De voorzitter van de Reclame Code Commissie (RCC) heeft een advertentie voor behandelingen met de e-Lybra, het zoveelste bioresonantieapparaat, resoluut afgekeurd. De adverteerder kon op geen enkele manier aannemelijk maken dat het apparaat een genezend effect bewerkstelligt. Curieus is bovendien dat hij de naam van de ontwikkelaar van de e-Lybra verkeerd had laten opnemen in de advertentie, met als gevolg dat een gerespecteerde Amerikaanse arts met het kwakapparaat geassocieerd werd.
De adverteerder, het bedrijfje Become Healthy, had een journalist een advertorial laten schrijven die werd gepubliceerd in het dagblad Trouw. In de advertentie stond blijkens de uitspraak van de voorzitter van de RCC onder meer het volgende:
“Juiste frequentie bij Become Healthy E-Lybra brengt lichaam in balans. (…) Met de e-Lybra, een geavanceerd bioresonantie-apparaat, wordt het zelfherstellend vermogen van het lichaam gemeten en geactiveerd. “Het zet het lichaam aan tot genezing, waardoor een behandeling gezondheidsklachten kan genezen, zowel lichamelijk als geestelijk.” (…) Wetenschappelijk (…) Samen met haar echtgenoot besloot ze hierna de opleiding bij de ontwikkelaar van de e-Lybra, [naam], te volgen. (…) Ook kinderen met gedragsproblemen, en volwassenen met lichamelijk, emotionele, chronische en psychische klachten zoals PTSS worden met de e-Lybra succesvol behandeld. (…) Op de vraag of de werking op zweverigheid berust, antwoordt het tweetal stellig: “De positieve resultaten kunnen wetenschappelijk worden aangetoond. (…)”.
Volgens de mensen achter Become Healthy hebben we allemaal een energieveld (“bio-veld”) om ons heen en kan de e-Lybra dat meten. Worden er verstoringen in de trillingen geconstateerd, dan kan het apparaat meteen de behandeling inzetten. De gebruikte e-Lybra 9 heeft een database met maar liefst 330.000 resonantiepatronen. Wat dat precies betekent, blijft onduidelijk, maar u zult begrijpen dat vergeleken met deze hypermoderne techniek de oudere e-Lybra 8 maar een hopeloos prutsapparaat uit de Middeleeuwen is: dat kent slechts 285.000 resonantiepatronen. Behandelingen met de e-Lybra bij Become Healthy kosten tussen de 65 en 95 euro. Het apparaat moet natuurlijk terugverdiend worden door de behandelaars. Volgens de website van ontwikkelaar World Development Systems kost het 9.500 Britse ponden, ruim 13.450 euro.
De e-Lybra heeft terecht een plaatsje verworven in de database Rare Apparaten. Van alle mooie verhalen over bioresonantie blijft namelijk weinig over. Al lang geleden besprak patholoog Frans Bijlsma het fenomeen in de Skepter en hij liet er geen spaan van heel. Twee van zijn beeldende kwalificaties: “een alternatieve geneeswijze (…) zonder zelfs maar een suggestie van werkzaamheid” en “onversneden pseudo-wetenschap in de beste traditie van kwakzalverij met indrukwekkende apparaten”. Dit zijn kwalificaties waarmee de klager in deze zaak – een arts en elektrotechnisch ingenieur – vermoedelijk wel kon instemmen. De voorzitter had er ook niet veel woorden voor nodig. Hij schrijft onder andere:
“Klager heeft betwist dat een behandeling met het e-Lycra apparaat enig genezend effect heeft. Volgens klager wordt in de advertentie bedrieglijk beweerd dat met dit apparaat ziekten en gebreken kunnen worden genezen. Hiervoor bestaat volgens klager, anders dan in de uiting wordt gesuggereerd, geen wetenschappelijke onderbouwing. Adverteerder heeft in reactie hierop de werking van het apparaat niet aannemelijk gemaakt en ook niet weersproken dat die werking niet wetenschappelijk kan worden onderbouwd.”
Conclusie: misleidend en daarmee oneerlijk. Het meest curieuze aspect van de zaak moest toen nog volgen. Blijkens de advertentie hebben de mensen van Become Healthy een opleiding gevolgd bij de ontwikkelaar van de e-Lybra. Kennelijk was er iets mis met de naam die in de advertentie genoemd werd, want ook hier had de klager bezwaren tegen. In zijn klacht stelde hij:
“In de uiting wordt voorts [naam] genoemd. Dit is een gerespecteerd internist die niets met de e-Lybra methode te doen heeft. De werkelijke producent van de e-Lybra is [naam], een ICT-er die geen enkele medische achtergrond heeft. Deze informatie in de advertentie is derhalve onjuist en kan de suggestie wekken dat een gerespecteerd medicus de methode zou ondersteunen.”
De naam is in de uitspraak weggelakt, maar omdat een soortgelijke of identieke advertentie ook verscheen in het blaadje Zicht op Veenendaal, is de identiteit van beide personen – de internist en de ontwikkelaar – ook voor mensen zonder abonnement op Trouw vrij gemakkelijk te achterhalen. In de advertentie wordt de naam Victor Simms (dubbel m) genoemd, en wie die naam intypt in Google komt inderdaad bij een Amerikaanse internist terecht. De ontwikkelaar van de e-Lybra heet echter Victor Sims (één m). Deze onjuiste spelling is volgens de RCC-voorzitter ook misleidend. De voorzitter:
“acht het opmerkelijk dat de bij adverteerder betrokken personen die blijkens het artikel zelf een opleiding bij de ontwikkelaar van het apparaat hebben gevolgd, desondanks de naam van deze persoon verkeerd doen vermelden in het artikel, dat door hen voorafgaand aan de plaatsing is gelezen en goedgekeurd.”
Zo opmerkelijk is dat overigens niet: ook op hun eigen website (zie afbeelding hierboven) schrijven de mensen achter Become Healthy de naam van de ontwikkelaar verkeerd: “WDS-Global, Victor Simms, heeft de e-Lybra ontwikkeld in zeer nauwe samenwerking met Dr. Hulda Clark.” Verderop staat het nog een keer fout. En de verwijzing naar Hulda Clark mag direct al alle alarmbellen doen rinkelen.
