR/TRADITIONELE CHINESE GENEESKUNDE [NAAR UITSPRAKEN]
Prikken met echte naalden in denkbeeldige punten in al even denkbeeldige energiebanen (‘meridianen’) om de nog denkbeeldigere levensenergie (‘chi’) weer te laten stromen als die geblokkeerd is. Dit alles wordt aangevuld met behandelingen met Chinese kruiden en massages. Helpt volgens de behandelaars zo’n beetje overal tegen.

AFSLANKEN [NAAR UITSPRAKEN]

Pillen, poeders en drankjes voor wie geen zin heeft in een gezonder dieet en meer beweging. Succes helaas niet gegarandeerd.

ALCACHOFA DE LAON [NAAR UITSPRAKEN]
Afvallen door middel van artisjokharten. Bekend van de spotjes op TV, maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat het ook werkt.

BACHBLOESEMS [NAAR UITSPRAKEN]
Door de homeopaat Edward Bach (1886-1936) ontwikkelde remedies op basis van bloemen. Deze hebben veel weg van homeopathie: er zit niets in en het werkt ook niet.

BEMER [NAAR UITSPRAKEN]
Matje dat de bloedcirculatie zou verbeteren en daarmee allerhande lichamelijke klachten zou verhelpen.

BIORESONANTIE EN AANVERWANTE ENERGETISCHE BEHANDELINGEN [NAAR UITSPRAKEN]
Reeks van theorieën en behandelwijzen waarin ervan wordt uitgegaan dat ziekte het gevolg is van een verstoring van de natuurlijke elektromagnetische trillingen of frequenties in het lichaam. Of zoiets. Met behulp van peperdure apparaten met namen als BICOM, E-Lybra en dergelijke zouden deze trillingen/frequenties kunnen worden gemeten en gecorrigeerd, waardoor de patiënt energetisch weer in evenwicht wordt gebracht. Aanhangers van de bioresonantie en aanverwante therapieën zien overal toepassingsmogelijkheden en menen dat ze hun tijd ver vooruit zijn.

BIOSTABIL [NAAR UITSPRAKEN]
Koelkastmagneet van Bruno Santanera die tegen allerhande kwalen zou helpen. Destijds op TV aangeprezen door de arts Roy Martina en Tineke de Nooij.

CEASE-THERAPIE [NAAR UITSPRAKEN]
Door de homeopaat Tinus Smits (1946-2010) bedachte behandelwijze die gestoeld is op twee leugens: dat vaccins autisme kunnen veroorzaken en dat vaccins in homeopathische (of isopathische; de homeopaten weten het zelf ook niet) verdunning uitkomst kunnen bieden. CEASE staat voor Complete Elimination of Autistic Spectrum Expression. Ook – volgens homeopaten – geschikt voor de behandeling van allerhande andere aandoeningen die homeopaten wijten aan reguliere medicijnen, de pil, aspartaam, e-nummers, GMO’s etc.

CHIROPRAXIE [NAAR UITSPRAKEN]
Door de Amerikaanse kruidenier D.D. Palmer (1845-1913) bedachte behandelwijze die ervan uitgaat dat wervelscheefstand de oorzaak van vele ziektes is. Door het manueel ‘rechtzetten’ van de wervels verdwijnen de klachten als sneeuw voor de zon. Daarbij gaat het niet alleen om rug- en nekpijn, maar ook om doofheid, hartproblemen, ADHD, kolieken bij baby’s, oorontstekingen, bedplassen etc.

DETOXEN [NAAR UITSPRAKEN]
Het verwijderen van afvalstoffen uit het lichaam. Normaal gesproken doen uw nieren, lever en longen dat, maar slimme adverteerders maken u wijs dat die dat niet alleen kunnen.

ECHINACEA [NAAR UITSPRAKEN]
Meestal is bedoeld de rode zonnehoed (echinacea purpurea). Paradepaardje van A. Vogel dat zou helpen tegen verkoudheid.

E-NUMMERS [NAAR UITSPRAKEN]
De ‘E’ van Eng. Goedgekeurde toevoegingen aan voedsel waarover allerhande horrorverhalen de ronde doen.

HOMEOPATHIE [NAAR UITSPRAKEN]
Door de Duitser Samuel Hahnemann (1755-1843) bedachte behandelwijze die is gebaseerd op het similiaprincipe: het gelijkende geneest het gelijkende. Beter bekend vanwege het feit dat homeopathische middelen doorgaans zo extreem verdund zijn dat er geen molecuul van de uitgangsstof meer in te vinden is. Homeopaten noemen dit potentiëren en menen dat het schudden na het verdunnen essentieel is. Skeptici menen dat dit soort zinloze rituelen de homeopathie alleen maar belachelijker maken.

KANKER [NAAR UITSPRAKEN]
Ernstige ziekte die helaas soms niet te genezen valt. Mede daardoor zijn kankerpatiënten een aantrekkelijk doelwit voor goedgelovige, zichzelf schromelijk overschattende alternatieve behandelaars en regelrechte profiteurs.

KRULLAARDS PERFECT RESET [NAAR UITSPRAKEN]
Apparaat dat bekkenscheefstand zou kunnen verhelpen en daardoor ook rug- en nekklachten. Bedacht door fysiotherapeut Rob Krullaards.

MAGNEETTHERAPIE [NAAR UITSPRAKEN]
Verzamelterm voor allerhande therapieën, objecten en apparaten die gemeen hebben dat zij heilzame, geneeskrachtige effecten toeschrijven aan behandeling met magneten en magneetvelden.

MICROBIOTICUM [NAAR UITSPRAKEN]
Kruidenmiddel dat de weerstand van rundvee zou verhogen.

MIRACLE MINERAL SUPPLEMENT (MMS) [NAAR UITSPRAKEN]
Industrieel bleekmiddel dat volgens de sekte Genesis II Church van Jim Humble iedere aandoening zou kunnen genezen.

PIJN [NAAR UITSPRAKEN]
Symptoom als gevolg van een aandoening, soms de aandoening zelf, en lang niet altijd gemakkelijk te behandelen.

Q10 (SUPPLEMENT/CO-ENZYM) [NAAR UITSPRAKEN]
Supplement dat nogal eens als wondermiddel wordt aangeprezen.

RAIN-SUPPLEMENTEN [NAAR RELEVANT ARTIKEL]
Zakjes geperste zaden die met veel mooie plaatjes en praatjes worden gepromoot. Voordelen voor de gezondheid zijn nooit aangetoond, maar een lege beurs is gegarandeerd.

REFLEXOLOGIE [NAAR UITSPRAKEN]
Theorie die ervan uitgaat dat lichaamsdelen worden weerspiegeld in de handen en voeten. Door te drukken op bepaalde reflexpunten worden klachten verholpen. Beweert men.

SEKSUALITEIT [NAAR UITSPRAKEN]
Voor als het met de bloemetjes en bijtjes niet zo wil lukken.

STOPPEN MET ROKEN [NAAR UITSPRAKEN]
Allerhande vermeende oplossingen voor wie de tabak voorgoed wil afzweren.

STRALINGSANGST [NAAR UITSPRAKEN]
Angst voor de elektromagnetische velden van mobiele telefoons, WiFi-routers, zendmasten, hoogspanningskabels, slimme meters e.d. We zouden er allerhande kwalen door oplopen en moeten er dus tegen beschermd worden, zo menen de antistralingsprofeten.

TANCOSAN [NAAR UITSPRAKEN]
Kruidendrankje dat de weerstand zou verhogen, maar vanwege het ontbreken van enig bewijs voor die bewering voornamelijk weerstand opriep.

VACUÜMTHERAPIE [NAAR UITSPRAKEN]
Beenklachten zouden verholpen worden met behulp van een vacuümtank.

XLENS [NAAR UITSPRAKEN]
Dure gekleurde brillen tegen dyslexie.

 

Filed Under: Alternatieve schade, Gezondheid, Paranormaal, Pseudowetenschap, Reclame Code Commissie Tagged With: databank, misleidende claim, misleiding, reclame, reclame code commissie

Klagen bij de Reclame Code Commissie

18 January 2016 by Laurens Dragstra 24 Comments

reclamecodecommissielogoHomeopaten mogen geloven in de heilzame kracht van hun hoogverdunde brouwsels, acupuncturisten dat je een zwangerschap kunt bevorderen door naalden in het vrouwenlichaam te steken en chiropractoren dat ze oorontstekingen kunnen wegkraken. Het uitvoeren van behandelingen of het aanbieden van therapieën waarvoor geen enkel bewijs bestaat, en die soms zelfs ronduit absurd zijn, is in beginsel niet verboden. Maar wie reclame maakt en dus zijn behandelingen, therapieën, kuren of apparaten aanprijst, moet zich houden aan de Nederlandse en Europese reclameregels, in het bijzonder de Nederlandse Reclame Code. Die regels beogen te voorkomen dat de consument misleid wordt.

Burgers en organisaties die problemen hebben met reclames kunnen hun klacht neerleggen bij de Reclame Code Commissie (RCC). De RCC heeft het afgelopen jaar onder meer een chiropractor die gouden bergen beloofde, bioresonantietherapeuten met een raar apparaat en een medisch centrum dat suggereerde dat met een traditionele Chinese behandeling een vliegramp voorkomen had kunnen worden op de vingers getikt vanwege hun onverantwoorde reclame-uitingen. Ook artsen moeten zich soms bij de RCC verantwoorden, zoals Roy Martina aan den lijve ondervond. Een alternatieve behandelaar kan in reclames niet zomaar alles roepen, maar er moeten wel mensen bereid zijn een klacht in te dienen. Gebrek aan kennis over wat de RCC allemaal (niet) kan en (niet) doet, of over hoe de procedure bij de RCC verloopt en wat van een klager verwacht wordt, kan voor potentiële klagers een drempel opwerpen om in actie te komen. En dat is zonde. Daarom wordt hieronder het een en ander op een rijtje gezet, voor wie zijn of haar steentje bij wil dragen of anderszins geïnteresseerd is.

Vooraf: goed om te weten


1: Zelfregulering SelectShow

De Reclame Code Commissie (RCC) is een privaatrechtelijke stichting. Ze maakt geen deel uit van de overheid en moet worden gezien als een vorm van zelfregulering van de reclamebranche. De leden van de RCC worden afgevaardigd door de adverteerders, de media, de communicatieadviesbureaus en consumentenorganisaties, maar ze zijn wel allemaal onafhankelijk. De voorzitters zijn allemaal jurist, vaak rechters of juristen met rechtsprekende ervaring. Omdat sprake is van zelfregulering, kan de RCC haar uitspraken niet met sancties afdwingen. Ze kan bij gegrondverklaring van een klacht alleen de adverteerder aanbevelen niet meer op de afgekeurde manier reclame te maken.

De RCC heeft wel een afdeling Compliance die nagaat of de adverteerder de aanbeveling opvolgt. Volgens de RCC zelf trekt 96% van de adverteerders een afgekeurde reclame in of past deze aan. Of die aanpassing wél door de beugel kan, wordt echter niet beoordeeld. Daarvoor is weer een nieuwe klacht nodig. Wie geen gehoor geeft, komt op een soort zwarte lijst. In theorie betekent dat dat toezichthouders die wél sancties op kunnen leggen, zoals de Autoriteit Consument en Markt (ACM) of de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) in actie kunnen komen. Een klager moet daar echter niet al te hoge verwachtingen van hebben. De praktijk is dat deze instanties weinig doen. Een uitspraak van de RCC kan natuurlijk wel interessant zijn voor nieuwsmedia, de Vereniging tegen de Kwakzalverij of Stichting Skepsis. Publiciteit over een misleidende adverteerder is ook een wapen.


2: Geschilbeslechting SelectShow

De RCC is geen onderzoeksinstantie, maar een instantie die geschillen tussen een klager en een adverteerder beslecht. Concreet betekent dit dat als je klaagt dat een apparaat, product of therapie waarvoor reclame gemaakt wordt niet werkt, de RCC niet zelf gaat onderzoeken of dit apparaat, dit product of deze therapie inderdaad niet werkt. De klager moet een gemotiveerde klacht indienen, de adverteerder moet daarop reageren. Voert de klager X aan en voert de adverteerder daartegen geen verweer of zegt hij alleen maar ‘nietes’, dan zal de RCC aannemen dat de klager gelijk heeft en de klacht gegrond verklaren. Wat niet of onvoldoende weersproken wordt, neemt de RCC in principe voor ‘waar’ of ‘juist’ aan.

Let op: dat geldt ook omgekeerd. Als de adverteerder een uitgebreid verweer voert, vele wetenschappelijke onderzoeken citeert en misschien zelfs deskundigen meeneemt, dan moet de klager daar wel op reageren als hij daartoe de mogelijkheid krijgt. Het is dus belangrijk dat als de adverteerder gemotiveerd verweer voert, de klager dat verweer bestrijdt. Probeer dus waar mogelijk altijd aan te geven dat de adverteerder zich beroept op onderzoek dat ondeugdelijk, achterhaald of niet relevant is, dat hij de verkeerde conclusies trekt en/of dat de door hem meegebrachte deskundigen niet deskundig zijn of niet onpartijdig. De RCC laat zich leiden door wat partijen aandragen. Ze zal op basis daarvan een beslissing nemen.

Overigens is het niet zo dat klager en adverteerder helemaal dezelfde positie hebben. Artikel 15 van de Nederlandse Reclame Code (NRC) zegt:

“De adverteerder dient op verzoek van de Reclame Code Commissie c.q. het College van Beroep de juistheid of de eerlijkheid van de reclame aannemelijk te maken, indien deze gemotiveerd wordt aangevochten.”

De bewijslast ligt dus bij degene die iets claimt en dat is de adverteerder. De klager moet vooral twijfel zaaien. De adverteerder zal vervolgens echt inhoudelijk moeten reageren op een gemotiveerde klacht, stukken moeten overleggen en die stukken moeten toelichten. Alleen ontkennen of alleen een stapel onderzoeken inleveren, is voor de RCC onvoldoende. Die gaat dat niet allemaal lezen en zelf conclusies trekken. Maar als de adverteerder gemotiveerd verweer voert, is het als klager verstandig daar weer zoveel mogelijk op te reageren. Wat onvoldoende wordt weersproken, kan immers door een juridische commissie als de RCC voor ‘waar’ worden aangenomen, ook al klopt er helemaal niets van een claim.


Een klacht indienen


3: Wat is reclame? SelectShow

De Nederlandse Reclame Code gaat uit van een ruime definitie van het begrip reclame. Reclame is:

“iedere openbare en/of systematische directe dan wel indirecte aanprijzing van goederen, diensten en/of denkbeelden door een adverteerder of geheel of deels ten behoeve van deze, al dan niet met behulp van derden. Onder reclame wordt mede verstaan het vragen van diensten.”

Op de website van de RCC wordt het begrip nader toegelicht.


4: Wat staat er in de Nederlandse Reclame Code (NRC)? SelectShow

In het kort: de regels waaraan reclame moet voldoen. Reclame moet stroken met de wet, de waarheid, de goede smaak en het fatsoen (artikel 2 NRC). Zonder te rechtvaardigen redenen mag reclame niet appelleren aan gevoelens van angst of bijgelovigheid (artikel 6 NRC). Reclame mag niet oneerlijk zijn, en misleidende en agressieve reclame zijn altijd oneerlijk (artikel 7 NRC). Artikel 8 NRC legt weer uit wanneer reclame misleidend is. Reclame voor rare apparaten of pseudowetenschappelijke therapieën is doorgaans misleidend ten aanzien van de “van het gebruik te verwachten resultaten”, zoals omschreven in artikel 8.2 onder b.

Omdat smaken nu eenmaal verschillen, zal het niet heel vaak voorkomen dat de RCC een klacht toewijst omdat een reclame in strijd is met de goede smaak en het fatsoen. Er zijn echter wel voorbeelden, ook op het terrein van de skeptische klager. Onder strijd met de wet valt ook strijd met Europese regels, bijvoorbeeld de Europese Verordening inzake voedings- en gezondheidsclaims voor levensmiddelen. Zie hier bijvoorbeeld een zaak over gezondheidsclaims voor groene koffie. De artikelen 7 en 8 over misleidende reclame zullen waarschijnlijk het meest van toepassing zijn bij een klacht over dubieuze apparaten, kuren of behandelingen. Een klager hoeft niet gedetailleerd aan te geven welk artikel, artikellid of subonderdeel van de Nederlandse Reclame Code is overtreden. Zolang de klacht maar goed onderbouwd is, is het voldoende om aan te geven dat de reclame misleidend is. De RCC zoekt er dan zelf wel de juiste artikelen bij.


5: Hoe dien ik een klacht in? SelectShow

De kan op twee manieren: via het online klachtenformulier of via de post. Let op: het moet ook op een van deze manieren. Een klacht via de telefoon of via de mail wordt niet in behandeling genomen.

Op het online klachtenformulier vul je alle relevante (en verplichte) velden in. Een nadeel is dat de ruimte om je klacht te onderbouwen enigszins beperkt is (ca. 1.100 woorden) en je bijvoorbeeld niet met voetnoten kunt werken. Als je een langere klacht hebt, kun je die beter per post insturen. Via het klachtenformulier kun je ook geen bijlagen meesturen, alleen een bestand met de reclame-uiting waarover je klaagt. Bijlagen kunnen wel, nadat een klacht is ingediend, worden gemaild naar Klacht@Reclamecode.nl

De RCC heeft recent geaccepteerd dat een klacht in verkorte vorm werd ingediend via het online klachtenformulier, maar de uitgebreide onderbouwing samen met alle bijlagen werd nagezonden via Klacht@Reclamecode.nl

Stuur je een klacht in per post, dan kun je het volgende adres gebruiken:

Stichting Reclame Code
t.a.v. Reclame Code Commissie
Postbus 75684
1070 AR Amsterdam

Verdere instructies over het insturen van een klacht per post staan op de website van de Commissie.


6: Klacht onderbouwen SelectShow

Dit is heel belangrijk: alleen onderbouwde, dus gemotiveerde klachten worden in behandeling genomen. Je moet als klager dus uitleggen wat er volgens jou niet deugt aan een reclame-uiting en waarom niet. Je kunt op allerhande manieren je klacht motiveren: door te stellen dat er geen onderzoeken bekend zijn die de claims ondersteunen, door op onderzoeken te wijzen die juist aantonen dat er voor de claims geen bewijs is, door een uiteenzetting te geven over de (biologische) implausibiliteit van de claims, door te wijzen op geldende wetgeving of op eerdere uitspraken van de RCC (of van een ‘echte’ rechter), door te verwijzen naar artikelen uit Skepter, van Kloptdatwel? of van de website van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Als je je op stukken beroept, voeg die stukken dan bij (op papier of digitaal; zie onder 5). Eventueel kun je alleen de relevante pagina’s van een onderzoek, artikel of rapport sturen. Daarbij kun je desgewenst de relevante passages aanstrepen.

Het voorgaande betekent overigens niet dat de klager moet bewijzen dat de claims omtrent een apparaat, product of behandeling niet kloppen. Het is juist de adverteerder die de juistheid van zijn reclame-uiting aannemelijk moet maken na een gemotiveerde klacht (artikel 15 NRC; zie hierboven onder 2). Een gemotiveerde klacht betekent vooral dat je uitlegt wat er in jouw ogen niet deugt aan de reclame-uiting. Zaai zoveel mogelijk twijfel! Daarna moet de adverteerder maar aannemelijk maken dat zijn claims wél deugen.

Ook belangrijk: ga er nooit vanuit dat de RCC iets “al weet”. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat je een klacht tegen adverteerder X hebt ingediend en dat die gegrond is verklaard. Vervolgens zie je reclame van adverteerder Y waarin soortgelijke of dezelfde claims worden gedaan. Ook in dat geval moet je uitleggen wat er niet deugt aan de reclame van adverteerder Y en er niet van uitgaan dat de RCC zich nog wel herinnert dat ze eerder een soortgelijke reclame heeft afgekeurd. Verwijs dan ook naar de eerdere uitspraak en leg uit waarom die ook hier relevant is. Alle stukken met argumentatie komen in een dossier voor die ene zaak, waarvan elk lid van de RCC dat de zaak behandelt een exemplaar krijgt. Op basis van het dossier wordt vervolgens uitspraak gedaan.


7: Advertentie bewaren SelectShow

Advertenties in papieren media zijn relatief eenvoudig: die kun je uitknippen en kopiëren of inscannen. Bij een reclame-uiting op radio of televisie moet je de tijd noteren en een zo goed mogelijke beschrijving geven, opdat de RCC de reclame zelf kan opvragen bij de verantwoordelijke media-instelling. Vaak zal een reclame-uiting op een internetsite staan. De inhoud van internetpagina’s is sterk aan verandering onderhevig. De RCC schrijft hierover:

“Indien de klacht een reclame op een internetsite betreft, dient de volledige pagina(‘s) te worden uitgeprint en de url (het webadres) in het bezit van de Commissie te worden gesteld. Per pagina dient te worden aangegeven tegen welke zinsnede(n) uw bezwaar zich richt. Bij voorkeur worden de pagina’s vastgelegd door middel van een of meerdere ‘printscreens’ met datum.”


8: Zijn er kosten verbonden aan het indienen van een klacht? SelectShow

Nee. Consumenten kunnen gratis procederen (artikel 28 Reglement RCC). Hetzelfde geldt voor organisaties die geen zakelijk belang bij de klacht hebben. Er zijn slechts een paar uitzonderingen, bijvoorbeeld als je het als klager niet eens bent met een beslissing van de RCC en daar beroep bij het College van Beroep tegen instelt (zie onder 14 hieronder). Dan betaal je 30 euro, die je terugkrijgt als je de zaak in beroep wint (artikel 32 Reglement RCC).

Als je de klacht indient per post, betaal je natuurlijk wel de verzendkosten.


9: Kan ik anoniem klagen? SelectShow

Nee. Bij het indienen van een klacht moet je zaken als naam, adres en woonplaats, en op het online klachtenformulier ook telefoonnummer en e-mailadres opgeven. Zo kan het secretariaat van de RCC contact met klagers houden. Het Secretariaat van de RCC is erg onduidelijk over welke gegevens aan de adverteerder worden doorgegeven. Stel je hier geen prijs op, geef dan vooral aan dat je niet wilt dat de adverteerder jouw telefoonnummer of e-mailadres krijgt. Uitspraken van de RCC worden altijd geanonimiseerd voordat ze op de website van de RCC worden gepubliceerd.

De procedure


10: Voorzittersbeslissingen SelectShow

Lang niet alle klachten worden afgehandeld door de voltallige RCC. In een aantal gevallen neemt de voorzitter van de RCC een beslissing, de zogenaamde voorzittersafwijzing of voorzitterstoewijzing. De voorzitter fungeert als het ware als een soort filter, zodat de voltallige RCC wat ontlast wordt. Hij kan een klacht afwijzen indien hij van oordeel is dat de RCC deze zal afwijzen, bijvoorbeeld omdat de klacht te summier onderbouwd is of de RCC al eens een eerdere, soortgelijke klacht ongegrond heeft verklaard. Maar de voorzitter kan een klacht ook juist meteen toewijzen in een aantal gevallen. Dat kan wanneer de adverteerder:

a. geen verweer heeft gevoerd of
b. heeft erkend dat de klacht gegrond is of
c. wel verweer heeft gevoerd, maar onvoldoende.

Als a, b of c van toepassing is en de voorzitter van oordeel is dat de klacht de RCC aanleiding zal geven een aanbeveling te doen of een vrijblijvend advies te geven, dan kan hij zelfstandig de klacht toewijzen en een aanbeveling doen.

Bij voorzittersbeslissingen vindt er géén zitting plaats. Het is puur een papieren procedure. Op zichzelf handig, want je hoeft dan als klager niet naar Amsterdam te reizen. Een mogelijk nadeel is dat je niet meer op het verweerschrift van de adverteerder mag reageren: als de voorzitter besluit zelf een beslissing te nemen, is er geen mogelijkheid meer om nog stukken in te leveren. De in het ongelijk gestelde partij kan trouwens altijd bezwaar maken en daarmee de zaak naar de voltallige RCC verwijzen (zie onder 14).


11: Re- en dupliek SelectShow

Doorgaans is de procedure bij de RCC: gemotiveerde klacht, verweer, gevolgd door óf een voorzittersbeslissing óf een zitting en een uitspraak van de voltallige RCC. Eventueel kan de RCC nog een extra schriftelijke ronde vóór de zitting inlassen, zogenaamde re- en dupliek (artikel 13, tweede lid, Reglement RCC). Je kunt daar als partij ook om vragen. De RCC beslist zelf of ze hiervoor redenen aanwezig acht. Dit komt niet heel vaak voor. Partijen die in verband met de zitting nog stukken willen overleggen, moeten dat zeven dagen voor die zitting doen, anders kijkt de RCC er niet meer naar (artikel 13, derde lid, RCC). Een pleitnota kun je echter pas op de zitting overleggen.

12: Een zitting SelectShow

Zittingen zijn in principe openbaar. Het secretariaat van de RCC geeft in een ontvangstbevestiging aan tijdens welke zitting je klacht behandeld zal worden. Je krijgt dan ook de vraag of je daarbij aanwezig wilt zijn, wat je binnen tien dagen na dagtekening van de brief moet doorgeven. Daarmee is niet gezegd dat er ook een zitting zal zijn: de zaak kan op een voorzittersbeslissing uitdraaien (zie onder 10). Dat krijg je dan tijdig te horen. Het is natuurlijk niet verplicht om als klager naar een zitting te komen. Ook de adverteerder kan gewoon thuisblijven. Komt er niemand, dan bestudeert de RCC het dossier, maakt een afweging en neemt een beslissing. Een mogelijk risico van niet naar de zitting komen is natuurlijk wel dat je een gelegenheid verspeelt om op de argumenten van de adverteerder te reageren. Je kunt je ook – op eigen kosten – laten vergezellen of zelfs vertegenwoordigen door een raadsman (dat hoeft geen advocaat te zijn). Geef dan wel tijdig de naam van die persoon door aan het secretariaat.

Je mag als klager getuigen en deskundigen meenemen naar de zitting (op eigen kosten). Dat kan zin hebben als de adverteerder dure advocaten of vermeende experts inzet. In elk geval heeft het zin de deskundigheid van die experts in twijfel te trekken, of aan te geven dat ze niet onpartijdig zijn (een arts in dienst van de aangeklaagde adverteerder is natuurlijk geen onpartijdige professional). Als je zelf getuigen of deskundigen mee wilt nemen, moet je daarover uiterlijk zeven dagen voor de zitting overleg plegen met de secretaris van de RCC (artikel 15, tweede lid, onder b, Reglement RCC). In theorie is het mogelijk dat de RCC ambtshalve (=op eigen initiatief) getuigen of deskundigen hoort, maar dit komt slechts zelden voor.

Zittingen vinden plaats op het adres Buitenveldertselaan 106 te Amsterdam. Dat is uitstekend bereikbaar met het openbaar vervoer. Tram 5 en sneltram 51 stoppen praktisch voor de deur.


13: De uitspraak SelectShow

Na de zitting doet de RCC “ten spoedigste uitspraak”, aldus artikel 16 Reglement RCC. In de praktijk betekent dit dat er na enkele weken een uitspraak ligt. Dit geldt ook voor voorzittersbeslissingen.

Hoewel er zeer veel verschillende uitspraken mogelijk zijn (zie artikel 17 Reglement RCC), zijn de belangrijkste: afwijzing van de klacht of toewijzing van de klacht, al dan niet met aanbeveling aan de adverteerder om zich voortaan te onthouden van de afgekeurde wijze van reclame maken.


14: Bezwaar en beroep SelectShow

Als de voorzitter van de RCC een klacht afwijst (artikel 11, tweede t/m vierde lid, Reglement RCC; zie hiervoor onder 10), kan de klager binnen 14 dagen bezwaar maken bij de voltallige RCC. Dit kost 15 euro. Als de voorzitter de klacht juist toewijst, kan de adverteerder binnen 14 dagen bezwaar aantekenen bij de voltallige RCC (artikel 12, tweede t/m vierde lid, Reglement RCC). Na het maken van bezwaar behandelt de voltallige RCC de zaak en neemt een beslissing.

Ook tegen uitspraken van de voltallige RCC staat een rechtsmiddel open. Partijen kunnen beroep instellen bij het College van Beroep (artikel 23 Reglement RCC). Hiervoor geldt een termijn van 14 dagen. Beroep instellen is niet gratis. Als consument of non-profitorganisatie betaal je 30 euro (artikel 32, eerste lid Reglement, RCC), maar die krijg je terug als je in beroep wint. De procedure in beroep is vergelijkbaar met die in eerste aanleg: er is een beroepschrift, daarop wordt gereageerd met een verweerschrift, eventueel is er re- en dupliek, en na een zitting volgt een uitspraak. Daartegen kan geen rechtsmiddel meer worden aangewend; na een uitspraak van het College van Beroep is de zaak afgedaan, al komt het voor dat het College van Beroep de zaak terugverwijst naar de RCC.

Als de termijn voor bezwaar of beroep is verstreken, wordt de uitspraak op de website van de RCC gepubliceerd.


Heeft u hulp nodig bij het indienen van een klacht over misleidende gezondheidsclaims? Dan kunt u via Skepsis in contact komen met een ervaringsdeskundige.

Verder lezen:

  • Rob Nanninga, De Hoon tegen Biohorma. Misleidende reclame voor Echinaforce, Skepter 22.1 (2009);
  • Jan Willem Nienhuys, NGC Energy Healing een toontje lager, gepubliceerd op Skepsis blog;
  • Marie Prins, Pak de kwak! Actie tegen advertenties van kwakzalvers, Skepter 11.4 (december 1998);
  • Marie Prins, Reclame Code Commissie tegen valse reclame, gepubliceerd op Kloptdatwel?

Filed Under: Alternatieve schade, Gezondheid, Reclame Code Commissie Tagged With: bizarre claims, misleidende claim, misleiding, reclame, reclame code commissie

  • « Go to Previous Page
  • Page 1
  • Interim pages omitted …
  • Page 5
  • Page 6
  • Page 7
  • Page 8
  • Go to Next Page »

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Graancirkels op European Skeptics Congress 2024
7 May 2025 - SkepsisSiteBeheerder
Graancirkels op European Skeptics Congress 2024

Voordracht van Francesco Grassi op ESC2024 in Lyon.Lees meer Graancirkels op European Skeptics Congress 2024 › [...]

SKEPP wordt 35… en dat vieren ze!
27 April 2025 - SkepsisSiteBeheerder
SKEPP wordt 35… en dat vieren ze!

Onze Belgische zusterorganisatie SKEPP bestaat dit jaar 35 jaar. Op zaterdag 10 mei vieren ze dat met een mooi programma. Hoofdgast is de bekende skepticus en emeritus hoogleraar psychologie Chris French die onlangs ook tot erelid van SKEPP werd benoemd.…Lees meer SKEPP wordt 35… en dat vieren ze! › [...]

Breakthrough-prijs voor Gerard ’t Hooft
7 April 2025 - Pepijn van Erp
Breakthrough-prijs voor Gerard ’t Hooft

Professor Gerard ’t Hooft had al een Nobelprijs op zak, maar kan sinds dit weekend nog een van de meest prestigieuze onderscheidingen in de wetenschap op zijn indrukwekkende palmares bijschrijven: hij kreeg de Special Breakthrough Prize in Fundamental Physics! ’t…Lees meer Breakthrough-prijs voor Gerard ’t Hooft › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

Dr. Vinay Prasad is Now the Medical Establishment. It’s His Job to Run RCTs, and It’s Our Job to Call Him a Lying Piece of $#!& if He Fails.
9 May 2025 - Jonathan Howard

"I wish Vinay all the best for his new role. It's a whole new state of play when the buck stops with you." The post Dr. Vinay Prasad is Now the Medical Establishment. It’s His Job to Run RCTs, and It’s Our Job to Call Him a Lying Piece of $#!& if He Fails. first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Breathing Easy: Treating Allergic Rhinitis
8 May 2025 - Scott Gavura

Spring is a miserable season for those with seasonal allergies. There are effective drug- and non-drug measures that can control most symptoms effectively. The post Breathing Easy: Treating Allergic Rhinitis first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Pig Heart Xenografts for Infants
7 May 2025 - Steven Novella

Organ transplant is a potentially lifesaving medical intervention, but there is a critical lack of donor organs. Even in a wealthy country like the US, there are about 100,000 people on the waiting list for an organ transplant, but only about 23 thousand organs become available each year. About 6 thousand people die each year while on the waiting list. For this […] The post Pig Heart Xenografts for Infants first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc JacobsOp https://archive.is/1Exnu staat een gearchiveerde versie van een recente posting van Ronald Meester op LinkedIn. In deze posting verwijst
  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc JacobsEen verbeterde versie van Hoofdstuk 6 van dit rapport van Ronald Meester en Marc Jacobs is op 22 april 2025
  • Hans1263 on Volgens Maurice de Hond beschikt hij over telepathische gavenHet filmpje waarin hij een trucje met Jeroen Pauw uithaalt, bewijst natuurlijk helemaal niets, ja misschien het denkniveau van De
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (17-2025)En de paashaas is er snel vandoor gegaan,
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (17-2025)@Renate1 Nee, de paashaas heeft het in een mandje op zijn rug. 😅😅😅

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in